Τον Ιούνιο η κυβέρνηση Μητσοτάκη αντιμετώπισε καθολική κατακραυγή όταν επιχείρησε να περάσει νόμο με τον οποίο μετακύλιε τις ευθύνες της προστασίας από τις πυρκαγιές στους ιδιοκτήτες των σπιτιών και οικοπέδων.
Κόψιμο δέντρων, πυράντοχες πολυδάπανες κατασκευές, μάντρες, αντικατάσταση τμημάτων των σπιτιών με άλλα ήταν τα μέτρα που προέβλεπε το κυβερνητικό επιτελείο. Ο ιδιοκτήτης πρακτικά έπρεπε να κατασκευάσει ένα άλλο σπίτι για να προστατευτεί από τη φωτιά. Ανάμεσα στις ανακοινώσεις διαμαρτυρίας που βγήκαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η άποψη που διατύπωσε ο Συνήγορος του Πολίτη, ο οποίος μεταξύ άλλων σημείωνε ότι «το κράτος δεν είναι συνταγματικά αποδεκτό (άρθρα 24 και 17 του συντάγματος) να μετακυλύει σε μεγάλο βαθμό τις ευθύνες της προστασίας της περιουσίας και του περιβάλλοντος από τις πυρκαγιές στους ιδιώτες, με υπέρμετρα μάλιστα επαχθείς οικονομικά όρους γι’ αυτούς». Η μεγάλη αντίδραση από κάθε πλευρά ανάγκασε τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρο Σκυλακάκη να πάρει πίσω όσα σχεδίαζε να κάνει νόμο του κράτους.
Αν οι σχεδιασμοί της κυβέρνησης είχαν γίνει νόμος, όλοι μπορούν να φανταστούν τι θα συνέβαινε. Ο πρωθυπουργός με ύφος μπλαζέ θα ανακοίνωνε ότι υπάρχει προσωπική ευθύνη για τις φωτιές (και μάλλον θα συνέχιζε τις διακοπές του), τα συνεργεία ελέγχου πέραν πάσης αμφιβολίας θα συμπέραναν πως στα σπίτια που κάηκαν έλειπε μια σήτα ειδικού σκοπού και προστασίας, ενώ οι δημοσιογράφοι των καναλιών θα κυκλοφορούσαν με υποδεκάμετρο για να μετράνε το ύψος του ξερού γρασιδιού στις αυλές, την αναμφίβολη αιτία του κακού. Το συμπέρασμα ξεκάθαρο: Φταίμε, φταίμε πολύ, φταίμε μέχρι θανάτου και απανθράκωσης.
Από όσα προκύπτουν μέχρι στιγμής, για τη φωτιά στον Βαρνάβα δεν έφταιγε κανένας πολίτης ή η αυλή του, κανένας ιδιοκτήτης σπιτιού ή η μάντρα του. Η φωτιά πέρασε μέσα στην Αθήνα, κατέκαψε περιουσίες, απανθράκωσε μια γυναίκα και αυτό που τα δημοσιογραφικά ρεπορτάζ ονομάζουν στερεοτυπικά «πνεύμονα πρασίνου». Η Αθήνα μετατρέπεται σε Κάιρο. Ερημοποιείται, ανεβαίνει η θερμοκρασία κατά 1-1,5 βαθμό και γίνεται αβίωτη. Το χειρότερο είναι πως δεν υπάρχει καμιά εγγύηση ότι δεν θα επαναληφθεί μία ακόμη φωτιά, πολύ σύντομα ίσως, στην ορμή της οποίας θα μείνουμε και πάλι απροστάτευτοι. Το ενδεχόμενο αυτό το εκφράζει η κυβέρνηση με τον πιο γελοίο τρόπο.
