«Το πρώτο πράγμα που έκανα μετά την απελευθέρωσή μου ήταν να επισκεφθώ την οικογένεια του ξαδέλφου μου Ιζ Αλ Ντιν, ο οποίος σκοτώθηκε από Ισραηλινούς στρατιώτες ενώ εγώ βρισκόμουν στη φυλακή. Επειτα από αυτό έλαβα πρόσκληση να συναντηθώ με τον πρόεδρο (της Παλαιστινιακής Αρχής) Αμπάς, αλλά πριν από τη συνάντηση μαζί του πήγα στον τάφο του Γιάσερ Αραφάτ επειδή για πολλούς από εμάς συμβολίζει τον αγώνα του παλαιστινιακού λαού για ελευθερία και αξιοπρέπεια. Πήγα για να του πω ότι βαδίζω στον δρόμο του, ότι κρατάω τη σημαία ψηλά και ότι συνεχίζουμε την επανάστασή μας έως την τελική νίκη».
Αυτά είπε στην αρχή της τηλεφωνικής συνομιλίας που είχε με το Documento η Αχέντ Ταμίμι, η 17χρονη Παλαιστίνια που κρατήθηκε επί οκτώ μήνες στη φυλακή επειδή κλότσησε και χαστούκισε έναν Ισραηλινό στρατιώτη. Η συνομιλία μας έγινε με διερμηνέα στα αγγλικά τον Μπασέμ Ταμίνι, πατέρα της Αχέντ και βετεράνο αγωνιστή για τα δικαιώματα των Παλαιστινίων.
Τι έκανες οκτώ μήνες μέσα στη φυλακή;
Επειδή αμέσως μόλις φυλακίστηκα έλαβα πολλά μηνύματα συμπαράστασης από όλο τον κόσμο, πήρα δύναμη. Επίσης, έβλεπα τόσες γυναίκες συγκρατούμενές μου, οι οποίες έχουν καταδικαστεί σε πολύ περισσότερα χρόνια από εμένα, να έχουν αυτή την αντοχή και την ελπίδα, να ξυπνάνε με χαμόγελο κάθε πρωί περιμένοντας την ώρα της ελευθερίας τους, και αυτό μου έδινε πολλή δύναμη και αντοχή εκείνες τις ώρες.
Στη φυλακή έμαθα πολλά, ήταν σχολείο για μένα. Κάτι που έμαθα και θέλω να το πω είναι ότι όλες οι γυναίκες του κόσμου θα πρέπει να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους, διότι αυτό είναι απαραίτητο προκειμένου να πετύχουμε τον στόχο μας. Το μήνυμά μου απευθύνεται φυσικά και στις Ισραηλινές γυναίκες, που θα πρέπει να παλέψουν ενάντια στην ιδεολογία που έχει φυτευτεί στο κεφάλι τους όλα αυτά τα χρόνια, την ιδεολογία με την οποία μεγάλωσαν. Διότι τελικά γίνονται και αυτές θύματα αυτής της ιδεολογίας. Και πρέπει να σκεφτούμε μια πιο μεγάλη επανάσταση με την οποία θα ξεφορτωθούμε τα στερεότυπα αυτά και θα βλέπουμε όλους τους ανθρώπους ως ίσους.
Εσύ, προσωπικά, πώς θα συμμετάσχεις σε αυτή την επανάσταση;
Ο ακτιβισμός και η αντίστασή μου θα συνεχιστούν. Η φυλάκισή μου από το Ισραήλ ενίσχυσε την αποφασιστικότητά μου να συνεχίσω τον αγώνα μου. Το επόμενο βήμα μου είναι να σπουδάσω στο πανεπιστήμιο. Θέλω να σπουδάσω νομικά, να μελετήσω το δίκαιο, ιδιαίτερα το διεθνές δίκαιο. Να μάθω τους νόμους που ισχύουν για τα εγκλήματα πολέμου. Να ενισχύσω τις γνώσεις μου και χρησιμοποιώντας τους νόμους να προβάλω στα μέσα ενημέρωσης μια ξεκάθαρη εικόνα για το τι συμβαίνει στην Παλαιστίνη. Ετσι θα μπορέσω να δείξω ότι το Ισραήλ είναι υπεύθυνο για τα μεγάλα εγκλήματα εναντίον του λαού μου. Θέλω δικαιοσύνη. Μέχρι τώρα αυτές οι ελλείψεις μάς κράτησαν πίσω. Θέλω ο τρόπος που θα δρω από εδώ και πέρα να έχει άλλο περιεχόμενο, άλλου είδους δύναμη. Εχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας αλλά δεν πρέπει να χάσουμε την ελπίδα μας, πρέπει να πετύχουμε.
