Με οδηγό τα μαζικά τεστ δείχνουν τον δρόμο για έξοδο από το τούνελ του κορονοϊού
Ελάχιστα νέα κρούσματα εμφανίζονται σε χώρες όπως η Κίνα, η Σιγκαπούρη, η Ταϊλάνδη και η Ταϊβάν. Σημαντικό ρόλο στη συγκράτηση της πανδημίας έπαιξαν τα μαζικά τεστ που διεξάχθηκαν σε αυτές τις χώρες.
Παράλληλα, άλλη εικόνα κυριαρχεί στη Δύση: η πανδημία του κορονοϊού έχει κάνει δριμεία επιστροφή σε χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου έχει κηρυχθεί γενικό lockdown.
Στις ΗΠΑ, παρόλο που προηγούνται παγκοσμίως στα κρούσματα με 10 εκατ. από την αρχή της πανδημίας και πάνω από 240.000 θανάτους, σε ομοσπονδιακό επίπεδο δεν έχει παρθεί κανένα έκτακτο μέτρο για τον περιορισμό της διάδοσης, παρά μόνο έχουν εκδοθεί γενικές κατευθυντήριες γραμμές στις οποίες θα πρέπει να κινηθεί κάθε πολιτεία.
Κάθε αναπτυσσόμενη χώρα είναι περίπτωση που πρέπει να μελετηθεί ξεχωριστά. Ομως αυτά που φαίνονται να είναι τα κοινά στοιχεία σ’ αυτή την κατάσταση είναι η ιδιαίτερη κρατική και κοινωνική δομή των χωρών, η μικρή διασύνδεσή τους με τον υπόλοιπο κόσμο και η αυστηρότητα στην τήρηση των μέτρων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα στην αφρικανική ήπειρο, σημαντικό ρόλο έπαιξαν τα ιδιαίτερα δημογραφικά στοιχεία, καθώς και τα λιγοστά τεστ στον γενικό πληθυσμό.
Εξαίρεση η Ινδία
Αν εξαιρέσουμε την Ινδία, η οποία πλήττεται σφοδρά από την πανδημία, οι χώρες της Ασίας έχουν να επιδείξουν καλές επιδόσεις στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Στην Κίνα, απ’ όπου ξεκίνησε η πανδημία, ουσιαστικά αυτήν τη στιγμή τα πράγματα έχουν επιστρέψει στην πρότερη κατάσταση, με τα νέα κρούσματα που ανακοινώνονται να είναι μονοψήφια. Η αντιμετώπιση της
πανδημίας ήταν αποτελεσματική, με αυστηρό lockdown που συμπληρώθηκε από οικοδόμηση μεγάλων υγειονομικών δομών σε ελάχιστο χρόνο και ιχνηλατήσεις ευρείας κλίμακας. Για παράδειγμα, όταν εμφανίστηκαν κρούσματα στην πόλη Τσινγκντάο πραγματοποιήθηκαν τεστ σε όλο τον πληθυσμό της, 9 εκατομμύρια πολίτες. Αξίζει να σημειωθεί ότι παρά το σταμάτημα της οικονομίας που παρατηρείται σε όλο τον κόσμο και τη συνεπαγόμενη ύφεση, η Κίνα αναπτύχθηκε με 4,9% στο τρίτο τρίμηνο, κυρίως λόγω της επιστροφής των καταναλωτών στην αγορά, και αναμένεται να καταγράψει ανάπτυξη παραπάνω από 2% για όλο το 2020, ποσοστό πολύ μικρότερο από τα διψήφια ποσοστά ανάπτυξης του παρελθόντος αλλά μεγαλύτερο σε σχέση με τα υφεσιακά δεδομένα του υπόλοιπου πλανήτη. Αλλες χώρες στην ανατολική Ασία, όπως η Νότια Κορέα, η Ιαπωνία, η Σιγκαπούρη, η Καμπότζη και η Ταϊλάνδη, εφάρμοσαν ευρείας κλίμακας ιχνηλατήσεις, ενώ με διεξαγωγή τεστ σχεδόν στο σύνολο του πληθυσμού και αποτελεσματικά lockdowns κατάφεραν να περιορίσουν τη διάδοση.
