Η Ευρωπαϊκή Ένωση απηύθυνε ένα κατηγορηματικό και ξεκάθαρο «όχι» στις βρετανικές ορέξεις για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για την συμφωνία του Brexit, δύο μήνες μετά την καταληκτική ημερομηνία της 29ης Μαρτίου, και προειδοποίησε και πάλι για τον κίνδυνο το Ηνωμένο Βασίλειο να πέσει τελικά στα βράχια και να βρεθεί ατάκτως και άνευ συμφωνίας εκτός της ΕΕ.
Όμως, το Λονδίνο εμφανίζεται να θεωρεί ότι υπάρχει ακόμη χρόνος, και περιθώρια διαπραγμάτευσης. Έτσι σήμερα, ο υπουργός Εξωτερικών Τζέρεμι Χαντ δήλωσε στο BBC ότι η κυβέρνηση θα χρειασθεί λίγες ακόμη ημέρες για να διατυπώσει προτάσεις που θα θέσει στην Ευρωπαϊκή Ενωση για την επίλυση του θέματος του backstop και την διευθέτηση του καθεστώτος των συνόρων ανάμεσα στην Δημοκρατία της Ιρλανδίας και την Βόρεια Ιρλανδία.
«Συμβαίνει να πιστεύω ότι υπάρχουν δυνατότητες στους άξονες της συζήτησης. Αλλά χρειάζεται να τις παρουσιάσουμε συγκροτημένα και να διασφαλίσουμε ότι ανταποκρινόμαστε στις ανησυχίες που εξέφρασε η ΕΕ και έπειτα θεωρώ…θα έχουμε μία κανονική διαπραγμάτευση…».
Οι Βρυξέλλες και οι Ευρωπαίοι ηγέτες όμως επανέλαβαν την ίδια πρόταση που ακούγεται για πολλοστή φορά από τον περασμένο Νοέμβριο. «Η συμφωνία αποχώρησης παραμένει η καλύτερη έκβαση και η μόνο εφικτή συμφωνία…Η συμφωνία δεν θα αποτελέσει αντικείμενο επαναδιαπραγμάτευσης», δήλωσε χθες ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ ενώπιον της Ολομέλειας του ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες.
«Η συμφωνία αποχώρησης δεν είναι ανοικτή για επαναδιαπραγμάτευση. Χθες καταλάβαμε τι δεν θέλει το Ηνωμένο Βασίλειο. Αλλά συνεχίζουμε να μην ξέρουμε τι θέλει», έγραψε στο Twitter ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ απευθυνόμενος στην Τερέζα Μέι που κατόρθωσε να λάβει εντολή από την Βουλή των Κοινοτήτων να επαναδιαπραγματευθεί τις διευθετήσεις του backstop.
Ομως, για τον Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, η εντολή αυτή του βρετανικού κοινοβουλίου αυξάνει το ρίσκο άτακτης αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ο πρόεδρος της Κομισιόν τόνισε ότι θα βρίσκεται σε στενή επαφή με την Τερέζα Μέι.«Θα ακούσω τις ιδέες της, αλλά θα είμαι επίσης εξαιρετικά σαφής ως προς την θέση της ΕΕ».
Στο πλευρό του, ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Ευρωπαϊκής Ενωσης Μισέλ Μπαρνιέ υπερασπίσθηκε το backstop, που θα εφαρμοσθεί μόνο εάν δεν υπάρξει άλλη λύση κατά την διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την διαμόρφωση της μελλοντικής εμπορικής σχέσης ανάμεσα στο Ηνωμένο Bασίλειο και την Ευρωπαϊκή Ενωση μετά το Brexit.
«Δεν πρόκειται για δογματισμό, είναι μία ρεαλιστική λύση», είπε. «Σήμερα, ειλικρινά, κανείς – ούτε από την μία ούτε από τη άλλη πλευρά- δεν θα ήταν σε θέση να πει ποιες θα μπορούσαν να είναι οι εναλλακτικές διευθετήσεις ώστε να είναι λειτουργικές», είπε ο Μισέλ Μπαρνιέ.
Οι Βρετανοί ήταν προετοιμασμένοι για την ευρωπαϊκή αντίδραση: «Τα γεγονότα είναι ξεκάθαρα: η ΕΕ λέει ότι θέλει την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου με συμφωνία. Η Συμφωνία που βρήκαμε με την ΕΕ απορρίφθηκε με 230 ψήφους. Εάν θέλουμε να επιτύχουμε αυτό που είναι προς το συμφέρον του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ, θα πρέπει να κάνουμε αλλαγές στην συμφωνία για να κερδίσουμε την υποστήριξη του Κοινοβουλίου», εξήγησε ο εκπρόσωπος της Ντάουνινγκ Στριτ.
Αβεβαιότητα και αστάθεια
H βρετανική κυβέρνηση αποφάσισε λίγο πριν από την ψηφοφορία στην Βουλή των Κοινοτήτων να υποστηρίξει την τροπολογία περί επαναδιαπραγμάτευσης της συμφωνίας του Brexit. Πρόκειται για θεαματική μεταστροφή της Τερέζα Μέι, η οποία έδωσε την έγκρισή της στην ΕΕ και επαίρετο ότι η συμφωνία αποχώρησης, προϊόν 17μηνων διαπραγματεύσεων, είναι «η μόνη δυνατή».
Η νέα βρετανική θέση προκάλεσε καυστικές παρατηρήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο: «Ε λοιπόν, είναι σαν να λες κατά την διάρκεια μίας διαπραγμάτευσης “ή μου δίνετε ό,τι θέλω ή πέφτω από το παράθυρο”», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Ιρλανδίας Σάιμον Κόβενι στο ραδιόφωνο της ΤΕ.
«Είναι μία κατάσταση ειδικού χαρακτήρα όταν μία πρωθυπουργός και μία κυβέρνηση διαπραγματεύονται μία συμφωνία και στην συνέχεια επιστρέφουν στην χώρα τους και κατά την διάρκεια της διαδικασίας επικύρωσης ψηφίζουν κατά της ίδιας τους της συμφωνίας», είπε ο ιρλανδός υπουργός Εξωτερικών.
Και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που έχει ήδη καταστήσει απολύτως σαφές ότι δεν πρόκειται να επικυρώσει μία συμφωνία του Brexit χωρίς το δίκτυ ασφαλείας του backstop, εξέφρασε αγανάκτηση.
Ο Γκι Φερχόφστατ, επικεφαλής της ομάδας του Ευρωκοινοβουλίου για το Brexit, επετέθη στους Βρετανούς βουλευτές: «Κάθε μέρα αλλάζετε γνώμη και προκαλείτε αβεβαιότητα και αστάθεια, αντί να χτίζετε μία νέα σχέση».
«Το να λέμε ότι είμαστε κατά του backstop είναι σαν να λέμε ότι είμαστε κατά της κακοκαιρίας. Μπορούμε να λέμε ότι είμαστε κατά, αλλά δεν μπορούμε να την εμποδίσουμε», δήλωσε ο ευρωβουλευτής των Πρασίνων Φιλίπ Λαμπέρ, μέλος της ομάδας για το Brexit.