Ο πρωθυπουργός με τη γνωστή προσπάθεια αποπροσανατολισμού η οποία μεγεθύνεται από την πλήρη έλλειψη προσωπικής ενσυναίσθησης είδε λίγο κακό και λίγους των οποίων κάηκαν τα σπίτια. Ενα δίκιο το έχει, ως κάτοχος 41 ακινήτων ο ίδιος. Αν έχεις χωριό ολόκληρο σε ακίνητη περιουσία, αν καεί και κάτι, είναι μικρή απώλεια… Οι κατά παραγγελία τηλεοπτικοί επιστήμονες και αναλυτές είδαν φωτιές να καίνε, αλλά προσδιόρισαν τις αιτίες σε κηλίδες, φαινόμενα καμινάδας και περιστροφές του ανέμου, σε βαθμό γελοιότητας. Ο διαβόητος καθηγητής Κώστας Συνολάκης, συγγενής του Μητσοτάκη, ο οποίος είχε διαβεβαιώσει ότι θα εκκένωνε το Μάτι σε 20 λεπτά, έχοντας το γνωστό χούι ξεπλύματος της κυβέρνησης, χαρακτήρισε τη φωτιά γούι (WUI – wildland urban interface). Η φωτιά δεν σχετιζόταν με αστικό δάσος αφού ξεκίνησε από τον Βαρνάβα, αλλά τι χρείαν έχουμε λεπτομερειών όταν μπορούμε να επιστρατεύσουμε ευφάνταστους όρους;
Ο καθ’ ύλην αρμόδιος υπουργός Βασίλης Κικίλιας εμφανίστηκε με εικόνα πολυτραυματία, μπαταρισμένος και με περιδέσεις (τις οποίες οι συνάδελφοί του γιατροί χαρακτήρισαν γελοίες επιστημονικά) για να δηλώσει προφανώς ότι συμπάσχει με τα πλήθη. Αφού κάηκαν γύρω στα 120.000 στρέμματα και μάλιστα με πολύ ιδιαίτερη σημασία καθώς η καταστροφή προχώρησε στο πιο καλά φυλασσόμενο τμήμα της Ελλάδας, δημιουργήθηκε το αφήγημα «καλά που δεν πάθαμε και τίποτε» ή της επιτυχημένης εγχείρησης με τον ασθενή να μην μπορεί να συμμεριστεί την επιτυχία όντας νεκρός. Οι φωτιές, οι οποίες επί Μητσοτάκη έχουν κάψει τις περισσότερες και πιο σημαντικές εκτάσεις από κάθε περίοδο διακυβέρνησης άλλου πρωθυπουργού (700.000 στρέμματα έχουν καεί σε οκτώ χρόνια στην Αττική), είναι ίσως από τις καταστάσεις που αποδεικνύουν πώς λειτουργεί η κυβέρνηση. Τι έχουμε λοιπόν, το οποίο επεκτείνεται σε κάθε κυβερνητική δράση:
01 Αρχικώς ανακοινώνει ένα πλέγμα μέτρων τα οποία θα λάβει η κυβέρνηση για την πρόληψη των πυρκαγιών. Τα μέτρα όμως αυτά είναι θεωρητικά αποτελεσματικά γιατί αορίστως χρησιμοποιούν την τεχνολογία. Πρόκειται δηλαδή για προμήθειες μεγάλου κόστους, με τα σχετικά και γνωστά από τη νεοελληνική ιστορία οφέλη για όσους τα προωθούν.
02 Στα μέτρα που ανακοινώνονται πεισματικά δεν συμπεριλαμβάνονται οι προτάσεις των ειδικών και των επιστημόνων για τον τρόπο αντιμετώπισης των πυρκαγιών. Δεν προσλαμβάνονται πυροσβέστες ούτε δημιουργούνται τμήματα στη λογική «boots on the ground», ειδικά επίγεια τμήματα κατάσβεσης.
03 Στη συνέχεια η κυβέρνηση ανακοινώνει αριθμό εναέριων μέσων που παίρνουν μέρος στην κατάσβεση για να επιδείξει το μέγεθος της κινητοποίησης. Ποτέ δεν αξιολογήθηκε η αποτελεσματικότητα αυτών των μέσων, τα οποία νοικιάζονται με υψηλό τίμημα και χωρίς έλεγχο αποτελέσματος. Αν καταγράφεται ότι πετάει ένα αεροπλάνο τύπου PZL, αυτό πρακτικά δεν σημαίνει κάτι. Στις φωτιές του 2007 στην Ηλεία το Hot Doc είχε αποκαλύψει ότι τα νοικιασμένα αεροσκάφη έπαιρναν εντολή να ρίχνουν νερό στα βράχια και αφού είχε σβήσει η φωτιά για να γράφουν ώρες πτήσης και να πληρώνονται από το ελληνικό δημόσιο.
