Οι χειραψίες και τα χαμόγελα Μητσοτάκη – Ερντογάν στο Βίλνιους της Λιθουανίας δεν είναι η αρχή της πορείας για την «ελληνοτουρκική συμφωνία». Όπως γράφει ο Πάρις Καρβουνόπουλος στο datajournalist ήταν ένας κρίσιμος ενδιάμεσος σταθμός μιας πορείας που έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό. Σε ό,τι αφορά στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, η αρχή του νήματος ξεκινά από το Βερολίνο, στα μέσα Ιουλίου του 2020. Εκεί έγινε η πρώτη μυστική ελληνοτουρκική συνάντηση υπό γερμανική κηδεμονία. Ο σύμβουλος για θέματα εξωτερικής πολιτικής της Μέρκελ, Γαν Χέκερ, ήταν ο «επόπτης» της συνάντησης του Ιμπραήμ Καλίν, που τότε ήταν εκπρόσωπος του Ερντογάν και σήμερα έχει αναλάβει τα ηνία της ΜΙΤ, της τουρκικής μυστικής υπηρεσίας πληροφοριών. Απέναντι του κάθονταν η τότε διπλωματική σύμβουλος του Κυριάκου Μητσοτάκη, η Ελένη Σουρανή.
Από εκείνη τη μυστική συνάντηση στο Βερολίνο, οι εξελίξεις «έτρεχαν» με ιλιγγιώδη για τα διπλωματικά δεδομένα, ταχύτητα. Ακολούθησε η «κρίση του Αιγαίου» με το τουρκικό ερευνητικό σκάφος Oruc Reis να πλέει επί 82 ημέρες σε ύδατα ελληνικών συμφερόντων. Δεν μπορεί να διαφύγει της προσοχής ότι η ελληνοτουρκική κρίση ξεκίνησε στις 21 Ιουλίου 2020 με τον Χάικο Μάας, Γερμανό ΥΠΕΞ τότε να βρίσκεται στην Αθήνα και να συναντά τον πρωθυπουργό και τον τότε ΥΠΕΞ Νίκο Δένδια.
Με την Τουρκία να πιέζει στρατιωτικά σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, η ελληνική κυβέρνηση προχωρά άρον-άρον στην υπογραφή δύο συμφωνιών για τις θαλάσσιες ζώνες. Μία με την Ιταλία και μία με την Αίγυπτο. Οι συμφωνίες προβάλλονται από τα μέσα ενημέρωσης ως τεράστιες διπλωματικές επιτυχίες. Ειδικά η δεύτερη με την Αίγυπτο, παρουσιάζεται περίπου ως το απόλυτο «αντίδοτο» στο τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Ο πρώην ΥΠΕΞ επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Κοτζιάς, είχε από την πρώτη στιγμή δημοσιοποίησης των χαρτών της ελληνο-αιγυπτιακής συμφωνίας τα «σκοτεινά της σημεία»:
«Η συμφωνία για την ΑΟΖ με την Αίγυπτο, δεν συμπεριλαμβάνει δυτικά το Γαϊδουρονήσι ή τη Χρυσή του νομού Λασιθίου. Εγκαταλείπει τον 28ο μέχρι και τον 32ο μεσημβρινό, όπου συμπεριλαμβάνεται και το Καστελόριζο. Δίνει περιορισμένη επήρεια σε μεγάλα ελληνικά νησιά όπως είναι η Ρόδος, η Κάρπαθος και η Κρήτη, όπως «βέβαια» και στην Κάσο. Τέλος, δεν δίνει καθόλου επήρεια, ναι, απίστευτο, αλλά αληθινό, στα νησιά νότια της Κρήτης, όπως το Κουφονήσι, που έχουν αυτοτελή οικονομική ζωή».
Ο Νίκος Κοτζιάς είχε επισημάνει κι άλλες σημαντικές αδυναμίες της συμφωνίας με την Αίγυπτο
Για να το πούμε με λόγια απλά: η συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου ήταν το τέλειο «προσχέδιο» για μια ελληνοτουρκική συμφωνία που ΗΠΑ, Γερμανία και γενικώς όλοι οι δυτικοί σύμμαχοι επιδιώκουν. Τα επιπλέον 200 ναυτικά μίλια ΑΟΖ που δίνει στην Ελλάδα το Καστελλόριζο, «σβήστηκαν» κι έτσι «δικαιώνεται» χρόνια μετά, ο πρώην ΥΠΕΞ της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου, που είχε δηλώσει ότι το Καστελλόριζο «είναι ένα νησί …κάπου στη Μεσόγειο»!