Επισκεφτήκαμε σαν τουρίστες την περιοχή της Ακρόπολης και καταγράψαμε τα κακώς κείμενα.
Αποτελεί το brand της χώρας, το πλέον επισκέψιµο µέρος της. Πώς το βλέπει ο τουρίστας; Αντικρίζει κατάµατα το καθρέφτισµα νεοπλουτισµού και προχειρότητας, το ίµατζ ενός κράτους που κοιτάζει µόνο τα νούµερα, καθώς το παγκόσµιας φήµης µνηµείο δεν σταµατάει να πουλάει µόνο µε το όνοµά του. Το ανακαλύπτει τρεκλίζοντας κάθιδρος στα λειασµένα σκαλοπάτια των Προπυλαίων, εµφανώς ασθενής, αφήνοντας τη χολή του στα αρχαία µάρµαρα: δεν υπάρχει γιατρός. Οι φιλότιµοι φύλακες απλώς –και καλώς– ειδοποιούν. «Υπήρχε στον χώρο του παλιού µουσείου οµάδα διασωστών του Ερυθρού Σταυρού για άµεση επέµβαση, αλλά έχουν µεταφερθεί χαµηλά, στην είσοδο του Θεάτρου ∆ιονύσου. Υπάρχει και ένα ασθενοφόρο που τη µία εµφανίζεται και πολλές φορές εξαφανίζεται» λέει στο Documento η Τζέµµα Οικονοµοπούλου, πρόεδρος του Σωµατείου ∆ιπλωµατούχων Ξεναγών (Αθήνας). Οι ουρές στην έκδοση εισιτηρίων και ο συνωστισµός είναι παροιµιώδεις είτε όταν έρχονται επιβάτες κρουαζιερόπλοιων είτε όταν βγαίνουν –συχνά– εκτός λειτουργίας τα αυτόµατα µηχανήµατα, τα POS των ταµείων ή τα τουρνικέ για τον έλεγχο των εισιτηρίων στην είσοδο των Προπυλαίων, επισηµαίνει η ξεναγός Ελένη Πρεµέτη.
Το σουρεαλιστικό τοπίο συµπληρώνει η κρυµµένη πίσω από πυκνή φυλλωσιά δάφνης πινακίδα για την προαγορά ηλεκτρονικού εισιτηρίου στην είσοδο του Θεάτρου ∆ιονύσου. Οπως επισηµαίνει η Τζέµµα Οικονοµοπούλου, µπορεί να εξυπηρετηθεί από την ιστοσελίδα του Ταµείου Αρχαιολογικών Πόρων (ΤΑΠΑ), αλλά «δεν υπάρχει fast lane λωρίδα για να µπουν ταχύτερα στον χώρο και περιµένουν όλοι µαζί στην ουρά». Αντίστοιχη πινακίδα αντικρίζεις στην είσοδο των Προπυλαίων, όταν πλέον έχεις βγάλει εισιτήριο και είσαι εγκλωβισµένος στα σχοινιά του ελέγχου. Το εισιτήριο είναι µεν ηλεκτρονικό, ο δε έλεγχος γίνεται µε µηχανικά µέσα ή µε στιλό, όπως στην Επίδαυρο καθώς έχουν χαλάσει τα τουρνικέ. Ο ξεναγός Νίκος Λάνσερ έχει βρεθεί µπροστά σε διαπληκτισµούς για τη σειρά, καθώς τα γκρουπ δεν έχουν προτεραιότητα, ενώ όσοι ηλικιωµένοι ή παιδιά δικαιούνται µειωµένο εισιτήριο και το έχουν προαγοράσει ηλεκτρονικά καθοδηγούνται στα γκισέ αλλά πρέπει να επιδείξουν ταυτότητα ή διαβατήριο και το voucher.
Ο Κρίτων Πιπέρας, πρόεδρος του Σωµατείου ∆ιπλωµατούχων Ξεναγών (Ελλάδας), σηµειώνει ότι «προτεραιότητα στα γκρουπ και σε όσους έχουν προαγοράσει εισιτήριο έχει προβλεφθεί στο µουσείο αλλά όχι στην Ακρόπολη. Το ίδιο ισχύει και µε το καθεστώς των ραντεβού». Παράλληλα εκθέτει ένα µείζον ζήτηµα: «Εχουµε επισηµάνει τον κίνδυνο του συνωστισµού στην πύλη εισόδου και εξόδου των Προπυλαίων µε την ταυτόχρονη παρουσία µέχρι και 10.000 επισκεπτών από κρουαζιερόπλοια, αλλά δεν έχει ληφθεί µέριµνα. Εχουµε προτείνει να κατασκευαστεί στη νότια κλιτύ, δίπλα στο παλιό µουσείο, σιδερένια σκάλα, όπως στον Αρειο Πάγο, και να λειτουργεί τις ώρες συνωστισµού. Oι κακές κριτικές µεταφέρονται διαδικτυακά και δυσφηµούν τη χώρα». «Είναι τσίρκο µε τόσο λίγους αρχαιοφύλακες. Ο Κικίλιας και η Μενδώνη µιλούν για 16.000 κόσµο στην Ακρόπολη αλλά δεν έχουν έρθει να δουν πώς είναι» σχολιάζει η Τζέµµα Οικονοµοπούλου, ενώ ο Νίκος Λάνσερ συµπληρώνει ότι «η Ακρόπολη δεν είναι φτιαγµένη να υποδέχεται τόσο κόσµο».