Η νεολαία «αντιστέκεται»
Οσον αφορά την κατάσταση της πανδημίας στην Αφρική, η ήπειρος χωρίζεται στις χώρες που βρέχονται από θάλασσα –και επομένως έχουν μεγαλύτερη έκθεση στον υπόλοιπο κόσμο– και στην ενδοχώρα (με κάποιες εξαιρέσεις). Συνεπακόλουθα, χώρες όπως η Νότια Αφρική, η Κένυα και οι χώρες του Μαγκρέμπ (Αλγερία, Μαρόκο, Λιβύη, Τυνησία) έχουν δει τα κρούσματα να αυξάνονται ραγδαία από τον Αύγουστο. Στη Νιγηρία, την πολυπληθέστερη χώρα της Αφρικής, τα εβδομαδιαία κρούσματα δείχνουν τάση μείωσης. Ωστόσο το Κέντρο Πρόληψης Ασθενειών της Νιγηρίας σημείωσε ότι αυτή η μείωση μπορεί να έχει σχέση με τη μείωση των τεστ που προκλήθηκε από την απαγόρευση κυκλοφορίας σε ορισμένες επαρχίες ως επακόλουθο των διαδηλώσεων διαμαρτυρίας για την αστυνομική βία μετά τις πρόσφατες εκλογές. Παρά τις φτωχές υγειονομικές δομές της ηπείρου, το ποσοστό θανάτων ανά κάτοικο είναι χαμηλότερο απ’ ό,τι στον υπόλοιπο κόσμο. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) αυτό οφείλεται εν μέρει στο υψηλό ποσοστό νέων ανθρώπων που ζουν στις χώρες της Αφρικής, αφού πάνω από το 60% είναι κάτω των 25 χρόνων. Σύμφωνα πάλι με τον ΠΟΥ, τα τεστ που γίνονται στην ήπειρο είναι πολύ λίγα σε σχέση με άλλες περιοχές του κόσμου. «Οι περισσότερες αφρικανικές χώρες επικεντρώνονται στο να ελέγχουν ταξιδιώτες, ασθενείς ή επαφές και εκτιμούμε ότι σημαντικός αριθμός περιστατικών χάνεται» δήλωσε η Ματσιντίσο Μοέτι, διευθύντρια του Περιφερειακού Γραφείου του ΠΟΥ για την Αφρική. Ενδεικτικά, μέχρι τις 2 Νοεμβρίου η Νότια Αφρική είχε κάνει μόλις 82 τεστ ανά 1.000 κατοίκους, ενώ η Νιγηρία μέχρι τις 4 του ίδιου μήνα μόλις τρία ανά 1.000 κατοίκους.
Η Λατινική Αμερική
Ο ΠΟΥ αναφέρει ότι οι εβδομαδιαίοι αριθμοί των αναφερόμενων περιπτώσεων έχουν αρχίσει να μειώνονται σε ορισμένες χώρες, αλλά επισημαίνει ότι η Αργεντινή και κάποια κράτη της Καραϊβικής εξακολουθούν να καταγράφουν αυξανόμενο αριθμό νέων κρουσμάτων. Η Αργεντινή, παρά το πρώιμο και αυστηρό lockdown, παρατηρεί ραγδαία αύξηση κρουσμάτων, με τις νέες μολύνσεις να ξεπερνούν τις 10.000 από τα τέλη Αυγούστου. Στη Βραζιλία, που είναι τρίτη σε συνολικά κρούσματα μετά τις ΗΠΑ και την Ινδία, οι αριθμοί των ημερήσιων περιπτώσεων πέφτουν σε σχέση με τις περισσότερες από 69.000 που καταγράφηκαν σε μία μέρα στα τέλη Ιουλίου. Στο Μεξικό και στην Κολομβία οι αριθμοί των περιστατικών που αναφέρονται καθημερινά έχουν αρχίσει να μειώνονται. Το Περού, το οποίο σημείωσε επανεμφάνιση σε περιπτώσεις τον Αύγουστο, βλέπει επίσης μειωμένο αριθμό. Ο Παναμερικανικός Οργανισμός Υγείας (PAHO) λέει ότι μόνο μια «συνεπής μείωση σε καθημερινές περιπτώσεις» θα έδειχνε εάν μια περιοχή ή χώρα έχει περάσει το αποκορύφωμα νέων μολύνσεων.