Ο Δημήτρης Ζερβουδάκης περιγράφει στο Docville τα παιχνίδια της κυβέρνησης με το μητρώο καλλιτεχνών, την επείγουσα βιοποριστική ανάγκη στην οποία βρίσκεται ο καλλιτεχνικός κόσμος της Θεσσαλονίκης και την πολιτική της «ανάπτυξης» η οποία εκχωρεί τους δημόσιους χώρους της πόλης και την ιστορική μνήμη σε ιδιωτικά συμφέροντα.
Χιλιάδες καλλιτέχνες παραμένουν ακόμη και σήμερα αποκλεισμένοι από το επίδομα ειδικού σκοπού, ενώ η δημιουργία του μητρώου καλλιτεχνών έχει εξελιχθεί σε μεγάλο φιάσκο για την κυβέρνηση. «Yπάρχει απίστευτη και αδικαιολόγητη πολυνομία σε ό,τι αφορά το ασφαλιστικό κομμάτι για τους ανθρώπους του πολιτισμού. Ο μηχανισμός που δημιουργήθηκε με προχειρότητα δεν είναι αξιόπιστος και έχουν εμφανιστεί αρκετά τεχνικά προβλήματα. Σε πρώτη φάση έγινε μια προσπάθεια την οποία το υπουργείο Πολιτισμού βάφτισε “απογραφή” προκειμένου να δημιουργηθεί το μητρώο καλλιτεχνών. Αυτή η πρωτοβουλία ωστόσο θα έπρεπε να ολοκληρωθεί με διαβούλευση και με τη συνδρομή όλων των συλλογικών φορέων, των καλλιτεχνικών σωματείων και των πανεπιστημίων. Η κυβέρνηση θεώρησε καλό να προχωρήσει μόνη της σε όλη αυτήν τη διαδικασία. Το υπουργείο Πολιτισμού είχε δεσμευτεί σε πρώτη φάση ότι η επιδότηση των καλλιτεχνών δεν θα εξαρτηθεί από το μητρώο, τελικά όμως αυτή η διαδικασία υλοποιείται μέσω του μητρώου τόσο για τον Νοέμβριο όσο και για τον Δεκέμβριο. Μιλάμε για χιλιάδες εργαζόμενους, εκ των οποίων κάποιοι δεν έχουν καν πρόσβαση στο διαδίκτυο. Είναι αφοριστική και εκδικητική η λογική του υπουργείου. Τουλάχιστον ύστερα από πίεση και κινητοποιήσεις δόθηκε από την κυβέρνηση παράταση για την εγγραφή στο μητρώο, ενώ αρχικά είχε εξαγγελθεί ότι θα πάρουν το επίδομα μόνο όσοι είχαν γραφτεί μέχρι τις 20 οκτωβρίου» λέει ο Δημήτρης Ζερβουδάκης.
Αποκλεισμοί και νεοφιλελεύθερες εμμονές
Ο μηχανισμός που έχει δημιουργηθεί από την κυβέρνηση δεν είναι αξιόπιστος, με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλο κενό σε σχέση με το πόσοι εργαζόμενοι έχουν επιδοτηθεί μέχρι τώρα. «Είμαστε υποχρεωμένοι να δεχόμαστε τα στοιχεία που μας δίνει το υπουργείο Εργασίας και το υπουργείο Πολιτισμού, ωστόσο η αίσθηση που εισπράττουμε από τον κόσμο είναι εντελώς διαφορετική. Υπάρχουν εργαζόμενοι που συμπλήρωσαν τα χαρτιά τους, πληρούν τις προϋποθέσεις, αλλά το σύστημα τους πετάει έξω και δεν τους δίνει τη δυνατότητα επανόρθωσης για τα λάθη. Αυτή η ιστορία έχει ξεπεράσει τα όρια του στενού συνδικαλισμού και έχει γίνει ζήτημα επιβίωσης. Δεν είναι χόμπι, δεν υπάρχει κάποιος κόσμος που βρίσκεται στην πρωτοπορία και απλώς περιμένει το θαύμα. Πλέον έχει τεθεί επιτακτικά ζήτημα επιβίωσης στον καλλιτεχνικό κόσμο και γι’ αυτό υπάρχει στροφή προς τα πρωτοβάθμια όργανα. Θα πρέπει να επιμείνουμε για όσο καιρό κρατήσει αυτή η περιπέτεια».
