Χαλαρωτικό ταξίδι στην «πεταλούδα του Αιγαίου», εκεί όπου ο βιωματικός χρόνος είναι απόλυτη έννοια.
Της Γκρέτας Πιτούλη-Καζαντζή
Αστροπαλιά… το αγαπηµένο µου παραµύθι. Ερωτας και αγάπη που διαρκούν περισσότερο από 25 χρόνια. Οσοι θυµούνται το καράβι να φτάνει στο παλιό λιµάνι έχουν καλά φυλαγµένη αυτή την εικόνα που έκλεψε ψυχές για πάντα. Γιατί, πιστέψτε µε, η Αστυπάλαια είναι ξελογιάστρα. Ξεµυάλισε και µένα µε την πρώτη µατιά, µε το απέραντο γαλάζιο, το λευκό, τους άγριους βράχους, τις ακτές και την αρχόντισσα Χώρα της µε το κάστρο και τους µύλους, τα γραφικά ανηφορικά σοκάκια, τα σοβατισµένα σκαλοπάτια.
Το φέουδο των Κερίνι και το πανηγύρι της Παναγιάς
Εσείς που θα έρθετε τώρα στο νέο λιµάνι πλέον, στο βόρειο τµήµα του νησιού, τίποτε δεν θα σας θυµίσει αυτά που έχετε δει στις φωτογραφίες ή που µπορεί να σας έχουν περιγράψει. Μην απογοητευτείτε, λίγα χιλιόµετρα µετά η θέα της Χώρας µε το επιβλητικό της κάστρο σάς αποζηµιώνει. Οσοι από εσάς βέβαια προτιµήσετε το πλοίο της Κυριακής θα φτάσετε το δειλινό στο παλιό λιµάνι και θα ζήσετε µια συγκλονιστική άφιξη.
Τη λένε «πεταλούδα του Αιγαίου» χάρη στη γεωγραφική της αποτύπωση στον χάρτη και αποτελεί τη γέφυρα µεταξύ των Κυκλάδων και των ∆ωδεκανήσων, συνδυάζοντας χαρακτηριστικά και των δύο. Χτισµένη στα κυκλαδίτικα πρότυπα και απλωµένη πάνω σε έναν λόφο, η Χώρα της Αστυπάλαιας δεσπόζει στον ορίζοντα του νησιού και είναι θεατή από τα περισσότερα σηµεία του. Στην πλατεία στέκουν αγέρωχοι οι συντηρηµένοι οχτώ πέτρινοι ανεµόµυλοι. Εξερευνήστε τα λιθόστρωτα σοκάκια και αφεθείτε στον λαβύρινθο της Χώρας όπου θα ανακαλύψετε µοναδικές γωνιές του οικισµού. Ανεβαίνοντας προς το κάστρο σίγουρα θα µπερδευτείτε και θα νοµίσετε ότι είσαστε σε κάποιο κυκλαδονήσι: σπίτια µικρά µε µπλε πόρτες, µπουκαµβίλιες σκαρφαλωµένες σε ολόλευκους τοίχους και µια τεράστια ανηφόρα που καταλήγει στην επιβλητική ξύλινη πόρτα του κάστρου των Κερίνι –το 1207 η Αστυπάλαια δόθηκε ως φέουδο στον Βενετσιάνο ευγενή και τυχοδιώκτη– µε τα οικόσηµα και τους θυρεούς της βενετσιάνικης οικογένειας που κυριάρχησε στο νησί για τέσσερις αιώνες. Μόλις περάσετε την πόρτα και ανεβείτε τα στενά σκαλάκια θα βρεθείτε σε ένα πλάτωµα µε τη µαγευτική θέα της Χώρας και το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου στη χούφτα σας.