Υποστελέχωση και χαρακτηριστική απαξίωση
Αναζητώντας ένα µπουκάλι νερό στον καυτό αττικό ήλιο ο ξένος ανακαλύπτει ότι υπάρχει ένας αυτόµατος πωλητής στην είσοδο και άλλος ένας δίπλα στο παλιό µουσείο. «Ενίοτε είναι εκτός λειτουργίας» µας λέει η Τζέµµα Οικονοµοπούλου, συµπληρώνοντας: «Τον Σεπτέµβριο ήρθαν καινούργια µηχανήµατα, όλο το καλοκαίρι είχαµε πρόβληµα, ούτε ρέστα δεν έδιναν». «Στην Αρχαία Αγορά ένα παλιό µηχάνηµα είναι µονίµως εκτός λειτουργίας» παρατηρεί ο Νίκος Λάνσερ. Πηγαίνοντας στα περίπτερα εντός των αρχαιολογικών χώρων είδαµε ότι, προφανώς λόγω των υψηλών µισθωµάτων, απουσιάζουν τα µπουκάλια απλού νερού και πωλείται προς 4 ευρώ το ανθρακούχο, οδηγώντας σε εύλογη γκρίνια τους επισκέπτες.
Στα σηµαντικά µειονεκτήµατα ανήκει η φύλαξη, καθώς οι αρχαιολογικοί χώροι είναι υποστελεχωµένοι. Χαρακτηριστικά, ελλείψει αρχαιοφυλάκων, προ ηµερών κάποιος… επισκέπτης σκαρφάλωσε στη σκαλωσιά του Παρθενώνα όπου άπλωσε σηµαίες, λάβαρα κ.λπ. Ηταν Κυριακή, έλειπαν και οι εργάτες στο µνηµείο που θα καταλάβαιναν τις προθέσεις του, αλλά το ζητούµενο είναι η επαρκής φύλαξη. Αλλο ένα σηµαντικό πρόβληµα γενικότερα στους αρχαιολογικούς χώρους, όπως µας καταγγέλλουν οι ξεναγοί, είναι οι τουαλέτες. Χαρακτηριστικά, στην Αρχαία Ολυµπία οι παλιότερες κρίνονται άθλιες και για να βρει ο επισκέπτης τις νεόδµητες θα πρέπει να κάνει σπριντ στο Στάδιο προκειµένου να τις προσεγγίσει, ενώ στην Κόρινθο λειτουργεί µόλις µία. Στην Ακρόπολη τουλάχιστον είναι προσεγµένες και καθαρές.
Χώρος και τρόπος για να προσεγγίσουν εγγύτερα την είσοδο των Προπυλαίων ηλικιωµένοι ή άτοµα µε δυσκολία βάδισης δεν υπάρχει, καθώς θα πρέπει να περπατήσουν όλο ή µέρος του πεζόδροµου της ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου. Ενα ηλεκτρικό όχηµα θα µπορούσε να υποβοηθά σε αυτήν τη διαδροµή – αν δε ο χώρος στο πάρκινγκ του ∆ιονύσου είναι κατειληµµένος για εκδήλωση, κλάψ’ τα Χαράλαµπε. Επίσης, µερικά 24ωρα µετά την επίσκεψή µας το σύγχρονο αναβατόριο δεν λειτουργούσε. Για τα ΑµεΑ, όπως µας µετέφεραν, η τσιµεντόστρωση µπροστά στον Παρθενώνα έχει κλίση, µε αποτέλεσµα να χρειάζεται να έχει τα µάτια του δεκατέσσερα ο επισκέπτης ώστε να µην καταλήξει στο τείχος.
«Η γνώµη µας δεν λαµβάνεται υπόψη από το υπουργείο» σηµειώνει η Τζέµµα Οικονοµοπούλου και ο Κρίτων Πιπέρας µιλάει για απαξίωση, αφήνοντας ένα ερώτηµα για το αν θα οδηγήσει σε παραχώρηση υπηρεσιών προς ιδιώτες.
Τσιµέντο να γίνουν όλα, υπουργέ
Ολα αυτά, και άλλα ακόµη, τα είδαµε ιδίοις όµµασι παίρνοντας ένα πρωινό τη θέση των τουριστών. «Η καθηµερινότητα είναι µια κόλαση» τονίζει η Τζέµµα Οικονοµοπούλου, σχολιάζοντας ότι επικρατούν η προχειρότητα και όλα είναι για το φαίνεσθαι: «Τριάντα τρία χρόνια που δουλεύω τίποτε δεν έχει αλλάξει».
