Εχουμε συνηθίσει να λέμε ή να διαβάζουμε κατά καιρούς όσον αφορά τις σχέσεις Ελλάδας και Ιταλίας το πασίγνωστο «ούνα φάτσα, ούνα ράτσα», θέλοντας να τονίσουμε τα πολλά κοινά στοιχεία που μπορεί να έχουν μεταξύ τους οι δυο λαοί. Μπορεί να είναι κι έτσι. Ομως σε ό,τι έχει να κάνει με το ποδόσφαιρο και ειδικότερα την αθλητική Δικαιοσύνη τα πράγμα είναι εκ διαμέτρου αντίθετα.
Αφορμή για την αναπόφευκτη σύγκριση έδωσε η τελευταία απόφαση της πειθαρχικής επιτροπής της Ιταλικής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου, η οποία αφαίρεσε από τη μεγάλη Γιουβέντους 15 βαθμούς από το πρωτάθλημα για νέες οικονομικές ατασθαλίες που αποκάλυψε η έρευνα της αστυνομίας οικονομικού εγκλήματος της γειτονικής χώρας. Με τη νέα βαριά καμπάνα σε βάρος της η «γηραιά κυρία» του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου τέθηκε επί της ουσίας εκτός επόμενου Champions League και ίσως εκτός Ευρώπης γενικότερα, αφού απέχει πλέον πολλούς βαθμούς από τα ευρωπαϊκά εισιτήρια.
Οι Ιταλοί είναι πολύ μπροστά συγκριτικά με εμάς αγωνιστικά κι ας έχει πέσει κατακόρυφα το προϊόν τους τα τελευταία χρόνια, όμως ακόμη μεγαλύτερη διαφορά έχουν σε επίπεδο κανόνων και νομιμότητας. Οσα συμβαίνουν στη δική τους Σέριε Α και τη δική μας Σούπερ Λίγκα απέχουν όσο η Γη από τη Σελήνη. Ποια είναι η μεγαλύτερη διαφορά; Στο ιταλικό ποδόσφαιρο οι κανόνες υπάρχουν και ισχύουν για όλους ανεξαιρέτως∙ είτε τα πειθαρχικά παραπτώματα αφορούν τους μεγάλους συλλόγους είτε τους μικρότερους∙ και στα αστικά και στα αθλητικά δικαστήρια∙ είτε έχεις ισχύ ως ομάδα ή παράγοντας είτε δεν έχεις άκρες, η τιμωρία είναι ίδια και ο ΚΑΠ δεν κάνει χάρες ή εκπτώσεις. Το τελευταίο (για την ώρα) παράδειγμα με την αφαίρεση των 15 βαθμών από την πανίσχυρη σε όλα τα επίπεδα Γιουβέντους έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία μόνο στο ελληνικό ποδόσφαιρο, που έχει μάθει αλλιώς.
Στην Ιταλία οι αθλητικοί δικαστές είναι κυριολεκτικά αδέκαστοι. Δεν φοβούνται ούτε κάνουν πίσω στις πιέσεις παραγόντων ή πολιτικών «βυσμάτων» (γιατί κι εκεί γίνονται αυτά…) ούτε καταλαβαίνουν από απειλές «ένδοξων λαών» των ομάδων ούτε από αστείες δηλώσεις, μαρτυρίες, καταθέσεις σε βαθμό γελοιότητας που ξεστομίζουν συνήγοροι, παράγοντες ή ποδοσφαιριστές προκειμένου να γλιτώσουν την όποια ποινή επιβάλλεται. Στην Ιταλία π.χ. δεν αλλάζουν πειθαρχικές αποφάσεις ξημερώματα Κυριακής για ένα ματς τίτλου (ΠΑΟΚ – ΑΕΚ) που θα διεξαχθεί λίγες ώρες αργότερα. Στην Ιταλία αν παράγοντας ομάδας ισχυριστεί ότι «ο αέρας ήταν τόσο δυνατός που ξήλωσε το κάθισμα από την εξέδρα, το σήκωσε ψηλά και το πέταξε στο κεφάλι του αντίπαλου τερματοφύλακα», το μόνο που πετυχαίνει είναι να μεγαλώσει την ποινή της ομάδας του.
Στην Ιταλία δεν πέφτει ξύλο στους διαδρόμους των αποδυτηρίων αλλά ακόμη κι αν συμβεί, οι κάμερες ασφαλείας λειτουργούν κανονικά και οι υπεύθυνοι τιμωρούνται αυστηρά. Αν οι κάμερες δεν λειτουργήσουν –όπως κατά κανόνα συμβαίνει στη δική μας Σούπερ Λίγκα– για οποιονδήποτε λόγο, οι αξιωματούχοι της γηπεδούχου ομάδας υφίστανται τις συνέπειες.
