Την μεθόδευση της υπαγωγής του στο Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Κρίσης καταγγέλλουν για μια ακόμα φορά οι εργαζόμενοι στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. Η κυβέρνηση επικαλούμενη την πιο «επιτελική» συνεργασία των φορέων-επί της ουσίας-επιθυμεί να ελέγξει το ιστορικό ερευνητικό κέντρο. Η ιστορία αυτή ξεκίνησε όταν το καλοκαίρι, με τα στοιχεία που δημοσιεύονταν από το Ε.Α.Α., καταρριπτόταν με τον πιο εμφατικό τρόπο η επικοινωνιακή διαχείριση των πυρκαγιών.
Τονίζουν πως δεν γίνεται να υπαχθούν σε ένα υπουργείο που δεν αποτελούν προτεραιότητα για αυτό η επιστημονική έρευνα στα επιστημονικά πεδία που δραστηριοποιείται το ιστορικό ερευνητικό κέντρο.
Επιπρόσθετα, καταγγέλλουν πως δεν υπήρξε κανένας διάλογος σχετικά με τον τιμωρητικό νόμο που κατατέθηκε στις 15/11 με τίτλο «Αναδιάρθρωση Πολιτικής Προστασίας – Εθνικός Μηχανισμός Εναέριας Διάσωσης και Αεροδιακομιδών». Παράλληλα, επιστήμονες, εργαζόμενοι και ερευνητές στο Αστεροσκοπείο προσπαθούν να διεθνοποιήσουν το ζήτημα του ελέγχου τους από το Υπουργείο με κείμενο συλλογής υπογραφών, το οποίο πρόσφατα κατέθεσαν δημόσια.
Ολόκληρη η ανακοίνωση του Συλλόγου Προσωπικού του ΕΑΑ:
«Την 15η Νοεμβρίου 2023 κατατέθηκε σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου «Αναδιάρθρωση Πολιτικής Προστασίας – Εθνικός Μηχανισμός Εναέριας Διάσωσης και Αεροδιακομιδών».
Στο άρθρο 19 του νομοσχεδίου προβλέπεται η υπαγωγή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, παρά τη δηλωμένη αντίθεση τόσο του ΔΣ του ΕΑΑ, του Συλλόγου Ερευνητών (ΣΕΕΑΑ) και του Συλλόγου Προσωπικού (ΣΠΕΑΑ) του ΕΑΑ, αλλά και άλλων φορέων και επιστημόνων, όπως το Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας (ΕΣΕΤΕΚ), η Σύνοδος Προέδρων Ερευνητικών Κέντρων και Τεχνολογικών Φορέων, Μέλη της Ακαδημίας Αθηνών, η Ένωση Ελλήνων Ερευνητών και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στα Ερευνητικά Κέντρα (ΠΟΕΕΚ-Ι).
Δηλώνουμε την αντίθεσή μας στη ρύθμιση αυτή για τους παρακάτω λόγους:
1) Το ΕΑΑ είναι Ερευνητικός Φορέας, με τη μορφή Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ), με κύρια αποστολή την εκπόνηση βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας (πδ. 82/2022). Η κύρια αποστολή του δεν σχετίζεται με το ΥΚΚΠΠ. Το ΕΑΑ χαίρει της ιδιαίτερης συνταγματικής προστασίας του άρθρου 16 παρ. 1 Συντ. που κατοχυρώνει την ελευθερία της επιστήμης και της έρευνας, αλλά και όπως προκρίνει και απαιτεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
2) Το ΕΑΑ διέπεται από τον νόμο της έρευνας Ν.4310/2014, όσον αφορά στην υλοποίηση χρηματοδοτούμενων ερευνητικών προγραμμάτων. Μόνο η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας (ΓΓΕK) διαθέτει την απαραίτητη τεχνογνωσία σε θέματα χρηματοδότησης και διαχείρισης της έρευνας και καινοτομίας, αλλά και τη γνώση του ιδιαίτερου περιβάλλοντος των Ερευνητικών Κέντρων και του προσωπικού τους, ώστε να είναι αποδοτική η καθημερινή λειτουργία τους και οι οργανωτικές διαδικασίες που απαιτούνται για την υλοποίηση της αποστολής τους.
3) Οι καθυστερήσεις και τα προβλήματα που θα προκύψουν στη χρηματοδότηση των ερευνητικών δραστηριοτήτων του ΕΑΑ, λόγω της μεταφοράς του, θα προκαλέσουν απώλεια θέσεων εξειδικευμένου επιστημονικού και λοιπού προσωπικού και ειδικά του έκτακτου προσωπικού, γεγονός που ήδη επιτείνει την εργασιακή ανασφάλεια των εργαζομένων.
4) Οι δραστηριότητες του ΕΑΑ που είναι συναφείς με τα αντικείμενα του ΥΚΚΠΠ δεν υπερβαίνουν το 15% των συνολικών δραστηριοτήτων του, ενώ το μόνιμο ερευνητικό και επιστημονικό προσωπικό που ασχολείται και με αυτές τις δραστηριότητες δεν υπερβαίνει το ~10- 15% του συνολικού επιστημονικού προσωπικού του Φορέα.
5) Η απαραίτητη συνεργασία με το ΥΚΚΠΠ μπορεί να υλοποιηθεί μέσω Μνημονίων Συνεργασίας ή/και αναλυτικών Προγραμματικών Συμβάσεων. Επιπλέον, υπάρχει το απαραίτητο νομικό πλαίσιο για στενή συνεργασία που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί σχετικά. Άλλωστε, όλα τα Αστεροσκοπεία της Ευρώπης εποπτεύονται από Υπουργεία αντίστοιχα με τα Υπουργεία Ανάπτυξης και Παιδείας.
Σε δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών που απαξιώνουν το ΕΑΑ, με αφορμή την αντικειμενική παρουσίαση και απεικόνιση των συνθηκών και της έκτασης των ζημιών από τις πρόσφατες θεομηνίες (πλημμύρες, πυρκαγιές), απαντάμε ότι η επιστημονική έρευνα στηρίζεται σε αντικειμενικά δεδομένα και επιστημονικά κριτήρια.
Ο ΣΠΕΑΑ ενώνει τη φωνή του με τους άλλους συνδικαλιστικούς και τους επιστημονικούς φορείς, αντιτιθέμενος σθεναρά στην υπαγωγή του ΕΑΑ στην Πολιτική Προστασία, την κατά συνέπεια αποκοπή του από την ΓΓΕΚ και τον κατακερματισμό και την αποδόμηση του επιστημονικού ιστού γενικότερα, με όλες τις αρνητικές συνέπειες που αυτό θα επιφέρει στην αποτελεσματικότητα αλλά και την ίδια τη φύση του ως Ερευνητικού Κέντρου.