04 Τα κρατικά μέσα αεροπυρόσβεσης, τα γνωστά Canadair, σταδιακά μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα, αφού δεν γίνεται καμία ανανέωση του πυροσβεστικού στόλου, προς όφελος βέβαια αυτών που νοικιάζουν πτητικά μέσα (από τα 17 Canadair μπορούν να επιχειρούν μόνο τα δέκα, ενώ στο παρελθόν είχαμε 28).
05 Οι φωτιές είναι με επιλογή της κυβέρνησης πονηρά αποσυνδεδεμένες από το θέμα της ασφάλειας. Ασφάλεια για την κυβέρνηση αποτελεί η αμφιλεγόμενη πρόσληψη αστυνομικών, οι οποίοι ούτε τις φωτιές μπορούν να αντιμετωπίσουν ούτε τελικώς τη μαφία και το έγκλημα. Κι όμως οι φωτιές συνδέονται και με την ασφάλεια των πολιτών και με την εθνική ασφάλεια.
06 Εφαρμόζεται το δόγμα των εκκενώσεων (κάτι που στην πυρκαγιά στον Βαρνάβα όχι μόνο δεν φαίνεται να είχε χρησιμότητα αλλά δημιούργησε και πανικό) ώστε να δημιουργείται η εντύπωση ότι οι αρχές λειτουργούν με ζητούμενο να μην υπάρχουν ανθρώπινα θύματα. Η αντιμετώπιση της φωτιάς αποξενώνεται από τη δράση των πολιτών. Αλλωστε στο μέλλον θα έρθουν οι «ιδιώτες».
07 Μετά την καταστροφή η κυβέρνηση διαλέγει ανάμεσα σε δύο αφηγήματα: είτε την προσωπική ευθύνη είτε το «δεν ήταν μεγάλη η ζημιά, ευτυχώς δεν κάηκαν άνθρωποι».
08 Η κυβέρνηση καθυστερεί ή δεν ζητά καθόλου βοήθεια από την Ευρώπη και τρίτες χώρες για την κατάσβεση, όπως προβλέπεται από το ευρωπαϊκό πρωτόκολλο. Το πολυδιαφημισμένο ρωσικό Beriev, o γίγαντας της πυρόσβεσης, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί λόγω των σχέσεων που έχει διαμορφώσει ο Μητσοτάκης με τη Ρωσία. Αν και η Ρωσία θέλησε να το διαθέσει, η ελληνική κυβέρνηση αρνείται, παριστάνοντας τον δεκανέα του αμερικανικού στρατού.
09 Εκτός του ότι η κυβέρνηση επενδύει σε αμφίβολα ιδιωτικά μέσα πυρόσβεσης, επενδύει επίσης συστηματικά στα μέσα ενημέρωσης ως πυροσβεστικό σύστημα της κοινωνικής αγανάκτησης. Και να καούμε δεν θα ισχύει, αφού δεν θα το έχει πει η τηλεόραση.
Φυσικά το μοτίβο της κυβερνητικής λειτουργίας είναι το ίδιο είτε πρόκειται για φωτιά είτε για πλημμύρα είτε για πανδημία. Γνωστό ως μοτίβο 41%.
Διαβάστε επίσης
Φωτιές: Για δεύτερη μέρα καίγεται το Φαλακρό, καλύτερη εικόνα στους Φούρνους
Τουρκία: Συνεχίζεται ο πύρινος εφιάλτης στη Σμύρνη, νέο επικίνδυνο μέτωπο στο Τσεσμέ (Videos)
Θα φάμε και πάλι… ακρίβεια με το τσουβάλι – Νέες ανατιμήσεις αναμένονται από Σεπτέμβριο
Ασφυξία από φόρους και πληθωρισμό της απληστίας
Γάζα: Στο Τελ Αβίβ σπεύδει ο Μπλίνκεν, με τη συμφωνία εκεχειρίας να είναι ακόμα μακριά
Τουρκία: Mαίνεται η μεγάλη φωτιά στη Σμύρνη – Ζημιές σε κτίρια, δεκάδες τραυματίες (Videos)
ΣΥΡΙΖΑ για ΕΣΥ: Ο Γεωργιάδης να παραδεχτεί την αποτυχία του και να παραιτηθεί