Στην Ελλάδα όλα εξαρτώνται από τα «μέσα» της κάθε ομάδας και ο Κανονισμός Αγώνων Ποδοσφαίρου γίνεται κουρελόχαρτο. Οπως ακριβώς έχει κάνει η κυβέρνηση Μητσοτάκη το σύνταγμα της χώρας. Το ποδόσφαιρο γιατί να διαφέρει λοιπόν; Ετσι, εν μέσω αγωνιστικής περιόδου αλλάζουν τους κανονισμούς πραξικοπηματικά κι ας απαγορεύεται ρητά από τον ΚΑΠ, μόνο και μόνο για να μην υποβιβαστεί για χρέη ο μεγάλος σύλλογος (Παναθηναϊκός). Στην Ιταλία θα υποβιβαστεί οποιαδήποτε ομάδα, ανεξαρτήτως δύναμης και ονόματος. Ρωτήστε τις Γιουβέντους, Μίλαν, Λάτσιο κ.λπ. Ούτε παίρνουν άδεια συμμετοχής ομάδες που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις που έχουν τεθεί ή έχουν ελλιπή φάκελο – όπως συμβαίνει στο ελληνικό ποδόσφαιρο.
Οικονομικές ατασθαλίες της Γιουβέντους ανακάλυψε η ιταλική αστυνομία οικονομικού εγκλήματος και ξεκίνησε από πέρυσι να ξεσκονίζει τα στοιχεία όχι μόνο του κλαμπ αλλά και των παικτών που εμπλέκονται σε αυτές. Το πρώτο «κανόνι» έπεσε με τους 15 βαθμούς που αφαιρέθηκαν από τη Γιουβέντους και έπεται συνέχεια.
Στην Ελλάδα πότε και ποια ομάδα τιμωρήθηκε για τέτοιες παρατυπίες; Μόνο για αθεώρητα δελτία παικτών είχαμε ποινές υποβιβασμού ή αφαίρεσης βαθμών. Ποια μεγάλη ομάδα υποβιβάστηκε με οποιαδήποτε κατηγορία; Σε όσες συνέβη (ΑΕΚ, Αρης, Πανιώνιος κ.λπ.) ο λόγος ήταν ότι το θέλησαν οι ίδιες προκειμένου να απαλλαγούν από δυσβάσταχτα χρέη. Ποιος αθλητικός δικαστής θα τολμούσε να τις υποβιβάσει μόνος του; Οι πειθαρχικές επιτροπές αρκούνται σε κάποιες αφαιρέσεις βαθμών μόνο για αγωνιστικούς λόγους, οι οποίες συνήθως πέφτουν στην επιτροπή εφέσεων.
Μια υπόθεση διπλοϊδιοκτησίας καταγγέλθηκε πρόπερσι και άλλαξαν αμέσως τον κανονισμό με παρέμβαση του Γιώργου Γεραπετρίτη για να γλιτώσει ο ισχυρός πιθανό υποβιβασμό. Εγινε ο κακός χαμός, η υπόθεση απαξιώθηκε, ο βασικός –υποτίθεται– πρωταγωνιστής του σκανδάλου, ένας… σερβιτόρος, δεν κλήθηκε ποτέ από κανέναν να καταθέσει για την υπόθεση. Ετσι γλίτωσε ο ισχυρός (ΠΑΟΚ), την πλήρωσε ο μικρός (Ξάνθη), για διαφορετικό όμως λόγο (!) και ζήσαν αυτοί καλά…
Κοριόπολις και Τοτονέρο
Μήπως να μιλήσουμε για το σκάνδαλο Κοριόπολις, το μεγαλύτερο σκάνδαλο στημένων αγώνων στο ελληνικό ποδόσφαιρο; Περισσότεροι από 100 ήταν οι εμπλεκόμενοι, σε δίκη έφτασαν περίπου 80, τα στησίματα έγιναν αλλά από… εξωγήινους! Ολοι οι εμπλεκόμενοι αποδόθηκαν πάλλευκοι στην κοινωνία και ούτε γάτα ούτε ζημιά.
