Οι γυναίκες που άργησαν να έχουν την πρώτη περίοδο (εμμηνόρροια) τους, οι οποίες εισέρχονται πρόωρα σε εμμηνόπαυση ή έχουν κάνει υστερεκτομή (χειρουργική επέμβαση αφαίρεσης της μήτρας), αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο για εκδήλωση άνοιας, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα.
Είναι η πρώτη μελέτη που κάνει συσχέτιση ανάμεσα στα λιγότερα αναπαραγωγικά χρόνια, άρα σε μικρότερη έκθεση της γυναίκας σε επίπεδα ορμονών οιστρογόνων, και στον αυξημένο κίνδυνο για την εμφάνιση άνοιας.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής την δρα Πάολα Γκίλσαντζ του ιατρικού κέντρου Kaiser Permanente του Όκλαντ της Καλιφόρνια, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Neurology” της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας, ανέλυσαν στοιχεία για 6.137 γυναίκες σχετικά με την πρώτη περίοδο τους, την έναρξη της εμμηνόπαυσης και το αν είχαν κάνει υστερεκτομή.
Η μέση ηλικία της πρώτης περιόδου ήταν τα 13 έτη, της εμμηνόπαυσης τα 45 έτη, της διάρκειας αναπαραγωγικής ζωής τα 32 έτη, ενώ η μία στις τρεις (ποσοστό 34%) είχε κάνει υστερεκτομή. Στη συνέχεια, οι γυναίκες αυτές παρακολουθήθηκαν κατά πόσο εμφάνισαν άνοια αργότερα στη ζωή τους, κάτι που τελικά συνέβη στο 42%.
Διαπιστώθηκε ότι όσες γυναίκες είχαν την πρώτη περίοδο τους στα 16 χρόνια τους ή αργότερα, είχαν κατά μέσο όρο 23% μεγαλύτερο κίνδυνο για άνοια στο μέλλον, σε σχέση με όσες είχαν εμμηνόρροια πριν τα 13. Επίσης όσες είχαν εμμηνόπαυση πριν την ηλικία των 47 ετών, είχαν 19% μεγαλύτερη πιθανότητα άνοιας, σε σχέση με τις γυναίκες που είχαν εμμηνόπαυση μετά τα 47.
Όσες γυναίκες είχαν στη ζωή τους λιγότερα από 34 αναπαραγωγικά χρόνια (από την πρώτη περίοδο έως την εμμηνόπαυση), είχαν 20% μεγαλύτερο κίνδυνο άνοιας, σε σχέση με εκείνες που είχαν περισσότερα από 34 χρόνια αναπαραγωγικής ζωής. Τέλος, οι γυναίκες που είχαν αφαιρέσει τη μήτρα τους, είχαν 8% μεγαλύτερη πιθανότητα μελλοντικής άνοιας.
«Δεδομένου ότι οι γυναίκες έχουν περίπου 50% μεγαλύτερη πιθανότητα από ό,τι οι άνδρες να εμφανίσουν άνοια κάποια στιγμή στη ζωή τους, είναι σημαντικό να μελετώνται οι όποιοι παράγοντες κινδύνου αφορούν ειδικά τις γυναίκες, έτσι ώστε να βρεθούν τρόποι έγκαιρης παρέμβασης», δήλωσε η Γκίλσαντζ. «Τα ευρήματα μας δείχνουν ότι η μικρότερη έκθεση σε οιστρογόνα στη διάρκεια της ζωής μιας γυναίκας συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο άνοιας», πρόσθεσε.
