Αύξηση της ανεργίας σε επίπεδα ρεκόρ έδειξαν τα στοιχεία του ΟΑΕΔ για το μήνα Δεκέμβριο. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στατιστικά του ΟΑΕΔ, το σύνολο των εγγεγραμμένων ανέργων τον Δεκέμβριο 2020 ανήλθε σε 1.181.296 άτομα έναντι 1.153.434 του Νοεμβρίου, που θα πει ότι είχαμε αύξηση των εγγεγραμμένων ανέργων κατά 2.4% μέσα σε ένα μήνα και κατά 4.7% έναντι του Δεκεμβρίου 2019, όταν ο συνολικός αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων στον ΟΑΕΔ ήταν 1.128.421 άτομα.
Οι 1.181.296 εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ τον Δεκέμβριο του 2020 αποτελούν αρνητικό ρεκόρ για τον συγκεκριμένο μήνα, τουλάχιστον από το 2010 που ο ΟΑΕΔ κρατά στοιχεία. Ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων στον ΟΑΕΔ τον Δεκέμβριο, ακόμη κι αν αφαιρεθούν από το σύνολο 47.964 άτομα που δηλώνουν άνεργα αλλά ότι δεν αναζητούν εργασία, είναι μεγαλύτερος ακόμη και από τον αριθμό των εγγεγραμμένων στον ΟΑΕΔ ανέργων κατά την κορύφωση της κρίσης χρέους, το 2013, οπότε η ανεργία στην Ελλάδα είχε φτάσει το 28%. Σήμερα όμως η ΕΛΣΤΑΤ, με βάση τα στοιχεία του Οκτωβρίου, υπολογίζει τον αριθμό των ανέργων στην Ελλάδα στα 786.000 άτομα και δίνει ποσοστό ανεργίας 16.7%. Πώς γίνεται αυτό;
Το tweet Βαρουφάκη
«Η αλχημεία μνημονιακών αριθμών χτύπησε και την ανεργία: Η ΕΛΣΤΑΤ μιλά για κάτω από 800 χιλιάδες, δηλαδή ποσοστό κάτω του 17%. Όμως, ο ΟΑΕΔ αναφέρει 1.181.296 εγγεγραμμένους άνεργους, δηλαδή άνω του 26%, που σημαίνει “πραγματική” ανεργία 30%. Κύριοι της κυβέρνησης, οργανωθείτε ώστε να λέτε το ίδιο ψέμα!», έγραψε χτες, μετά τη δημοσιοποίηση των στοιχείων του ΟΑΕΔ ο επικεφαλής του ΜεΡα25 Γιάννης Βαρουφάκης, διατυπώνοντας ερωτηματικά που σέρνονται καιρό τώρα δεξιά-αριστερά. Αφού από τότε που ενέσκηψε η πανδημία, όλοι μας περιστοιχιζόμαστε από ανέργους ή εργαζόμενους σε αναστολή, πώς η ΕΛΣΤΑΤ δίνει ανεργία 16.7%;
Η αλχημεία μνημονιακών αριθμών χτύπησε και την ανεργία: Η ΕΛΣΤΑΤ μιλά για <800 χιλιάδες, δηλαδή ποσοστό <17%. Όμως, ο ΟΑΕΔ αναφέρει 1.181.296 εγγεγραμμένους άνεργους, δηλαδή >26%, που σημαίνει«πραγματική» ανεργία 30%. Κύριοι της κυβέρνησης, οργανωθείτε ώστε να λέτε το ίδιο ψέμα!
