Ως «μοναδική ευκαιρία», για το ενδεχόμενο να επιλυθεί το θέμα της ονομασίας της γειτονικής χώρας, χαρακτήρισε τη σημερινή συγκυρία ο ομότιμος καθηγητής του ΕΚΠΑ, Θάνος Βερέμης, παρουσιάζοντας στη Θεσσαλονίκη το νέο του βιβλίο για τον Ελευθέριο Βενιζέλο, με τίτλο «Ελευθέριος Βενιζέλος: Ο οραματιστής του Εφικτού».
Αναφερόμενος στα ιστορικά διδάγματα που προκύπτουν από την πολιτική παρακαταθήκη του Ελευθερίου Βενιζέλου, ο κ. Βερέμης τόνισε πως είναι και σήμερα διδακτική, για το πώς μπορούν να αξιοποιηθούν ευκαιρίες που προκύπτουν σε διάφορες χρονικές περιόδους, για την επίλυση δυσεπίλυτων προβλημάτων.
Ο κ. Βερέμης έφερε ως παράδειγμα τη σημερινή συγκυρία, λέγοντας ότι διαμορφώνονται προϋποθέσεις για την πιθανότητα επίλυσης του συγκεκριμένου προβλήματος της ονομασίας με τη FYROM, αναφερόμενος στη γειτονική χώρα, χωρίς να την κατονομάσει. Ο κ. Βερέμης, χαρακτηριστικά, ανέφερε ότι είναι «μοναδική» η «ευκαιρία» που παρουσιάζεται, για τους δικούς της λόγους και τις επιδιώξεις της «μια μεγάλη δύναμη να θέλει να βάλει τη γειτονική χώρα στο ΝΑΤΟ και της λέει, «βρείτε τα, βρείτε λύση με την Ελλάδα» και πρόσθεσε ότι ανάλογη ευκαιρία μπορεί να μη δοθεί στο μέλλον.
«Αν τη χάσουμε, θα σπάμε το κεφάλι μας μετά» είπε ο κ. Βερέμης. «Νομίζω, αυτό είναι το μάθημα, ο Βενιζέλος δεν έκανε τέτοια λάθη» συνέχισε ο κ. Βερέμης.
Ο συγγραφέας συνεχάρη μάλιστα, τον παρευρισκόμενο δημοσιογράφο, Νίκο Μέρτζο, για πρόσφατο σχετικό άρθρο του για το θέμα.
Αναφερόμενος στον Ελευθέριο Βενιζέλο και στο πώς χειρίστηκε εκείνος, στην εποχή που κυβέρνησε, μεγάλα εθνικά ζητήματα, ο κ. Βερέμης υποστήριξε ότι αξιοποιούσε ευκαιρίες και αντιθέσεις που προέκυπταν στο διεθνές περιβάλλον, για να προωθεί με τον πιο ρεαλιστικό τρόπο το σχέδιό του, αυτό που πίστευε ότι θα ήταν καλύτερο αλλά και εφικτό για τα εθνικά συμφέροντα.
«Ήταν συναντίληψη του ευκταίου και του δυνατού, σε κάθε αλλαγή που συναντούσε» είπε ο κ. Βερέμης, αναφερόμενος στην προσέγγιση του Ελευθερίου Βενιζέλου απέναντι στις προκλήσεις της εποχής του. Υπογράμμισε όμως ότι «το εφικτό του Βενιζέλου, δεν ήταν μικρό, ούτε εύκολο».
«Το εφικτό του Βενιζέλου ήταν πολύ πέρα από αυτό που κατανοεί ως εφικτό ένας μέσος άνθρωπος, ήταν τεράστιο, π.χ. η Ελλάδα να διπλασιαστεί, να εκσυγχρονιστεί, τα έκανε αυτά. Είχε την ικανότητα να τα ικανοποιεί. Πολύ συχνά οι νεοέλληνες κάνουν λάθη, είναι ότι χάνουν τη συγκυρία» είπε ο κ. Βερέμης. Υπογράμμισε μάλιστα, ότι ακόμη και μετά την ήττα και την μικρασιατική καταστροφή, όταν όλοι οι συσχετισμοί ήταν σε βάρος της χώρας, εκείνος κατόρθωσε να χειριστεί «μεγαλοφυώς» την κατάσταση και να εξασφαλίσει ό,τι καλύτερο μπορούσε για τη χώρα.
Σε άλλο σημείο της παρουσίασής του, ο κ. Βερέμης αναφέρθηκε στην «παρεξηγημένη» έννοια της «αριστείας», λέγοντας ότι κανένα πολίτευμα σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, ούτε το αριστοκρατικό, ούτε το δημοκρατικό, μπορεί να είναι καλό εάν δεν υπάρχει αριστεία. Αριστεία ως έννοια και ως προϋπόθεση της συγκρότησης, των διαμορφωτών κοινής γνώμης, των ηγετών οι οποίοι, ή θα πείσουν, θα επηρεάσουν, θα στρέψουν το «δήμο», (σ.σ. με την αρχαία ελληνική έννοια της πολιτικής μονάδας), προς θετικές κατευθύνσεις και δράσεις, ή θα δημαγωγήσουν για ίδιον όφελος.
«Ο λαϊκισμός, δεξιός και αριστερός, γκρεμίζεται με την αριστεία» τόνισε ο κ. Βερέμης.
Ανέφερε δε, ότι ο Ελευθέριος Βενιζέλος «δεν φοβόταν τους καλύτερους γύρω του». «Δεν υπήρχε περίπτωση να μην πάρει δίπλα του, τους άριστους. Είχε τόση αυτοπεποίθηση, που δεν δίστασε να έχει δίπλα του τους άριστους των αρίστων» είπε ο κ. Βερέμης.
Ο συγγραφέας εστίασε στην ικανότητα του Ελευθερίου να πείθει για την δική του άποψη, το δικό του σχέδιο, έστω κι εάν αυτό συναντούσε αντιδράσεις, φέρνοντας ως χαρακτηριστικό παράδειγμα, το λόγο που εκφώνησε το 1910 στο κέντρο της Αθήνας προς το λαό, που ζητούσε αντιμοναρχική λύση.
– «Αναθεωρητική Βουλή είπα» είχε πει τότε σθεναρά, ο Ελευθέριος Βενιζέλος.
Ο κ. Βερέμης τόνισε, επίσης, ότι ο Βενιζέλος είχε την ευκαιρία να κυβερνήσει την περίοδο της βασιλείας του Γεωργίου με τα γνωστά επιτυχή αποτελέσματα κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων και εκτίμησε ότι εάν ο βασιλεύς Γεώργιος δεν έφευγε πρόωρα από τη ζωή, «μπορεί και η πορεία του Βενιζέλου να ήταν διαφορετική» και «να μην είχαμε τον εθνικό διχασμό».