Οι αμειβόμενοι καλλιτέχνες έχουν εισπράξει στην καλύτερη περίπτωση 240 ευρώ τον μήνα κατά μέσο όρο εδώ και δέκα μήνες, ενώ δεν τους έχει επιτραπεί καμία επαγγελματική δραστηριότητα. «Ολο το υπόλοιπο διάστημα έχουν συμβεί απίστευτα πράγματα. Τον Ιούνιο μας έκοψαν ξαφνικά και αναίτια την επιδότηση και εξαιρέθηκαν οι καλλιτεχνικοί κωδικοί, ενώ τα τυχερά παίγνια για παράδειγμα επιδοτήθηκαν κανονικά. Τον Ιούλιο υποτίθεται ότι ξεκίνησαν οι συναυλίες από τις περιφέρειες και τους δήμους, αλλά άτυπα οι εκδηλώσεις άρχισαν να αποθαρρύνονται. Σε αρκετές περιπτώσεις αναβλήθηκαν ή ματαιώθηκαν χωρίς να υπάρξει καμία συζήτηση για τις αποζημιώσεις. Ο κόσμος έμεινε χωρίς στοιχειώδη κάλυψη ενώ είχε γίνει μεγάλη προετοιμασία για τις παραγωγές. Πλέον βαδίζουμε προς έναν ζοφερό χειμώνα και δεν φαίνεται ότι θα αποκατασταθεί η σχέση με το ζωντανό κοινό μέχρι το καλοκαίρι. Αυτό το κρυφτούλι με το υπουργείο δεν μπορεί να συνεχιστεί άλλο. Τρέχουν οι ασφαλιστικές εισφορές και οι υποχρεώσεις, όλοι ξέρουμε τι συμβαίνει μέσα στα σπίτια μας. Ένα άλλο μεγάλο αγκάθι είναι τα πνευματικά δικαιώματα. Ακούγεται ότι υπάρχει μια μεγάλη οφειλή προς τους δημιουργούς από τα ιδιωτικά κανάλια, τα οποία χρηματοδοτούνται αφειδώς το τελευταίο διάστημα. Έχω την αίσθηση ότι μιλάμε για πάνω από 4.000.0000 ευρώ σε οφειλές, ακόμη και από τον καιρό της αμαρτωλής ΑΕΠΙ. Αυτά τα χρήματα θα πρέπει να μοιραστούν στους δικαιούχους γιατί έχουμε ταλαιπωρηθεί αφάνταστα τα τελευταία χρόνια».
«Υπάρχουν εργαζόμενοι που συμπλήρωσαν τα χαρτιά τους, πληρούν τις προϋποθέσεις, αλλά το σύστημα τους πετάει έξω και δεν τους δίνει τη δυνατότητα επανόρθωσης για τα λάθη. Αυτή η ιστορία έχει ξεπεράσει τα όρια του στενού συνδικαλισμού και έχει γίνει ζήτημα επιβίωσης»
«Τεράστιο αρχαιολογικό ατόπημα»
Η κουβέντα μας έφτασε στα αρχαία του σταθμού Βενιζέλου και στην αδιάλλακτη στάση της κυβέρνησης απέναντι στον καλλιτεχνικό κόσμο. «Είναι ζήτημα πολιτικής βούλησης. Υστερα από τόσο καιρό έχει γίνει φανερό ότι το υπουργείο Πολιτισμού δεν θέλει να ζήσει από κοινού με το καλλιτεχνικό δυναμικό της χώρας. Δεν μπορώ να κρίνω όλες τις επιλογές της πολιτείας αρνητικά, αλλά το ζήτημα των αρχαίων της Θεσσαλονίκης δεν μπαίνει καν προς συζήτηση. Είναι τεράστιο αρχαιολογικό ατόπημα, για το οποίο διαμαρτύρεται η παγκόσμια αρχαιολογική κοινότητα. Για την κυβέρνηση έχει γίνει εμμονή αυτή η διαδικασία. Εμείς οι Θεσσαλονικείς αρνούμαστε να το δεχτούμε γιατί θεωρούμε ότι με αυτό τον τρόπο σπάει η αλυσίδα της ιστορικής μνήμης. Να το πω και πιο απλά στο φινάλε; Δεν το επιθυμούμε. Είναι η πόλη μας, είναι δικαίωμά μας, είναι η ιστορία μας και η συνέχειά μας. Ακόμη και το γεγονός ότι συνεχίζεται