Η εγκληματική επίθεση, μέρα μεσημέρι και στο κέντρο της πόλης, κατά του δημάρχου Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη γίνεται, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, θρυαλλίδα για αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό.
Στο Μέγαρο Μαξίμου ο προβληματισμός και η ανησυχία για την επιθετική εμφάνιση της ακροδεξιάς οδηγούν σε διαφοροποιήσεις τακτικής και αναμένεται να παραγάγουν πρωτοβουλίες που αφορούν τόσο τη Θεσσαλονίκη όσο και τα μέτωπα της πολιτικής αντιπαράθεσης.
Έκρηξη ακρότητας
Σύμφωνα με συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα:
* Η επίθεση στον Γ. Μπουτάρη δεν ήταν κάποια αυθόρμητη έκρηξη βίας από αντιφρονούντες. Εξάλλου, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, στη Θεσσαλονίκη ιδιαίτερα οι «αντιφρονούντες» είχαν πάντα σχέσεις ιδεολογικές και οργανωτικές με κύκλους επιρροής και εξουσίας της πόλης.
* Η δυναμική εμφάνιση της λαϊκίστικης ακροδεξιάς στην Ευρώπη απαιτεί έτσι κι αλλιώς δημοκρατική εγρήγορση από όλες τις δυνάμεις που δεν θέλουν η ήπειρος να κατρακυλήσει στον ρατσισμό, στην ξενοφοβία και τον ακρωτηριασμό της δημοκρατίας εν ονόματι του νόμου και της τάξης. Στην Ελλάδα το θέμα αναδείχτηκε στην επικίνδυνη διάστασή του, με τις ακραίες ομάδες που έδωσαν το στίγμα τους στα συλλαλητήρια για το μακεδονικό, τις απειλές εναντίον υπουργών και βουλευτών και φυσικά με την τραμπούκικη ενέδρα ενάντια στον Γ. Μπουτάρη. Δεν είναι τυχαίο ότι ο πρωθυπουργός στην ομιλία του στο υπουργικό συμβούλιο πριν από λίγες μέρες αναφέρθηκε στην «εποχή των Γκοτζαμάνηδων».
* Η στάση της ηγεσίας της ΝΔ προσδίνει στον ακροδεξιό κίνδυνο όγκο και δυναμική που ποτέ δεν είχε όταν επιχειρούσε να εμφανιστεί ως αυτόνομο πολιτικό μόρφωμα. Πηγές του Μεγάρου Μαξίμου καταλογίζουν στην ηγεσία της ΝΔ και στον Κυριάκο Μητσοτάκη προσωπικά το γεγονός ότι ξέπλυνε επώνυμους ακροδεξιούς με ιστορικό φασιστικής βίας και αντισημιτισμού, νομιμοποίησε την άκρα Δεξιά εγκαθιστώντας τη στη δεξιά πολυκατοικία και ανέδειξε εκπροσώπους της στην ηγετική ομάδα του κόμματος. Σε αντίθεση με την πάγια τακτική της ΝΔ από τη μέρα της ίδρυσής της να έχει μέτωπο κατά των ακραίων του χώρου, ο Αντώνης Σαμαράς, όπως και ο Κυρ. Μητσοτάκης, άνοιξαν τις πόρτες του κόμματος σε εκλεκτούς της χούντας και δηλωμένους ακροδεξιούς, ενώ φλερτάρουν με τη Χρυσή Αυγή έχοντας την αυταπάτη ότι μπορούν να αποκομίσουν κομματικά κέρδη από αυτή.
* Τέλος, ιδιαίτερη σημασία δίνει η κυβέρνηση, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, στο γεγονός ότι η «συμπαγής και σκοτεινή» ομάδα της άκρας Δεξιάς μέσα στη ΝΔ είναι αυτή που δίνει τον τόνο στη ρητορική της ηγεσίας του κόμματος. Ο ιδεοληπτικός νεοφιλελευθερισμός του Κυρ. Μητσοτάκη συνδυάζεται, σύμφωνα και με επίσημες καταγγελίες, με ακροδεξιά, ακόμη και τραμπούκικη ορολογία, η οποία πάντα αποτελεί προπομπό βίας. «Οταν χαρακτηρίζεις τον Μπουτάρη προδότη, τραβέλι και άλλα παρόμοια, τότε είναι σαν να δίνεις το σύνθημα στους παρακρατικούς τραμπούκους να του επιτεθούν» υπογραμμίζει συνεργάτης του πρωθυπουργού. Ενώ στην κυβέρνηση σημειώνουν την ανοχή της ηγεσίας της ΝΔ απέναντι σε παράγοντες του κόμματος, οι οποίοι έσπευσαν όχι μόνο να δικαιολογήσουν, αλλά και να επαινέσουν την κακοποίηση του δημάρχου Θεσσαλονίκης.
