«Ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι πρώτο κόμμα στις εκλογές»: αυτό τονίζει μιλώντας στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο υπουργός Επικρατείας Χριστόφορος Βερναρδάκης.
Ο οποίος, με την ιδιότητα προφανώς και ενός ανθρώπου που ασχολείται πολλά χρόνια με τις δημοσκοπήσεις, επιχειρηματολογεί επιπλέον ότι «η τάση αυτή ενισχύεται καθημερινά και αν εμείς δεν είμαστε απρόσεκτοι, δεν υπάρχει περιθώριο ανατροπής της». «Ταυτόχρονα, έχουμε πια πολλές ενδείξεις», αναφέρει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα ενισχύσει τις δυνάμεις του στις αυτοδιοικητικές εκλογές, προβλέποντας μάλιστα «κεραυνοβόλες» αρνητικές για την ΝΔ εκπλήξεις.
Το πρόγραμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι, σύμφωνα με το συνομιλητή μας, «ένας εφιάλτης, ένα αποτρόπαιο σχέδιο για την κοινωνική συνοχή, τα λαϊκά δικαιώματα και την ελευθερία της νεολαίας», για αυτό και επιβάλλεται -προσθέτει- «η μεγαλύτερη δυνατή συσπείρωση των προοδευτικών δυνάμεων και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη», όπως υπογραμμίζει.
Επιπλέον, για ενοχική αντίδραση ΝΔ και ΠΑΣΟΚ στην υπόθεση Παπαντωνίου κάνει λόγο στη συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Χρ. Βερναρδάκης, με την ταυτόχρονη επισήμανση ότι προκαλεί εντύπωση η αμηχανία της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με δεδομένο ότι ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής είχε στηλιτεύσει την εποχή του λεγόμενου εκσυγχρονισμού ως «περίοδο με χαμηλή ποιότητα δημοκρατίας και μεγάλο πρόβλημα διαπλοκής και διαφθοράς».
Στη συνέντευξή του στο Πρακτορείο ο υπουργός Επικρατείας μιλά για τα οκτώ θετικά μέτρα που θα φέρει η κυβέρνηση, για τα επόμενα «πολύ προσεκτικά» βήματα που θα κάνει στο χώρο της οικονομίας. Ενώ αναφέρεται επίσης στην κυβερνητική πρόταση για τη Συνταγματική Αναθεώρηση, που θα έχει δύο στόχους: ο πρώτος, να υπάρξει μια «βαθιά τομή εκδημοκρατισμού» στο πολιτικό σύστημα και στην αρχιτεκτονική του, ο δεύτερος, να διασφαλισθούν ή να ενισχυθούν κρίσιμα κοινωνικά και ατομικά δικαιώματα στην αντίστροφη κατεύθυνση του νεοφιλελευθερισμού. Ερωτηθείς ειδικά για τις σχέσεις Πολιτείας και Εκκλησίας, ο υπουργός απαντά ότι η πρόταση της κυβέρνησης «θα φτάσει στο ανώτερο δυνατό σημείο που ορίζει μια συναινετική και ώριμη πλέον θεσμικά, διαδικασία χωρισμού».
Διαχειριζόμενος το «μετά» της σύγκρουσης του υπουργού Εθνικής Άμυνας και του τ. υπουργού Εξωτερικών, ο κ. Βερναρδάκης επισημαίνει: «Είμαστε υποχρεωμένοι να διαχειριστούμε αυτήν την εξέλιξη με όρους διαφάνειας και συνέχειας της εξωτερικής πολιτικής. Με άμεση προτεραιότητα στην ολοκλήρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών». Ανταπαντώντας δε, στη μομφή της αντιπολίτευσης για σχέδιο αποστασίας, ο υπουργός Επικρατείας σημειώνει ότι τα παζάρια και οι αποστασίες «ήταν πάντοτε ίδιον της Δεξιάς και των φατριών της».
