Δεκατρία δοκίμια του Άρη Αλεξάνδρου

Δεκατρία δοκίμια του Άρη Αλεξάνδρου

Δεκατρία δοκίμια του Άρη Αλεξάνδρου περιλαμβάνει η έκδοση με τον τίτλο « Έξω απ’ τα δόντια: Δοκίμια 1937-1975» (Πατάκη)

«Δεν ανήκω σε κανένα κόμμα και σε καμιά πολιτική οργάνωση. Δεν είμαι μέλος καμιάς εκκλησίας. Δεν είμαι οπαδός καμιάς θρησκείας. Όπως το ’χω ξαναπεί, Δεσμώτης τήδε ίσταμαι τοις ένδον ρήμασι πειθόμενος. Έχοντας περάσει από τα ξερονήσια και τις φυλακές, νιώθω πως είμαι συγκρατούμενος όχι μόνο με όσους υποφέρουν στα φασιστικά στρατόπεδα, μα και με όσους βασανίζονται στο Αρχιπέλαγος Γκουλάγκ. Νιώθω αλληλέγγυος και συνυπεύθυνος με όσους αγωνίστηκαν, αγωνίζονται και θα αγωνιστούν εναντίον όλων των τυράννων, εστεμμένων και τραγιασκοφόρων, εναντίον όλων των δεσποτών, γαλονάδων και ρασοφόρων».

Από τα «Ένδον ρήματα»

Δεκατρία κείμενα με σκέψεις και απόψεις. Για την ορθογραφία, για την έκφραση και το θέμα στη λογοτεχνία, για τις μεταφράσεις, για τους ποιητές και τα βραβεία, για τον Μαγιακόβσκι και τον Έρενμπουργκ, για τη σοβιετική σκέψη, για την πολιτική. Κείμενα δημοσιευμένα σε διάστημα σαράντα χρόνων (1937-1975), στα περιοδικά «Νεοελληνικά Γράμματα», «Καλλιτεχνικά Νέα», «Καινούρια Εποχή», «Επιθεώρηση Τέχνης», «Εποχές» κ.ά., στα οποία ο συγγραφέας του Κιβωτίου συμπεριέλαβε ένα θεατρικό έργο και ένα σενάριο, όλα παραδείγματα της αδογμάτιστης σκέψης του.

Ο ΑΡΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ (ψευδώνυμο του Αριστοτέλη Βασιλειάδη) γεννήθηκε το 1922 στο Λένινγκραντ, από πατέρα Έλληνα και μητέρα Ρωσίδα εσθονικής καταγωγής. Το 1928 η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα, αρχικά στη Θεσσαλονίκη, όπου ο Αλεξάνδρου πρωτοδιδάχτηκε την ελληνική γλώσσα και από το 1930 στην Αθήνα. Το 1940 αποφοίτησε από το Βαρβάκειο Γυμνάσιο, όπου μαζί με τον Ανδρέα Φραγκιά, τον Γεράσιμο Σταύρου και άλλους είχαν συγκροτήσει μια ομάδα μαρξιστικού προσανατολισμού. Έδωσε εξετάσεις στο Πολυτεχνείο και στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών χωρίς επιτυχία, πέτυχε όμως στις εξετάσεις της ΑΣΟΕΕ, μαθήματα της οποίας παρακολούθησε για δύο χρόνια, έως το 1942, οπότε άρχισε να εργάζεται ως μεταφραστής υιοθετώντας το όνομα Άρης Αλεξάνδρου.

Στην Κατοχή υπήρξε μέλος αντιστασιακής οργάνωσης που προσχώρησε στο ΕΑΜ Νέων, από την οποία αποχώρησε έναν χρόνο αργότερα διαφωνώντας με τη συκοφάντηση συντρόφων του ως προδοτών. Κατά τα Δεκεμβριανά του 1944 τον συνέλαβαν οι αγγλικές στρατιωτικές αρχές και κρατήθηκε στο στρατόπεδο της Ελ Ντάμπα στη Λιβύη, από όπου επέστρεψε το 1945. Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου εξορίστηκε για τα πολιτικά του φρονήματα στη Λήμνο, στη Μακρόνησο και στον Αϊ-Στράτη (Ιούνιος 1948-Δεκέμβριος 1951). Τον Νοέμβριο του 1953 καταδικάστηκε ως ανυπότακτος και παρέμεινε έγκλειστος στις φυλακές Αβέρωφ, Αίγινας και Γυάρου ως το 1958.

Το 1959 παντρεύτηκε με την ποιήτρια και δημοσιογράφο Καίτη Δρόσου και, αμέσως μετά την επιβολή της δικτατορίας του 1967, εγκαταστάθηκε μαζί της στο Παρίσι, όπου έκανε ποικίλες χειρωνακτικές εργασίες. Από το 1975 ο Αλεξάνδρου συνεργάστηκε και πάλι ως μεταφραστής με ελληνικούς εκδοτικούς οίκους και περιοδικά. Πέθανε στις 2 Ιουλίου του 1978, σε ηλικία 56 ετών. Tο μυθιστόρημά του Το κιβώτιο (Αθήνα 1966- Παρίσι 1972· Κέδρος, 1975) αποτέλεσε σταθμό στην ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Αξιομνημόνευτο είναι το ποιητικό του έργο, που διέγραψε την πορεία από τον στρατευμένο λόγο υπέρ του κομμουνισμού στην έκφραση της απογοήτευσης για τη ματαιότητα του αγώνα. Έργα του έχουν μεταφραστεί κυρίως στα γαλλικά, αγγλικά, γερμανικά, ιταλικά.

Documento Newsletter