Η κυβέρνηση αφήνει χωρίς στήριξη και βοήθεια παιδιά με διαγνωσμένες μαθησιακές δυσκολίες και ειδικές ανάγκες, την ώρα που τα κενά σε διδακτικό προσωπικό στα σχολεία παραμένουν και φέτος τεράστια
Εικόνες που δεν θυμίζουν σε καμία περίπτωση ευρωπαϊκό κράτος, με τοίχους, καγκελόπορτες και σοβάδες να πέφτουν εντός των σχολικών μονάδων, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή χιλιάδων παιδιών ανά την επικράτεια. Εκπαιδευτικοί που αναγκάζονται να γίνουν δεκανίκια των μαθητών που χρήζουν σχολικού νοσηλευτή, ο οποίος όμως δεν έφτασε ποτέ στο σχολείο τους. Παιδιά με ιδιαίτερες ανάγκες που χρειάζονται παράλληλη στήριξη, αλλά δεν την έχουν.
Γονείς που κάνουν κοπάνα από τη δουλειά για να κάνουν μία ένεση ινσουλίνης στα άρρωστα παιδιά τους. Αδιόριστοι εκπαιδευτικοί που θα κάλυπταν τα μεγάλα κενά…
Ολα τα παραπάνω συμπληρώνουν το φαιδρό σκηνικό που επικρατεί για άλλη μία σχολική χρονιά στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, οδηγώντας σε απόγνωση γονείς και μαθητές.
Είναι θέμα πολιτικής επιλογής
Το πόσο σημαντική είναι η παράλληλη στήριξη για χιλιάδες μαθητές με διαγνωσμένες μαθησιακές δυσκολίες και ειδικές ανάγκες αποδεικνύεται από το γεγονός ότι αυτά τα παιδιά χωρίς τη βοήθεια των ειδικών παιδαγωγών δυσκολεύονται ακόμη και να αντιγράψουν τα μαθήματα της επόμενης μέρας. Εξίσου σημαντική είναι και η παρουσία σχολικού νοσηλευτή για παιδιά που χρειάζεται να ακολουθούν κάποια ειδική θεραπεία και διαθέτουν επίσημες ιατρικές γνωματεύσεις για τις ανάγκες της υγείας τους. Παρ’ όλα αυτά σε πληθώρα περιπτώσεων τα αιτήματά τους δεν ικανοποιούνται, με αποτέλεσμα κάθε διδακτική ώρα να κινδυνεύει η ζωή τους.
Και όλα αυτά την ώρα που οι θέσεις εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής καλύπτονται από ευρωπαϊκά κονδύλια. Σύμφωνα όμως με τον μέχρι τώρα προγραμματισμό του υπουργείου Παιδείας, 6.000 παιδιά με αναπηρία ή ειδικές μαθησιακές ανάγκες πρόκειται να μείνουν χωρίς ειδικό παιδαγωγό για παράλληλη στήριξη, εφόσον τα μέχρι τώρα αιτήματα ανέρχονται στις 20.000 και φαίνεται αδύνατον να ικανοποιηθούν. Για την αρμόδια όμως υφυπουργό Παιδείας Δόμνα Μιχαηλίδου το να έχει κάθε μαθητής με τις δεδομένες ανάγκες (που προφανώς το χρειάζεται) έναν παιδαγωγό παράλληλης στήριξης είναι… λάθος. «Το παιδί με την αναπηρία χρειάζεται κάποιον να το βοηθάει εκπαιδευτικά, δεν χρειάζεται κάποιον να γίνει η σκιά του για να το πω απλά» έχει υποστηρίξει η Δ. Μιχαηλίδου, αμφισβητώντας εκπαιδευτικούς και επιστημονικούς φορείς.
Ντόμινο δυσκολιών για χιλιάδες γονείς
«Το παιδί μου έχει αποκλειστεί, έχουμε άγχος για τη συνέχεια. Είμαστε σε αδιέξοδο. Συνεχώς μας διαβεβαιώνουν ότι το πρόβλημα θα λυθεί, είναι όμως πάγια τακτική. Δεν πηγαίνω στη δουλειά μου, αναγκάζομαι να πηγαίνω στο διάλειμμα για να κάνω ινσουλίνη στο παιδί μου. Την επόμενη εβδομάδα δεν θα πάει η γυναίκα μου στην εργασία της και έτσι θα συνεχίσουμε μέχρι να καλυφθεί το κενό».
