Η απόβαση των γερμανικών εταιρειών, το μεγάλο κόλπο του φυσικού αερίου και η ενεργειακή εξάρτηση
Μια περίεργα «πράσινη» βόρεια Ελλάδα περιέγραψε ο πρωθυπουργός στην «Bild»: «…και, βεβαίως, θα επωφεληθούν και γερµανικές εταιρείες. Η RWE σύναψε συµφωνία µε τη ∆ΕΗ για την εγκατάσταση ενός πολύ µεγάλου φωτοβολταϊκού πάρκου στη θέση όπου υπήρχε µια παλιά λιγνιτική µονάδα. Συνεπώς είναι και προς το συµφέρον γερµανικών εταιρειών, επειδή θέλω να αλλάξω το αφήγηµα. ∆εν είναι πλέον θέµα αποπληρωµής χρέους προς την ΕΕ, αλλά επενδυτικών ευκαιριών που θα είναι επωφελείς για ελληνικές εταιρείες, θα δηµιουργήσουν θέσεις εργασίας, αλλά ταυτόχρονα θα ωφελήσουν και γερµανικές εταιρείες».
«Είχαµε την εντύπωση ότι η απροειδοποίητη εξαγγελία του κ. Μητσοτάκη στο συνέδριο του ΟΗΕ για τη βίαιη µετάβαση στη µεταλιγνιτική εποχή έγινε χωρίς κανέναν σχεδιασµό. Κάναµε λάθος» σχολιάζει η Ολυµπία Τελιγιορίδου, βουλευτής Καστοριάς του ΣΥΡΙΖΑ, και σηµειώνει: «Ο κ. Μητσοτάκης αποκάλυψε στην “Bild” ότι προχωράει µε σχέδιο! Με µεγάλη χαρά δήλωσε ότι µε το κλείσιµο των λιγνιτικών µονάδων στη δυτική Μακεδονία θα επωφεληθούν γερµανικές εταιρείες! Το ενδιαφέρον της κυβέρνησης σύµφωνα µε τον πρωθυπουργό επικεντρώνεται στις γερµανικές εταιρείες που µπορούν να επωφεληθούν από το σχέδιο της κυβέρνησης µε την απολιγνιτοποίηση στη χώρα µας µε ρυθµούς ταχύτερους σε σχέση µε τη Γερµανία!».
Θηλιά το φυσικό αέριο
«Η θέση µας είναι ξεκάθαρη. Είναι µια λάθος επιλογή η οποία εκχωρεί την παραγωγή ρεύµατος στα ιδιωτικά συµφέροντα φυσικού αερίου, το οποίο δηµιουργεί ενεργειακό πρόβληµα ασφαλείας και ενεργειακού εφοδιασµού καθώς η χώρα µας θα εξαρτάται πλέον από ιδιωτικά συµφέροντα και την εισαγωγή φυσικού αερίου. Το ίδιο το φυσικό αέριο δεν λύνει τα προβλήµατα έναντι των δεσµεύσεων της χώρας για καθαρή ενέργεια µέχρι το 2050» δηλώνει στο Documento ο Γιώργος Αδαµίδης, πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ/∆ΕΗ, και συµπληρώνει: «Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίµα (ΕΣΕΚ) της Ν∆, σε αντίθεση µε αυτό του ΣΥΡΙΖΑ, δεν αναφέρει µείωση της λιγνιτικής δραστηριότητας µε ταυτόχρονη µείωση του φυσικού αερίου ώστε να υπάρξει εκτίµηση για το περιβαλλοντικό αποτύπωµα. Αντίθετα, το ΕΣΕΚ της Ν∆ προβλέπει µηδενική συµµετοχή του λιγνίτη αλλά διπλασιασµό του φυσικού αερίου. Το καύσιµο βάσης τα επόµενα χρόνια θα είναι το φυσικό αέριο, που δηµιουργεί συνθήκες εξάρτησης είτε από τους αγωγούς φυσικού αερίου είτε από τους προµηθευτές. Ο λιγνίτης είναι εθνικό καύσιµο και χρησιµοποιείται µε τεχνολογίες σύγχρονης καύσης».
«∆αιµονοποιείται η εγχώρια παραγωγή του λιγνίτη και εξυψώνεται το φυσικό αέριο προς όφελος ιδιωτικών συµφερόντων. Επίσης βάζουν προσκόµµατα ώστε να µη λειτουργήσει η µονάδα 5 της Πτολεµαΐδας, η οποία έχει κοστίσει περί το 1,5 δισ. ευρώ» καταγγέλλει ο Παναγιώτης Πλακεντάς, δήµαρχος Εορδαίας, για να συµπληρώσει ο κ. Αδαµίδης ότι δεν υπάρχει µεγαλύτερο σκάνδαλο από αυτό. «Ενώ έχει κοστίσει περί τα 2 δισ. ευρώ και αποµένουν µόλις λίγοι µήνες για να είναι έτοιµο, δεν θα λειτουργήσει αλλά θα κατασκευαστεί µια νέα µονάδα φυσικού αερίου».
