Cosco: Σύμβαση αποικίας στο λιμάνι του Πειραιά

Η κυβέρνηση κάνει τον Κινέζο για τη σκανδαλώδη παραχώρηση των μετοχών χωρίς να παραλάβει τα έργα-προϋποθέσεις

Eν κρυπτώ προωθεί η κυβέρνηση την τροποποίηση της σύμβασης με την Cosco για το λιμάνι του Πειραιά. Αντί επίσημης ενημέρωσης, η εθνική αντιπροσωπεία και η τοπική κοινωνία του Πειραιά πληροφορούνται τις παρασκηνιακές διεργασίες από τον Τύπο, με κυβερνητικούς αξιωματούχους να διαδίδουν πως τάχα βρίσκονται σε δεινή θέση εξαιτίας του ενδεχόμενου προσφυγής του επενδυτή στη διαιτησία. «Είναι όλα συμφωνημένα κάτω από το τραπέζι. Οι Κινέζοι παριστάνουν πως πιέζουν και οι υπουργοί πως πιέζονται» επισημαίνουν καλά ενημερωμένες πηγές και υπογραμμίζουν πως το Ελεγκτικό Συνέδριο έχει ανάψει το πράσινο φως, όμως κανείς δεν έχει πρόσβαση στο περιεχόμενο της απόφασης.

Τη στιγμή που παραγωγικοί και αυτοδιοικητικοί φορείς –ακόμη και ο ίδιος ο Βαγγέλης Μαρινάκης– έχουν ταχθεί αναφανδόν κατά της προκλητικής πριμοδότησης και του μονοπωλίου του κινεζικού κολοσσού, το ΤΑΙΠΕΔ από κοινού με τα υπουργεία Οικονομικών και Ναυτιλίας δρομολογούν υπογείως την αποικιοκρατική παράδοση επιπλέον 16% των μετοχών του ΟΛΠ, κάτι που παραβλέπει την παραβίαση συμβατικών υποχρεώσεων εκ μέρους των Κινέζων, καθώς δεν έχουν ολοκληρωθεί υποχρεωτικά επενδυτικά έργα ύψους 295 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 130 εκατ. προέρχονται από ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Η μεθόδευση αυτή θα έχει αποτέλεσμα να μην εφαρμοστούν οι ποινικές ρήτρες που προβλέπονται στη σύμβαση παραχώρησης κατά της Cosco, με την πλευρά του δημοσίου να χάνει δύο εκ των τριών εκπροσώπων στο ΔΣ αλλά και έσοδα από μερίσματα. Συν τοις άλλοις, η τροποποίηση της σύμβασης πέρα από ζημία του δημοσίου δημιουργεί αρνητικό νομικό προηγούμενο, κάτι που θα εκμεταλλευτούν οι παντός τύπου παραχωρησιούχοι.

«Χωρίς τις επενδύσεις σε λίγο καιρό δεν θα υπάρχει κανένας μας» δηλώνει στο Documento ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Ναυπηγικής Βιομηχανίας (ΣΕΝΑΒΙ) Βασίλειος Κανακάκης, ενώ ο δήμαρχος Πειραιά Γιάννης Μώραλης χαρακτηρίζει σφάλμα την προνομιακή μεταχείριση της Cosco. Η αξιωματική αντιπολίτευση έχει προειδοποιήσει πως η τροποποίηση της σύμβασης χωρίς την ολοκλήρωση των υποχρεωτικών επενδύσεων συνιστά παράβαση καθήκοντος από τους αρμόδιους υπουργούς. «Δουλικότητα προς τα μεγάλα συμφέροντα, αδιαφορία για την ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών, ευτελισμός της κοινοβουλευτικής διαδικασίας, εξωθεσμικά golden boys και dealers που αποφασίζουν για την τύχη της δημόσιας περιουσίας, φτηνή επικοινωνία και πολιτικές συμπεριφορές τύπου Μαρίας Αντουανέτας» σχολιάζει –μεταξύ άλλων– ο τομεάρχης ναυτιλίας του ΣΥΡΙΖΑ Νεκτάριος Σαντορινιός.

