Τα επείγοντα οικονομικά μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού είναι πολιτικές επιλογές με ιδεολογική αφετηρία και κοινωνικό πρόσημο.
Εάν αντιπαραβάλλουμε τον πυρήνα των μέτρων που έχουν λάβει, μέχρι σήμερα, η Δανία και η Ελλάδα, θα διαπιστώσουμε ότι επιβεβαιώνουν στην πράξη πως, η μεν Δανία έχει σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση, η δε Ελλάδα νεοφιλελεύθερη.
Η κυβέρνηση της Δανίας, ακόμα και τώρα, νομοθετεί με τριμερή κοινωνική συμφωνία. Η σοσιαλδημοκράτης Πρωθυπουργός αντιμετωπίζει τις έκτακτες και ιδιαίτερα κρίσιμες συνθήκες με αυστηρή προσήλωση στα δημοκρατικά και κοινωνικά κεκτημένα. Και σε συνεννόηση με τις πολιτικές δυνάμεις.
Ο νεοφιλελεύθερος Πρωθυπουργός της Ελλάδας νομοθετεί με Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου. Παρακάμπτει τους κοινωνικούς εταίρους και αγνοεί τις προτάσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Η Δανία νομοθετεί την ανάκαμψη. Εφαρμόζει από τις 9 Μαρτίου μέχρι τις 9 Ιουνίου, πρόγραμμα οικονομικών παρεμβάσεων που αντιστοιχεί στο 13% του ΑΕΠ.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη νομοθετεί την ύφεση. Προωθεί μέτρα καθαρού δημοσιονομικού κόστους μόλις στο 2,5% του ΑΕΠ. Και αυτό παρά το γεγονός ότι η χώρα μας ήδη εμφάνιζε μείωση του ΑΕΠ κατά 0,7% στο τέταρτο τρίμηνο του 2019 σε σχέση με το τρίτο. Δεν αξιοποιεί εμπροσθοβαρώς τα δημοσιονομικά περιθώρια που της παρέχουν: α). η εξαίρεση των σχετικών δαπανών από το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, β). η, ασαφής ακόμα, αναστολή της υποχρέωσης για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ φέτος ή απλά η μείωσή του, και γ). το απόθεμα ασφαλείας των, περίπου, €37 δις, που κληρονόμησε από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τις θυσίες του ελληνικού λαού.
Η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση της Δανίας πληρώνει τους εργαζόμενους στις επιχειρήσεις που πλήττονται από την κρίση και θα απέλυαν το 30% του προσωπικού τους για να παραμένουν στο σπίτι τους. Δεν επιφέρει καμία μεταβολή στο εργασιακό καθεστώς ή στα δικαιώματά τους. Στοχεύει στο να επανέλθουν οι εργαζόμενοι χωρίς καθυστέρηση στις θέσεις τους, μόλις η κρίση δημόσιας υγείας τεθεί υπό έλεγχο. Στο να μην χαθεί επιπλέον παραγωγικός χρόνος για την ανάκαμψη και να διατηρηθεί η καταναλωτική ικανότητά τους, που είναι ο σπινθήρας της ανάκαμψης.
Το κράτος πληρώνει το 75% των μηνιαίων αποδοχών των εργαζομένων, με ανώτατο όριο τις 23.000 κορώνες Δανίας (€3.080) και οι επιχειρήσεις καταβάλλουν το υπόλοιπο 25%. Για τους ωρομίσθιους, το κράτος πληρώνει έως το 90% της αμοιβής τους, με ανώτατο όριο τις 26.000 κορώνες Δανίας (€3.480). Σε αντάλλαγμα, οι μεν εργοδότες δεν θα απολύσουν κανέναν εργαζόμενο, οι δε εργαζόμενοι θα έχουν φέτος μειωμένη κατά πέντε ημέρες την κανονική άδειά τους. Για τους αυτοαπασχολούμενους, το κράτος καλύπτει το 75% της μείωσης του τζίρου τους, εφόσον αυτή είναι τουλάχιστον 30%. Εγγυάται σε ποσοστό 70% τα νέα επιχειρηματικά δάνεια σε επιχειρήσεις με μείωση του τζίρου κατά τουλάχιστον, 30%, παράλληλα με την αποζημίωση παγίων δαπανών τους.
Αντίθετα, η νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει, μέχρι σήμερα, νομοθετήσει μειώσεις μισθών. Η εφάπαξ αποζημίωση €800 για ενάμιση μήνα σε εργαζόμενους των οποίων η σύμβαση εργασίας έχει ανασταλεί προσωρινά είναι κατώτερη από τον κατώτατο μισθό. Αδιανόητη και αδικαιολόγητη είναι η μείωση των αμοιβών κατά 50% των εργαζομένων σε επιχειρήσεις που πλήττονται από την κρίση, με το πρόσχημα της εκ περιτροπής εργασίας, για το παρατεταμένο χρονικό διάστημα των έξι μηνών.
Παράλληλα, έχει εξαιρέσει τους συμβασιούχους ορισμένου χρόνου από οποιαδήποτε μορφής προστασία. Πρώτη συνέπεια, η απόλυση εκατοντάδων συμβασιούχων στις εταιρείες επίγειας εξυπηρέτησης του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών.
Είναι προφανές ότι η αύξηση της ανεργίας και της εργασιακής ανασφάλειας και η μείωση της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων ναρκοθετούν την ανάκαμψη της οικονομίας το 2021.
Η κυβέρνηση δεν φαίνεται να συνειδητοποιεί όλες τις πτυχές της κρίσης. Οφείλει να επενδύσει τώρα, δαπανώντας όσα δισεκατομμύρια χρειάζονται, για την προστασία των εργαζομένων και των οικογενειών τους, για τη στήριξη του δημοσίου συστήματος υγείας και της κοινωνικής συνοχής, τη συγκράτηση της ύφεσης φέτος και τη βιώσιμη ανάκαμψη της οικονομίας το 2021. Απαιτείται αλλαγή πορείας, εθνική και κοινωνική συνεννόηση για μην ξαναζήσουμε τον εφιάλτη των μνημονίων. Υπάρχει χρόνος και τρόπος. Η ευθύνη των πρωτοβουλιών ανήκει σε εκείνη.
Ο Παναγιώτης Παυλόπουλος είναι τέως Γενικός Γραμματέας Ευρωπαϊκών Υποθέσεων στο ΥπΕξ