«Δεν θα χαρίσουμε τον τόπο μας σε κανέναν επιτήδειο»

Ανάστατοι οι κάτοικοι των Ερυθρών και της Δάφνης με τις ενέργειες της μονής, δηλώνουν ανυποχώρητοι στην προστασία της δημόσιας γης

Μέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο, όπου ο καθένας θα ονειρευόταν να έχει έστω και ένα μικρό κομμάτι γης, δυο χωριά –το τελευταίο του νομού Αττικής, οι Ερυθρές, αλλά και η Δάφνη που βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα πιο πάνω– βράζουν από το άδικο και δηλώνουν αποφασισμένα να αγωνιστούν ενάντια στις επεκτατικές τάσεις της Μονής του Προφήτη Ηλία. Δεν παλεύουν για προσωπικές ιδιοκτησίες αλλά για να μπορούν να περπατούν τα παιδιά και τα εγγόνια τους στο βουνό όπου εκείνοι μεγάλωναν ελεύθεροι. Για να μπορούν, όπως λένε συγκινημένοι στο Documento οι κάτοικοί τους, να βοσκούν τα πρόβατά τους στα δημόσια βοσκοτόπια και οι ίδιοι να συνεχίσουν να ασβεστώνουν τα ξωκλήσια που στολίζουν το μέχρι στιγμής ανέγγιχτο από κερδοσκοπικές βλέψεις περιβάλλον.

Αυτός ήταν και ο λόγος που μια ομάδα ανθρώπων από τις γύρω περιοχές αποφάσισε να ενώσει τις δυνάμεις της, τις γνώσεις της, την εμπειρία της, το πείσμα και την αγάπη για τον τόπο της για να σώσει κάτι που δεν το χώραγε ο νους τους ότι θα μπορούσε να αμφισβητηθεί, τη δημόσια ιδιοκτησία. Εκτάσεις δηλαδή και κτίσματα που, όπως εξηγούν, ανακάλυψαν ότι έχουν περιέλθει στην ιδιοκτησία της Ιεράς Μονής του Προφήτη Ηλία χωρίς να της ανήκουν!

Η περιπέτεια των κατοίκων ξεκίνησε εδώ και περίπου ένα χρόνο, όταν ανακάλυψαν από κάποια τυχαία γεγονότα ότι η Ιερά Μονή Προφήτη Ηλία παρουσιάζει επεκτατικές τάσεις και διεκδικεί δημόσιες αλλά και ιδιωτικές εκτάσεις που βρίσκονται στα όρια των δήμων όπου ανήκουν τα χωριά τους.

«Στο υποθηκοφυλακείο ανακαλύψαμε τέρατα»

Ανάμεσα στις εκτάσεις που «ανήκουν» πλέον στο μοναστήρι είναι και ξωκλήσια της περιοχής, τα οποία οι κάτοικοι φρόντιζαν περισσότερο και από τα σπίτια τους, όπως λένε συναισθηματικά φορτισμένοι μιλώντας στο Documento. Η αποκάλυψη των διεκδικήσεων της Μονής του Προφήτη Ηλία Ερυθρών ξεκίνησε από ένα τέτοιο εκκλησάκι το οποίο βρισκόταν σε ιδιωτική έκταση. Oπως περιγράφουν οι κάτοικοι, ο συγκεκριμένος ιδιοκτήτης άρχισε να δέχεται οχλήσεις από τους μοναχούς ότι η έκταση τούς ανήκει.

«Καταλάβαμε ότι κάτι δεν πάει καλά όταν προέκυψε ένα πρόβλημα με ένα συγκεκριμένο ιδιώτη, στην ιδιοκτησία του οποίου βρισκόταν η εκκλησία της Αγίας Τριάδας. Αυτός δέχτηκε τις πρώτες οχλήσεις, θορυβήθηκε και ήρθε και με βρήκε. Ξεκινήσαμε να κάνουμε έναν έλεγχο τίτλων και στο υποθηκοφυλακείο ανακάλυψα τα τέρατα» λέει στο Documento ο κά-τοικος των Ερυθρών και νομικός Παναγιώτης Κουτσουλέλος.

