Τα κόµµατα που ανήκουν στο φάσµα της ευρωπαϊκής σοσιαλδηµοκρατίας και του δηµοκρατικού σοσιαλισµού την τελευταία δεκαετία αντιµετωπίζουν βαθιά κρίση ταυτότητας και εκπροσώπησης. Οι µεγάλες και σηµαντικές νίκες του Εργατικού Κόµµατος στο Ηνωµένο Βασίλειο και του Νέου Λαϊκού Μετώπου στη Γαλλία δυστυχώς δεν αλλάζουν αυτή την εικόνα. Οι δύο αυτές νίκες είχαν διαφορετική ιδεολογική µήτρα και απάντησαν σε διαφορετικά πολιτικά ερωτήµατα, έχουν όµως ένα κοινό χαρακτηριστικό. Πιο συγκεκριµένα, τόσο στο ΗΒ όσο και στη Γαλλία δεν νίκησαν οι προοδευτικές δυνάµεις αλλά ηττήθηκαν οι αντίπαλοι. Από τη µία στη Γαλλία η (κεντρο)Αριστερά επιλέχθηκε ως ανάχωµα στη φασιστική απειλή, από την άλλη στο ΗΒ οι Εργατικοί προτιµήθηκαν ως διαχειριστική και όχι πολιτική εναλλακτική στην πιο ανίκανη κυβέρνηση των τελευταίων ετών. Παρά τις ορατές διαφορές και τα δύο κόµµατα δεν επιλέχθηκαν για να αλλάξουν τη ζωή των πολιτών ή να φέρουν βαθιές τοµές προς όφελος των «πολλών», αλλά για να αποτρέψουν ένα µεγαλύτερο κακό. Εποµένως είναι προφανές πως οι νίκες είναι πύρρειοι. Εάν οι Εργατικοί και το Νέο Λαϊκό Μέτωπο αποτύχουν να εκφράσουν τους «πολλούς» φέρνοντας δοµικές αλλαγές στο κράτος, στην οικονοµία, την κοινωνία, θα υποθηκεύσουν την αξιοπιστία του προοδευτικού χώρου για την επόµενη δεκαετία.
Για να καταφέρουν όµως κάτι τέτοιο πρέπει να απαντήσουν σε ένα ερώτηµα το οποίο εδώ και χρόνια ο προοδευτικός χώρος στην Ευρώπη και την Ελλάδα απαντά επιδερµικά. Με ποιους είµαστε και µε ποιους συγκρουόµαστε; Η πρώτη απάντηση σε αυτό το ερώτηµα εµπεριέχει τους εργαζόµενους, τη µεσαία τάξη η οποία εργάζεται σε υπηρεσίες, ελεύθερο επάγγελµα ή στον κλάδο των µικροµεσαίων επιχειρήσεων και τη νεολαία. Αυτή όµως η διακηρυκτική εκπροσώπηση δεν µεταφράζεται σε συγκροτηµένο σχέδιο. Αντίθετα, προσπαθούµε να τεκµηριώσουµε την όποια ταύτιση µε σκόρπιες προτάσεις που δεν οδηγούν όµως σε ένα διαφορετικό κοινωνικό και παραγωγικό µοντέλο. Τα πράγµατα γίνονται ακόµη πιο νεφελώδη όταν καλούµαστε να απαντήσουµε µε ποιους θα συγκρουστούµε και γιατί.
Ο σύγχρονος καπιταλισµός πράγµατι βασίζεται σε µεγάλα ολιγοπώλια τα οποία εξασφαλίζουν την επιβίωσή τους µε την εκµετάλλευση ή τη διάλυση των κοινωνικών οµάδων τις οποίες ελπίζει να εκπροσωπήσει ο προοδευτικός χώρος. Με αυτά λοιπόν πρέπει να συγκρουστούµε και αυτή η σύγκρουση περνάει µέσα από τρία στάδια.