Στις παρυφές του κάστρου βρίσκεται η εκκλησία της Παναγίας της Πορταΐτισσας µε την παράδοση να αναφέρει ότι η εικόνα της είναι αντίγραφο εκείνης της Μονής των Ιβήρων του Αγίου Ορους. Στην αυλή της εκκλησίας κάθε 15 Αυγούστου, ανήµερα της γιορτής της Παναγίας, γίνεται το πλέον ξακουστό πανηγύρι που προσελκύει όλους τους επισκέπτες και ντόπιους του νησιού. Σηµείο συνάντησης τα γύρω εκκλησάκια για µια µοναδική ανατολή του ηλίου. Ναι, ανατολή µε χρώµατα ονειρεµένα να σηµατοδοτούν το ξεκίνηµα της καινούργιας µέρας.
Στα γαλανά και δροσερά νερά του νησιού
Κάτω από τη Χώρα προς την ανατολική µεριά βρίσκεται το παλιό λιµάνι του νησιού µε ταβερνάκια, καφέ και µαγαζιά µε θέα στη Χώρα και στο κάστρο. Εδώ µην αµελήσετε να κανονίσετε µε τα καραβάκια την εκδροµή σας στις κοντινές νησίδες και να επισκεφθείτε το Αρχαιολογικό Μουσείο που είναι µικρό αλλά ενδιαφέρον, µε ευρήµατα από την προϊστορική εποχή έως τα µεσαιωνικά χρόνια που καταγράφουν τη µακραίωνη ιστορία του νησιού.
Οι περισσότερες παραλίες της Αστυπάλαιας είναι εύκολα προσβάσιµες. Ακριβώς κάτω από τη Χώρα βρίσκεται το Λιβάδι. Στο νοτιοδυτικό µέρος του νησιού προς τον Άγιο Κωνσταντίνο –όπου κολυµπάς µε θέα την επιβλητική εικόνα της Χώρας– θα βρείτε το κατηφορικό χωµάτινο µονοπάτι που οδηγεί στα Τζανάκια, µια µικρή βοτσαλωτή παραλία µε καταγάλανα νερά (µε γυµνιστές κυρίως). Στη συνέχεια οι Βάτσες (χωµατόδροµος), όπου θα µαγευτείτε από το άγριο τοπίο – προσοχή µην την επιλέξετε σε περίπτωση που φυσάει. Στο µπαράκι του Χρήστου θα φάτε ονειρεµένες σαλάτες και θα δροσιστείτε µε το ξακουστό του µαστιχίτο! Πιο µακριά βρίσκονται τα Καµινάκια µε τους όµορφους σχηµατισµούς στους βράχους. Αν έχετε άπλετο χρόνο στη διάθεσή σας µη λησµονήσετε να επισκεφτείτε την παραλία του Πάππου, καθώς και τον Άγιο Ιωάννη, το Μαρµάρι, την παραλία της Μαλτεζάνας (µε ρηχά νερά, ιδανική για ατέλειωτο παιχνίδι µε τα παιδιά), τον Σχοινώντα, τις Πλάκες µε τον υπέροχο βυθό, το µικρό και το µεγάλο Στενό. Οι αγαπηµένες µου είναι κατά σειρά προτίµησης: Πλάκες, Κόκκινος Βράχος, Κουτσοµύτης και Αγιος Ιωάννης, µε βάρκα, Βάτσες, Τζανάκι.
