Άρχισαν οι ευρωπαϊκές πιέσεις σε Βόρεια Μακεδονία και Μητσοτάκη: «Η Συμφωνία των Πρεσπών πρέπει να εφαρμοστεί από όλα τα μέρη»

Οι αποκλίσεις από τη Συμφωνία των Πρεσπών που ξεκίνησαν μετά τη νίκη του εθνικιστικού VMRO στις πρόσφατες εκλογές της Βόρειας Μακεδονίας φαίνεται πως έχουν προκαλέσει ανησυχία στις Βρυξέλλες, με αποτέλεσμα να αρχίσουν οι πιέσεις προς την κατεύθυνση της εφαρμογής της ιστορικής συμφωνίας του 2018 που έδωσε λύση στο πρόβλημα της ονομασίας της γειτονικής χώρας.

Τις δηλώσεις της νέας προέδρου που αποκάλεσε τη Βόρεια Μακεδονία ως σκέτο «Μακεδονία», αλλά και του ηγέτη του VMRO που έκανε το ίδιο, ακολούθησαν δηλώσεις αξιωματούχων της ελληνικής κυβέρνησης, μεταξύ των οποίων και του ίδιου του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, που έθεσαν σε αμφισβήτηση την ισχύ της συμφωνίας και δήλωσαν ότι δεν θα φέρουν προς ψήφιση τα Μνημόνια Συνεργασίας, μέχρι η κυβέρνηση της Β. Μακεδονίας να πάψουν να εκτρέπονται από τα συμφωνημένα.

Συγκεκριμένα, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είπε στο Euractiv ότι η Συμφωνία των Πρεσπών του 2018 μεταξύ Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας πρέπει να εφαρμοστεί από «όλα τα μέρη» και «καλή τη πίστη» εν μέσω μιας νέας διαμάχης μεταξύ Αθήνας και Σκοπίων που απειλεί να αναβιώσει μια 25χρονη διαμάχη.

Η νέα διπλωματική κρίση μεταξύ των δύο χωρών ξέσπασε όταν η νέα Πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας, Gordana Siljanovska-Davkova, η οποία προέρχεται από το εθνικιστικό κόμμα VMRO-DPMNE, αρνήθηκε να χρησιμοποιήσει το επίσημο όνομα της χώρας κατά την ορκωμοσία της στις 12 Μαΐου.

Η Siljanovska αποκάλεσε τη χώρα «Μακεδονία» αντί για Βόρεια Μακεδονία, την επίσημη συνταγματική ονομασία μετά τη συμφωνία για την αλλαγή του ονόματος του 2018 με την Ελλάδα, αλλιώς γνωστή ως Συμφωνία των Πρεσπών.

Το περιστατικό προκάλεσε αντιδράσεις σε όλη την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, με πολλούς να φοβούνται την αναζωπύρωση μιας διαμάχης που θεωρείται ανοιχτή πληγή για την περιοχή των Βαλκανίων.

Ο ηγέτης του VMRO-DPMNE, Χριστιάν Μίτσκοσκι, τροφοδότησε επίσης τη φωτιά, δηλώνοντας ότι θα αποκαλούσε τη χώρα του όπως θέλει.

Ο Μίτσκοσκι κάλεσε μάλιστα την Ελλάδα να προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο, όπως προβλέπει το άρθρο 19 της Συμφωνίας, σε περίπτωση που θεωρήσει ότι αυτό παραβιάζει τη Συμφωνία των Πρεσπών.

Η Συμφωνία των Πρεσπών άνοιξε τον δρόμο για την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ και την έναρξη των ενταξιακών συνομιλιών στην ΕΕ.

Ωστόσο, εν μέσω μιας νέας κρίσης, ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης (Νέα Δημοκρατία, ΕΛΚ) απείλησε να ασκήσει βέτο στην πορεία της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ εάν τα Σκόπια δεν τηρήσουν τη συμφωνία για την αλλαγή του ονόματος.

Ο Έλληνας ηγέτης τόνισε επίσης ότι τρία εκκρεμή πρωτόκολλα συνεργασίας που αποτελούν μέρος της Συμφωνίας των Πρεσπών, τα οποία το κυβερνών κόμμα απέφυγε να το κάνει λόγω της αντίθεσης ορισμένων σκληροπυρηνικών στις τάξεις του, δεν θα περάσουν από τη Βουλή.