Το πρώτο στάδιο είναι η ρύθµιση. Πρέπει να µπουν κανόνες στην αγορά και την εργασία. Από τη µία χρειαζόµαστε ισχυρή ευρωπαϊκή και εθνική νοµοθεσία που θα σπάει τα καρτέλ, θα περιορίζει τη δραστηριοποίηση των µεγάλων εταιρειών και θα αφήνει χώρο στους µικροµεσαίους. Από την άλλη χρειάζεται ενίσχυση της εργασίας µε επαναφορά των συλλογικών διαπραγµατεύσεων, περιορισµό της ευέλικτης εργασίας και κατοχύρωση της επικοινωνίας των εργαζοµένων στην εποχή της AI και της εντατικοποίησης της εργασίας. Η συνήθης απάντηση σε µέτρα όπως τα παραπάνω είναι «µα αν τα κάνουµε αυτά, δεν θα είµαστε ελκυστικοί στους επενδυτές».
Γι’ αυτό χρειάζεται το δεύτερο στάδιο, εκείνο της αυτονοµίας των «από κάτω» µέσα από ένα διαφορετικό παραγωγικό µοντέλο. Χρειάζεται να µιλήσουµε για δηµιουργία οικονοµιών εξωτερικής κλίµακας όπου το κόστος ανά παραγόµενο προϊόν θα πέφτει εξαιτίας της ύπαρξης οικονοµικών οικοσυστηµάτων πολλών παραπληρωµατικών µικροµεσαίων επιχειρήσεων. Μια τέτοια µετάβαση θα µπορούσε να συνδυαστεί και µε µια αλλαγή στο επιχειρηµατικό µοντέλο µε ένα συνεταιριστικό κίνηµα νέου τύπου που θα αφορά τις νέες τεχνολογίες και την υψηλού επιπέδου παροχή υπηρεσιών. Το τελευταίο θα ήταν κοµβικό για τη χώρα µας καθώς θα πατούσε στο συγκριτικό µας πλεονέκτηµα: το πολύ υψηλού επιπέδου ανθρώπινο δυναµικό µας. Ετσι θα είχαµε µια ευκαιρία να αναχαιτίσουµε µερικώς και το µεγάλο ζήτηµα του brain drain. Ολα τα παραπάνω βέβαια απαιτούν νέα χρηµατοδοτικά εργαλεία τα οποία δεν είναι διαθέσιµα σε εθνικό επίπεδο καθώς ο ολιγοπωλιακός καπιταλισµός, ιδιαίτερα στη χώρα µας, εκκινεί από το χρηµατοπιστωτικό σύστηµα. Το τελευταίο όχι απλώς δεν θα µπορούσε/επιθυµούσε να συµβάλει στη δηµιουργία τέτοιου τύπου οικοσυστηµάτων, αλλά είναι απολύτως κλειστό για τη µεγάλη πλειονότητα των µικροµεσαίων επιχειρήσεων.
Η ΕΕ ιδιαίτερα µετά την αποδοχή του ευρωοµολόγου ως χρηµατοδοτικού µοντέλου είναι πεδίο διεκδίκησης. Για να καταφέρουµε όµως να δηµιουργήσουµε ευρωπαϊκά χρηµατοδοτικά εργαλεία µε την κατεύθυνση που περιγράφηκε παραπάνω υπάρχουν δύο προϋποθέσεις. Πρώτον, τα προοδευτικά κόµµατα να συµφωνήσουν στην παραπάνω κατεύθυνση και δεύτερον να συντονίσουν τις διεκδικήσεις τους στα ευρωπαϊκά φόρουµ. Κάπως έτσι φτάνουµε στο τρίτο στάδιο, αυτό της διεθνούς επικοινωνίας και συνεργασίας µεταξύ των εθνικών προοδευτικών κοµµάτων ώστε να διευκολύνεται η κοινή ατζέντα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Διαβάστε σχετικά
Αυλίδα: Αμαξοστοιχία με 130 επιβάτες συγκρούστηκε με φορτηγό – Διακοπή στο τμήμα Οινόη – Χαλκίδα
Γεωργιάδης για «κουρελόχαρτο» Αρείου Πάγου: «Το θέμα των υποκλοπών έληξε. Τελεία»
Διάλυση δομών ψυχικής υγείας και απεξάρτησης: ΝΔ και Κατσιβαρδάς υπερψήφισαν το νομοσχέδιο
Βαξεβάνης για υποκλοπές: Το Documento επιβεβαιώνεται σε όλα – Υπήρξε δημοσιογράφος με βρόμικο ρόλο
