Ευκαιρία να δέσουν χειροπόδαρα τους δανειολήπτες αποτελεί ο νέος πτωχευτικός κώδικας, μέσω του οποίου ο δανειολήπτης θα αναγκαστεί να πληρώσει… χρυσό το σπίτι του με ποσά πολύ μεγαλύτερα από αυτά που δανειοδοτήθηκε.
Η κυβέρνηση μέχρι τώρα δείχνει το τυρί που ονομάζεται «υπενοικίαση της κατοικίας» αφήνοντας τους απελπισμένους δανειολήπτες να ελπίζουν ότι μέσω του προτεινόμενου τρόπου θα καταφέρουν να κρατήσουν τα σπίτια τους. Το Documento αποκαλύπτει ότι μέσω του σχεδιαζόμενου νέου πτωχευτικού, που έρχεται να αντικαταστήσει τον νόμο Κατσέλη, ο «κόκκινος» δανειολήπτης που θα επιδιώξει να υπαχθεί σε αυτό τον μηχανισμό θα μετατραπεί για τις τράπεζες σε κότα που γεννάει χρυσά αυγά. Ετσι θα κληθεί να πληρώσει για το σπίτι του ποσά μεγαλύτερα απ’ αυτά με τα οποία δανειοδοτήθηκε.
Στην πραγματικότητα η κυβέρνηση Μητσοτάκη πουλάει ελπίδα στους δανειολήπτες και επιδιώκει με πολιτική εξαπάτηση να φέρει χρήματα στις τράπεζες. Ετσι αποδεικνύει άλλη μια φορά ότι δίνει βορά στους λίγους την κοινωνία. Μάλιστα δεν φαίνεται να ορρωδεί προ ουδενός για να πετύχει αυτό τον στόχο. Επιδιώκοντας να αντλήσει και πολιτικό όφελος κατήρτισε ένα φιλολαϊκό σχέδιο, το οποίο έδωσε προς δημοσίευση, ενώ άλλα τελικά θα ψηφίσει. Πρόκειται για καραμπινάτη πολιτική απατεωνιά ανθρώπων που, όπως φαίνεται, είναι αμείλικτοι.
Το αρχικό σχέδιο και η μεγάλη ανατροπή
Αν πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, θα πρέπει να δούμε ότι το πρώτο σχέδιο που παρουσίασε η κυβέρνηση Μητσοτάκη για τον νέο πτωχευτικό περιλάμβανε τα παρακάτω:
• Ο Φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης προβλεπόταν να ήταν δημόσιος.
• Τα κριτήρια για το πώς προσδιορίζεται το ευάλωτο νοικοκυριό ήταν οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης, όχι το στεγαστικό επίδομα (άρα ήταν υψηλότερα).
• Συμψηφίζονταν οι δόσεις που είχε ήδη δώσει ο δανειολήπτης με το τελικό ποσό αγοράς του σπιτιού.
Απαντες λοιπόν ήταν ευχαριστημένοι: ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης για το φιλολαϊκό πρόσωπο, τα μπουκωμένα από τα… πέτσινα χρήματα ΜΜΕ διότι παρουσίαζαν ένα σχέδιο υπέρ της κοινωνίας, οι ακροατές, τηλεθεατές και αναγνώστες για τη συμφέρουσα πρόταση που προωθούσε η κυβέρνηση. Ολα αυτά όμως ήταν για να εμπεδωθεί η δήθεν φιλολαϊκή προσέγγιση του Κυρ. Μητσοτάκη.
Στην πορεία όλα ανατράπηκαν. Οι κακοί είχαν βρεθεί στο πρόσωπο των αξιολογητών δανειστών μας. Το γεγονός ήταν οι συζητήσεις για την έβδομη αξιολόγηση. Χωρίς καμία αντίδραση ο Κυρ. Μητσοτάκης –ο οποίος δεν ευθύνεται ποτέ– αποδέχτηκε και ενέταξε στο τελικό κείμενο:
• Ο φορέας που θα δημιουργηθεί θα είναι ιδιωτικός, αλλά για να μην υποστούν ζημιά οι μέτοχοι (δηλαδή οι ίδιες οι τράπεζες κατά κύριο λόγο) θα έχει τη στήριξη του κράτους μέσω κρατικών εγγυήσεων σε περίπτωση που χρειαστεί (δηλαδή πλήρωνε, φορολογούμενε, άλλη μια φορά το τραπεζικό σύστημα για να σε σώσει).
• Τα φίλτρα για την ένταξη των ευάλωτων νοικοκυριών θα είναι τέτοια που θα αποκλείεται η συντριπτική πλειονότητά τους.
• Ο «κόκκινος» δανειολήπτης θα κάνει δώρο στην τράπεζα το ποσό που έχει αποπληρώσει σ’ αυτήν μέχρι την ένταξή του.
