Φόβοι ότι η αύξηση κατά 300-400% στα ναύλα των ναυτιλιακών λόγω των επιθέσεων των Χούθι θα μετακυλιστεί στις τιμές ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών, ρούχων, παπουτσιών και αυτοκινήτων που εισάγονται στη χώρα μας
Κατά τη συζήτηση για τον κρατικό προϋπολογισμό στη Βουλή ο υπουργός Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης υποσχόταν ότι το 2024 ο πληθωρισμός θα ήταν χαμηλότερος. Βεβαίως ο κάθε βιοπαλαιστής που με στάσιμο μισθό βλέπει τις τιμές στο ράφι 30-40% ψηλότερα σε σχέση με δύο χρόνια πριν κρατάει μικρό καλάθι. Ομως ως τα τέλη του 2023 οι Ευρωπαίοι πολιτικοί ηγέτες και κεντρικοί τραπεζίτες πράγματι πίστευαν ότι το 2024 θα συνοδευόταν από περαιτέρω υποχώρηση του πληθωρισμού. Τώρα αρχίζουν να φοβούνται για νέο πληθωριστικό κύμα λόγω των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή.
Για να εκδικηθούν τις ΗΠΑ για τη στήριξη προς το Ισραήλ και τη συλλογική τιμωρία που έχει επιβάλει στον άμαχο πληθυσμό της Γάζας, οι αντάρτες Χούθι της Υεμένης, που έχουν τις βάσεις τους στη στρατηγική τοποθεσία των στενών Μπαμπ ελ Μαντέμπ τα οποία είναι η έξοδος από την Ερυθρά θάλασσα προς τον Ινδικό ωκεανό, άρχισαν από τα τέλη Νοεμβρίου να χτυπάνε εμπορικά πλοία συνδεδεμένα με τα συμφέροντα του Ισραήλ, των ΗΠΑ, της Βρετανίας και γενικά της Δύσης.
Οι μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες ζήτησαν προστασία κι έτσι στα μέσα Δεκεμβρίου οι ΗΠΑ έστειλαν εκεί πολυεθνική στρατιωτική δύναμη στην οποία συμμετέχουν διάφορες χώρες (όπως η Ελλάδα με απόφαση της κυβέρνησης Μητσοτάκη, ενώ η Ισπανία, η Γαλλία και άλλες όχι). Κι ενώ οι στρατιωτικές δυνάμεις υποτίθεται ότι πήγαν εκεί για να προστατέψουν την ελεύθερη ναυσιπλοΐα στην Ερυθρά θάλασσα, από όπου περνά το 12% του παγκόσμιου διαμετακομιστικού εμπορίου, στην πράξη ο στόχος αυτός αποδείχτηκε ανέφικτος, οπότε το αμερικανικό ναυτικό εξέδωσε οδηγία προς όλες τις ναυτιλιακές εταιρείες να παρακάμπτουν την Ερυθρά Θάλασσα, επισημαίνοντας πως το πρόβλημα θα κρατήσει καιρό.
Ηταν αδύνατο άλλωστε να γίνει διαφορετικά από τη στιγμή που κατά το Bloomberg οι ασφαλιστικές αύξησαν το κόστος ασφάλισης των πλοίων για τη διέλευση μέσω της Ερυθράς θάλασσας ως και 1.000%, χρεώνοντας ασφάλιστρο πολεμικού ρίσκου – που βρίσκεται στο 0,75% έως και 1% επί της αξίας του πλοίου που διέρχεται από μια εμπόλεμη περιοχή και φτάνει το 1 εκατ. για νεότευκτο πλοίο αξίας 100 εκατ. ευρώ. Οι ναυτιλιακές έκριναν πως δεν τις συνέφερε να πληρώνουν τόσο μεγάλα ασφάλιστρα, αντίθετα τις συνέφερε να εγκαταλείψουν την Ερυθρά θάλασσα και να φέρνουν τα εμπορεύματα από την Ασία στην Ευρώπη κάνοντας τον περίπλου της Αφρικής και αυξάνοντας τα ναύλα. Πράγματι, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, μέσα σε τέσσερις εβδομάδες ο αριθμός των πλοίων μεταφοράς LNG που διέρχονται από την Ερυθρά θάλασσα μειώθηκε κατά 96% σε σχέση με ένα μήνα πριν, των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων κατά 80%, των πετρελαιοφόρων κατά 55% και των πλοίων μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου κατά 25%.