Η τηλεφωνική συνομιλία με την Αχέντ Ταμίμι έγινε ύστερα από μια συνέντευξη Τύπου που έδωσε για τα αραβόφωνα μέσα ενημέρωσης. Την προηγούμενη ημέρα είχε μιλήσει στον διεθνή Τύπο, ενώ ενδιάμεσα ήταν το κεντρικό πρόσωπο σε τουλάχιστον δύο ντοκιμαντέρ που γυρίστηκαν στο χωριό Ναμπί Σαλέχ, εκεί όπου ζει με την οικογένειά της. Οπως μετέφερε στο Documento άνθρωπος του περιβάλλοντός της, το ένα από τα ντοκιμαντέρ ήταν για την τουρκική τηλεόραση και θα προβληθεί αργότερα μέσα στον μήνα.
Η εικόνα που παρουσιάζεται για την 17χρονη Αχέντ στα περισσότερα μέσα ενημέρωσης του κόσμου είναι ότι πρόκειται για ηρωίδα η οποία αναμένεται να εξελιχθεί σε κεντρικό πρόσωπο για τον αγώνα των Παλαιστινίων. Αλλωστε μεγάλωσε σε οικογένεια αγωνιστών, που μετράει αρκετά θύματα.
Με αυτή την εικόνα όμως δεν συμφωνούν όλοι. Μερίδα του διεθνούς Τύπου υιοθετεί την άποψη της ισραηλινής πλευράς η οποία αναφέρει, εν συντομία, ότι η Ταμίμι χρησιμοποιείται από τους Παλαιστίνιους για να προσελκύσει το ενδιαφέρον της παγκόσμιας κοινής γνώμης. Ως επιχείρημα χρησιμοποιούνται εικόνες που προβλήθηκαν παλαιότερα από γαλλικό τηλεοπτικό σταθμό στις οποίες φαίνεται ότι η Αχέντ περίμενε αρκετή ώρα μπροστά στον Ισραηλινό στρατιώτη ακίνητη και άρχισε να τον κλοτσάει και να τον χαστουκίζει όταν την πλησίασε τηλεοπτική κάμερα. Από όσα είπε όμως η ίδια στο Documento είναι σαφές ότι έχει αποφασίσει να χρησιμοποιήσει τα μέσα ενημέρωσης ως όπλο στον αγώνα της: «…να προβάλω στα μέσα ενημέρωσης μια ξεκάθαρη εικόνα για το τι συμβαίνει στην Παλαιστίνη».
«Ό,τι κι αν κάνει φαίνεται»
Η Αχέντ Ταμίμι γεννήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2001 και ζει στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη, στο Ναμπί Σαλέχ, ένα χωριό με περίπου 600 κατοίκους, 20 χιλιόμετρα βόρεια από τη Ραμάλα στον δρόμο για τη Ναμπλούς. Είναι θυγατέρα του 50χρονου ακτιβιστή Μπασέμ αλ Ταμίμι, ο οποίος έχει συλληφθεί και φυλακιστεί πολλές φορές∙ σε μια περίπτωση μάλιστα κρατήθηκε χωρίς δίκη για τρία χρόνια. Οργανώνει τακτικές εβδομαδιαίες αντικατοχικές διαδηλώσεις στην περιοχή, είναι οπαδός της μη βίας και δηλώνει θαυμαστής του Μαχάτμα Γκάντι, αλλά θεωρεί ότι το να ρίχνουν πέτρες οι Παλαιστίνιοι στον ισραηλινό στρατό «είναι συμβολική πράξη». Στο παρελθόν έχει αναγνωριστεί ως κρατούμενος συνείδησης από τη Διεθνή Αμνηστία.
Μιλώντας για την κόρη του, είπε στο Documento: «Είναι ξανθιά, σγουρομάλλα, διακρίνεται από μακριά, ό,τι κι αν κάνει φαίνεται». Η Αχέντ συμμετέχει σε διαμαρτυρίες κατά των Ισραηλινών εδώ και έξι χρόνια, από 11 ετών. Ηδη έχει γίνει διεθνώς το νέο πρόσωπο-σύμβολο του αγώνα των Παλαιστινίων για γη και ελευθερία.
Την περασμένη Κυριακή βγήκε από τη φυλακή, στην οποία βρέθηκε επειδή στις 20 Δεκεμβρίου 2017 συνελήφθη όταν χαστούκισε και στη συνέχεια έσπρωξε και κλότσησε Ισραηλινό στρατιώτη. Ο στρατιώτης αυτός είχε πυροβολήσει νωρίτερα με πλαστική σφαίρα τον ξάδελφό της Μοχάμεντ Ταμίμι, ο οποίος μαζί με αυτήν και άλλους διαδηλωτές πετούσαν πέτρες σε Ισραηλινούς στρατιώτες.
Βίντεο από τηλεοπτικό συνεργείο που βρισκόταν επιτόπου δείχνει ότι η κοπέλα πρώτα διαμαρτύρεται στον πάνοπλο στρατιώτη, μετά αυτός τη σπρώχνει με το χέρι για να τη διώξει, ακολουθεί σύντομη λογομαχία και η διένεξη καταλήγει στο να τον χαστουκίσει, ενώ η μητέρα της και η ξαδέλφη της πλησίασαν και άρχισαν και αυτές να τον χτυπάνε.
