Η Ασημίνα Προέδρου κατάφερε με την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της «Πίσω από τις θημωνιές» να κάνει εντυπωσιακό ντεμπούτο, κερδίζοντας έξι βραβεία στο τελευταίο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Ενα οικογενειακό δράμα που συντελείται στη λίμνη Δοϊράνη, στα σύνορα με τη Βόρεια Μακεδονία. Κεντρικός ήρωας είναι ένας καταχρεωμένος ψαράς ο οποίος αναγκάζεται να μεταφέρει μετανάστες με τη βάρκα του έναντι αδράς αμοιβής. Το φιλμ έχει βασικό μοχλό ανάπτυξης μια ιστορία πολλών επιπέδων γύρω από το μεταναστευτικό, τον ρόλο της θρησκείας και τη σχέση ατόμου – κοινωνίας.
Από τη μικρού μήκους «Red Ηulk» που βραβεύτηκε στη Δράμα το 2013 μεσολάβησαν εννέα χρόνια για να κάνετε την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία σας. Δεν είναι πολλά;
Δούλευα 14 χρόνια σε μια κατασκευαστική εταιρεία και παράλληλα έκανα τις κινηματογραφικές σπουδές μου. Αποφάσισα λοιπόν να φύγω, έτσι απλά, από τη δουλειά από την οποία βιοποριζόμουν, αν και όχι στα ξαφνικά. Η ιδέα της αλλαγής επαγγελματικής πορείας υπήρχε από τότε που γέννησα τα παιδιά μου, αλλά η οριστική απόφαση πάρθηκε όταν βρισκόμουν στο στάδιο του μοντάζ των «Θημωνιών».
Γιατί αποφασίσατε να παρατήσετε την παλιά σας δουλειά και να αφοσιωθείτε στο σινεμά;
Επειδή δεν υπάρχει περίπτωση να μπορέσω να κάνω ταινίες όσο είμαι απασχολούμενη κι αλλού. Συνειδητοποίησα ότι ο κινηματογράφος θέλει αποκλειστικότητα. Πρέπει να είσαι πλήρως αφοσιωμένος. Πολύ απλά δεν μπορείς να φύγεις για γύρισμα έξι μήνες και μετά να κάνεις μοντάζ άλλους τρεις μήνες έχοντας παράλληλα άλλη δουλειά. Δεν γίνεται εκ των πραγμάτων. Χώρια τα δύο παιδιά που ήρθαν στη ζωή μου.
Τι σπουδάσατε;
Πήρα πτυχίο Οικονομικών από την ΑΣΟΕΕ, έκανα μεταπτυχιακό στην ίδια σχολή, ενώ στα μέσα του διδακτορικού άρχισα να δουλεύω ως οικονομολόγος αλλά σε διάφορα τμήματα (λογιστήριο, μάρκετινγκ, χρηματιστήριο) της εταιρείας Ακτωρ. Ως προς το σινεμά, παρακολούθησα μαθήματα στο New York College και μετά στην ΑΚΜΗ με υποτροφία. Οταν ήμουν στο τρίτο έτος γύρισα το «Red Hulk». Ο Ευθύμης Χατζής μου είπε τότε να στείλω οπωσδήποτε το φιλμ στο Φεστιβάλ της Δράμας. Ετσι ξεκίνησαν όλα.
Και η αγάπη για το σινεμά πότε άρχισε;
Ακούγεται κλισέ, αλλά όταν είδα δέκα ετών το «Σινεμά ο Παράδεισος» στην τηλεόραση έπαθα σοκ. Ηταν τόσο εντυπωσιακές οι σκηνές με τα παιχνίδια των παιδιών ή η σκηνή που αρπάζει φωτιά το σινεμά. Κυρίως όμως «έπαθα» όταν είδα δεκατριών ετών με τη μητέρα μου σε έναν κινηματογράφο στο Παγκράτι το «Μέσα από τους ελαιώνες» του Κιαροστάμι. Η ταινία με μάγεψε από το πρώτο πλάνο.
