Ξεκινά σήμερα σε βρετανικό δικαστήριο η ακροαματική διαδικασία για την έκδοση του ιδρυτή του WikiLeaks Τζούλιαν Ασάνζ στις ΗΠΑ σχεδόν μία δεκαετία μετά τη διαρροή απόρρητων αμερικανικών εγγράφων στον ιστότοπο.
Ο 48χρονος Ασάνζ δήλωσε στη διάρκεια προκαταρκτικής ακρόασης ότι αρνείται “την έκδοσή μου στις ΗΠΑ εξαιτίας του δημοσιογραφικού του έργου για το οποίο έχω βραβευθεί και χάρη στο οποίο έχω προστατεύσει πολλούς ανθρώπους”. Εφόσον εκδοθεί στις ΗΠΑ, ο ιδρυτής του WikiLeaks κινδυνεύει να καταδικαστεί σε 175 χρόνια κάθειρξη, καθώς τον προηγούμενο Μάιο η αμερικανική δικαιοσύνη απήγγειλε εναντίον του 17 νέες κατηγορίες βάσει της νομοθεσίας κατά της κατασκοπείας.
Οι ΗΠΑ κατηγορούν τον Ασάνζ ότι έθεσε σε κίνδυνο κάποιες από τις πηγές του δημοσιεύοντας το 2010 στ WikiLeaks 250.000 διπλωματικά τηλεγραφήματα και 500.000 απόρρητα έγγραφα για τις δραστηριότητες του αμερικανικού στρατού στο Ιράκ και το Αφγανιστάν.
Το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης ανακοίνωσε ότι απήγγειλε κατηγορίες εναντίον του Ασάνζ επειδή συνωμότησε με την πρώην αναλύτρια του αμερικανικού στρατού Τσέλσι Μάνινγκ προκειμένου να διαρρεύσουν τα έγγραφα αυτά.
Η Μάνινγκ καταδικάστηκε σε 35 χρόνια κάθειρξη για τη διαρροή αυτή, όμως αφέθηκε ελεύθερη έπειτα από επτά χρόνια, το 2017, αφού της απένειμε χάρη ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα.
Ωστόσο τον Μάρτιο του 2019 φυλακίστηκε ξανά επειδή αρνήθηκε να καταθέσει σε υπόθεση που αφορούσε τον Ασάνζ και τον WikiLeaks και παραμένει στη φυλακή με την κατηγορία της περιφρόνησης του δικαστηρίου.
Τώρα η βρετανική δικαιοσύνη πρέπει να αποφασίσει αν το αίτημα για την έκδοση του Ασάνζ πληροί κάποια νομικά κριτήρια.
Ο ιδρυτής του WikiLeaks θα είναι παρών στο δικαστήριο του Γούλγουιτς, κοντά στη φυλακή του Μπέλμαρς, από σήμερα και για όλη την εβδομάδα. Στη συνέχεια η διαδικασία θα διακοπεί για να ξεκινήσει εκ νέου στις 18 Μαΐου οπότε θα διαρκέσει τρεις εβδομάδες. Ο Ασάνζ, που κρατείται από τον Απρίλιο στη φυλακή του Μπέλμαρς μετά τη βίαιη εκδίωξή του από την πρεσβεία του Ισημερινού όπου πέρασε επτά χρόνια, μπορεί να εφεσιβάλει την απόφαση του δικαστηρίου.
«Ψυχολογικά βασανιστήρια»
Η Ντούνια Μιγιάτοβις, επίτροπος για τα ανθρώπινα δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης, κάλεσε τη Βρετανία να μην επιτρέψει την έκδοση του Ασάνζ στις ΗΠΑ, τονίζοντας ότι η υπόθεσή του προκαλεί μεγάλη ανησυχία για την ελευθερία του Τύπου και την προστασία των δικαιωμάτων των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος.
«Η ευρεία και ασαφής φύση των κατηγοριών (…) είναι ανησυχητική καθώς πολλές εξ αυτών αφορούν δραστηριότητες που βρίσκονται στον πυρήνα της ερευνητικής δημοσιογραφίας στην Ευρώπη και πέρα από αυτή», τόνισε η Μιγιάτοβιτς.
Ο Νιλς Μέλτζερ ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για τα βασανιστήρια εκτίμησε ότι ο Ασάνζ «παρουσιάζει όλα τα συμπτώματα που παρατηρούνται από την παρατεταμένη έκθεση σε ψυχολογικά βασανιστήρια», αφού τον επισκέφθηκε στη φυλακή του Μπέλμαρς τον Μάιο.
Τον Νοέμβριο ο Μέλτζερ κατηγόρησε τη βρετανική κυβέρνηση για «πλήρη περιφρόνηση των δικαιωμάτων του Ασάνζ», αφού το Λονδίνο αγνόησε την προηγούμενη έκθεσή του.
Η Ομάδα Εργασίας του ΟΗΕ για τις Αυθαίρετες Κρατήσεις έκρινε το 2016 ότι ο ιδρυτής του WikiLeaks υπόκειται παράνομη κράτηση από την πρώτη του σύλληψη στο Λονδίνο το 2010.
Έχοντας πολλούς υποστηρικτές, ανάμεσά τους οργανώσεις όπως η Διεθνής Αμνηστία και οι Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα (RSF), ο Ασάνζ θέλει να ζητήσει πολιτικό άσυλο στη Γαλλία.