Οι παραδείσιες γεύσεις της Ιχθυόεσσας
Στο νησί υπάρχουν αιγοπρόβατα που εκτός από το νόστιµο κρέας τους δίνουν στους ντόπιους κτηνοτρόφους και το γάλα τους για την παραγωγή των αστυπαλίτικων τυριών. Τα πιο γνωστά είναι η χλωρή, µια φρέσκια βουτυράτη µυζήθρα, και το λαδοτύρι, τέλειο για σαγανάκι. Επίσης φηµισµένο είναι το θυµαρίσιο µέλι του νησιού που χρησιµοποιείται σε πολλά πιάτα· δοκιµάστε τα πουγκιά µε πλούσια γέµιση µυζήθρας και µελιού. Θα ευχαριστηθείτε τη νυχτερινή ζωή του νησιού στα όµορφα µπαράκια της Χώρας µε ποιοτική µουσική µέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Στην Αστυπάλαια εκτιµούν το καλό φαγητό και τα γλυκά. Tο νησί στην αρχαιότητα ονοµαζόταν Ιχθυόεσσα λόγω των πολλών ψαριών που είχαν τα νερά της. Εννοείται λοιπόν ότι στην Αστυπάλαια θα απολαύσετε καλό φρέσκο ψάρι και θαλασσινούς µεζέδες. Υπάρχουν πολλά εστιατόρια και ταβέρνες σε κάθε οικισµό που προσφέρουν αξιόλογες επιλογές σε προσιτή τιµή, µε έµφαση στα τοπικά προϊόντα και τα φρέσκα ψάρια και θαλασσινά. Στη Χώρα σηµειώστε την Απανεµιά, ένα µεζεδοπωλείο όπου όλα µοιάζουν να κινούνται σε αργούς νησιώτικους ρυθµούς. ∆ίπλα από το δηµαρχείο της Αστυπάλαιας, στον δρόµο προς το κάστρο, θα ανακαλύψετε τον Barbarossa µε προσεγµένες και ιδιαίτερες γεύσεις. Ο Τάσος είναι πάντα έτοιµος να σας εξυπηρετήσει και να σας καθοδηγήσει στις επιλογές σας. Το καφενείο του Μουγγού κάτω από τον οικισµό της Χώρας ήταν κάτι σαν το σηµείο αναφοράς του νησιού. Ελληνικός καφές, τσίπουρα, ουζάκια, χταποδάκι στα κάρβουνα και πεντανόστιµοι µεζέδες φτιαγµένοι στο γκαζάκι, γλέντια βραδινά ατέλειωτα. Την εµπειρία του Μουγγού δυστυχώς δεν θα την ξαναζήσεις µιας και πέρυσι ήταν η τελευταία χρονιά που λειτούργησε. Αποτελούσε ένα κοµµάτι της ζωής του νησιού. Φέτος άνοιξε ανακαινισµένο αλλά µε σεβασµό στην παράδοση. Στο Turquoise θα ανακαλύψετε πειραγµένες ανατολίτικες γεύσεις: σουτζούκι, λαχµατζούν, γιαουρτλού σε πεϊνιρλί ή απλή πίτα φτιαγµένα µε τα καλύτερα υλικά και µεράκι. Βρίσκεται στον κεντρικό δρόµο απέναντι από το Αρχαιολογικό Μουσείο. Στη Γλυκιά Αστυπαλιά δοκιµάστε ποικιλίες από παραδοσιακά σιροπιαστά, γαλακτοµπούρεκα, µπακλαβάδες αλλά και διάφορες λιχουδιές που στέκουν στις βιτρίνες του. Στο Μελτέµι γευτείτε τα πουγκιά, γλυκά ή αλµυρά, και τους λουκουµάδες. Τα πρωινά συνήθως ξεκινάνε εδώ. Ανηφορίζοντας προς τον παραδοσιακό οικισµό το βλέµµα σας θα τραβήξει το Temperamento Concept Store, όπου µπορείτε να προµηθευτείτε brands χειροποίητων ή µικρής παραγωγής ειδών, φτιαγµένων κυρίως από φυσικά, ανακυκλωµένα ή φιλικά προς το περιβάλλον υλικά. Στην Ντάπια επιλέξτε µια από τις γεύσεις των σπιτικών παγωτών – το καϊµάκι είναι σκέτος πειρασµός. Για τις απογευµατινές ή βραδινές ώρες τα βήµατά σας θα σας οδηγήσουν στο Θέα Cocktail Bar.