Η πυκνή παρουσία επισκεπτών στον τσιµεντωµένο χώρο µεταξύ Ερέχθειου και Παρθενώνα εγκυµονεί κινδύνους. Βλέπει κανείς επισκέπτες να ακροβατούν στην ορθή γωνία του αντιαισθητικού τσιµέντου µε τον βράχο, µε αιχµηρή ακµή και πλευρά αρκετών εκατοστών. «Φανταστείτε τι γίνεται όταν ο συνωστισµός επιβατών από τα κρουαζιερόπλοια δεν επιτρέπει στον επισκέπτη να κοιτά πού πατά και ξαφνικά βρίσκεται σωριασµένος ή και τραυµατισµένος. Τους ζητάµε ευγενικά να προσέχουν» σηµειώνει η Ελένη Πρεµέτη ενώ ξεναγούσε και δίπλα παρατηρούσαµε τα βυθισµένα στο τσιµέντο inox κολονάκια που συγκρατούσαν τα σχοινιά καθορισµού του χώρου πρόσβασης. Ενα λούστρο που προσιδιάζει σε χώρους πολυτελών εκδηλώσεων και ακριβών καταστηµάτων. Τουλάχιστον πετύχαµε και ένα θετικό: τη φρέσκια τοποθέτηση πινακίδων µε την παρουσίαση των µνηµείων, καθώς «ο επισκέπτης δεν είχε τη δυνατότητα να πάρει πληροφορίες για το µνηµείο που βλέπει».
Στην τσιµεντένια πλατεία µεταξύ του ιστού της σηµαίας και του παλιού µουσείου µια χειρουργική µάσκα «µόλυνε» τον χώρο. Αναζητήσαµε καλαθάκι απορριµµάτων για να την πετάξουµε, αλλά βρήκαµε δύο κυριολεκτικά κρυµµένα στη νοτιοανατολική πλευρά. Το φως που αντανακλούσε –not– στο τσιµέντο µας εµπόδιζε να εντοπίσουµε αυτά τα αντιαισθητικά αλλά αναγκαία αντικείµενα.
Εξω από τα Προπύλαια οι µπουλντόζες δούλευαν ακατάπαυστα –δεν µάθαµε τι τσιµέντωναν– και η είσοδος προς την Αρχαία Αγορά ήταν ανενεργή, καθότι κλειδαµπαρωµένη. Χρειάστηκε να περπατήσουµε µια µεγάλη διαδροµή και να µπούµε στο οικονοµικό και διοικητικό κέντρο της αρχαίας πόλης µε το ενιαίο εισιτήριο των 20 ευρώ. Οι φύλακες προφανώς είναι δυσεύρετοι επί υπουργίας Μενδώνη – και όχι µόνο. Οπως και η ευαισθησία για τους επισκέπτες.
Οι συνοµιλητές µας συµφώνησαν στην προχειρότητα και την έλλειψη γνώσεων, διάθεσης και πολιτικής βούλησης. Στη διαδροµή έξω από τον αρχαιολογικό χώρο συναντήσαµε ένα γκρουπ που το ξεναγούσε ένας ξένος. Πιθανόν free walking tour, µια καλοστηµένη και «αόρατη» µπίζνα. Αποφεύγουν τον αρχαιολογικό χώρο µε το δέλεαρ των «ακριβών υπηρεσιών» και εισιτηρίων. «∆εν υπάρχει πρόβλεψη ούτε πρόθεση για την αστυνόµευση, καθώς υπάρχουν διαφυγόντα κέρδη για τα δηµόσια ταµεία» τονίζει ο Κρίτων Πιπέρας, συµπληρώνοντας: «Πρόκειται για µαύρη εργασία και ουσιαστικά για δυσφήµηση της χώρας, καθώς µεταφέρουν ανακρίβειες και τερατολογίες. Θεωρούν, κακώς, ότι είναι θέµα συνδικαλιστικό». Στην ερώτηση τι λένε οι ξένοι επισκέπτες για την εικόνα αυτή η Τζέµµα Οικονοµοπούλου απαντά ότι «πολλές φορές εµείς ως ξεναγοί διασκεδάζουµε τις εντυπώσεις, βοηθώντας να αποφορτίσουµε την κατάσταση». Η κυβέρνηση άραγε τι κάνει; «∆εν υπάρχει κανείς υπεύθυνος, δεν γνωρίζουν το αντικείµενο, όλα είναι στον αυτόµατο πιλότο» σχολιάζει ο Κρίτων Πιπέρας και συνεχίζει: «Στους αρχαιολογικούς χώρους δεν υπάρχει µόνιµο προσωπικό για να επεκταθεί το ωράριο. Πώς θα αναπτυχθεί έτσι τουρισµός δώδεκα µήνες τον χρόνο όταν δουλεύει µόνο για τρεις;».