Πάνω από 400% μέσα σε ένα μήνα τα ναύλα για Πειραιά
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Η μεταφορά προϊόντων γύρω από την Αφρική σημαίνει μεγαλύτερο ταξίδι κατά δύο έως τέσσερις εβδομάδες, υψηλότερο κόστος καυσίμων, πρόσθετα ενοίκια σε λιμάνια και αποθήκες και υψηλότερα ασφάλιστρα. Για τον λόγο αυτό μέσα σε τέσσερις εβδομάδες αυξήθηκαν με καλπάζοντα ρυθμό τα ναύλα στα κοντέινερ, ιδίως για την Ευρώπη και τη Μεσόγειο, εφόσον τα πλοία διασχίζουν μεγαλύτερη απόσταση. Με βάση τις τελευταίες αναφορές από μεγάλα ναυλομεσιτικά γραφεία που δημοσίευσε το Bloomberg, στο πρώτο 15ήμερο του Ιανουαρίου το κόστος μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίου 40 ποδών από τη Σαγκάη μέσω Αφρικής προς τα λιμάνια της βόρειας Ευρώπης έφτασε τα 4.000 δολάρια, ενώ προς τα λιμάνια της Μεσογείου και τον Πειραιά τα 5.175 δολάρια. Για το δεύτερο 15ήμερο του Ιανουαρίου αναφέρθηκε ότι ορισμένες ναυτιλιακές ανεβάζουν τα ναύλα για τα λιμάνια της Μεσογείου στα 6.000 δολάρια. Πριν από την έναρξη των επιθέσεων των Χούθι το ίδιο κοντέινερ ερχόταν μέσω Ερυθράς θάλασσας με κόστος από 1.500 έως 1.800 δολάρια, άρα οι αυξήσεις στα ναύλα κινούνται από 300-400%. Αντίστοιχα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Xclusiv Shipbrokers, τα ναύλα στα δεξαμενόπλοια έχουν αυξηθεί κατά 300% μέσα σε ενάμιση μήνα και μάλιστα σε όλες τις διαδρομές. Και το μεταφορικό κόστος αυξάνεται περαιτέρω αν ληφθεί υπόψη ότι πάνω στα αυξημένα ναύλα προστίθενται κι άλλες επιβαρύνσεις, αναλογικά υπολογισμένες επί αυτών: επίναυλοι, ασφαλιστικό κόστος, δασμολογικές επιβαρύνσεις από τις αρχές του 2024 στα ευρωπαϊκά λιμάνια και επίναυλος διοξειδίου του άνθρακα…
Από τις επιβαρύνσεις αυτές λοιπόν αναμένεται να προκύψει νέο πληθωριστικό κύμα που θα αφορά τα εισαγόμενα ασιατικά προϊόντα, για το οποίο δεν έχουν μιλήσει ακόμη η κυβέρνηση Μητσοτάκη στους πολίτες και οι άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις – διότι τι να πουν; Οτι προκαλούν δεύτερο πληθωριστικό κύμα σε βάρος της Ευρώπης για χάρη ενός κράτους που σφαγιάζει γυναικόπαιδα; Προειδοποιούν όμως γι’ αυτό αναλυτές και εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου σε διάφορες χώρες.
Μιλώντας με στελέχη διάφορων εταιρειών το Bloomberg έγραψε την περασμένη εβδομάδα ότι είναι κοινή εκτίμηση πως οι εταιρείες που προμηθεύονται προϊόντα από την Ασία θα μετακυλίσουν τις αυξήσεις στα ναύλα στους καταναλωτές και ότι οι επερχόμενες αυξήσεις τιμών θα εμφανιστούν το αργότερο μέσα στο δεύτερο τρίμηνο του 2024 – τροφοδοτώντας τον πληθωρισμό και υποχρεώνοντας τις κεντρικές τράπεζες να αναβάλουν τα σχέδιά τους για μειώσεις επιτοκίων.