Το χρονικό

Το ημερολόγιο έδειχνε 5 Μαρτίου 2014 όταν το ΤΑΙΠΕΔ προκήρυξε διεθνή διαγωνισμό για την πώληση του 67% των μετοχών του ΟΛΠ αναφορικά με τη διαχείριση του λιμένα Πειραιά μέχρι το 2052. Ο διαγωνισμός επικυρώθηκε στις αρχές Απριλίου του 2016 με την υπογραφή της σύμβασης αγοραπωλησίας μετοχών (ΣΑΜ) με την Cosco για τη μεταβίβαση του 67% των μετοχών σε δύο στάδια. Ειδικότερα, στις 10/8/2016 ολοκληρώθηκε η μεταβίβαση του 51% των μετοχών έναντι 280,5 εκατ. ευρώ και τοποθετή θηκε σε μεσεγγύηση το υπόλοιπο 16% των μετοχών αλλά και το αντίτιμό τους, ύψους 88 εκατ. ευρώ. Μετά τη μεταβίβαση ποσοστό 23% των μετοχών του ΟΛΠ παρέμεινε στο ΤΑΙΠΕΔ και ποσοστό 26% παραμένει σε λοιπούς μετόχους.

Μοναδική προϋπόθεση για την ολοκλήρωση του δεύτερου σκέλους της συμφωνίας ήταν η ολοκλήρωση έντεκα υποχρεωτικών επενδυτικών έργων ύψους 293.783.800 ευρώ από την Cosco. Η παράδοση των έργων θα σηματοδοτούσε αυτομάτως την απόκτηση επιπλέον 16% των μετοχών από τους Κινέζους, φτάνοντας στο 67%. Καταληκτική ημερομηνία είχε οριστεί η 11η Αυγούστου 2021.

Ζητούν και τα ρέστα

Η εκπνοή της διορίας βρήκε την Cosco να έχει ολοκληρώσει μόλις ένα από τα έντεκα έργα. Πάρα ταύτα, οι Κινέζοι είχαν προνοήσει και είχαν κινήσει τις σχετικές διαδικασίες πριν από τη λήξη της προθεσμίας, βάζοντας στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με το δημόσιο την απειλή της προσφυγής στη διαιτησία. Κατά τις πληροφορίες, από τα τέλη του προηγούμενου χρόνου η Cosco έχει αποστείλει επιστολή στον πρόεδρο του ΤΑΙΠΕΔ για την ανάγκη τροποποίησης της σύμβασης, διεκδικώντας πέντε συν πέντε χρόνια για την ολοκλήρωση των έργων.

Η κινεζική πλευρά φέρεται να μην αναγνωρίζει καμία ευθύνη για τα ανεκτέλεστα έργα, αποδίδοντας τον εκτροχιασμό του χρονοδιαγράμματος στα δυσκίνητα γρανάζια της γραφειοκρατίας αλλά και στην προσφυγή 24 ενεργών πολιτών της αυτοδιοίκησης στο ΣτΕ κατά των περιβαλλοντικών μελετών, πρωτοβουλία που ανέδειξε το Documento στις αρχές του μήνα. Παρότι το ΤΑΙΠΕΔ και οι αρμόδιοι υπουργοί έχουν στη φαρέτρα τους μια σειρά από νομικά επιχειρήματα που οδηγούν στο ασφαλές συμπέρασμα της μονομερούς παραβίασης συμβατικών υποχρεώσεων, το… χαρτί της προσφυγής στη διαιτησία έπιασε τόπο, καθώς κρατικοί και κυβερνητικοί αξιωματούχοι παρουσιάζονταν θορυβημένοι και αναιτιολόγητα πρόθυμοι να ικανοποιήσουν το αίτημα του επενδυτή.

Σύμφωνα με την αναφορά που κατέθεσε προς τους συναρμόδιους υπουργούς ο αν. τομεάρχης οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ Τρύφωνας Αλεξιάδης, με αφορμή επιστολή του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Ναυπηγικής Βιομηχανίας, του Συνδέσμου Ιδιωτικών Ναυπηγείων Περάματος και της Ενωσης Βιοτεχνών Εργοδοτών Μηχανουργών Πειραιά με αίτημα τη γνωστοποίηση της νέας σύμβασης, ο γγ Οικονομικής Πολιτικής του υπουργείου Οικονομικών έχει υποβάλει σχέδιο τροποποίησης της σύμβασης από τον περασμένο Ιούλιο, ενώ το Ελεγκτικό Συνέδριο έχει ήδη εγκρίνει τη συμφωνία μεταβίβασης του 16% των μετοχών του ΟΛΠ.

Στο κατώφλι της Βουλής

Διόλου τυχαίο ότι την προηγούμενη Δευτέρα ο Χρήστος Σταϊκούρας απέφυγε να απαντήσει στα «καρφιά» και τα ερωτήματα του κ. Αλεξιάδη σε σχέση με τα σχέδια της κυβερνητικής πλειοψηφίας, αφήνοντας αδιευκρίνιστο τον τρόπο που θα επιλέξει η κυβέρνηση για να φέρει στη Βουλή την τροποποίηση της σύμβασης. Το πεδίο ξεκαθάρισε ο Γιάννης Πλακιωτάκης έπειτα από νύξη του Νεκτ. Σαντορινιού. Ο υπουργός Ναυτιλίας απέκλεισε το ενδεχόμενο η σύμβαση να κατατεθεί με τη μορφή της τροπολογίας, προχωρώντας με αυτό τον τρόπο στην παραδοχή πως η κυβερνητική εξυπηρέτηση του επενδυτή είναι θέμα χρόνου.

