Το βιβλίο «Αρχειομαρξιστές. Οι άλλοι κομμουνιστές του μεσοπολέμου» του Κώστα Παλούκη έρχεται να φωτίσει ένα παραγνωρσιμένο αριστερό ρεύμα και ανα ανασυγκροτήσει την κοινωνική ιστορία της εποχής
«The blind alleys, the lost causes, and the losers» (τα αδιέξοδα, οι χαµένες περιπτώσεις και οι διαρκώς ηττηµένοι). Αυτήν τη φράση που ο Έντουαρντ Π. Τόµσον χρησιµοποίησε στη διατύπωσή του πως «οι αρχειοµαρξιστές είναι αυτοί που κατηγοριοποιούνται από τους σύγχρονους ιστορικούς ως…» θυµήθηκε και παραθέτει στην εισαγωγή του βιβλίου του «Αρχειοµαρξιστές» ο ιστορικός Κώστας Παλούκης. Η έρευνά του, το αποτέλεσµα της διδακτορικής του διατριβής, στράφηκε σε εκείνους τους κοµµουνιστές του µεσοπολέµου που κεντρικό µοτίβο είχαν «πρώτα µόρφωση, µετά δράση» και αντιµετωπίστηκαν από την ορθόδοξη γραφειοκρατία του ΚΚΕ ως παρέκκλιση µε γνώµονα την γκραµσιανή αποστροφή πως το «να γράψει κανείς την ιστορία ενός κόµµατος δεν σηµαίνει τίποτε λιγότερο από το να γράψει την ιστορία αυτής της χώρας από µια συγκεκριµένη οπτική σκοπιά» – ή να προσεγγίσει πολυπρισµατικά την ιστορία του εργατικού κινήµατος. Σύµφωνα µε το «Ιστορικό λεξικό του ελληνικού εργατικού κινήµατος» του Γιώργου Αλεξάτου, ο αρχειοµαρξισµός είναι «αυτογενές ρεύµα του ελληνικού κοµµουνιστικού κινήµατος που διαµορφώθηκε την περίοδο του µεσοπολέµου και συνδέθηκε µε τον διεθνή τροτσκισµό. Ο όρος προέρχεται από το θεωρητικό περιοδικό “Αρχείο Μαρξισµού”, που πρωτοκυκλοφόρησε την Πρωτοµαγιά του 1923 από στελέχη του ΣΕΚΕ(Κ) και της ΟΚΝΕ. Ο πυρήνας της οµάδας που εξέδωσε το περιοδικό αποτελούνταν από παλιότερα στελέχη της Σοσιαλιστικής Νεολαίας Αθήνας».
Το µεγαλύτερο µέρος του βιβλίου του Κώστα Παλούκη αναφέρεται στην πολιτική, ιδεολογική και οργανωτική συγκρότηση του αρχειοµαρξιστικού ρεύµατος, όπως και στις καταβολές του και τις συγκρούσεις του µε το ΚΚΕ, ενώ εστιάζει στη συλλογική δράση και τη συνδικαλιστική οργάνωση συγκεκριµένων στρωµάτων της εργατικής τάξης τα οποία βρίσκονταν σε αλληλεπίδραση µε τον αρχειοµαρξισµό. Καλύπτοντας την ιστορία του ρεύµατος από τις αρχές της δεκαετίας του 1920 έως τη µεγάλη διάσπαση του 1934, ο διδάκτορας ιστορικός επανασυνθέτει την πολιτική, κοινωνική, οικονοµική και πολιτισµική πραγµατικότητα µιας κρίσιµης εποχής για τη συγκρότηση του ελληνικού προλεταριάτου σε τάξη. Η απάντηση στην ερώτηση γιατί κάποιος ερευνητής να καταπιαστεί µε την ιστορία των «losers» είναι απλή: επειδή η ιστορία της ορθοδοξίας οδηγεί στην πλήξη, η οποία είναι θανάσιµος εχθρός της έρευνας.
INFO
Το βιβλίο «Αρχειομαρξιστές. Οι άλλοι κομμουνιστές του μεσοπολέμου» του Κώστα Παλούκη κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ασίνη