Λίγο πριν τις 14.30 ώρα Ελλάδος, ο πρέσβης του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρωπαϊκή Ένωση Σερ Τιμ Μπάροου επέδωσε στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ επιστολή της πρωθυπουργού της χώρας του, Τερέζα Μέι, με την οποία η τελευταία, επικαλούμενη το άρθρο 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας, ζητεί να αρχίσει η διαδικασία αποχώρησης της Μεγάλης Βρετανίας από την Ε.Ε.
Η ιστορική στιγμή κατά την οποία, για πρώτη φορά από το 1957, μία χώρα αποχωρεί από τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες, έφθασε το απόγευμα της Τετάρτης.
Εννέα μήνες μετά το βρετανικό δημοψήφισμα, το Ηνωμένο Βασίλειο εκκινεί σήμερα την ιστορική διαδικασία της εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, στην οποία εντάχθηκε με επιφυλάξεις εδώ και 44 χρόνια, και ανοίγει έναν διετή κύκλο δύσκολων διαπραγματεύσεων για να λύσει τους κάβους την άνοιξη 2019.
Η ανακοίνωση αυτής της μοναδικής στην ιστορία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης αποχώρησης θα γίνει από την πρωθυπουργό Τερέζα Μέι ενώπιον των βουλευτών στο Ουεστμίνστερ στις 14.30 ώρα Ελλάδος. Η Ντάουνινγκ Στριτ έδωσε στη δημοσιότητα τη φωτογραφία στην οποία η Τερέζα Μέι υπογράφει την επιστολή προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Είναι ένα πλήγμα για την Ευρωπαϊκή Ένωση τη στιγμή που γιορτάζει την 60ή επέτειο από την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης.
«Όταν θα καθίσω στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων κατά τη διάρκεια των προσεχών μηνών, θα εκπροσωπώ όλους τους ανθρώπους του Ηνωμένου Βασιλείου -τους νέους και τους γέρους, τους πλούσιους και τους φτωχούς… και ναι, και τους ευρωπαίου πολίτες που έχουν κάνει σπίτι τους αυτήν την χώρα», θα πει ενώπιον του Κοινοβουλίου η Τερέζα Μέι, την ώρα που η χώρα παραμένει διχασμένη για το Brexit, το οποίο επελέγη από το 52% των πολιτών στις 23 Ιουνίου 2016.
«Θέλουμε να ζήσουμε σε μία Βρετανία πραγματικά παγκόσμια που βγαίνει από την ΕΕ και οικοδομεί σχέσεις με τους παλιούς και τους νέους συμμάχους σε ολόκληρο τον κόσμο», θα πει σύμφωνα με τα αποσπάσματα της ομιλίας της που δόθηκαν στη δημοσιότητα από το πρωθυπουργικό γραφείο.
Η επιστολή του διαζυγίου θα παραδοθεί, την ώρα της ομιλίας της βρετανίδας πρωθυπουργού, στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ από τον βρετανό πρεσβευτή στις Βρυξέλλες Τιμ Μπάροου.
Η Ντάουνινγκ Στριτ έδωσε στη δημοσιότητα τη φωτογραφία στην οποία η Τερέζα Μέι υπογράφει, κάτω από το πορτρέτο του Ρόμπερτ Γουόλπολ, πρωθυπουργού από το 1721 μέχρι το 1742, την επιστολή που πρόκειται να αλλάξει το μέλλον του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ο Βρετανικός Τύπος
Η φωτογραφία βρίσκεται στην πρώτη σελίδα πολλών βρετανικών εφημερίδων υπό τίτλους όπως «Τα μάτια της Ιστορίας μας κοιτούν» για τους Times , αλλά και «Ενα άλμα προς το άγνωστο» για τον Guardian.
«Αγαπητή ΕΕ, είναι ώρα να φύγουμε», γράφει η Daily Mirror, ενώ ευφορία και ιλαρότης επικρατεί στα ευρωφοβικά ταμπλόιντ: «Ελευθερία» είναι ο τίτλος της Daily Mail. «Ντόβερ και έξω», είναι η εγγραφή επάνω στα βράχια του Ντόβερ που κοσμεί την πρώτη σελίδα της Sun.
Η επιστολή παραδόθηκε στον Ντόναλντ Τουσκ
Λίγο πριν τις 14.30 ώρα Ελλάδος, ο πρέσβης του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρωπαϊκή Ένωση Σερ Τιμ Μπάροου επέδωσε στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ επιστολή της πρωθυπουργού της χώρας του, Τερέζα Μέι, με την οποία η τελευταία, επικαλούμενη το άρθρο 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας, ζητεί να αρχίσει η διαδικασία αποχώρησης της Μεγάλης Βρετανίας από την Ε.Ε.