Αυτά περιγράφει στο Documento γονέας μαθητή που φοιτά σε δημοτικό σχολείο στον Ταύρο και έχει γνωμάτευση από δημόσιο νοσοκομείο ότι χρήζει σχολικού νοσηλευτή. «Τι θα γίνει αν πάθει υπογλυκαιμικό σοκ και δεν το καταλάβει; Ποιος θα το βοηθήσει; Ποιος θα του κάνει την ένεση ινσουλίνης;» αναρωτιέται μεταξύ άλλων.
«Μαμά, θα μείνω στην ίδια τάξη… Θα τα καταφέρω;». Με αυτά τα λόγια εκφράζει την αγωνία της η μικρή Κ., η οποία συναισθάνεται τη δυσχερή κατάσταση στην οποία βρίσκονται η ίδια και η οικογένειά της. Στο 1ο Γυμνάσιο Ανω Λιοσίων που φοιτά η 13χρονη Κ. υπάρχει μία και μοναδική φιλόλογος για να εξυπηρετήσει επτά παιδιά με ειδικές ανάγκες, τα οποία παρεμπιπτόντως είναι μοιρασμένα σε διαφορετικά τμήματα και τάξεις του γυμνασίου. «Είμαι αισθητικός αλλά έγινα δασκάλα. Δεν βασίζομαι στην παράλληλη στήριξη» λέει η μητέρα της στο Documento, εμφανώς αγανακτισμένη για την κατάσταση που επικρατεί.
Οπως καταγγέλλει η Γωγώ Αγγελοπούλου, ειδική παιδαγωγός η οποία εργάζεται στο 14ο Νηπιαγωγείο Αγίου Δημητρίου, στα δύο τμήματα του νηπιαγωγείου φοιτούν τέσσερα παιδιά τα οποία δικαιούνται παράλληλη στήριξη. Ωστόσο και τα τέσσερα «μοιράζονται» μία παιδαγωγό, παρά το γεγονός ότι βρίσκονται σε διαφορετικό τμήμα.
Εγκληματική η έλλειψη σχολικού νοσηλευτή
«Μετά την έναρξη της σχολικής χρονιάς μάς προβληματίζει έντονα το γεγονός ότι οι σχολικοί νοσηλευτές δεν έχουν φτάσει σε πολλά παιδιά που τους έχουν ανάγκη. Οι καταγγελίες γονέων που τα παιδιά τους, παρά τα σοβαρά προβλήματα υγείας, στερούνται σχολικούς νοσηλευτές πληθαίνουν καθημερινά. Η εικόνα που έχουμε είναι ότι γονείς ξεροσταλιάζουν έξω από τα σχολεία των παιδιών τους, έχοντας αφήσει πίσω την εργασία τους, περιμένοντας το διάλειμμα για να μετρήσουν το σάκχαρο ή να χορηγήσουν ινσουλίνη (σε παιδιά με διαβήτη τύπου 1) ή να βεβαιωθούν ότι το παιδί τους είναι καλά στην υγεία τους» λέει στο Documento η Στέλλα Βαλαβάνη, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Γονέων και Κηδεμόνων Περιφέρειας Αττικής και εκπρόσωπος Τύπου της Ανώτατης Συνομοσπονδίας Γονέων Μαθητών Ελλάδας (ΑΣΓΜΕ).
«Οι γονείς» συνεχίζει «έχουν να αντιμετωπίσουν μια εξαιρετικά χρονοβόρα διαδικασία έγκρισης των αιτήσεων για τους σχολικούς νοσηλευτές. Παραλόγως ζητούνται γνωματεύσεις σε κάθε αίτηση που υποβάλλεται κάθε χρόνο και σε κάθε βαθμίδα, ακόμη κι όταν αφορά ασθένειες που δεν είναι ιάσιμες, αλλά εφ’ όρου ζωής. Αυτό έχει αποτέλεσμα να καθυστερούν δραματικά οι εγκρίσεις, που προσδιορίζονται από τον αριθμό των προσλήψεων και όχι τον πραγματικό αριθμό των παιδιών που χρήζουν τέτοιου είδους στήριξης. Οι χειρισμοί του υπουργείου Παιδείας αμφισβητούν την απρόσκοπτη και ισότιμη συμμετοχή των μαθητών στην εκπαιδευτική διαδικασία, ενώ οι γονείς οδηγούνται στα όρια της απόγνωσης και ωθούνται, όσοι βέβαια έχουν τη δυνατότητα, να καλύψουν τις αυξημένες ανάγκες με ιδιωτική δαπάνη. Θα πρέπει να γνωρίζετε λοιπόν ότι όταν υπάρχουν γνωματεύσεις που ορίζουν σε απόσπασμά τους πως “η παραμικρή καθυστέρηση στην παροχή της κατάλληλης αγωγής από ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό μπορεί να αποβεί μοιραία για τη ζωή του ασθενούς”, η έλλειψη σχολικού νοσηλευτή καθίσταται πλέον εγκληματική».