Ο ίδιος εξηγεί ότι μπορεί αφορμή για την έρευνά τους να ήταν η περίπτωση του ιδιοκτήτη, ωστόσο το μέγεθος των διεκδικήσεων ήταν τελικά πολύ μεγαλύτερο: «Ανακαλύψαμε δηλαδή ότι όχι μόνο η Αγία Τριάδα αλλά και άλλα 5.500 στρέμματα ανήκουν πλέον στο μοναστήρι. Εμείς γνωρίζαμε ότι τα πλησίον της Αγίας Τριάδας ήταν του ιδιώτη και τα υπό-λοιπα δημόσια».

Με λίγα λόγια, η αρχική έκταση για την οποία αναζητούσαν τους τίτλους ήταν μια σταγόνα στον ωκεανό, καθώς «όταν πήγαμε στο υποθηκοφυλακείο, διαπιστώσαμε ότι ένα μέρος της έκτασης ενός ιδιώτη μαζί με την εκκλησία, την Αγία Τριάδα, είχε δηλωθεί στην έκθεση απογραφής της Μονής της Αγίας Τριάδας του Δεκεμβρίου του 2020. Αυτό όμως που είχαμε εντοπίσει καταρχάς ήταν ένα ελάχιστο τμήμα των διεκδικήσεων. Δηλαδή εκεί είχε μια διεκδίκηση των 40-50 στρεμμάτων και ξαφνικά βλέπουμε ότι προς τη Δάφνη και στα όρια Ερυθρών – Δάφνης διεκδικεί η μονή την έκταση των 5.200 στρεμμάτων» εξηγεί αναλυτικότερα ο νομικός και κάτοικος της περιοχής Π. Κουτσουλέλος, ξεκαθαρίζοντας ότι «ένα τμήμα της έκτασης αυτής είναι δημόσια και ένα άλλο πολύ μεγάλο τμήμα αυτής ανήκει στην ιδιωτική περιουσία του Δήμου Μάνδρας – Ειδυλλίας».

Ηταν ενήμερος ο δήμος

Οι αντιδράσεις τόσο από την πλευρά του ίδιου ως πολίτη αλλά και της κοινότητας ήταν άμεσες. Εστειλαν επιστολές και έγγραφα προς τον δήμο με σκοπό να τον ενημερώσουν, χωρίς όμως μέχρι σήμερα να έχουν πάρει την παραμικρή απάντηση. «Τον Ιανουάριο του 2022 στέλνω ως πολίτης στον Δήμο Μάνδρας την πράξη απογραφής και διαγράμματα από τα οποία προκύπτει ότι ένα μέρος της έκτασης αυτής διεκδικείται από τη μονή. Δεν μου απάντησαν. Εκανα ξανά έγγραφο και ζητούσα από τον δήμο να εκδώσει πρωτόκολλο διοικητικής αποβολής και δεν μου απάντησαν. Την ίδια ώρα και η κοινότητα έστειλε ανάλογο χαρτί προς τον δήμο και ζητά να κτηματογραφήσει το σημείο και να βγάλει πρωτόκολλο διοικητικής αποβολής, να προβούν δηλαδή σε νόμιμες ενέργειες» επισημαίνει ο Π. Κουτσουλέλος.

«Ζητήσαμε τίτλους αλλά δεν μας τους έδωσαν»

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Κοινότητας Ερυθρών Δημήτρης Παγώνης δηλώνει στο Documento αποφασισμένος να αγωνιστεί για τον τόπο του: «Για εμάς είναι δημόσια γη και στη δημόσια γη έχουμε όλοι ελεύθερη πρόσβαση. Είναι ένας χώρος που τον έχουμε διαφυλάξει και δεν έχουμε σκοπό να τον χαρίσουμε σε κανέναν επιτήδειο».

Ο ίδιος εξηγεί ότι κατάλαβε πως κάτι συμβαίνει όταν δέχτηκε οχλήσεις από μελισσοκόμους και κυνηγούς: «Μας παραπονέθηκαν ότι σε διάφορες εκτάσεις ήρθαν οι καλόγεροι και τους έλεγαν ότι πρόκειται για ιδιωτικό χώρο, οπότε απαγορεύεται να βάλουν τα μελίσσια τους».

\Η κοινότητα δεν είχε τη διάθεση να ξεκινήσει πόλεμο με τη μονή και η πρώτη κίνηση που έκανε ήταν να ζητήσει συνάντηση με τους μοναχούς. «Στην πρώτη συνάντηση που είχαμε με τη μονή μάς είπαν ότι έχουν τίτλους ιδιοκτησίας. Τους ζητήσαμε να τους προσκομίσουν, όμως δεν το έκαναν και αναγκαστήκαμε να πάρουμε τους τίτλους με εισαγγελική παραγγελία και είδαμε ότι διεκδικούν με χρησικτησία χιλιάδες στρέμματα. Αυτές οι εκτάσεις όμως είναι δημόσιες δασικές, ορισμένες είναι και δημοτικές που παλιά ήταν βοσκότοποι» ξεκαθαρίζει ο κοινοτάρχης Ερυθρών Δ. Παγώνης.