αυτή η συζήτηση μας εκθέτει σε παγκόσμιο επίπεδο. Εχει μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε τι ακριβώς χάθηκε από τη Θεσσαλονίκη όλα αυτά τα χρόνια της νέας αντίληψης για την “ανάπτυξη” της χώρας. Χάθηκαν ο χαρακτήρας και η μητροπολιτική ψυχή της. Δεν πρέπει να κουνηθεί ούτε μία πετρούλα από αυτό το σημείο της Θεσσαλονίκης. Επίσης, με τις παρεμβάσεις στην Ακρόπολη έχω μείνει άφωνος. Τελικά η μόνη συνδιαλλαγή που αποδέχεται το υπουργείο είναι η συνομιλία με τους επιχειρηματικούς φορείς που αναλαμβάνουν τα έργα. Αυτή είναι όμως η λογική που έχει καταστρέψει τις πόλεις μας. Γι’ αυτό είναι πολύτιμη η παρακαταθήκη των πολιτών που λένε όχι στη μετακίνηση των αρχαιοτήτων».
Με το υπουργείο Πολιτισμού διαφαίνεται ένα μεγάλο ρήγμα σε σχέση με τις προτεραιότητες, την πολιτική βούληση και την αισθητική. «Δεν φοβήθηκα ποτέ να πω τη γνώμη μου. Ο χώρος του πολιτισμού τείνει προς τον δημοκρατικό χώρο και τον χώρο της ευρύτερης Αριστεράς. Υπάρχει μια αντιπαράθεση, διαφορά αισθητικής και πολιτικής θεώρησης με αυτή την κυβέρνηση. Μοιραία έρχεται και η σύγκρουση με το υπουργείο Πολιτισμού. Θέλω να πιστέψω ότι θα υπάρξουν τα εργαλεία που θα μας οδηγήσουν στη συζήτηση για την επόμενη μέρα. Υπάρχουν σκέψεις στον χώρο των καλλιτεχνών˙ θα πρέπει να εδραιωθεί μεγαλύτερη ελευθερία στην κίνηση για τις παραγωγές και τη διεκπεραίωσή τους και μεγάλο κομμάτι τους να περάσει στους καλλιτέχνες που βρίσκονται εκτός του εμπορικού κυκλώματος μέσω των οργάνων τους. Δεν κινούνται όλα σε ευθεία χρηματική ανταπόδοση – υπάρχουν πράγματα στην τέχνη που έχουν σπουδαία καλλιτεχνική αξία. Σε αυτά δεν χωράνε αριθμοί και εμπορικά κριτήρια. Βλέπουμε από καλοκαίρι σε καλοκαίρι ένα φεστιβάλ που περιοδεύει σε διάφορες πόλεις, ενώ στις ευρωπαϊκές χώρες κάθε πόλη παρουσιάζει και ένα δικό της πρόγραμμα».
Ο Δημήτρης Ζερβουδάκης δραστηριοποιείται ενεργά στον Σύλλογο Μουσικών Βορείου Ελλάδος, ο οποίος ιδρύθηκε το 1922 από πρόσφυγες και αυτόχθονες. «Σε λίγο καιρό θα γιορτάσουμε 100 χρόνια ζωής. Μέσα από τα πρώτα σχήματα του σωματείου μας γεννήθηκε και η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης. Θέλουμε να καλέσουμε τον νεαρό κόσμο να πλαισιώσει τη συλλογική δράση και στάση γιατί οι νέοι άνθρωποι στον εργασιακό τους βίο θα κληθούν να αντιμετωπίσουν καινούργια δεδομένα. Αυτό το διάστημα έχουμε προχωρήσει σε κοινωνική κουζίνα για τους συναδέλφους μας και στη δημιουργία μιας δομής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Χαίρομαι αυτή την κινητικότητα που υπάρχει και αναπτύσσεται στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις, γιατί διαφαίνεται ότι ο κόσμος επενδύει ξανά στο συλλογικό».