Αζοφεροί καιροί

Αζοφεροί καιροί

«Ευρώπη είναι ο τόπος όπου ο κήπος του Γκαίτε σχεδόν συνορεύει με το Μπούχενβαλντ, όπου το σπίτι του Κορνέιγ βρίσκεται δίπλα στην πλατεία που η Ζαν ντ’ Αρκ γνώρισε το αποτρόπαιο τέλος της» είχε πει ο Τζορτζ Στάινερ, επισημαίνοντας τις αντιφάσεις της γηραιάς ηπείρου, αλλά και εκφράζοντας την αγωνία του για την παρακμή που καραδοκεί. Ο σπουδαίος στοχαστής φοβόταν μήπως η Ευρώπη, μέσα από τον εξαμερικανισμό της, καταντήσει να κατοικεί στο μεγάλο μουσείο περασμένων ονείρων που ονομάζουμε Ιστορία.

Εκείνη η στιγμή ήρθε. Τα περισσότερα κράτη της ΕΕ ανοίγουν τα κοινοβούλιά τους στον Ζελένσκι, που όσο δίκιο κι αν έχει το χάνει όταν φαίνεται από μακριά ότι επιτελεί μια καλοστημένη περφόρμανς. Το επικοινωνιακό επιτελείο που τον κατευθύνει έχει μελετήσει το παρελθόν της κάθε χώρας, εφαρμόζει την αγιοσύνη της εντόπιας ιδιαιτερότητας και πορεύεται αναλόγως για την «κατασκευή» συναισθήματος.

Ετσι, στους Ιρλανδούς θύμισε τον Μεγάλο Λιμό, τη χρηματοπιστωτική κρίση, την κόντρα με τους Αγγλους. Στους Ισπανούς μίλησε για τη μετάβαση από το φρανκικό καθεστώς στην κοινοβουλευτική δημοκρατία και σε ένα show-off αποτόλμησε τη σύγκριση Μαριούπολης – Γκερνίκα. Οι Βέλγοι γούρλωσαν τα μάτια τους όταν άκουσαν για διαμάντια.

Στην Ελλάδα του Μητσοτάκη οι λογογράφοι του Ζελένσκι ανέβηκαν πίστα. Εκαναν βέβαια τις σχετικές ταυτίσεις και αναγωγές στους ιστορικούς δεσμούς, αλλά η εκκρεμότητα με τους νεοναζί του Αζόφ έπρεπε να διευθετηθεί επειδή ζορίζει κάποια προοδευτικά ακροατήρια. Η Ελλάδα λοιπόν χρησίμευσε σαν το ωραίο πλυντήριο με τους μπλε και πράσινους κόκκους. «Δικό μας είναι το μαγαζί. Τράβα και κάνε ό,τι γουστάρεις και ό,τι σου λέμε» τον πρόσταξαν. Αν δεν υπήρχε η εσωκομματική αντιπολίτευση από τον Σαμαρά και τον Καραμανλή, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δεν θα ξεστόμιζε ότι η παρουσία των εκπροσώπων του Τάγματος Αζόφ ήταν απαράδεκτο λάθος. Αλλά όσοι μας προτρέπουν να μείνουμε στη μεγάλη εικόνα και να τους δούμε σαν εκείνους που πολεμάνε για το καλό της πατρίδας τους, είναι ίδιοι με αυτούς που έλεγαν ότι η Χρυσή Αυγή βοηθάει τις γιαγιάδες να πάνε στα ΑΤΜ. Μια μεγάλη εικόνα ωστόσο που δεν χώρεσε καμιά κουβέντα για την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Η πρόεδρος βέβαια της κυπριακής Βουλής ξέρει να ξεχωρίζει τον σύμμαχο από το γιουσουφάκι, αλλά δεν τη βοηθάει η τεχνολογία.

Τελικά οι μόνοι ειλικρινείς στην ιστορία των πολέμων ήταν οι πειρατές που παραδέχονταν ότι τους ενδιαφέρει το πλιάτσικο και δεν βάφτιζαν τις εξορμήσεις τους με ηχηρές λέξεις. Οι Ευρωπαίοι όμως επιδίδονται στο θέατρο και το θέαμα, όπου το μόνο αληθινό είναι τα θύματα. Αλλά αυτά είναι οι κομπάρσοι και οι καταστροφές το ντεκόρ. Κλείνουν τα μάτια στη θριαμβευτική νίκη του Ορμπάν, εκπλήσσονται και ανησυχούν που η Λεπέν απειλεί τον Μακρόν. Σέρνονται πίσω από το άρμα του νεοατλαντικού imperium και σέρνουν και τους λαούς τους στη βαθιά κατάψυξη και την πείνα. Ξεχνούν ότι ο φασισμός αποτελεί μια εκτρωματική κατάσταση που αναδύεται από την ενιαία αθλιότητα θύματος και θύτη, από την υπόγεια συνενοχή και συνεννόησή τους. Γιατί ο φασισμός δεν είναι η τρέλα, αλλά η αποδοτικότερη χρησιμοποίηση της τρέλας από την πολιτική και την οικονομία.

Documento Newsletter