Πόσο μπορεί να αυξηθούν οι τιμές κανείς δεν μπορεί να εκτιμήσει ακόμη με ακρίβεια. Πριν από μία εβδομάδα οι αναλυτές του ναυλομεσιτικού οίκου Clarksons εκτιμούσαν ότι θα αυξηθούν με πιο μετριοπαθή ρυθμό συγκριτικά με την πανδημία, με το σκεπτικό ότι τα ναύλα βρίσκονται ακόμη κατά μέσο όρο στο 57% των επιπέδων που είχαν βρεθεί τότε. Εκτοτε όμως τα ναύλα συνεχίζουν να αυξάνονται, ενώ η μεγάλη ψαλίδα που υπάρχει ανάμεσα στις αυξήσεις ναύλων για τα αμερικανικά λιμάνια (55-63%) και τα ευρωπαϊκά και δη τα μεσογειακά λιμάνια (300400%) καθιστά αμφίβολο το τι αντιπροσωπεύουν οι μέσοι όροι.
Τους κινδύνους για την ελληνική αγορά επισημαίνουν εκπρόσωποί της
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, το καμπανάκι για το επερχόμενο κύμα πληθωρισμού άρχισαν να κρούουν από την περασμένη εβδομάδα οι άνθρωποι της αγοράς. Πρώτος ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, που επισήμανε ότι το κλείσιμο του Σουέζ έχει οδηγήσει ήδη σε καθυστερήσεις 15 έως 20 ημερών στην άφιξη των κοντέινερ στο λιμάνι του Πειραιά, οι οποίες αφορούν μέχρι στιγμής 200.000 κοντέινερ. Κατά τον Γιάννη Χατζηθεοδοσίου το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ειδικώς η Ελλάδα είναι ότι το 40% των εισαγωγών της προέρχεται από την Απω Ανατολή –από την Κίνα, τη Νότια Κορέα, το Βιετνάμ και την ευρύτερη περιοχή της Απω Ανατολής εισάγουμε το μεγαλύτερο μέρος των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών μας συσκευών, από ηλεκτρονικούς υπολογιστές μέχρι κινητά τηλέφωνα, κλιματιστικά και τηλεοράσεις, εργαλεία, ρούχα, παπούτσια, θαλασσινά, τσάι, ρύζι, φαρμακευτικές πρώτες ύλες κ.λπ. Οπότε οι μεγάλες καθυστερήσεις μπορεί να οδηγήσουν σε ελλείψεις προϊόντων και τελικά σε αύξηση των τιμών για όλα τα εισαγόμενα προϊόντα από την Ασία λόγω της επιβάρυνσης σε ναύλα και ασφάλιστρα, η οποία αρχικά και για τα μικρής αξίας προϊόντα μπορεί να ξεκινήσει από το 10%, μας είπαν παράγοντες της αγοράς. Κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου και ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά (ΕΒΕΠ) Βασίλης Κορκίδης ζήτησε επείγουσα παρέμβαση της ελληνικής κυβέρνησης στην Κομισιόν προκειμένου να μετριαστεί το νέο κύμα ανατιμήσεων στην αγορά λόγω Σουέζ. Συγκεκριμένα, ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ πρότεινε να ζητήσει η Ελλάδα πολιτική συμφωνία σε ευρωπαϊκό επίπεδο ώστε – από τη στιγμή που η αύξηση των ναύλων οφείλεται σε πολιτική απόφαση της Ευρωπαϊκής Ενωσης να στηρίξει το Ισραήλ– να μην αυξηθούν αντίστοιχα οι δασμολογικές και φορολογικές επιβαρύνσεις πάνω στα ναύλα για όσο καιρό υπάρχει σύγκρουση στην Ερυθρά θάλασσα αλλά να παραμείνουν εκεί που ήταν ως τις 12 Δεκεμβρίου 2023, όταν ακόμη τα πλοία περνούσαν κανονικά από το Σουέζ, σαν ένα είδος πλαφόν στις επιβαρύνσεις επί των ναύλων. Αν δεν γίνει αυτό, κατέληξε ο Βασ. Κορκίδης, το ντόμινο της αύξησης των ναύλων, της επιβολής επίναυλου, του κόστους των καθυστερήσεων παράδοσης και των τελικών ανατιμήσεων των αγαθών θα κληθεί να το πληρώσει και πάλι ο τελικός καταναλωτής.
Διαβάστε επίσης: Ερυθρά Θάλασσα: Ελληνογαλλική διοίκηση στις επιχειρήσεις κατά των Χούθι – Τι αποκαλύπτει η «Repubblica» για τη Λάρισα
Ο Δένδιας προαναγγέλλει περαιτέρω εμπλοκή της Ελλάδας στην Ερυθρά Θάλασσα
Σε περιπέτειες η Ελλάδα από την απόφαση για στρατηγείο κατά των Χούθι στη Λάρισα