Θυμάστε μήπως τι αποφάσισε η αθλητική Δικαιοσύνη στην Ιταλία στο πρώτο μεγάλο σκάνδαλο στημένων αγώνων, που αποκαλύφθηκε τη σεζόν 1979-80, το περίφημο Τοτονέρο; Μίλαν και Λάτσιο υποβιβάστηκαν στη Σέριε B, Μπολόνια, Βιτσέντσα και Περούτζια τιμωρήθηκαν με αφαίρεση πέντε βαθμών, ο τότε πρόεδρος της Μίλαν Φελίτσε Κολόμπο με πέντε χρόνια απαγόρευση από κάθε αθλητική δραστηριότητα και οι εμπλεκόμενοι παίκτες με αποκλεισμό από την αγωνιστική δράση από δύο μήνες έως έξι χρόνια, με πρώτο τον κορυφαίο σκόρερ του πρωταθλήματος Πάολο Ρόσι, που με προεδρική απόφαση γλίτωσε το υπόλοιπο της ποινής του λόγω Μουντιάλ 1982 κι επέστρεψε στην εθνική Ιταλίας, την οποία οδήγησε στην κατάκτησή του.
Στο ελληνικό ποδόσφαιρο ακόμη κι αν σε πιάσουν με τη γίδα στην πλάτη (υποθέσεις δωροδοκίας για παράδειγμα), δεν τρέχει τίποτα. Πόσα χρόνια, πόσες ομάδες δεν πιάστηκαν αλλά άλλαζαν αμέσως οι κανονισμοί και γλίτωναν έτσι οι μεγάλοι σύλλογοι; Παναθηναϊκός, Ολυμπιακός, ΑΕΚ σώθηκαν λόγω ονόματος και ιστορίας. Μέχρι που έφτασαν σε σημείο να αλλάζουν τον κανονισμό προκειμένου να γλιτώνουν οι ομάδες και να την πληρώνουν (αν την πληρώσουν) μεμονωμένα άτομα. Δηλαδή ξυπνούσε ένα πρωί κάποιος, δεν είχε τι να κάνει και πήγαινε μόνος του γιατί είχε λεφτά για να σκορπίσει κι έπιανε τον αντίπαλο αμυντικό να έχει μειωμένη απόδοση. Μαύρη κωμωδία…
Το Calciopolis
Το 2006 το ιταλικό ποδόσφαιρο σείστηκε συθέμελα από το νέο σκάνδαλο Calciopolis. Μια μεγάλη επιχείρηση που είχε στηθεί από τον γενικό διευθυντή της Γιουβέντους Λουτσιάνο Μότζι με σκοπό τον έλεγχο της διαιτησίας όχι μόνο στα παιχνίδια της Γιουβέντους αλλά και των αντιπάλων της. Ούτε εκεί η αθλητική Δικαιοσύνη χαρίστηκε και επέβαλε βαρύτατες ποινές:
Γιουβέντους: Aφαίρεση πρωταθλημάτων 2005 και 2006, υποβιβασμός στη Σέριε B, τρεις αγώνες κεκλεισμένων των θυρών, αποκλεισμός από το Champions League 2006-07.
Μίλαν: Aφαίρεση 30 βαθμών από το πρωτάθλημα, ένας αγώνας κεκλεισμένων των θυρών, αποκλεισμός από το Champions League 2006-07. Φιορεντίνα: Aποκλεισμός από το Champions League 2006-07, δύο αγώνες κεκλεισμένων των θυρών.
Λάτσιο: Aποκλεισμός από το ΟΥΕΦΑ 2006-07, δύο αγώνες κεκλεισμένων των θυρών.
Ο ίδιος ο Μότζι (καταδικάστηκε από τα ποινικά δικαστήρια σε 18 μήνες φυλακή) τιμωρήθηκε με πέντε χρόνια αποκλεισμό από κάθε αθλητικό χώρο.
Κατασχέσεις €12 δισ.
Τον Ιανουάριο του 2016 η οικονομική αστυνομία της Ιταλίας προχώρησε σε κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων ύψους 12 δισ. ευρώ (!) που ανήκαν σε 58 παίκτες και παράγοντες ομάδων της Σέριε A και Σέριε B αλλά και σε ατζέντηδες του ιταλικού ποδοσφαίρου. Ανάμεσά τους ο διευθύνων σύμβουλος της Μίλαν Αντριάνο Γκαλιάνι, οι πρόεδροι των ομάδων της Νάπολι και της Λάτσιο Αουρέλιο ντε Λαουρέντις και Κλάουντιο Λοτίτο και ποδοσφαιριστές (εν ενεργεία και παλαίμαχοι) όπως οι Λαβέτσι, Μιλίτο, Μούτου, Ντένις, Κρέσπο κ.λπ. Σύμφωνα με την «Corriere della Sera» κάποιοι μάνατζερ εξέδιδαν αποδείξεις που έδειχναν ότι πληρώνονταν μόνο από τις ομάδες. Με τον τρόπο αυτό οι σύλλογοι είχαν εξασφαλίσει ότι μπορούσε να εκπέσει το όλο ποσό από το φορολογητέο σύνολο, ενώ παράλληλα οι παίκτες δεν δήλωναν τα πριμ που λάμβαναν από αυτές. Αυτή η φοροδιαφυγή την περίοδο 2009-13 λέγεται ότι ωφέλησε 35 ομάδες των δύο μεγάλων κατηγοριών του ιταλικού ποδοσφαίρου.
