Hσυζήτηση για την κεντροαριστερά αποκτά µια επικαιρότητα αυτή την περίοδο εξαιτίας των επιπτώσεων των ευρωεκλογών στο πολιτικό σύστηµα. Η αµφισβήτηση της ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ και η κρίση στον ΣΥΡΙΖΑ τροφοδοτούν αυτό το ενδιαφέρον των δηµοσιολογούντων µε τον λαό αµφίθυµο.
Ο ελέφαντας στο δωµάτιο πάντως δεν είναι καθαυτό το ζήτηµα των εσωτερικών τριβών στην «κεντροαριστερά» αλλά το µπατάρισµα των πολιτικών διεργασιών προς τα δεξιά. Οι πολιτικές του νεοφιλελευθερισµού, η woke ατζέντα, ο δικαιωµατισµός, η ταύτιση προσφύγων και µεταναστών και εσχάτως το ζήτηµα του πολέµου στην Ουκρανία και η άκριτη στήριξη του Ισραήλ έχουν εκθέσει τα προοδευτικά και σοσιαλδηµοκρατικά κόµµατα ως υποστηρικτές των οικονοµικά και κοινωνικά ισχυρών.
Ο όρος κεντροαριστερά, όπως όλοι οι τυπολογικοί όροι, είναι βέβαια αόριστος. Αριστερά από ποιον; Κέντρο σε σχέση µε τι; Το «Αριστερά» είναι υβρίδιο. Αλλού τα πράγµατα είναι ξεκάθαρα: αριστεροί είναι οι σοσιαλιστές και οι κοµµουνιστές, τα δύο ρεύµατα του πολιτικού εργατικού κινήµατος.
Παραδοσιακά, Αριστερά στην Ελλάδα θεωρούνταν «ο κοµµουνισµός και οι παραφυάδες του», κάτι που άλλαξε µετά το 1974 µε την εµφάνιση του ΠΑΣΟΚ. Στη σύγχρονη πολιτική ζωή βέβαια ο όρος είναι ταυτόσηµος µε τη σοσιαλδηµοκρατία.
Στη χώρα των θαυµάτων, όταν µεσουρανούσε στην Ευρώπη η σοσιαλδηµοκρατία, το ΠΑΣΟΚ και η κοµµουνιστική Αριστερά την κατήγγελλαν ως ξεπουληµένη στο κεφάλαιο και στον ιµπεριαλισµό. Πριν από λίγα µόλις χρόνια ο κ. Τσίπρας έψεγε τον κ. Ολάντ και ο ΣΥΡΙΖΑ δήλωνε την αλληλεγγύη του στο αντίπαλο δέος από αριστερά του PSOE στην Ισπανία («ΣΥΡΙΖΑ – Ποδέµος – Βενσερέµος», θυµάστε;).
Τώρα τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ διαγκωνίζονται ποιος είναι ο αυθεντικός σοσιαλδηµοκράτης και πολλά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αλληθωρίζουν προς την «ενότητα». Βεβαίως η ενότητα εµφανίζεται πάντα ότι επιδιώκεται για καλό ή έστω για να αποφύγουµε κάποιο κακό.
Η χώρα είναι φανερό ότι παραπαίει. Το άστρο του κ. Μητσοτάκη έλαµψε ελλείψει φανερών αντιπάλων τόσο πολύ που αναµετράται µε την κοινωνία και κινδυνεύει να έχει την τύχη σουπερνόβας. Να καταρρεύσει µετατρεπόµενο σε µαύρη τρύπα που θα οδηγήσει το πολιτικό σύστηµα σε καταβαράθρωση.
Η πολλά υποσχόµενη κατά τους εµπνευστές της «ενότητα της κεντροαριστεράς» κατά τη γνώµη µου δεν έχει τύχη. Η ένωση αποτυχιών σπανίως παράγει επιτυχίες.
Οσον αφορά τα κύρια σχήµατά της: Ο ΣΥΡΙΖΑ δηµοσίως τριχοτοµηµένος και σπαρασσόµενος µάλλον έχει ξεπεράσει το σηµείο που πλέον δεν θα έχει για τους πολίτες νόηµα το να επικρατήσει οποιοσδήποτε από τους διεκδικητές της ηγεσίας του. Ασχέτως έκβασης, εντυπωσιάζει η περιφρόνηση προς τη δηµοκρατική βούληση της βάσης του και τις θεσµικές πλευρές της οργάνωσης των κοµµάτων. ∆εν είναι σύνηθες ΚΕ να αυτοανακηρύσσεται ανώτερη από το συνέδριο του κόµµατος.
Στο ΠΑΣΟΚ ο κ. Ανδρουλάκης, δηµοσίως λοιδορούµενος και από πολλούς αµφισβητούµενος, επιβίωσε µε καθαρή εσωκοµµατική νίκη. Η ικανότητα επιβίωσης σύµφωνα µε τον Ελίας Κανέτι είναι µια από τις αρετές των ηγετών. Την προηγούµενη φορά νίκησε εσωκοµµατικά έναν πρώην πρωθυπουργό. Τώρα µαταίωσε µε την επανεκλογή του ένα πολιτικό σχέδιο δύο πρώην πρωθυπουργών.
Ασφαλώς πρέπει να κάνει πολιτική µε άλλους όρους πλέον, κάτι που δεν ξέρει κανείς αν θα το καταφέρει. Εχει όµως ένα µεγάλο πλεονέκτηµα. Τον υποτιµούν όλοι οι αντίπαλοί του. Ο γράφων δεν προβλέπει το µέλλον. Αλλά αν σε τρία χρόνια ο κ. Ανδρουλάκης κερδίσει τον κ. Μητσοτάκη, δεν θα εκπλαγεί. ∆εν το αναµένει, αλλά και δεν θα εκπλαγεί. Εχει ξανασυµβεί στην Ιστορία.
*Ο Γιάννης Χατζηαντωνίου είναι δικηγόρος
Επιμέλεια: Παναγιώτα Μπίτσικα
Διαβάστε επίσης