Βρετανός ΥΠΟΙΚ: «Πάρε – δώσε» η συμφωνία για το Brexit
Την ανάγκη επίτευξης μίας σειράς συμβιβασμών με την ΕΕ τόνισε ο υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας, Φίλιπ Χάμοντ.
«Κάθε διαπραγμάτευση εμπεριέχει το “πάρε – δώσε” μεταξύ των δύο πλευρών», δήλωσε συμπληρώνοντας ότι «πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι οφείλουμε να δώσουμε ορισμένα πράγματα, ώστε να πάρουμε κάποια άλλα». Σε συνέντευξή του στο τηλεοπτικό δίκτυο Sky News, ο υπουργός κατέστησε σαφές ότι «πρέπει να φθάσουμε σε μία συμφωνία, η οποία θα λειτουργεί τόσο για εμάς, όσο και για τους Ευρωπαίους εταίρους».
Διευκρίνισε ακόμη, ότι η έξοδος από την Ε.Ε. θα συνεπάγεται την ανάκτηση του ελέγχου επί των μεταναστευτικών κυμάτων, όπως επίσης και την πλήρη ανεξαρτησία του βρετανικού κοινοβουλίου και της βρετανικής δικαιοσύνης.
Ο βρετανός υπουργός έκανε ειδική αναφορά στην τελωνειακή συμφωνία με την ΕΕ, η οποία, όπως είπε, θα διασφαλίζει ότι το διασυνοριακό εμπόριο με την Ευρώπη θα διεξάγεται «όσο το δυνατόν χωρίς τριβές», μετά το Brexit.
«Όλοι στην ΕΕ και στο Ηνωμένο Βασίλειο θα εισέλθουν σε αυτές τις διαπραγματεύσεις με στόχο να προστατεύσουν τα δικά τους συμφέροντα», είπε ο Χάμοντ σε άλλη συνέντευξή του στο ραδιόφωνο του BBC.
Η τελωνειακή αυτή συμφωνία, σημείωσε, είναι «ζωτικής σημασίας» για τη Βόρεια Ιρλανδία, όπου τα σύνορα με την Δημοκρατία της Ιρλανδίας θα είναι τα μοναδικά χερσαία σύνορα του Ηνωμένου Βασιλείου με την ΕΕ.
«Δεν είναι προς το συμφέρον κανενός στην ευρωπαϊκή ήπειρο να έχουμε ουρές από φορτηγά στα σύνορα. Δεν είναι προς το συμφέρον των εκατομμυρίων εργαζομένων της ΕΕ, που περνούν τις μέρες τους παράγοντας αγαθά προς πώληση στη Βρετανία. Δεν είναι προς το συμφέρον των γάλλων αγροτών που παράγουν φρέσκα προϊόντα που εισάγονται καθημερινά στο Ηνωμένο Βασίλειο, να σχηματίζονται ουρές από φορτηγά. Επομένως είμαι βέβαιος ότι δεν θα έχουμε ένα αποτέλεσμα που θα είναι το χειρότερο δυνατό αποτέλεσμα για όλους. Αυτό θα ήταν γελοίο».
«Κανένας από καμία πλευρά των διαπραγματεύσεων, δεν θέλει να μας δει να επιστρέφουμε στα σκληρά σύνορα του παρελθόντος», είπε αναφερόμενος στις εποχές των βίαιων συγκρούσεων στη Βόρεια Ιρλανδία, όταν τα συνοριακά σημεία διέλευσης ήταν μεταξύ των σημείων τριβής.
Οι διαπραγματεύσεις ξεκινούν
Ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή εξήγησε ότι όταν ο Ντόναλντ Τουσκ θα έχει στα χέρια του την επιστολή, τότε θα θεωρηθεί ότι έχει ενεργοποιηθεί το άρθρο 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας.
Το περιεχόμενο της επιστολής έχει παραμείνει απόρρητο, καθώς το Λονδίνο προσπαθεί να κρατήσει μέχρι την τελευταία στιγμή μυστικά τα διαπραγματευτικά του επιχειρήματα, τη στιγμή που οι συνομιλίες με την ΕΕ των 27 θα διαρκέσουν δύο χρόνια, τουλάχιστον.