«Παράβαση καθήκοντος»

Εντός και εκτός κοινοβουλίου η αξιωματική αντιπολίτευση έχει καταστήσει σαφή τη διαφωνία της με τις υπόγειες διεργασίες της κυβέρνησης. Στις αρχές Αυγούστου οι τομεάρχες οικονομικών, ανάπτυξης και ναυτιλίας του ΣΥΡΙΖΑ Εφη Αχτσιόγλου, Αλέξης Χαρίτσης και Νεκτ. Σαντορινιός αντίστοιχα εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση, στηλιτεύοντας πως «χωρίς να έχει διασφαλιστεί η ολοκλήρωση των 11 συμβατικών σημαντικών υποχρεωτικών επενδύσεων, με ευθύνη της ίδιας της εταιρείας, κάτι το οποίο προκύπτει από τις εκθέσεις του Ανεξάρτητου Μηχανικού αλλά και από τις επιστολές του ίδιου του ΤΑΙΠΕΔ προς τον ΟΛΠ, το ΤΑΙΠΕΔ φέρεται να έχει αποφασίσει, μέσα από συμφωνίες παρασκηνίου, να μεταβιβάσει και το υπόλοιπο 16% πακέτο των μετοχών του ΟΛΠ, βλάπτοντας τα συμφέροντα του Δημοσίου και παραβιάζοντας την κυρωμένη από τη Βουλή Σύμβαση, δίνοντας το στίγμα ότι η κυβέρνηση κάνει λάστιχο τις εθνικές στρατηγικές επενδύσεις, εφαρμόζοντας πολιτικές που υλοποιούνται εις βάρος των κοινωνιών αλλά και της αναπτυξιακής προοπτικής της χώρας».

Μάλιστα οι τρεις βουλευτές προειδοποίησαν πως αν οι αρμόδιοι υπουργοί προχωρήσουν σε de facto τροποποίηση της σύμβασης παραχώρησης χωρίς την απαραίτητη διαβούλευση με την τοπική κοινωνία, τους τοπικούς φορείς και τη Βουλή, τότε:

01 Διαπράττουν παράβαση καθήκοντος, εφόσον παραβιάζουν δεσμευτικούς όρους της σύμβασης.

02 Προκαλούν ζημία στο ελληνικό δημόσιο, από τη μια στερώντας από τα δημόσια ταμεία το 16% των κερδών της επιχείρησης και από την άλλη μη εφαρμόζοντας τις ισχυρές ποινικές ρήτρες.

03 Συντελούν στη μείωση των αναπτυξιακών προοπτικών του Πειραιά και της χώρας και καταδικάζουν έναν ολόκληρο επαγγελματικό κλάδο και χιλιάδες εργαζόμενους.

04 Η πιθανή παραβίαση της σύμβασης δημιουργεί αβεβαιότητα στο επενδυτικό περιβάλλον και δίνει σήμα σε όλους τους ξένους επενδυτές ότι μπορούν να συμπεριφέρονται ανεξέλεγκτα.

Υπ’ ατμόν οι τοπικοί φορείς

Ανάστατοι είναι οι τοπικοί φορείς του Πειραιά με τη συγκεκριμένη εξέλιξη. Στις 8 Σεπτεμβρίου, με πρωτοβουλία του τομέα ναυτιλίας και της Νομαρχιακής Επιτροπής Πειραιά του ΣΥΡΙΖΑ και του συντονιστή Χρήστου Λαμπρίδη, πραγματοποιήθηκε σύσκεψη με τους παραγωγικούς φορείς για το συγκεκριμένο ζήτημα. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, οι εκπρόσωποι των φορέων τόνισαν την ανάγκη ύπαρξης πλαισίου λειτουργίας που θα διασφαλίζει ισοτιμία και προοπτική βιωσιμότητας και ανάπτυξης για το σύνολο των εμπλεκόμενων με τη λιμενική λειτουργία επιχειρήσεων.

Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του προέδρου του ΣΕΝΑΒΙ Βασ. Κανακάκη, ο οποίος μιλά στο Documento για κυβερνητική μεθόδευση υπέρ της κινεζικής εταιρείας και συμφωνία κάτω από τραπέζι. Εξηγεί δε πως οι υποχρεωτικές επενδύσεις της Cosco είναι ζωτικής σημασίας για τον κλάδο της ναυπηγικής βιομηχανίας, καθώς σε διαφορετική περίπτωση «σε δέκα χρόνια δεν θα υπάρχουμε».