Στην Ελλάδα όλοι ξέρουμε τι θα συνέβαινε σε τέτοια περίπτωση αν αναμειγμένος ήταν κάποιος μεγάλος σύλλογος. Θα έπεφτε η οποιαδήποτε κυβέρνηση…
Το βασίλειο της διαφθοράς
Ας αφήσουμε όμως τα… πολύπλοκα και ας δούμε τι συμβαίνει στη χώρα μας στα πιο απλά. Εδώ που κανείς δεν τολμάει να ερευνήσει τι γίνεται στο πιο διεφθαρμένο πρωτάθλημα της Ευρώπης, τη Σούπερ Λίγκα 2. Εκεί όπου όλοι κατηγορούν όλους, παραδέχονται ότι το πρωτάθλημα βρομάει και ζέχνει βουτηγμένο στη διαφθορά, γίνονται καταγγελίες για απίθανες διαιτησίες που έχουμε σε κάθε αγωνιστική αλλά δεν κουνιέται φύλλο!
Αντίθετα, στην Ιταλία τον Ιούλιο του 2012 ξέσπασε νέο σκάνδαλο στημένων αγώνων στη Β΄ Κατηγορία. Ξέρετε τι αποφασίστηκε μετά τις έρευνες; Η Πεσκάρα, που κέρδισε την άνοδό της στη Σέριε A, άρχισε το νέο πρωτάθλημα με ποινή αφαίρεσης δύο βαθμών, η Νοβάρα που υποβιβάστηκε στη δεύτερη κατηγορία άρχισε τη σεζόν με -4, ενώ ποινή αφαίρεσης 15 βαθμών επιβλήθηκε στην Αλμπινολέφε, την πρωταγωνίστρια του σκανδάλου, η οποία υποβιβάστηκε έτσι στη Γ΄ Κατηγορία. Ποινές αποκλεισμού επιβλήθηκαν σε συνολικά 52 ποδοσφαιριστές, με βαρύτερη τιμωρία τον πενταετή αποκλεισμό στους Λουίτζι Σαρτόρ, Μάριο Κασάνο, Αλεσάντρο Τζαμπερίνι και Νίκολα Σαντόνι.
Στην Ελλάδα οι φάκελοι με ύποπτα προς χειραγώγηση παιχνίδια που στέλνει η Sportradar στην ΕΠΟ την τελευταία δεκαετία έχουν ξεπεράσει τους 400 και ακόμη γίνονται… έρευνες! Εχουν συσταθεί κατά καιρούς από τον υφυπουργό Λευτέρη Αυγενάκη τρεις επιτροπές για την καταπολέμηση –υποτίθεται, πάντα– των στημένων αγώνων, αλλά κανείς δεν γνωρίζει τι συμβαίνει, αν λειτουργούν, αν δίνουν αναφορά κάπου, αν ελέγχονται από κάποιο ανώτερο όργανο. Κανείς δεν γνωρίζει τι γίνονται αυτοί οι φάκελοι που ξεκινούν από το ποδόσφαιρο κι έχουν εξαπλωθεί ακόμη και σε αθλήματα που δεν βάζει ο νους του φίλαθλου κόσμου. Κόντρα σε όλα αυτά ακούμε ή διαβάζουμε πομπώδεις δηλώσεις για καταπολέμηση της διαφθοράς στον αθλητισμό.
Αλλά μην πάτε μακριά. Θυμηθείτε μόνο πόσες και πόσες χρονιές τελείωναν τα πρωταθλήματα στην Ιταλία και όλοι πρoτού πανηγυρίσουν περίμεναν την ετυμηγορία του αθλητικού δικαστή, που μοίραζε ποινές αφαίρεσης βαθμών από ομάδες ενόψει τις νέας σεζόν και χάνονταν πρωταθλήματα και άνοδοι. Επειτα από όλα αυτά βρείτε τι κοινό μπορεί να έχουν Ελλάδα και Ιταλία στο ποδόσφαιρο για να μπορούμε να λέμε «ούνα φάτσα, ούνα ράτσα».