«Παιδιά — πολίτες δεύτερης κατηγορίας»
«Αναρωτιόμαστε» καταλήγει η Στ. Βαλαβάνη «γιατί τα παιδιά αυτά να είναι πολίτες δεύτερης κατηγορίας και να πηγαίνουν στο σχολείο με κίνδυνο της ίδιας τους της ζωής. Απαιτούμε την άμεση κάλυψη όλων των αναγκών σε σχολικούς νοσηλευτές. Τα αρμόδια υπουργεία και η κυβέρνηση να αναλάβουν τις ευθύνες που τους αντιστοιχούν. Σε συνδυασμό με το ότι βάσει ΚΥΑ σε ένα παιδί που χρήζει και σχολικού νοσηλευτή και παράλληλης στήριξης δεν επιτρέπεται να έχει και τα δύο… Απλά εγκληματικό. Οι ανάγκες των παιδιών μας για εκπαίδευση και το δικαίωμα στην υγεία δεν μπορούν να μπαίνουν στη ζυγαριά του κόστους. Ραγδαία χρηματοδότηση τώρα για να καλυφθούν και όλες αυτές οι ανάγκες».
Κενά παντού, όλο και περισσότερα
Το πρόβλημα στη δημόσια εκπαίδευση είναι διαχρονικό αλλά, σύμφωνα με τις φετινές καταγραφές —τουλάχιστον μέχρι τώρα— δασκάλων και καθηγητών, τα τελευταία χρόνια έχει διογκωθεί ακόμη περισσότερο.
Ενδεικτικά, τα κενά σε διδακτικό προσωπικό στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση Α΄ Αθηνών ανέρχονται σε 211, στην Κρήτη σε 542, ενώ στις Κυκλάδες σε 300. Εν συνόλω, οι προσλήψεις για το τρέχον σχολικό έτος μέχρι στιγμής φτάνουν τις 28.353 την ώρα που την περσινή χρονιά και σύμφωνα με επίσημα αρχεία των διευθύνσεων εκπαίδευσης οι προσλήψεις ήταν πάνω από 48.000!
«Μες στον Σεπτέμβρη έγιναν 28.000 προσλήψεις αναπληρωτών. Η δική μας εκτίμηση είναι ότι ακόμη και σήμερα υπάρχουν πάνω από 17.000 κενά στη γενική και την ειδική αγωγή. Ακριβή νούμερα δεν μας δίνουν αυτήν τη στιγμή επειδή το υπουργείο αρνείται να τα δώσει στην ΟΛΜΕ. Στην πρώτη φάση έγιναν πολύ λίγες προσλήψεις στην ειδική αγωγή και τα κενά στην παράλληλη στήριξη είναι πολύ μεγάλα. Πληροφορίες αναφέρουν ότι έχουν εξασφαλιστεί 6.200 πιστώσεις για προσλήψεις στην ειδική αγωγή και εκπαίδευση» αναφέρει ο Νεκτάριος Κορδής, μέλος του ΔΣ της ΟΛΜΕ.
«Θυσία τα μορφωτικά δικαιώματα των παιδιών»
«Η κατάσταση στα γυμνάσια, τα λύκεια και τα ΕΠΑΛ όλης της χώρας θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι δραματική. Στο σύνολο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έχουμε αυτήν τη στιγμή 7.066 προσλήψεις όταν την ίδια περίοδο πέρυσι έγιναν 8.435 προσλήψεις. Δηλαδή μιλάμε για 1.369 προσλήψεις λιγότερες. Το σύνολο των προσλήψεων και στις δύο βαθμίδες είναι 28.353 τη στιγμή που τα συνολικά κενά στα σχολεία, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία των διευθύνσεων εκπαίδευσης, είναι πάνω από 47.000!», επισημαίνει στο Documento o Δημήτρης Ακτύπης, μέλος του ΔΣ της ΟΛΜΕ.
