Ηρθε η ώρα του «flextension», της προσωρινής λύσης μιας «ευέλικτης παράτασης» («flexible extension») δηλαδή, την οποία προτείνει στους διχασμένους Βρετανούς ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ. Είναι μια αμήχανη προσπάθεια για να τους δώσει αρκετό χρόνο ώστε να καταλήξουν σε οριστική απόφαση για το Brexit. Και μετά η ΕΕ να αποφασίσει με τη σειρά της αν και κατά πόσο θα την αποδεχτεί. Και μετά να ξεκινήσει επιτέλους το παζάρι που μπορεί να κρατήσει μήνες ή χρόνια μέχρι την παγίωση μιας νέας, μετά το διαζύγιο σχέσης ανάμεσα στο Λονδίνο και τις Βρυξέλλες.
Είναι φανερό ότι κανείς δεν επιθυμεί να πατήσει το κουμπί για να εκραγεί το no deal Brexit, η άνευ όρων αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου που θα τινάξει στον αέρα μεταπολεμικές γεωστρατηγικές ισορροπίες και στενές οικονομικές σχέσεις, υπονομεύοντας τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων και στις δύο όχθες της Μάγχης.
Η έως και δωδεκάμηνη παράταση, που εκτιμάται ότι θα δοθεί, θα μπορεί να διακοπεί αυτόματα στην περίπτωση που υπάρξει συμφωνία, με τη βούλα του βρετανικού κοινοβουλίου, πριν από την τελική προθεσμία. Εξού και ο χαρακτηρισμός «ευέλικτη». Η είδηση έσκασε σχεδόν ταυτόχρονα με τη δημοσίευση της επίσημης επιστολής που έστειλε την περασμένη Παρασκευή η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι στον Τουσκ ζητώντας λίγο ακόμη χρόνο –έως τα τέλη Ιουνίου – για να αποφύγει την άτακτη έξοδο χωρίς συμφωνία την ερχόμενη Παρασκευή, 12 Απριλίου.
«Μπορεί κανείς σχεδόν να “ακούσει” τη δυσφορία και στις 27 ευρωπαϊκές πρωτεύουσες καθώς η πρωθυπουργός ζήτησε παράταση μέχρι τις 30 Ιουνίου, κάτι που οι Βρυξέλλες είχαν επανειλημμένως απορρίψει» έγραψε η ανταποκρίτρια του BBC Κάτια Αντλερ, η οποία υποστήριξε ότι η ΕΕ προτιμά να δώσει στο Ηνωμένο Βασίλειο περισσότερο χρόνο «για να αποφύγει τις συνεχείς ενοχλήσεις της πρωθυπουργού για απανωτές σύντομες παρατάσεις ενώ η απειλή του no deal θα παραφυλά στη γωνία».
Στην επιστολή της η Μέι αναγκάζεται να αποδεχτεί ότι στην – πολύ πιθανή– περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις με τους Εργατικούς δεν καταλήξουν σε κοινή συμφωνία, η οποία θα πρέπει στη συνέχεια να πάρει την έγκριση του κοινοβουλίου (και δη πριν από την Παρασκευή), το Ηνωμένο Βασίλειο θα συμμετάσχει στις ευρωεκλογές που θα διεξαχθούν στα τέλη Μαΐου. Η «σχιζοφρενική» πιθανότητα οι Βρετανοί να ψηφίσουν στις εκλογές της ΕΕ τρία χρόνια αφότου επέλεξαν την έξοδο από την Ενωση αποδεικνύει περίτρανα το τέλμα στο οποίο έχει βουλιάξει η βρετανική πολιτική ηγεσία.
Γόρδιος δεσμός για τον Κόρμπιν
Οι συνομιλίες μεταξύ Συντηρητικών και Εργατικών, οι οποίες άρχισαν την περασμένη Τετάρτη με σκοπό την επίτευξη μιας κοινής συμφωνίας η οποία θα μπορέσει να πάρει το πράσινο φως από τη Βουλή των Κοινοτήτων, αποδεικνύονται δυσεπίλυτο αίνιγμα και τεράστια δοκιμασία τόσο για την Τερέζα Μέι όσο και για τον Τζέρεμι Κόρμπιν. Στην περίπτωση που οι διαπραγματευτικές ομάδες των δύο κομμάτων δεν καταλήξουν σε πακέτο που θα περιλαμβάνει μια συμφωνία με ηπιότερους όρους στο Brexit και ένα δεύτερο δημοψήφισμα (όπου ο λαός θα κληθεί είτε να επικυρώσει τη νέα συμφωνία είτε να ακυρώσει το πρώτο δημοψήφισμα και την έξοδο από την ΕΕ), ο επικεφαλής των Εργατικών θα έρθει αντιμέτωπος με μια εσωκομματική εξέγερση, σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο του κόμματος Τομ Γουάτσον.