Ολόκληρη η συνέντευξη:
Την εβδομάδα που πέρασε, κυριάρχησαν το θέμα της προφυλάκισης του πρώην υπουργού Γ. Παπαντωνίου και οι πολιτικές αντιδράσεις γύρω από αυτήν. Νέα Δημοκρατία και Κίνημα Αλλαγής απαντούν ότι κακώς η κυβέρνηση επιχειρεί τη συσχέτισή τους με τα πεπραγμένα ενός υπουργού. Τι απαντάτε;
Νομίζω ότι συμβαίνει το ακριβώς αντίστροφο. Τα δύο κόμματα αντιδρούν ενοχικά σε μια υπόθεση που διερευνάται χρόνια τώρα από τη δικαιοσύνη και δείχνουν την ενόχλησή τους ή και το φόβο τους. Αυτό που οι περισσότεροι άνθρωποι σκέφτονται στη χώρα είναι ότι οι περιπτώσεις αυτές φέρνουν στην επιφάνεια ένα μοντέλο διακυβέρνησης και ένα σύστημα εξουσίας που λειτούργησε με αδιαφάνεια και προσωπική ιδιοτέλεια. Μου κάνει εντύπωση μάλιστα που στην ενοχική αυτή συμπεριφορά έχει προσχωρήσει η ΝΔ. Ολες οι μέχρι σήμερα περιπτώσεις που έχουν πάρει το δρόμο της δικαστικής διερεύνησης αφορούσαν πρόσωπα και περιόδους της εποχής του λεγόμενου εκσυγχρονισμού. Εκείνη την περίοδο η ίδια η ΝΔ δια του Κώστα Καραμανλή την είχε στηλιτεύσει ως περίοδο με χαμηλή ποιότητα δημοκρατίας και μεγάλο πρόβλημα διαπλοκής και διαφθοράς. Προκαλεί λοιπόν εντύπωση η αμηχανία της σήμερα, καθώς και ο τρόπος αντίδρασης, για κάτι που δεν την αφορά. Μήπως τελικά οι «υπόγειες διαδρομές» τα αμέσως επόμενα χρόνια έφεραν τις κακές εκδοχές των δύο κομμάτων πολύ κοντά, σε σημείο ταύτισης;
Οκτώ θετικά μέτρα φέρνει η κυβέρνηση, με επίδραση σε πολλές χιλιάδες συμπολίτες μας. Πρόκειται για αποκατάσταση αδικιών ή σήμα ότι η κοινωνία μας άλλαξε οριστικά σελίδα;
Και τα δύο, κυρίως όμως πρόκειται για τη συνεχή εφαρμογή ενός σχεδίου ανάκτησης κοινωνικών και οικονομικών δικαιωμάτων που χάθηκαν στα χρόνια των μνημονίων. Είναι συστατικό κομμάτι της πολιτικής μας, που άλλωστε δεν σταμάτησε να εφαρμόζεται ακόμα και στις συνθήκες της επιτροπείας.
Την ίδια στιγμή ωστόσο, η Ελλάδα παραμένει εκτός αγορών, ενώ ανησυχητικά είναι τα μηνύματα από τη γειτονική Ιταλία. Είσθε βέβαιος ότι είναι η σωστή στιγμή για μια διαφορετική οικονομική πολιτική;
Μα η ίδια η κρίση – και οι επιμέρους κρίσεις – δείχνουν ότι αν δεν αλλάξουν οι οικονομικές πολιτικές και τα θεσμικά οικοδομήματα που τις παράγουν θα αναπαράγεται μια κατάσταση αβεβαιότητας. Εμείς από τη μεριά μας έχουμε κάνει πολύ μεγάλα βήματα εξορθολογισμού των δημοσιονομικών, έχουμε ήδη προσελκύσει σοβαρό επενδυτικό ενδιαφέρον με αποτέλεσμα οι αναπτυξιακοί δείκτες να πηγαίνουν καλά και η έξοδος στις αγορές σχεδιάζεται να γίνει σε ένα όσο προσφορότερο γίνεται περιβάλλον. Τα βήματα είναι πολύ προσεκτικά, άλλωστε έχουμε το «δημοσιονομικό μαξιλάρι» που μας δίνει τη δυνατότητα να μην βιαζόμαστε.
Το άλλο μεγάλο θέμα της κυβερνητικής ατζέντας είναι η Συνταγματική Αναθεώρηση. Σε τι θα διαφέρει η κορυφαία αυτή πρωτοβουλία σε σχέση με τις προηγούμενες Αναθεωρήσεις; Ποια η στόχευση της κυβέρνησης;
Η πρόταση της κυβέρνησης θα έχει δύο κεντρικούς στόχους: ο πρώτος στόχος θα είναι να υπάρξει μια «βαθιά τομή εκδημοκρατισμού» στο πολιτικό σύστημα και στην αρχιτεκτονική του, ο δεύτερος στόχος θα είναι να διασφαλισθούν ή να ενισχυθούν κρίσιμα κοινωνικά και ατομικά δικαιώματα στην αντίστροφη κατεύθυνση του νεοφιλελευθερισμού. Εχει γίνει επί μία διετία μια πολύ μεγάλης έκτασης κοινωνική διαβούλευση πάνω στις δύο αυτές κατευθύνσεις που θα τις ονόμαζα «στρατηγικής σημασίας» και αυτό γιατί βρίσκονται στον πυρήνα των θεσμικών αλλαγών που επιδιώκουμε, αλλά και ευρύτερα, στον πυρήνα των πολιτικών για ένα άλλο αναπτυξιακό κοινωνικό μοντέλο.
Ένα ιδιαίτερο θέμα είναι οι σχέσεις Πολιτείας και Εκκλησίας. Μέχρι ποίου σημείου θα φθάσει η κυβερνητική πρόταση;
Θα φτάσει στο ανώτερο δυνατό σημείο που ορίζει μια συναινετική και ώριμη πλέον θεσμικά, διαδικασία χωρισμού Κράτους – Εκκλησίας.