Δεν υπήρχε δηλαδή κάποιος συγγενής ή φίλος που σας μετέδωσε τη λατρεία για την έβδομη τέχνη;
Οχι. Στο σπίτι μου κυρίως διαβάζαμε. Ταινίες δεν βλέπαμε συχνά. Γι’ αυτό και όταν είδα την ταινία του Τορνατόρε στην τηλεόραση ήταν κάτι σαν αποκάλυψη για μένα. Επίσης δεν έλεγα ποτέ ότι θα ασχοληθώ με το σινεμά, καθώς δεν υπήρχε ούτε ως σκέψη στα σχέδιά μου. Η μητέρα μου μου είχε περάσει την ιδέα ότι πρέπει να κάνω μια δουλειά η οποία θα μου επιτρέπει να βιοπορίζομαι. Χωρίς να έχουν μπει πάντως όρια στην κοσμοθεωρία μου, πίστευα ότι το σινεμά προφανώς δεν ήταν τέτοια ασχολία, οπότε μάλλον αυτολογοκρινόμουν (γελάει).
Θεωρείτε ότι έχει και πολιτικό πρόσημο το «Πίσω από τις θημωνιές»;
Κοιτάξτε, υπό μια έννοια όλες οι ταινίες είναι πολιτικές. Ομως για μένα οι «Θημωνιές» είναι κυρίως κοινωνική ταινία. Η ιστορία της προφανώς και σχετίζεται με το μεταναστευτικό και την απόφαση της Γερμανίας να κλείσει τα σύνορα για τους πρόσφυγες. Ομως πάνω απ’ όλα είναι η ιστορία της οικογένειας. Πάντως η ταινία δεν είναι πολιτική με την έννοια του στρατευμένου σινεμά π.χ. που κάνει ο Κεν Λόουτς ή ο Μάιλ Λι (αγαπημένοι και οι δύο και σίγουρα έχω αναφορές στο σινεμά τους που τις κουβαλώ, συνειδητά ή μη). Τα θέματα που με ενδιαφέρουν είναι περισσότερο ανθρωποκεντρικά.
Οταν ξεκινήσατε να γράφετε το σενάριο ποιος ήταν ο στόχος σας;
Ηθελα να θίξω κυρίως πώς οι καθημερινοί άνθρωποι εγκλωβίζονται σε ένα σύστημα διαφθοράς και λιγότερο να μιλήσω για το μεταναστευτικό. Επίσης να σχολιάσω μέχρι πού μπορεί να φτάσει κάποιος προκειμένου να ανήκει σε μια ομάδα. Το φιλμ κυρίως έχει να κάνει με την ένταξη και καθορίζεται από την πορεία που ακολουθεί ο ήρωας. Πάντα με ενδιέφεραν οι σχέσεις των ατόμων με την κοινωνία και κυρίως η επίδραση των κοινωνικών μηχανισμών στη ζωή των απλών ανθρώπων.
Η ταινία έχει κι ένα υπόγειο χιούμορ. Μου άρεσε ιδιαίτερα η σκηνή όπου ο Τσαρούχας κάνει τον σταυρό του προτού φάει τα γιουβαρλάκια κι ενώ συζητά με την αδερφή του για τους πρόσφυγες που πνίγηκαν.
Α αυτή η σκηνή δεν ήταν γραμμένη στο σενάριο. Μόνος του το έκανε ο Πασχάλης και μου άρεσε τόσο πολύ που αποφάσισα να τη βάλω στο φιλμ. Πάντως στα γυρίσματα οι συνεργάτες μου με πείραζαν λέγοντάς μου ότι δεν έχω χιούμορ. Κι όντως έτσι είναι. Δεν έχω χιούμορ, το πιστεύω!
Ποια κωμωδία σάς κάνει να γελάτε περισσότερο;
A γελάω πολύ με το «Αυστηρώς κατάλληλο» των Ρέππα – Παπαθανασίου. Η σκηνή με τον Πανουργιά που φωνάζει «Τζούλη, πάρτονε» με κάνει να πεθαίνω από τα γέλια.
