Με τον πλανήτη να διανύει την πιο θερμή χρονιά από τότε που ξεκίνησαν να καταγράφονται οι θερμοκρασίες, ηγέτες, αντιπρόσωποι και λομπίστες της ενέργειας και των πετρελαϊκών από 200 χώρες συγκεντρώθηκαν επί 15 μέρες στο Ντουμπάι για να… σώσουν την ανθρωπότητα από την κλιματική κρίση στην οποία οι ίδιοι την έβαλαν.
Διαβάστε επίσης: Cop28: Μια ακόμη Διάσκεψη για την Κλιματική Αλλαγή ή η Διάσκεψη που θα κάνει την αλλαγή;
Η σύνοδος Cop28 είχε υποτίθεται σαν στόχο να δεσμεύσει τις κυβερνήσεις να λάβουν μέτρα μέσα στα επόμενα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τον περιορισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Τα μέτρα αυτά είχαν συμφωνηθεί σε παλιότερες συνόδους για το κλίμα και είχαν υιοθετηθεί από όλους τους συνυπογράφοντες της νομικά δεσμευτικής Συμφωνίας των Παρισίων για το κλίμα.
Όμως τελικά η σύνοδος στο Ντουμπάι –όπως ήταν αναμενόμενο για όσους παρακολουθούν τις εξελίξεις στο θέμα- μετετράπη σε μια αρένα μεταξύ των χωρών και των εταιρειών που έχουν ταυτίσει την ίδια την ύπαρξη τους και άρα και το μέλλον τους με τα ορυκτά καύσιμα από τη μια πλευρά και τους υπόλοιπους που η ύπαρξη τους είτε μπορεί να διασφαλιστεί χωρίς αυτά, είτε εξαρτάται απόλυτα από την απεξάρτηση του πλανήτη από το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τον άνθρακα. Σημαντικό ρόλο στην συζήτηση έπαιξε και το τρίτο «στρατόπεδο» που αναγνωρίζει την αναγκαιότητα της ανάληψης δράσης άμεσα, όμως προσπαθεί να μετακυλήσει το βάρος και το κόστος της μετάβασης στις πλουσιότερες χώρες (στις ανεπτυγμένες οικονομίες) με όρους ιστορικής και κοινωνικής δικαιοσύνης, ενώ επικαλείται και τις –υπαρκτές-δεσμεύσεις για τις πλούσιες χώρες που απορρέουν από την Συμφωνία των Παρισίων.
Πριν ακόμα ξεκινήσει καλά καλά η σύνοδος, πριν τις 30 Νοεμβρίου, δημοσιεύματα ανέφεραν ότι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (μέρος των οποίων είναι το Ντουμπάι), ήθελαν να μετατρέψουν την σύνοδο κατά του άνθρακα και της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής σε ευκαιρία για νέες συμφωνίες πετρελαίου και υδρογονανθράκων. Μετά ήρθαν οι αποκαλύψεις πως στην φετινή σύνοδο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής θα συμμετάσχει αριθμός ρεκόρ από λομπίστες υπέρ των ορυκτών καυσίμων. Στη συνέχεια ο αντιπρόσωπος του Ντουμπάι που είχε την διοργάνωση, Σουλτάνος Άχμεντ Αλ Τζαμπέρ προσπάθησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις με δηλώσεις και δημόσιες παρεμβάσεις, περί ιστορικότητας της συνόδου και για το πόσο σημαντική δουλειά γίνεται εκεί.
Βέβαια ο ίδιος μερικές μέρες μετά ως πρόεδρος της συνόδου, αλλά και υπουργός πετρελαίου των ΗΑΕ, υποστήριξε ότι η «σταδιακή εγκατάλειψη» των ορυκτών καυσίμων δεν είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη λύση. Οι δηλώσεις αυτές, που θα μπορούσαν να ερμηνευτούν ως πλήρης υπεράσπιση του λόμπι των πετρελαιάδων ή για τους πιο ευσεβείς ως μια επίκληση στην παντοδυναμία του Αλλάχ που ξέρει τα σωστά και είναι αρμόδιος να πάρει αποφάσεις περί ορυκτών καυσίμων, αλλά και όλα όσα προηγήθηκαν, έστρωσαν το χαλί για την μητέρα όλων των μαχών της συνόδου που ήταν εκ των πραγμάτων το κείμενο ψηφίσματος. Μερικά 24ώρα πριν την σημερινή της λήξη τα διεθνή μέσα βοούσαν για τις παρεμβάσεις και τις πιέσεις από τις πετρελαιοπαραγωγικές (και άλλες) χώρες να μην υπάρξει αναφορά σε «σταδιακή εγκατάλειψη της χρήσης των ορυκτών καυσίμων» μέχρι το 2030.
Στο προσχέδιο του τελικού κειμένου που κυκλοφόρησε δεν υπήρχε καμία τέτοια αναφορά. Από την συζήτηση σχετικά με αυτό, αλλά και από τις διεργασίες γενικότερα της συνόδου, τα τρία προαναφερόμενα στρατόπεδα ήταν χοντρικά τα εξής. Από την μια οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες, όπως τα ΗΑΕ, η Σαουδική Αραβία, το Ιράν, αλλά και η Βολιβία που περνάει φάση άμεσης αξιοποίησης των κοιτασμάτων της. Από την άλλη, όσες ζητούσαν σκληρή γλώσσα στο ψήφισμα, όπως η ΕΕ, οι ΗΠΑ, η Αυστραλία, η Νορβηγία, αλλά και η Σαμόα, η Κολομβία και το Μπαγκλαντές. Όσο για τον τρίτο πόλο αυτός εκφράστηκε κυρίως μέσω της Κίνας, της Ινδίας, του Πακιστάν, της Βραζιλίας και της Κούβας.
Οι διαβουλεύσεις πάντως για το τελικό κείμενο, που θα κρίνει και την «επιτυχία» ή την «αποτυχία» της συνόδου, συνεχίζονται ακόμα.