Την ίδια στιγμή, αμφότερα ένα ήπιο Brexit (με συμμετοχή σε τελωνειακή ένωση ή με μια οικονομική συμφωνία τύπου Νορβηγίας) και η διενέργεια δεύτερου δημοψηφίσματος αναμένεται, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις πολιτικών αναλυτών, να πλήξουν ανεπανόρθωτα τους Τόρις, των οποίων οι κόκκινες γραμμές θα έχουν ποδοπατηθεί.
Η ανεπάρκεια και το πιθανό έπαθλο των Εργατικών – Οουεν Τζόουνς, Πολιτικός συντάκτης της εφημερίδας «Guardian»
Πιστεύω ότι υπάρχει μια θεωρητική πλειοψηφία για ένα ήπιο Brexit στο κοινοβούλιο, επομένως το Εργατικό Κόμμα πρέπει να πιέσει για μια συμφωνία σύνδεσης τύπου Νορβηγίας – ΕΕ, όπως διεμήνυσε στους βουλευτές του την περασμένη εβδομάδα. Αυτό θα θέσει περιορισμούς στους Εργατικούς, καθώς θα περιλαμβάνει τη συνέχιση της ελευθερίας κυκλοφορίας, εντούτοις με τη δυνατότητα έκτακτης διακοπής. Η αποτυχία των Εργατικών να παρουσιάσουν ένα συνεκτικό και πειστικό σενάριο υπέρ των μεταναστών είναι πραγματικά αποκαρδιωτική, ειδικά από τη στιγμή που επιφανείς φυσιογνωμίες (Κόρμπιν, Τζον ΜακΝτόνελ και Νταϊάν
Αμποτ) αγωνίστηκαν υπέρ των μεταναστών και των προσφύγων όταν κάτι τέτοιο δεν ήταν καθόλου δημοφιλές. Η επιχειρηματολογία για την ελευθερία κυκλοφορίας χρήζει βελτίωσης.
Τα τελευταία τέσσερα χρόνια οι εσωτερικές αναταραχές των Εργατικών ήταν στο προσκήνιο – και δεν αναμένεται να φύγουν. Αλλά μια πραγματικά υπαρξιακή κρίση ταλανίζει τους Συντηρητικούς.
Αν οι Εργατικοί φερθούν έξυπνα, μπορούν όχι μόνο να λύσουν το Brexit, αλλά να διεκδικήσουν ένα ακόμη εφικτό έπαθλο, το οποίο έχει ξεγλιστρήσει από κάθε ηγέτη των Εργατικών στην ιστορία του κόμματος: τη διάσπαση του κόμματος των Συντηρητικών για μια γενιά ή και περισσότερο.
«Οι ιδεολογίες της μάζας ξεφουσκώνουν απότομα» -Πολ Μέισον, Συγγραφέας, στέλεχος των Εργατικών
Αυτό που έχει μεγάλη σημασία αυτήν τη στιγμή είναι ότι οποιαδήποτε συμφωνία κλείσει θα πρέπει να τεθεί σε δεύτερο δημοψήφισμα, ενώ η παραμονή [στην Ευρωπαϊκή Ενωση] θα είναι η άλλη επιλογή.
Τα τελευταία δύο χρόνια οι προοδευτικοί που τάσσονταν υπέρ της παραμονής συνηγορούσαν υπέρ ενός δεύτερου δημοψηφίσματος. Τώρα όλες οι πιθανές εκβάσεις μοιάζουν τόσο μακριά από τα οράματα που πουλήθηκαν στους ψηφοφόρους του Brexit, άρα είναι αναγκαίο να τους δοθεί η επιλογή να αποφασίσουν αν η παραμονή είναι προτιμότερη.
Παρά τα έξι εκατομμύρια υπογραφές που συγκεντρώθηκαν υπέρ ενός δεύτερου δημοψηφίσματος,
η απλή ανάκληση του άρθρου 50 θα είχε μηδενική δημοκρατική νομιμότητα. Για να ακυρώσουμε τις καταστροφικές συνέπειες του δημοψηφίσματος του 2016, που διεξάχθηκε εν μέσω ψεύδους, ύβρεως και παρανομίας, χρειαζόμαστε ένα άλλο, που θα πραγματοποιηθεί αυτήν τη φορά με περισσότερη αλήθεια. Σίγουρα ένα δεύτερο δημοψήφισμα θα είναι δύσκολο. Ωστόσο οι ιδεολογίες της μάζας ξεφουσκώνουν απότομα. Δεν μπορεί νόμιμα να υπάρξει η επιλογή της μη συμφωνίας στο ψηφοδέλτιο – περίπτωση στην οποία αναμένω από τη μειονότητα των σκληροπυρηνικών λευκών εθνικιστών και ξενοφοβικών να παραδεχτεί την ήττα της.