Ενα χρονοδιάγραμμα που φαίνεται φιλόδοξο στα μάτια των αναλυτών για να λυθούν δεσμοί που έχουν διαμορφωθεί κατά τη διάρκεια τεσσάρων δεκαετιών και με δεδομένη την πολυπλοκότητα των φακέλων.
«Η αλήθεια είναι ότι η διαπραγματευτική διαδικασία είναι τόσο τεράστια που δύο χρόνια δεν θα είναι αρκετά», λέει η Κάθριν Μπάρναρντ, καθηγήτρια Ευρωπαϊκού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Cambridge τονίζοντας ότι «κάθε πέτρα που σηκώνεις, άλλες εμφανίζονται».
Το ίδιο και η Καμίνο Μορτέρα-Μαρτίνεθ, ερευνήτρια του Centre for European Reform του Λονδίνου, θεωρεί ότι είναι «απίθανη» η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων σε δύο χρόνια.
«Πόσο μάλλον που πριν από την έναρξή τους ακόμη υπάρχουν εμπλοκές», διαπιστώνει η Πατρίσια Χόγκγουντ, καθηγήτρια Ευρωπαϊκής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Westminster αναφερόμενη στον λογαριασμό που πρέπει να πληρωθεί κατά την έξοδο ή στην πρόσβαση στην ενιαία αγορά.
Η Τερέζα Μέι αρνείται να εγγυηθεί τα δικαιώματα τριών εκατομμυρίων ευρωπαίων πολιτών που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη στιγμή που ο κύριος στόχος είναι ο περιορισμός της μετανάστευσης από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Ο υπουργός αρμόδιος για το Brexit Ντέιβιντ Ντέιβις άφησε να εννοηθεί ότι το Λονδίνο δεν θα πληρώσει τον λογαριασμό που θα του παρουσιάσει η Ευρωπαϊκή Ενωση, σε κάθε περίπτωση , όχι στο σύνολό του, για προγράμματα επί των οποίων έχει ήδη δεσμευθεί το Ηνωμένο Βασίλειο.
Σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αποτιμήσει σε 55 έως 60 δισεκατομμύρια ευρώ τον λογαριασμό αυτόν.
Υπάρχουν και αυτοί που αντιδρούν στο Brexit
Απέναντι στις διαφωνίες αυτές και την επιθυμία των Βρυξελλών να στείλει το μήνυμα ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν μπορεί να έχει την τέλεια συμφωνία «με το ένα πόδι μέσα και το ένα πόδι έξω » από την Ευρωπαϊκή Ενωση, για να μην ενθαρρύνει άλλες χώρες να ακολουθήσουν το παράδειγμα το Λονδίνου, υπάρχει ο φόβος να μην υπάρξει τελικά συμφωνία. Καθόλου!
Η Τερέζα Μέι διαβεβαιώνει ότι δεν φοβάται μια τέτοια εξέλιξη, διότι «καθόλου συμφωνία είναι καλύτερη από μία κακή συμφωνία». Ομως για τους οικονομικούς κύκλους, αυτό είναι το χειρότερο σενάριο, την στιγμή που το ήμισυ των οικονομικών συναλλαγών του Ηνωμένου Βασιλείου γίνεται με την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Προς το παρόν η βρετανική οικονομία είναι σε καλή κατάσταση: η ανάπτυξη παραμένει σταθερή στο 1,8% το 2016 και μπορεί να φθάσει το 2% το 2017. Ομως, με την εκκίνηση της διαδικασίας του Brexit, οι επενδύσεις μπορεί να αλλάξουν προορισμό, ενώ ο πληθωρισμός που οφείλεται στην πτώση της ισοτιμίας της στερλίνας αρχίζει ήδη να βαραίνει στα πορτοφόλια των νοικοκυριών.
Οι διαφωνίες σχετικά με την έκβαση της ψηφοφορίας του δημοψηφίσματος παραμένουν και θέτουν σε κίνδυνο της εδαφική ακεραιότητα του Ηνωμένου Βασιλείου.
Το Σάββατο, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν στο Λονδίνο ζητώντας από την κυβέρνηση να βάλει τέλος «σε αυτήν την τρέλα του Brexit».
Στην Σκωτία, οι βουλευτές ψήφισαν υπέρ της διεξαγωγής νέου δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία, αφού το 62% των πολιτών της Σκωτίας ψήφισε υπέρ της παραμονής στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Αν και η Τερέζα Μέι επαναλαμβάνει ότι «τώρα δεν είναι η σωστή στιγμή», δύσκολα θα μπορέσει να αγνοήσει αυτό το αίτημα που απειλεί με διάλυση το Ηνωμένο Βασίλειο.