«Είναι απαράδεκτο το 2023» συνεχίζει ο Δ. Ακτύπης, «να συζητάμε ακόμη για το αν θα ξεκινήσουν τα σχολεία μας με όλο το εκπαιδευτικό προσωπικό. Η κυβέρνηση και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας προσπαθούν να δικαιολογήσουν όλη αυτή την κατάσταση με κάθε είδους επιχειρήματα, φτάνοντας ακόμη και σε απόψεις ανορθολογικές και αντιεπιστημονικές, όπως για παράδειγμα αυτές της κ. Μιχαηλίδου: “Δεν είναι σωστό ούτε για την εκπαιδευτική διαδικασία αλλά ούτε και για το παιδί να υπάρχει ένας δάσκαλος παράλληλης στήριξης για κάθε παιδί”.
Φυσικά δεν είναι η μοναδική κυβέρνηση η οποία “εφευρίσκει” δικαιολογίες για τη μη κάλυψη των κενών. Είναι διαχρονικό φαινόμενο, επειδή είναι διαχρονική η πολιτική που θυσιάζει τα μορφωτικά δικαιώματα των παιδιών μας στη μέγγενη της δημοσιονομικής πειθαρχίας αλλά και στη διαφορετική ιεράρχηση που βάζουν ανεξαιρέτως όλες οι κυβερνήσεις. Απέναντι στην πολιτική που τα μετράει όλα με βάση το κέρδος των λίγων, απέναντι στο σχολείο της υποχρηματοδότησης, της κατηγοριοποίησης και της υποβάθμισης χρειάζεται εκπαιδευτικοί, γονείς και μαθητές να παλέψουμε για να καλυφθούν τώρα άμεσα όλα τα κενά».
Ο απόλυτος παραλογισμός
«Είναι χιλιάδες οι προσλήψεις που ζητάτε, λέτε! Μα ποιος τις ζητάει; Εμείς ή οι γνωματεύσεις των Κέντρων Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης (ΚΕΔΑΣΥ); Ζούμε στη χώρα του απόλυτου παραλογισμού!» σημειώνει η κοινωνική λειτουργός Μαρία Λευτάκη (φωτογραφία) . Οπως σημειώνει, «ο επίσημος φορέας του υπουργείου Παιδείας, το ΚΕΔΑΣΥ, αξιολογεί και γνωμοδοτεί για παράλληλη στήριξη, κατόπιν έρχεται το αρμόδιο υπουργείο και “αδειάζει” τον αρμόδιο φορέα του ισχυριζόμενο ότι οι μαθητές δεν χρειάζονται την παράλληλη στήριξη». Και καταλήγοντας αναρωτιέται: «Είναι πολλές οι παράλληλες στηρίξεις, λοιπόν; Ναι, είναι! Είναι πάρα πολλές! Και τι κάνετε γι’ αυτό; Περικοπές!».
«Κυβέρνηση και υπουργείο μας εμπαίζουν»
Οπως λέει στο Documento ο Σπύρος Μαρίνης, γενικός γραμματέας της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδος (ΔΟΕ), «η κυβέρνηση και το υπουργείο Παιδείας αντιμετωπίζουν ως κόστος τις μορφωτικές ανάγκες των μαθητών μας. Αυτήν τη στιγμή υπάρχουν πάνω από 20.000 καταγεγραμμένα κενά εκπαιδευτικών σε όλη την Ελλάδα με βάση τα στοιχεία των ίδιων των διευθύνσεων εκπαίδευσης. Χιλιάδες μαθητές βρίσκονται χωρίς την απαραίτητη στήριξη ειδικά στον ευαίσθητο τομέα της ειδικής αγωγής και οι γονείς τους είναι σε απόγνωση. Αντί να καλύψουν τα κενά άμεσα, τα στελέχη του υπουργείου εμπαίζουν τους μαθητές, τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς με απαράδεκτες και αντιεπιστημονικές δηλώσεις στα ΜΜΕ. Επιδιώκουν να κρύψουν το πρόβλημα κάτω από το χαλί. Τώρα είναι η ώρα να δυναμώσει η κινητοποίηση σε όλη την Ελλάδα. Απαιτούμε να καλυφθούν άμεσα όλα τα κενά, οι μορφωτικές ανάγκες των μαθητών μας δεν μπαίνουν στο ζύγι κόστους –οφέλους».