«Η υπόθεση της απολιγνιτοποίησης δεν έχει σχέση ούτε µε το περιβάλλον ούτε µε την αξιοποίηση των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας» λέει από τον πλευρά του στο Documento o Σαράντος Αλεξανδρής, µέλος του Σωµατείου Ορυχείων – Σταθµών Μεγαλόπολης. «Αυτός που κυρίως θα εξυπηρετηθεί είναι οι επενδυτές που σχετίζονται µε το φυσικό αέριο, το οποίο µπορεί να µην επηρεάζει το περιβάλλον όσο ο λιγνίτης, αλλά είναι επίσης ορυκτό καύσιµο. Πρόκειται περί διπλού εγκλήµατος. Σε κάθε περίπτωση τα συνδικάτα θα πρέπει να διεκδικήσουν παράταση της απολιγνιτοποίησης, όπως έχουν κάνει άλλες χώρες, ένα αίτηµα το οποίο η κυβέρνηση αρνείται πεισµατικά να ακούσει ακριβώς επειδή θέλει να εξυπηρετήσει συµφέροντα ιδιωτών και προµηθευτών φυσικού αερίου» καταλήγει.
Κυριάκος κερνάει, Χατζηδάκης πίνει
«Οι Γερµανοί ενδιαφέρονται όχι µόνο σε επίπεδο knowhow αλλά και επενδύσεων» θύµισε ο αρµόδιος υπουργός Κωστής Χατζηδάκης σε συνάντηση που είχε µε τον περιφερειάρχη δυτικής Μακεδονίας και τους δηµάρχους των λιγνιτικών περιοχών την προπερασµένη Πέµπτη. Αναφέρθηκε µάλιστα και αυτός στο φωτοβολταϊκό πάρκο στην Κοζάνη, ισχύος 204 MW, το οποίο πουλήθηκε προ µηνών από τη γερµανική Juwi στα ΕΛΠΕ. Εδώ και µήνες τα οικονοµικά έντυπα στην ηµεδαπή έχουν ανοίξει τα χαρτιά τους. «Η αλλαγή σελίδας του γκρίζου τοπίου των λιγνιτικών πεδίων, τα projects της επόµενης ηµέρας, θα έχουν τη “σφραγίδα” της πανίσχυρης RWE» έγραφε ένα. Σε άλλο οικονοµικό σάιτ διαβάζουµε ότι τη µονάδα παραγωγής ενέργειας από καύση σκουπιδιών που συζητείται για τις εγκαταστάσεις µιας µονάδας της ∆ΕΗ στη δυτική Μακεδονία φλερτάρει µια πλειάδα γερµανικών εταιρειών.
Σε ηµερίδα του Ελληνογερµανικού Επιµελητηρίου (η Γερµανία τιµώµενη χώρα στη φετινή ∆ΕΘ) για τα απορρίµµατα τον περασµένο Μάρτιο στη Θεσσαλονίκη συµµετείχαν η EEW Energy from Waste αλλά και οι Steinert, Europress Umwelttechnik, CuyMettal Komponenten, FAN separator και ERK που δραστηριοποιούνται στον µηχανολογικό εξοπλισµό. Ολες αυτές οι επιχειρήσεις, όπως η RWE και η Juwi, έχουν βάλει στο µάτι και τους κοινοτικούς πόρους. Προς το παρόν σπεύδουν να πάρουν θέση στην εκκίνηση. Πόσα θα είναι τα κεφάλαια του ΕΣΠΑ 2014-2021, πότε θα τρέξει η αναθεώρησή του (µέσα στο καλοκαίρι, λένε οι πληροφορίες), ποιες οι αποφάσεις για το Ταµείο Ανασυγκρότησης και ποιο το ηµεδαπό business plan για τη µετάβαση στη µεταλιγνιτική εποχή;
Γιώργος Αδαμίδης-Πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ/ΔΕΗ: «Ξεπληρώνουν υποχρεώσεις»
Μιλώντας στο Documento ο Γ. Αδαμίδης αναφέρθηκε και στα «τεράστια θέματα που θα δημιουργηθούν στους καταναλωτές με τα τιμολόγια, ενώ παράλληλα θα χαθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας στη δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη. Εμείς λέμε ναι στη δίκαιη μετάβαση. Αυτό που ξεδιάντροπα είπε ο Μητσοτάκης για τους εργαζόμενους από την “Bild”, πως κάτι άλλο θα βρουν, είναι προσβολή προς τους κατοίκους. Η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να βρει τι θα κάνουν οι εργαζόμενοι. Ουσιαστικά με το σχέδιο της κυβέρνησης θα αυξηθεί η ανεργία στη δυτική Μακεδονία και την Αρκαδία και θα μειωθεί στη Γερμανία. Ξεπληρώνουμε τις υποχρεώσεις έναντι ιδιωτικών συμφερόντων. Δεν μπορείς να έχεις ένα δικό σου εγχώριο καύσιμο που πληροί και τις περιβαλλοντικές προϋποθέσεις και να το αφήσεις κατασκευάζοντας εκ νέου μονάδες φυσικού αερίου».