Ζήτημα δημοκρατίας
Με αυτά τα δεδομένα, η άποψη που τείνει να διαμορφωθεί στον πυρήνα του προβληματισμού της κυβέρνησης είναι ότι αφενός γίνονται σαφέστερες οι διαχωριστικές γραμμές με τη ΝΔ του Κυρ. Μητσοτάκη, καθώς δεν τίθεται μόνο θέμα διαφορετικής οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής αλλά και θέμα δημοκρατίας· αφετέρου οι διαχωριστικές αυτές γραμμές μετακινούνται μετά τα τελευταία γεγονότα, αφού, όπως έδειξαν οι αντιδράσεις στη Θεσσαλονίκη, ευρύτερες δυνάμεις από τον δημοκρατικό προοδευτικό χώρο, ακόμη και δυνάμεις που κατά καιρούς βρέθηκαν απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ, αντιλαμβάνονται τώρα τι συνεπάγεται τυχόν επικράτηση της άκρας Δεξιάς με υπογραφή Μητσοτάκη. Αυτό σημαίνει, σε επίπεδο τακτικής, ότι το προοδευτικό μέτωπο, για το οποίο μίλησε πριν από λίγες μέρες στην ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ ο Αλ. Τσίπρας, προσλαμβάνει και τη διάσταση του δημοκρατικού μετώπου.
Εύλογο είναι να αναμένεται τόσο στο επίπεδο της τοπικής αυτοδιοίκησης όσο και στην κεντρική πολιτική σκηνή ο ΣΥΡΙΖΑ να ασκήσει «επιθετική ενωτική πίεση» προς τη λεγόμενη κεντροαριστερά, τη ΔΗΣΥ, το ΠΑΣΟΚ, το Ποτάμι, ακόμη και την Ενωση Κεντρώων. Η συζήτηση για την οικονομία στη Βουλή την περασμένη Τετάρτη αποκάλυψε τις διαφορές και τις αποχρώσεις στις αντιλήψεις και τις θέσεις των διάφορων κομμάτων του χώρου μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς. Διαφορές και αποχρώσεις που προσδίνουν ρεαλιστικά χαρακτηριστικά στην προσπάθεια αυτή, καθώς όσο οι διαχωριστικές γραμμές γίνονται βαθύτερες και σαφέστερες τόσο θα αυξάνεται η πίεση από το εσωτερικό, αλλά και από το εξωτερικό στις δυνάμεις που εμφανίζονται ως σοσιαλδημοκρατικές να πάρουν θέση: με τις νεκραναστημένες πρακτικές των Γκοτζαμάνηδων ή με μια σύγχρονη δημοκρατία ανοχής και σεβασμού της διαφορετικής άποψης. Ή πιο αδρά: με τον Μπουτάρη ή με του διώκτες του και όσους τους παρέχουν στέγη, τροφή και προστασία.
Αποκαλυπτική η εμμονή της ΝΔ στην καταδίκη όχι της ακροδεξιάς βίας αλλά της βίας «από όπου κι αν προέρχεται»
«Επιθετική ενωτική πίεση» στις δυνάμεις που κινούνται στην κεντροαριστερά να πάρουν καθαρή θέση
Συμμαχίες ανάχωμα στην ακροδεξιά
Απότοκος της εγκληματικής επίθεσης των ακροδεξιών στον Γ. Μπουτάρη είναι οι επαφές του Αλέξη Τσίπρα με τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης οι οποίες αποκτούν ιδιαίτερη σημασία. Η πλήρης στήριξη στον δήμαρχο της πόλης, η αναγγελία από τώρα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα στηρίξει την υποψηφιότητά του για τον δήμο στις επερχόμενες εκλογές, η καταγγελία της τρίκυκλης εθνικοφροσύνης και όσων συναλλάσσονται ποικιλοτρόπως μαζί της αποτελούν την αρχή μιας προσπάθειας του πρωθυπουργού να καταστήσει σαφές ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρόκειται να μείνει απαθής μπροστά στις εκδηλώσεις βίας. Θα αναζητήσει ευρύτερες συμμαχίες με σκοπό να βάλει τέρμα στο «ξεσάλωμα» της άκρας Δεξιάς και να διασφαλίσει τη δημοκρατική ομαλότητα και την ασφάλεια κάθε πολίτη.