Στην εφημερίδα μίλησε και ο δήμαρχος Πειραιά. Ο Γ. Μώραλης χαρακτήρισε «αρνητικό προηγούμενο» τη σύμβαση που υπέγραψε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με την Cosco για την παραχώρηση του λιμανιού, υπενθυμίζοντας πως η δημοτική του παράταξη ήταν εξαρχής κατά του κινεζικού μονοπωλίου. Σε σχέση με την τροποποίηση της σύμβασης ανέφερε ότι «ασφαλώς και είναι σφάλμα να μην προχωρούν τα έργα. Το ποσοστό των μετοχών δεν είναι το κρίσιμο μέγεθος, το κρίσιμο είναι να προχωρήσουν τα έργα, όπως επίσης να ελέγξει η κυβέρνηση τα περιβαλλοντικά θέματα για να μη γίνονται αυθαιρεσίες. Αν η Cosco έχει το 67% ή το 90% των μετοχών, αυτό έχει μικρή σημασία για την τοπική κοινωνία. Το θέμα είναι να υπάρχουν ανταλλάγματα για την τοπική κοινωνία και βελτίωση της ζωής των κατοίκων» είπε. Οσον αφορά τη δήλωση του Βαγγ. Μαρινάκη κατά τη διάρκεια δημοτικού συμβουλίου τον Νοέμβριο του 2020 σύμφωνα με την οποία «η πόλη θα ρημάξει» εξαιτίας του μονοπωλιακού καθεστώτος της Cosco, ο δήμαρχος σχολίασε: «Ο κ. Μαρινάκης είναι ένας εκ των δημοτικών συμβούλων της παράταξής μας, ο πρώτος φυσικά σε σταυρούς. Η παράταξή μας ήταν ενάντια στη μονοπωλιακή κατάσταση, αλλά ότι θα ρημάξει ο Πειραιάς δεν με βρίσκει σύμφωνο. Είναι προσωπική εκτίμηση του κ. Μαρινάκη».

—————————————————————————————-

«Πλιάτσικο κατά του δημοσίου»

«Στο σκοτάδι, χωρίς καμία δημόσια ενημέρωση, η κυβέρνηση προχωρά με αποφασιστικά βήματα προς την τροποποίηση της σύμβασης παραχώρησης του ΟΛΠ, ανοίγοντας τον δρόμο για να λάβει η Cosco το υπόλοιπο 16% των μετοχών του μεγαλύτερου λιμανιού της χώρας, χωρίς όμως να έχει ολοκληρώσει τις συμφωνημένες υποχρεώσεις της προς την κοινωνία και το δημόσιο.

Ακόμη μια νεοφιλελεύθερη πρακτική της ΝΔ, θα σχολιάσουν κάποιοι, και σωστά, όμως ο όλος σχεδιασμός και η ουσία της συγκεκριμένης παραχώρησης έχουν και επιπλέον χαρακτηριστικά. Είναι ένα πλιάτσικο ενάντια στα συμφέροντα του ελληνικού λαού και μια ιδιότυπη στρέβλωση της ανάπτυξης που χρειάζεται η χώρα.

Ο Πειραιάς χάνει την ευκαιρία του να βιώσει τα οφέλη της υλοποίησης έντεκα υποχρεωτικών επενδύσεων ύψους 295 εκατ. ευρώ που είχαν προβλεφθεί στη σύμβαση που έφερε ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ οι ηγεσίες του υπουργείου Ναυτιλίας και Οικονομικών διαπράττουν μια ξεκάθαρη πράξη παράβασης καθήκοντος από τη στιγμή που δεν θα επιβάλουν τις ποινικές ρήτρες περίπου 25 εκατ. και το κράτος δεν θα εισπράττει περί τα 5 εκατ. τον χρόνο από τα κέρδη της εταιρείας. Η περίπτωση του ΟΛΠ και του τρόπου που η κυβέρνηση χειρίζεται την επένδυση της Cosco καθρεφτίζει με ακρίβεια την ουσία της ΝΔ του κ. Μητσοτάκη: δουλικότητα προς τα μεγάλα συμφέροντα, αδιαφορία για την ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών, ευτελισμός της κοινοβουλευτικής διαδικασίας, εξωθεσμικά golden boys και dealers που αποφασίζουν για την τύχη της δημόσιας περιουσίας, φτηνή επικοινωνία και πολιτικές συμπεριφορές τύπου Μαρίας Αντουανέτας».

Νεκτάριος Σαντορινιός – Βουλευτής, τομεάρχης ναυτιλίας ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