H RWE, ο όμιλος Λάτση, ο Αθανασόπουλος και το CDU
Ηταν Σεπτέμβριος του 2001 όταν ανακοινώθηκε μια νέα συνεργασία από τον όμιλο Λάτση. Επρόκειτο για τη γερμανική εταιρεία RWE Power, μία από τις τέσσερις θυγατρικές του ενεργειακού κολοσσού RWE, «μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη», όπως αναφερόταν στα δημοσιεύματα της εποχής. Σύμφωνα με αυτά, το μνημόνιο συνεργασίας των δύο πλευρών δεν περιοριζόταν «μόνο στην απελευθερωμένη αγορά ενέργειας στην Ελλάδα αλλά έχει προοπτικές επέκτασης στις υπόλοιπες βαλκανικές χώρες», ενώ η όλη συνεργασία «σηματοδοτούσε την είσοδο του ομίλου Λάτση στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας».
Λίγα χρόνια μετά το όνομα της γερμανικής εταιρείας απασχόλησε πάλι την επιχειρηματική και πολιτική ζωή. Ειδικότερα, το 2007 η τότε διοίκηση της ΔΕΗ υπό τον Τάκη Αθανασόπουλο προσπάθησε να συνάψει συνεργασία με την RWE στην κατασκευή λιθανθρακικών και άλλων θερμοηλεκτρικών μονάδων στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια. Η προσπάθεια συνάντησε σφοδρή αντίδραση τόσο σε πολιτικό όσο και σε συνδικαλιστικό επίπεδο. Το σχέδιο Αθανασόπουλου ναυάγησε. Τα πράγματα άλλαξαν τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν ο ισχυρός άνδρας της RWE και στελέχη της εταιρείας επισκέφθηκαν τον Κυριάκο Μητσοτάκη, με τον οποίο φέρεται να συμφώνησαν για συνεργασία με τη ΔΕΗ.
Στη Γερμανία η RWE έχει αντιταχθεί σθεναρά στην ενεργειακή μετάβαση, η οποία προβλέπει ότι το 2050 το 80% της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας θα προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές. Τον περασμένο Γενάρη η γερμανική κυβέρνηση πρόσφερε 2,6 δισ. ευρώ στην RWE για μια περίοδο 15 ετών ως αντιστάθμιση για το κλείσιμο των λιγνιτικών της μονάδων. Κάτι που δεν ικανοποίησε την εταιρεία, καθώς ζητούσε περί τα 3,25 δισ. ευρώ. Πάντως το αποφασισμένο από επιτροπή σοφών χρονοδιάγραμμα και οι όροι αποζημίωσης για τον τερματισμό της χρήσης λιγνιτικών μονάδων αναπροσαρμόστηκαν προς όφελος της RWE.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα γερμανικών ΜΜΕ, ο ενεργειακός κολοσσός προωθεί τις θέσεις του μέσω στενών επαφών του στελεχιακού δυναμικού του με στελέχη των κομμάτων της κυβέρνησης συνασπισμού μεταξύ Σοσιαλδημοκρατών (SPD) και Χριστιανοδημοκρατών (CDU). Από την οικειοθελή δημοσίευση των στελεχών οργανωμένων ομάδων πίεσης (lobbying groups) που διαθέτουν κάρτα πρόσβασης στο γερμανικό κοινοβούλιο έγινε γνωστό ότι τα μέλη της κοινοβουλευτικής ομάδας των Σοσιαλδημοκρατών συναντιούνται ανά τακτά διαστήματα με τα στελέχη της εταιρείας. Το 2004, επίσης, είχε γίνει γνωστό ότι η RWE είχε χρηματοδοτήσει με 60.000 και 81.000 ευρώ στελέχη του CDU.