«Κλείδωσαν το εκκλησάκι»

Αναστάτωση όμως επικρατεί και σε ένα μικρό χωριό, τη Δάφνη, που βρίσκεται δίπλα στις Ερυθρές. Ολα ξεκίνησαν όταν πριν από ένα μήνα οι κάτοικοι πήγαν στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και τη βρήκαν κλειδωμένη.

«Εμείς καταλάβαμε ότι κάτι δεν πάει καλά από τη στιγμή που ήρθαν και κλείδωσαν την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου η οποία ανήκει στην κοινότητα Δάφνης.

Εχουμε χαρτιά από το 1915 και το 1932 ότι ανήκει στον Δήμο Τανάγρας στην Κοινότητα Δάφνης» λέει στο Documento ο πρόεδρος της Κοινότητας Δάφνης Κώστας Φαρμάκης και συνεχίζει: «Διαπιστώσαμε επίσης ότι τις εκτάσεις δεξιά και αριστερά όπως ανεβαίνει κανείς στην εκκλησία έχει πάει το μοναστήρι και τις έχει δηλώσει στο κτηματολόγιο ήδη. Εγώ ως πρόεδρος της κοινότητας έκανα αναφορά προς τον Δήμο Τανάγρας».

«Για το περιβάλλον και για τα παιδιά μας»

Οι κάτοικοι των δύο κοινοτήτων είναι ιδιαίτερα φορτισμένοι από αυτή την ιστορία. Νιώθουν ότι απειλείται κάτι πολύ δικό τους όχι όμως με την έννοια της κυριότητας αλλά με την έννοια της συναισθηματικής αξίας που έχει αυτός ο τόπος για εκείνους.

«Θέλουμε να διασωθεί υπέρ του ελληνικού δημοσίου και του δήμου. Αν το συγκεκριμένο μοναστήρι διεκδικήσει και ιδιωτική περιουσία, φυσικά και θα αντιδράσουμε. Αυτήν τη στιγμή όμως οι κάτοικοι προσπαθούν να σώσουν τη δημόσια περιουσία για χάρη της κοινότητας, για χάρη των παιδιών τους και για το περιβάλλον» τονίζει στο Documento η κάτοικος των Ερυθρών και δικηγόρος Ελένη Κώνστα.

Αλλωστε, αν κάτι χαρακτηρίζει αυτό το χωριό είναι ο σεβασμός που δείχνουν οι κάτοικοί του στο περιβάλλον. «Είναι το μοναδικό ανέγγιχτο κομμάτι του Νομού Αττικής. Στα 100.000 στρέμματα που είναι η έκταση του τέως Δήμου Ερυθρών που περιλαμβάνει ένα τμήμα του βουνού, τον κάμπο και το χωριό δεν υπάρχει ούτε ένα κτίσμα μες στο δάσος κι αυτό το φρόντισαν οι κάτοικοι» λέει η Ελ. Κώνστα.

Στο ερώτημα τι σημαίνει γι’ αυτούς τους ανθρώπους να βλέπουν ότι αμφισβητείται το βουνό όπου μεγάλωσαν, μας απαντά καταδεικνύοντας την ανιδιοτέλεια της αντίδρασης των συγχωριανών της: «Το θεωρούν προσωπική επίθεση, σαν να τους παίρνουν κομμάτι που τους ανήκει, όχι με την έννοια της ατομικής ιδιοκτησίας.

Νιώθουν όπως θα αισθανόταν κάποιος που θα έβρισκε το σπίτι του κλεμμένο».

Οσο για τις αντιδράσεις των μοναχών απέναντι στους περιπατητές και τους κτηνοτρόφους όταν βρίσκονται σε εκτάσεις που διεκδικεί η μονή, η Ελ. Κώνστα αναφέρει: «Οταν βλέπουν κόσμο να μαζεύει χόρτα σε αυτή την έκταση τον κυνηγάνε και τον απειλούν με αστυνομία, ενώ δεν αφήνουν να πλησιάσουν οι κτηνοτρόφοι».