Πώς είδατε την εικόνα της κυβέρνησης μετά τη σύγκρουση των κ. Καμένου και Κοτζιά;
Είναι γεγονός ότι δεν ήταν καλή η εικόνα. Μας προβλημάτισε όλους. Είμαστε όμως υποχρεωμένοι να διαχειριστούμε αυτήν την εξέλιξη με όρους διαφάνειας και συνέχειας της εξωτερικής πολιτικής. Με άμεση προτεραιότητα στην ολοκλήρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Η ΝΔ πάντως, κύριε υπουργέ, υποστηρίζει ότι το Μέγαρο Μαξίμου εξυφαίνει σχέδιο αποστασίας μεμονωμένων βουλευτών. Τι απαντάτε;
Προσωπικά θυμάμαι μία αποστασία το 1965 με πρωταγωνιστή κάποιον Μητσοτάκη και θυμάμαι επίσης μια επιχείρηση «διεύρυνσης» το 1980 – δηλαδή απόσπασης από την τότε ΕΔΗΚ, βουλευτών προκειμένου ο Κωνσταντίνος Καραμανλής να μεταπηδήσει στην Προεδρία της Δημοκρατίας. Πιθανόν να ξεχνάω και κάποιες άλλες περιπτώσεις, αλλά δεν μπορώ να μην σχολιάσω το γεγονός ότι «παζάρια», «σχέδια αποστασίας» ή και «αποστασίες», ό,τι δηλαδή πιο παρασκηνιακό και αδιαφανές, ήταν πάντοτε ίδιον της Δεξιάς και των φατριών της.
Από την πλευρά του όμως, ο κ. Μητσοτάκης κρατά σκληρή γραμμή στα εθνικά θέματα, προτάσσει τα θέματα ασφάλειας και ανομίας, έχει πάρει καθαρή θέση για τη δυνατότητα λειτουργίας ιδιωτικών πανεπιστημίων, για τη δυνατότητα επιλογής ιδιωτικής ασφάλισης. Μια «συνταγή» που έχει πετύχει σε άλλες χώρες. Γιατί όχι και εδώ;
Η συνταγή αυτή είναι μια μίξη νεοφιλελευθερισμού και ακροδεξιάς. Είναι ένας εφιάλτης, ένα αποτρόπαιο σχέδιο για την κοινωνική συνοχή, τα λαϊκά δικαιώματα και την ελευθερία της νεολαίας. Συνέχεται από ιδεολογίες εθνικισμού, ρατσισμού, ξενοφοβίας, κοινωνικού αυτοματισμού.
Ακριβώς επειδή το σχέδιο αυτό δείχνει τα δόντια του σε κάποιες χώρες, επιβάλλεται η μεγαλύτερη δυνατή συσπείρωση των προοδευτικών δυνάμεων. Και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Είναι καθήκον κάθε δημοκρατικού και προοδευτικού ανθρώπου να συμβάλλει ώστε η συνταγή αυτή να ηττηθεί πολιτικά αλλά κυρίως ιδεολογικά, στη σκέψη και στην καθημερινότητα των ανθρώπων.
Το 2019 θα είναι μια προεκλογική χρονιά. Οι δημοσκοπήσεις εμφανίζουν την ΝΔ να προπορεύεται. Είναι, πιστεύετε, αντιστρέψιμο το πολιτικό κλίμα;
Εάν ήμουν ΝΔ θα ανησυχούσα πολύ με αυτό το δήθεν δημοσκοπικό προβάδισμα, γνωστού όντος ότι οι δημοσκοπήσεις σε όλες τις χώρες του κόσμου – και στην Ελλάδα – δείχνουν το τεράστιο «συστημικό» πρόβλημα εγκυρότητας που έχουν. Υπάρχουν πια και άλλα εργαλεία παραγωγής δεδομένων και χωρίς να εκμηδενίζουμε και τις «παλιές δημοσκοπήσεις» είμαστε σε θέση να έχουμε μια πολύ πιο σύνθετη και έγκυρη εικόνα της πραγματικότητας. Υπάρχει για αρκετούς λόγους που δεν είναι της ώρας να σας εκθέσω, η ασφάλεια ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι πρώτο κόμμα στις εκλογές. Η τάση αυτή ενισχύεται καθημερινά και αν εμείς δεν είμαστε απρόσεκτοι, δεν υπάρχει περιθώριο ανατροπής της.
Ταυτόχρονα, έχουμε πια πολλές ενδείξεις ότι η ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ και των προοδευτικών συμμαχιών του θα έχουν μια καταλυτική ενίσχυση των δυνάμεών τους και στις δημοτικές και στις περιφερειακές εκλογές. Εκεί μάλιστα, οι αρνητικές για την ΝΔ εκπλήξεις θα είναι κεραυνοβόλες.