— Yanis Varoufakis (@yanisvaroufakis) January 20, 2021
Επειδή ο Βαρουφάκης είναι πρόεδρος κοινοβουλευτικού κόμματος, η ΕΛΣΤΑΤ απάντησε με ανακοίνωση κι έτσι μάθαμε όλοι δυο πράγματα παραπάνω. Η ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ συγκεκριμένα ανέφερε ότι για τις εθνικές στατιστικές αρχές ο αριθμός των ανέργων, άρα και το ποσοστό της ανεργίας, αποτελούν αντικείμενο εκτίμησης που βασίζεται σε δειγματοληπτική Έρευνα Εργατικού Δυναμικού η οποία δίνει αποτελέσματα διαφορετικά από τα αναφερόμενα στα διοικητικά μητρώα εγγεγραμμένης ανεργίας του ΟΑΕΔ. Συνεχίζοντας, η ανακοίνωση της στατιστικής αρχής, παρατήρησε ότι με βάση τους διεθνείς ορισμούς που η ίδια χρησιμοποιεί, άνεργοι χαρακτηρίζονται τα «άτομα τα οποία (α) δεν εργάζονται, (β) είναι άμεσα διαθέσιμα να αναλάβουν εργασία και (γ) αναζητούσαν ενεργά εργασία τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες και πως όλα αυτά διαπιστώνονται με μία σειρά ειδικών ερωτημάτων στο ερωτηματολόγιο της Έρευνας. Αντίθετα, στο διοικητικό μητρώο του ΟΑΕΔ η ενεργή αναζήτηση και η διαθεσιμότητα για εργασία δηλώνεται κατά την εγγραφή και δεν επικαιροποιείται».
Πώς μετράει η ΕΛΣΤΑΤ ανέργους, απασχολούμενους και μη ενεργούς
Επιπλέον, συνέχιζε η ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ, «τα άτομα τα οποία εργάζονται χωρίς ασφάλιση (μαύρη εργασία) ή εργάστηκαν σε πρόχειρες ή ευκαιριακές εργασίες, καταγράφονται ως απασχολούμενοι» από την στατιστική αρχή αλλά μπορούν να παραμένουν εγγεγραμμένα στο διοικητικό μητρώο του ΟΑΕΔ ως άνεργοι, προκειμένου να έχουν τα προνόμια που απορρέουν από την εγγεγραμμένη στον ΟΑΕΔ ανεργία. «Κατά συνέπεια, τα άτομα που καταγράφονται ως άνεργοι από την ΕΛΣΤΑΤ δεν συμπίπτουν από εννοιολογική άποψη με εκείνα που εγγράφονται στο διοικητικό μητρώο του ΟΑΕΔ και, ως εκ τούτου, λόγω της διαφοράς των ορισμών, δεν είναι δυνατή η σύμπτωση των δύο πληθυσμών».
Κατόπιν αυτής της ανακοίνωσης, αναζητήσαμε το ερωτηματολόγιο της Δειγματοληπτικής Έρευνας Εργατικού Δυναμικού που κάνει η ΕΛΣΤΑΤ για να βγάλει εκτιμήσεις για τον αριθμό των ανέργων αλλά και το τελευταίο Δελτίο Τύπου που διένειμε μήπως μας διαφωτίσει ως προς τη μεθοδολογία της έρευνας.
Αν κάτι διαπιστώσαμε λοιπόν, είναι πως η ΕΛΣΤΑΤ καταγράφει ως απασχολούμενους όχι μόνο όσους δουλεύουν με μαύρα ή σε περιστασιακή απασχόληση, αλλά και όσους έχουν δουλέψει έστω και μία μόνο ώρα, έστω και χωρίς αμοιβή, σε οικογενειακή επιχείρηση. Κάτι ακόμη που συμβαίνει – εξηγώντας τα χαμηλά ποσοστά ανεργίας – είναι πως η ΕΛΣΤΑΤ δεν καταγράφει ως ανέργους τους δεκάδες χιλιάδες εποχικά εργαζόμενους (επειδή δεν αναζητούν εργασία εκτός σεζόν), ούτε τους εκατοντάδες χιλιάδες ευρισκόμενους σε αναστολή σύμβασης, αλλά τους καταχωρεί στο μη ενεργό πληθυσμό.
Σε ότι αφορά όμως τη μεθοδολογία της έρευνας, δεν βγάλαμε άκρη διότι οι επεξηγήσεις που παρέχονται ενέχουν ασάφειες. Σε κάθε περίπτωση όμως, όποιος ζει σε αυτή τη χώρα αδυνατεί να πιστέψει ότι στο διάστημα από τον Αύγουστο 2019 ως τον Οκτώβριο 2020, δεν αυξήθηκε ούτε μια ποσοστιαία μονάδα η ανεργία. Ακόμη και το παράδειγμα της μαύρης εργασίας στα σπίτια να πιάσουμε, η δική μας εμπειρία λέει κι αυτή έχει σαρωθεί γιατί λείπει το χρήμα. Πώς είναι δυνατό η ΕΛΣΤΑΤ να βγάζει μετρήσεις της ανεργίας στο 16.7%;