Ο στρατιώτης και άλλοι συνάδελφοί του δεν άσκησαν βία ούτε συνέλαβαν κάποιον. Οταν όμως οι εικόνες μεταδόθηκαν σε όλο τον κόσμο, ανέλαβε δράση ο ισραηλινός στρατός κατοχής. Σε καταδρομική επιχείρηση συνέλαβε την Αχέντ και την οικογένειά της. Περίπου δύο εβδομάδες αργότερα απαγγέλθηκαν κατηγορίες στην έφηβη Παλαιστίνια για «βίαιη επίθεση, παρακίνηση τρίτων να συμμετάσχουν σε παράνομες δραστηριότητες και ρίψη λίθων».
Επικοινωνιακά παιχνίδια του Ερντογάν στην Παλαιστίνη
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήταν από τους πρώτους που τηλεφώνησαν στην Αχέντ Ταμίμι και μίλησε μαζί της αμέσως μετά την απελευθέρωσή της. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, τη συνεχάρη για «το θάρρος και την αποφασιστικότητά της να αγωνιστεί για τον λαό της και για τα ιδανικά του».
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο αυταρχικός «σουλτάνος» ποντάρει επικοινωνιακά στον αγώνα των Παλαιστινίων ούτε η πρώτη φορά που ήρθε σε επαφή με την Αχέντ. Το 2013 σε συνέδριο που οργάνωσαν στην Κωνσταντινούπολη μη κυβερνητικές οργανώσεις με θέμα την «Αγωνιστικότητα των νέων» ήταν προσκεκλημένη και η 12χρονη τότε Παλαιστίνια. Ηταν και τότε στραμμένα επάνω της τα φώτα της δημοσιότητας, ακριβώς για τον ίδιο λόγο που είναι και σήμερα: είχε (πρωτο)χαστουκίσει Ισραηλινό στρατιώτη. Η μικρή Αχέντ εγκαινίασε έκθεση με θέμα «Παιδί στην Παλαιστίνη» και της απονεμήθηκε το βραβείο Handala Courage. Το βραβείο παρέλαβε από τα χέρια του Ερντογάν.
«Δεν ξεχνούν το Καράβι για τη Γάζα»
Τι γυρεύει ο Ερντογάν από τους Παιλαιστίνιους; Σύμφωνα με Παλαιστίνιο πρώην διπλωμάτη, ο οποίος μίλησε στο Documento και ζήτησε να κρατηθεί η ανωνυμία του, «στα μάτια των Παλαιστινίων ο Ερντογάν είναι ήρωας και η Τουρκία προστάτιδα δύναμη. Στην απελπισία τους αναζητούν υποστηρικτές, συχνά χωρίς να εξετάζουν άλλες παραμέτρους. Οι Παλαιστίνιοι δεν ξεχνούν ότι στις 31 Μαΐου 2010, όταν Ισραηλινοί στρατιώτες επιτέθηκαν, σε διεθνή μάλιστα ύδατα, στον “στόλο της Ελευθερίας” (σ.σ.: γνωστό και ως «Ενα καράβι για τη Γάζα») που ήθελε να σπάσει τον αποκλεισμό και να μεταφέρει ανθρωπιστική βοήθεια στην Γάζα, έχασαν τη ζωή τους δέκα Τούρκοι ακτιβιστές (σ.σ.: οι εννέα εν πλω και ένας τραυματίας απεβίωσε λίγες μέρες αργότερα).
Δεν ξεχνούν επίσης ότι στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, τον Ιανουάριο του 2009, ο Ερντογάν πέταξε τα χειρόγραφά του στα μούτρα του προεδρείου και αποχώρησε έξαλλος από την αίθουσα συνεδριάσεων έπειτα από πρωτοφανή μετωπική σύγκρουση που είχε με τον Ισραηλινό πρόεδρο Σιμόν Πέρες για τις ισραηλινές επιδρομές στη Γάζα. Ο Ερντογάν αποχώρησε επειδή το προεδρείο δεν του επέτρεπε να απαντήσει σε όσα ισχυριζόταν ο Πέρες. Τελικά, μετά τις πιέσεις της τουρκικής αποστολής ο πρόεδρος του Ισραήλ ζήτησε συγγνώμη. Αυτά στα μάτια των Παλαιστινίων παίρνουν μυθικές διαστάσεις» λέει ο Παλαιστίνιος συνομιλητής μας.
Οι κινήσεις του Τούρκου προέδρου είναι ενταγμένες στο πλαίσιο της γενικής στρατηγικής του για τον ρόλο της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή. Η στρατηγική αυτή έχει δύο άξονες: Ο πρώτος είναι –συμπορευόμενος με τη Ρωσία– να καταστήσει το Ισραήλ αντίπαλό του. Σε αυτή την περίπτωση το γνωστό «ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου» τον φέρνει κοντά στους Παλαιστίνιους. Ο δεύτερος είναι η φιλοδοξία του Ερντογάν να ηγηθεί του σουνιτικού κόσμου. Έχει αποτύχει, αλλά ποντάρει στην υπεράσπιση των Παλαιστινίων, οι οποίοι ουσιαστικά έχουν εγκαταλειφθεί από τα συντηρητικά αραβικά καθεστώτα.