Στον αέρα περισσότεροι από 32.000 εργαζόμενοι
Σε δεκάδες χιλιάδες εκτιμώνται οι θέσεις εργασίας που αναμένεται να χαθούν από το σχέδιο απολιγνιτοποίησης της χώρας που προωθεί η κυβέρνηση και ανακοίνωσε ο Κυρ. Μητσοτάκης μέσω της γερμανικής «Bild». Σύμφωνα με πληροφορίες του Documento, ο συνολικός αριθμός των εργαζομένων που απασχολούνται στις λιγνιτικές δραστηριότητες ανέρχεται σε περίπου 38.000. Από αυτούς οι 4.200 αποτελούν το τακτικό προσωπικό της ΔΕΗ, εκ των οποίων οι 3.200 εργάζονται στη δυτική Μακεδονία και οι 1.000 στην Αρκαδία και κυρίως τη Μεγαλόπολη. Σε 1.800 ανέρχονται όσοι απασχολούνται κάθε χρόνο με οκτάμηνες συμβάσεις στη ΔΕΗ, εκ των οποίων λίγο πάνω από 1.000 στη δυτική Μακεδονία και οι υπόλοιποι στην Αρκαδία. Επίσης 4.000 απασχολούνται σε εργολαβικές δραστηριότητες που έχουν να κάνουν με τη ΔΕΗ. Για παράδειγμα, αυτήν τη στιγμή στον ΑΗΣ Μελίτης απασχολούνται με αυτό τον τρόπο περί τα 50 άτομα. Προκύπτει δηλαδή ένας αριθμός περίπου 10.000 εργαζομένων (τακτικό προσωπικό, συμβασιούχοι και εργολαβικές δραστηριότητες). Από αυτούς σχεδόν οι μισοί, δηλαδή περίπου 4.500 με 5.000, αφορούν μόνο τον νομό Φλώρινας.
Το ποσοστό των οικογενειών που πλήττονται είναι κατά πολύ μεγαλύτερο, καθώς σύμφωνα με έκθεση του ΤΕΕ Δυτικής Μακεδονίας, που εκπονήθηκε το 2012 και επικαιροποιήθηκε πρόσφατα με τίτλο «Εκτίμηση του κόστους μετάβασης της δυτικής Μακεδονίας σε καθεστώς χαμηλής λιγνιτικής παραγωγής», για καθεμία θέση εργασίας που χάνεται στη ΔΕΗ τουλάχιστον ακόμη 3,28 επηρεάζονται αρνητικά στην τοπική οικονομία, με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός των εργαζομένων/οικογενειών που ζουν από τη λιγνιτική δραστηριότητα και τη ΔΕΗ να ανέρχεται στις 32.800. Αναφέρεται συγκεκριμένα ότι για καθεμία θέση μόνιμου προσωπικού στα ορυχεία ή στους σταθμούς παραγωγής δημιουργούνται και συντηρούνται 3,28 θέσεις στην τοπική οικονομία. Οι εργαζόμενοι με οκτάμηνες συμβάσεις και οι εργολαβικές θέσεις στην ουσία δεν μεταβάλλουν την οικονομία της περιοχής, καθώς παραμένουν στη συντριπτική πλειονότητά τους στην περιοχή. Οπως σημειώνεται στη μελέτη, με κάθε ευρώ που δαπανά η ΔΕΗ σε μισθούς και εργολαβίες δημιουργούνται 3 ευρώ στον κύκλο της τοπικής οικονομίας.
Οι δραστηριότητες γύρω από τον λιγνίτη περιλαμβάνουν 14 μονάδες σε έξι συγκροτήματα. Τα τέσσερα βρίσκονται στη δυτική Μακεδονία (σε Αγ. Δημήτριο, Καρδιά, Αμύνταιο και Μελίτη) και δύο λειτουργούν στην Πελοπόννησο (Μεγαλόπολη Α και Β).
Ολυμπία Τελιγιορίδου – Βουλευτής Καστοριάς του ΣΥΡΙΖΑ
«Είχαμε την εντύπωση ότι η απροειδοποίητη εξαγγελία του κ. Μητσοτάκη στο συνέδριο του ΟΗΕ για τη βίαιη μετάβαση στη μεταλιγνιτική εποχή έγινε χωρίς κανέναν σχεδιασμό. Κάναμε λάθος»
Παναγιώτης Πλακεντάς – Δήμαρχος Εορδαίας (Πτολεμαΐδα)
«Η απολιγνιτοποίηση είναι βίαιη και όχι δίκαιη. Δεν υπάρχει κανένα σχέδιο ούτε για την απασχόληση, παρά ντουφεκιές στον αέρα»