Στη Μαλτεζάνα ξεχωρίζει η Αλµύρα µε προσεγµένα πιάτα και υπέροχο ψάρι – το φιλέτο τόνου, το πέστο καλαµάρι, η ταραµασολάτα και οι τηγανητές πατάτες µε τη φλούδα τους είναι τα ακαταµάχητα γευστικά όπλα της. Για να γλυκάνετε τον ουρανίσκο σας στον Μαρίνο, το παραδοσιακό καφεγλυκατζίδικο της περιοχής, πειρασµός είναι τα µιλφέιγ.
Στο Λιβάδι ξεχωρίζουν ο Κροκόδειλος, κάτω από τα αλµυρίκια, µε σαρδέλα ψητή και παντζαροσαλάτα απίστευτη και το Γεράνι, οικογενειακή ταβέρνα µε σπιτικό µαγειρευτό φαγητό και προσιτές τιµές.
Στον Πέρα Γιαλό στην πιτσαρία Αίολος θα έχετε θέα το παλιό λιµάνι – εξαιρετική η σαλάτα πανδαισία µε σύκα και καρύδια και εάν είστε τυχεροί η σπιτίσια λεµονάδα τους. Στην Κολοκύθα µε θέα στη µαρίνα του Πέρα Γιαλού θα πάρετε πρωινό, θα δοκιµάσετε πειραγµένα γλυκά, καφέδες, ροφήµατα και αφεψήµατα. Αχαστο, αρκεί να το προλάβετε, το cheesecake µε χλωρή – ωραιότερο δεν έχω φάει. Στον Ηλιο το πρέπει-να-δοκιµάσω είναι η νοστιµότατη πορτοκαλόπιτα. Τέλος στον Πλατύ Γιαλό θα βρείτε το καφενείο Σαλής και το Μαϊστράλι µε ποικιλία γεύσεων και άψογη εξυπηρέτηση από τον ∆ηµήτρη. ∆οκιµάστε ψάρια και αστακοµακαρονάδα να γλείφετε τα δάχτυλά σας.
Στην παραλία Βάτσες θα βρείτε την οµώνυµη καντίνα. Λίγα πιάτα µε ντόπια προϊόντα, ψαγµένη µουσική και ποτό δίπλα στη θάλασσα.
Ξεχωριστές προτάσεις για διαμονή
Οι δυνατότητες διαμονής είναι πολλές: στη Χώρα, στον Πέρα Γιαλό, στο Λιβάδι και στη Μαλτεζάνα και για κάθε βαλάντιο. Ξεχωρίζω το ένα και μοναδικό κάμπινγκ Αstypalaia µε ιστορία από το 1983 που βρίσκεται στο Μαρµάρι και απέχει 3 χλµ. από τη Χώρα. Εδώ και χρόνια φιλοξενεί τους «μόνιμους» που έρχονται και ξανάρχονται. Θα πρότεινα ανεπιφύλακτα την Ixthioessa Boutique Hotel για την απαράμιλλη φιλοξενία και τα εξαίσια πρωινά. Η Φρόσω είναι πάντα δίπλα σας για πληροφορίες και μυστικά του νησιού. Στη Μαλτεζάνα, το Maltezana Beach Hotel, ένα σύγχρονο οικογενειακό κατάλυμα χτισμένο σε πλήρη αρμονία με την κυκλαδίτικη και δωδεκανησιακή αρχιτεκτονική, προσφέρει απλόχερα την αστυπαλίτικη φιλοξενία του. Πάνω στο κύμα και με πισίνα αποτελεί την ιδανική επιλογή για οικογένειες.
Αυτή είναι η Αστροπαλιά µου, ένα νησί ιδιαίτερο που θα σας ανταµείψει για τις ώρες υποµονής στο καράβι. Ακολουθήστε τους ρυθµούς της, αφήστε τη γοητεία της να σας κυριέψει και το σίγουρο είναι ότι θα σας ξεµυαλίσει!