Ενα ιδιαίτερο και πολύ σημαντικό βραβείο, συνολικής πολιτιστικής προσφοράς 2017, απονεμήθηκε στο Μουσείο Τυπογραφίας στην κατάμεστη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση μετά από ομόφωνη απόφαση της Ενωσης Γραφιστών Ελλάδας.
Με ομόφωνη απόφαση του Δ.Σ. της Ένωσης Γραφιστών Ελλάδας, το βραβείο ΕΒΓΕ για το 2017 στο Μουσείο Τυπογραφίας Γιάννη και Ελένης Γαρεδάκη, στα Χανιά για την πολιτιστική προσφορά του.
Προσωπικό μεράκι και στοίχημα του δημιουργού του Γιάννη Γαρεδάκη, ιδρυτή της εφημερίδας «Χανιώτικα νέα» και της συζύγου του Ελένης, το Μουσείο είναι αφιερωμένο στην τέχνη που άλλαξε τη ροή της ιστορίας. Την Τυπογραφία.
Μια μικρή ιστορία για ένα μεγάλο μουσείο!
Το βραβείο παρέλαβε η Ελια Κουμή, διευθύντρια του Μουσείου Τυπογραφίας στα Χανιά, η οποία διηγήθηκε μια μικρή ιστορία για αυτή την τεράστια προσπάθεια, να συγκεντρωθούν μηχανήματα και αντικείμενα που διηγούνται ανάγλυφα την ιστορία της μεγαλύτερης -ίσως- εφεύρεσης που άλλαξε την ιστορία της ανθρωπότητας.
“Το Μουσείο Τυπογραφίας λειτουργεί από το 2005. Η ιστορία του όμως, αρχίζει αρκετά χρόνια πριν. Την εποχή που η η στοιχειοθεσία με το χέρι και η λινοτυπία έδιναν την θέση τους στη φωτοσύνθεση και τους υπολογιστές, όταν η υψιτυπία παρέδιδε τη σκυτάλη στην offset, τυπογραφικά μηχανήματα που συντρόφεψαν τον μόχθο του τυπογράφου αιώνες ολόκληρους, παραδόθηκαν στη λήθη, ή, λιγότερο ρομαντικά, στον παλιατζή για παλιοσίδερα.
Την πορεία της τυπογραφίας από την εποχή του Γουτεμβέργιου στο σήμερα αφηγείται το Μουσείο Τυπογραφίας, χάρη στο πείσμα και το μεράκι των ιδρυτών του Γιάννη και Ελένη Γαρεδάκη, οι οποίοι αναζητούσαν – κυρίως στο εξωτερικό – μηχανήματα του 19ου αιώνα, χαρακτηριστικά αυτής της πορείας, αλλά και πιο σύγχρονα, που χρησιμοποιήθηκαν στην Ελλάδα από τις αρχές του 20ου.
Βέβαια ο Γιάννης Γαρεδάκης είναι γνωστός στους δημοσιογραφικούς και εκδοτικούς κύκλους για την διορατικότητα, το πείσμα αλλά και την ικανότητα με τα οποία διαχειρίζεται ότι καταπιάνεται. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι τα “Χανιώτικα νέα”, η τοπική εφημερίδα των Χανίων, που ίδρυσε και που φέτος συμπληρώνει πενήντα χρόνια κυκλοφορίας, ξεπερνάει σήμερα σε πωλήσεις πολλές αθηναϊκές.
Αντίστοιχα, το Μουσείο Τυπογραφίας ξεκίνησε ως μία μικρή συλλογή δίπλα στις εκτυπωτικές εγκαταστάσεις των “Χανιώτικων νέων”, σε μια εποχή που η δημιουργία ενός τέτοιου μουσείου έμοιαζε με τρέλα.
Χάρη όμως σε αυτήν την τρέλα, το Μουσείο Τυπογραφίας σήμερα έχει διπλασιάσει το μέγεθός του και αναπτύσσεται σε δύο μεγάλες πτέρυγες, δύο επιμέρους αίθουσες, ένα αμφιθέατρο το οποίο φιλοξενεί τις πλούσιες πολιτιστικές του δράσεις και ένα πωλητήριο – καφέ, καλύπτοντας συνολικά έκταση 1200 τ.μ.
Περισσότεροι από 6.000 μαθητές παρακολουθούν ετησίως τα εκπαιδευτικά του προγράμματα, αριθμός που αυξάνεται κάθε χρόνο. Αυξανόμενη είναι η ροή και των μεμονομένων επισκεπτών που έρχονται στο μουσείο για να γνωρίσουν την εφεύρεση που άλλαξε την ροή της ιστορίας. Στα παραπάνω συνετέλεσε η υποψηφιότητα του Μ.Τ. για το βραβείο “Ευρωπαϊκό Μουσείο της Χρονιάς” το 2016, ένα βραβείο που απονέμεται από το European Museum Forum, και τελεί υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης, αλλά και ο ετήσιος διαγωνισμός αφίσας για την Τυπογραφία που διοργανώνει το μουσείο, με σημαντικά χρηματικά έπαθλα και συμμετοχές από όλο τον κόσμο.
Από το 2012 το μουσείο είναι μέλος του Συνδέσμου Ευρωπαϊκών Μουσείων Τυπογραφίας, ενός δικτύου που στόχο έχει την διάσωση των μηχανημάτων, της γνώσης και της τεχνογνωσίας σε όλους τους τομείς των γραφικών τεχνών και έχει μέλη του τα μεγαλύτερα αντίστοιχα μουσεία της Ευρώπης, όπως το Plantin Moretus στην Αμβέρσα, το Gutenberg Museum στο Μάιντζ, το St Brides Foundation στο Λονδίνο και πολλά άλλα.
Φέτος, το μουσείο τυπογραφίας διεκδίκησε και πρόκειται να φιλοξενήσει το ετήσιο συνέδριο και την γενική συνέλευση, για πρώτη φορά στην Ελλάδα στα Χανιά, στις 11, 12 και 13 Μαΐου. Παράλληλα με το συνέδριο, στα Χανιά θα φιλοξενηθεί και η δεύτερη συνάντηση του working group που εργάζεται για την δημιουργία του Διεθνούς Συνδέσμου Μουσείων Τυπογραφίας, με εκπροσώπους από την Νότια Κορέα, όπου είχε γίνει η πρώτη συνάντηση, και άλλες χώρες.
Ως επιστέγασμα όλων αυτών έρχεται η αποψινή βράβευση για την Πολιτιστική Προσφορά του Μουσείου Τυπογραφίας από την Ένωση Γραφιστών Ελλάδας και είναι πραγματική τιμή για μας να βρισκόμαστε εδώ, σε αυτήν την μεγάλη βραδιά όπου βραβεύονται οι καλύτεροι εκπρόσωποι της Ελληνικής Οπτικής επικοινωνίας.”
Τα Ελληνικά Βραβεία Γραφιστικής & Εικονογράφησης διοργανώνονται από το περιοδικό +DESIGN, και τελούν υπό την αιγίδα του Παγκοσμίου Συμβουλίου Design (Ico-D), και της Ένωσης Γραφιστών Ελλάδας.
