«Aύξηση των γεωπολιτικών εντάσεων και οικονομική αβεβαιότητα» συνθέτουν την πραγματικότητα στον πλανήτη για το 2024, σύμφωνα με τον Κρίστοφ Χόισγκεν, πρόεδρο της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου (MSC), η οποία άνοιξε τις πύλες της την Παρασκευή 16 Φεβρουαρίου στη βαυαρική πρωτεύουσα και διοργανώνεται φέτος για 60ή φορά.
Η Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου φέτος λαμβάνει χώρα στη σκιά της πολιτικής αναταραχής των ΗΠΑ και των εμπρηστικών δηλώσεων του Ντόναλντ Τραμπ, καθώς και εν μέσω των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή και της ανθρωπιστικής κρίσης στη Λωρίδα της Γάζας.
Υπενθυμίζεται, ότι η Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου έλαβε την απόφαση να αποκλείσει το Ισραήλ από την κύρια σκηνή της εκδήλωσης, λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου στη Γάζα.
Κλιματική αλλαγή, κυβερνοασφάλεια, διαταράξεις στις αλυσίδες ενεργειακού εφοδιασμού, τεχνητή νοημοσύνη και πολιτική πόλωση ήταν μεταξύ των ζητημάτων που βρέθηκαν στο επίκεντρο της έρευνας κοινής γνώμης του Munich Security Index. Για τη φετινή έκθεση σχετικά με την παγκόσμια κατάσταση, ρωτήθηκαν 12.000 άτομα στις χώρες της G7 καθώς και στη Βραζιλία, την Ινδία, την Κίνα, τη Νότια Αφρική και την Ουκρανία, στην οποία διακινήθηκε ειδικό ερωτηματολόγιο.
Κάθε άτομο κλήθηκε να αξιολογήσει από το 0 έως 100 μία σειρά από ζητήματα ως προς το αν αποτελούν ρίσκο για τη χώρα του/της. Στη συνέχεια, τα ζητήματα αυτά ιεραρχούνται με βάση τις βαθμολογίες των ατόμων.
Από τα αποτελέσματα της έρευνας προέκυψαν οι ακόλουθες τάσεις για το 2024:
- Κλιματική αλλαγή
Καταγράφεται άνοδος σε σχέση με το προηγούμενο έτος, όσον αφορά το πως αξιολογείται η επικινδυνότητά της σε σχέση με άλλα ζητήματα. Εκλαμβάνεται ως η κυρίαρχη απειλή στην Ιταλία, Ν. Αφρική και Βραζιλία, ενώ στις ΗΠΑ και Κίνα κατατάσσεται αρκετά χαμηλά. Επίσης, παρατηρείται διαγενεακό χάσμα, με όσους ξεπερνούν τα 70 έτη να αντιλαμβάνονται το ζήτημα ως πολύ πιο σημαντικό σε σχέση με τους νέους ενήλικες (18-24).
- Τεχνολογικές εξελίξεις
Η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί μείζονα παράγοντα ανησυχίας, αν και οι σχετικοί προβληματισμοί κατατάσσονται ως λιγότερο σημαντικοί σε σύγκριση με τις κυβερνοεπιθέσεις, οι οποίες μάλιστα στο Ηνωμένο Βασίλειο αξιολογούνται ως η τρίτη πιο σημαντική απειλή για τη χώρα. Όσον αφορά το σύνολο των χωρών που εντάσσονται στην έρευνα, οι κυβερνοεπιθέσεις βρίσκονται στην 4η θέση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι χώρες που ανήκουν στην ομάδα των G7 εμφανίζονται σημαντικά πιο προβληματισμένες για πιθανές κυβερνοεπιθέσεις, σε αντιδιαστολή με τις χώρες που ανήκουν στην ομάδα BICS.
- Παραπληροφόρηση
Το 2024 θα πρ;αγματοποιηθούν εκλογές σε πάνω από 50 χώρες του κόσμου, μεταξύ αυτών οι ΗΠΑ, η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο. Σύμφωνα με την έκθεση, παρατηρείται αυξημένη ανησυχία για ενδεχόμενες προσπάθειες παραπληροφόρησης του εκλογικού σώματος. Μάλιστα, κατατάσσεται ως η έκτη σημαντικότερη απειλή, έχοντας αναρριχηθεί κατά έξι θέσεις στη σχετική λίστα σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
- Μετανάστευση
Η μαζική μετανάστευση, είτε ως αποτέλεσμα πολέμων είτε ως απότοκο της κλιματικής αλλαγής, αξιολογείται ως η 7η πιο σοβαρή απειλή παγκοσμίως, σημειώνοντας τεράσια άνοδο από την 16η θέση στην οποία βρισκόταν το 2022.
Στη Γερμανία, η μαζική μετανάστευση θεωρείται ως η μεγαλύτερη απειλή για τη χώρα. Στη Γαλλία βρίσκεται στη δεύτερη θέσηακολουθώντας την Ισλαμική τρομοκρατία. Την ίδια ώρα, στις χώρες αυτές παρατηρείται αυξημένη ανησυχία για ενδεχόμενο ριζικών αλλαγών στην κουλτούρα τους.
- Τρομοκρατία
Εκτός από την Ευρώπη, έντονη ανησυχία για το φαινόμενο παρατηρείται επίσης στις ΗΠΑ και στον Καναδά.
Στη Γαλλία εμφανίζεται σημαντική διαγενεακή διαφοροποίηση, καθώς όσοι έχουν ξεπεράσει την ηλικία των 65 ετών παρουσιάζονται πιο ανήσυχοι για το ενδεχόμενο τρομοκρατικής επίθεσης, σε σχέση με όσους δεν έχουν συμπληρώσει τα 25 έτη.
- Ρωσία και Κίνα
Ο Ρωσικός επεκτατισμός φαίνεται πως απασχολεί λιγότερο σε σχέση με το περασμένο έτος, ενώ πρέπει να σημειωθεί πως για Κίνα, Ινδία και Ν. Αφρική, η Ρωσία αξιολογείται περισσότερο ως σύμμαχος παρά ως εχθρός.
Για τις πέντε από τις επτά χώρες της G7, επικρατεί ευνοϊκότερη εικόνα για την Κίνα σε σχέση με το 2022. Ωστόσο, πλέον αξιολογείται ως η 11η πιο σημαντική απειλή για το διεθνές γίγνεσθαι, ξεπερνώντας τη Ρωσία που είναι 14η (το περασμένο έτος ήταν 7η).