Ολα αυτά πασπαλίστηκαν σαν απαίτηση των κακών δανειστών. Μάλιστα οι αδηφάγες διοικήσεις των τραπεζών (πρόκειται στην πλειονότητά τους για πρόσωπα που έφεραν την Ελλάδα στην καταστροφή, έδωσαν τις πτωχευμένες τράπεζες στο κράτος, ξαναμπήκαν στη διοίκηση όταν έγιναν πάλι ιδιωτικές και τώρα μας δείχνουν τον δρόμο πώς να σωθούμε) έχουν στυλώσει τα πόδια ζητώντας αλλαγές επί το δυσμενέστερο για τους δανειολήπτες ώστε να καταδείξουν ότι ο Κυρ. Μητσοτάκης είναι φιλολαϊκός πρωθυπουργός. Για να καταλάβουμε το μέγεθος του παραμυθιού που έχει στηθεί, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας με επιστολή του στις 21 Σεπτεμβρίου προς την Ελληνική Ενωση Τραπεζών καθησύχασε τους τραπεζίτες ότι έχουν γίνει αλλαγές στο σχετικό νομοσχέδιο, προτρέποντάς τους να περιμένουν να δουν το τελικό σχέδιο προτού προβούν σε αντιρρήσεις επί αυτού.
Η μεγάλη απάτη με τα «κόκκινα» δάνεια
Ποιο όμως είναι το σχέδιο της κυβέρνησης Μητσοτάκη που είναι φιλολαϊκό και εγείρει τα αντανακλαστικά αντίδρασης των τραπεζών; Χαρακτηριστικό είναι το κόστος του σχεδίου της κυβέρνησης για ένα ευάλωτο νοικοκυριό που έχει «κόκκινο» δάνειο πρώτης κατοικίας:
• Η ρύθμιση προβλέπει τη δυνατότητα του ευάλωτου νοικοκυριού υπενοικίασης της κατοικίας του για δώδεκα έτη.
• Μετά την περίοδο αυτή και στην περίπτωση που το νοικοκυριό ήταν συνεπές στις πληρωμές των ενοικίων του, του δίνεται η δυνατότητα επαναγοράς του σπιτιού του.
• Το ενοίκιο ορίζεται ως το ετήσιο επιτόκιο που αντιστοιχεί στην αντικειμενική αξία του ακινήτου (ουσιαστικά ο δανειολήπτης πληρώνει τους τόκους κεφαλαίου της τράπεζας).
Αν διαβάσει κάποιος το παράδειγμα, θα διαπιστώσει ότι το κόστος του σπιτιού που αγόρασε με δάνειο 150.000 ευρώ (και έχει αποπληρώσει τις 75.000 ευρώ), αν μπει στον νέο πτωχευτικό του Κυρ. Μητσοτάκη (για το οποίο αντιδρούν οι τραπεζίτες), θα φτάσει ακόμη και τις 360.000 ευρώ.
Τα φίλτρα που αποκλείουν από το πρόγραμμα
Εχουν κατακλυστεί τα δικηγορικά γραφεία από ερωτήσεις ανθρώπων που έχουν λάβει δάνεια προκειμένου να μπουν στο πρόγραμμα «Γέφυρα». Πρόκειται για άλλη μια πολιτική απάτη της κυβέρνησης Μητσοτάκη, αφού αφήνεται να εννοηθεί ότι αφορά τους πάντες, αλλά στην πραγματικότητα αποτελεί γέφυρα αποκλεισμού των περισσοτέρων από την προστασία της πρώτης κατοικίας. Για να καταλάβουμε τι ισχύει θα πρέπει να δούμε τα φίλτρα του σχετικού προγράμματος:
• Αφορά φυσικά πρόσωπα με ενήμερα και μη ενήμερα («κόκκινα») δάνεια (στεγαστικά, καταναλωτικά επιχειρηματικά).
• Πρέπει να υφίσταται εμπράγματη εξασφάλιση (υποθήκη ή προσημείωση υποθήκης) πάνω στην κύρια κατοικία τους.
• Να έχουν πληγεί οικονομικά από την πανδημία.
• Να έχουν κάνει χρήση οικονομικών μέτρων στήριξης.
Αρα όσοι δεν έχουν πληγεί από την πανδημία, όπως για παράδειγμα οι συνταξιούχοι δανειολήπτες ή οι δημόσιοι υπάλληλοι δανειολήπτες, δεν μπορούν να ενταχθούν. Βέβαια ακόμη κι εκεί τίθεται το φίλτρο ο δανειολήπτης να έχει κάνει και χρήση των οικονομικών μέτρων της κυβέρνησης για να ενταχθεί. Οπότε εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι τα φίλτρα είναι τέτοια που αποκλείονται οι περισσότεροι από μια ισχνή επιδότηση της χρηματοδότησης για εννέα μήνες.
Πρόγραμμα «Γέφυρα» ή όλα για τις τράπεζες
Για να έχει δυνατότητα να εισέλθει στην εννεάμηνη επιδότηση της καταβολής της δόσης ο δανειολήπτης που θέλει να ενταχθεί στο πρόγραμμα θα πρέπει να αποδεχτεί την πρόταση της τράπεζας για σύμβαση ρύθμισης του συνόλου του δανείου του.
Εκεί λοιπόν η κυβέρνηση Μητσοτάκη (με την επίκληση της γενικής αρχής της ελευθερίας των συμβάσεων) έχει αφήσει τις τράπεζες ουσιαστικά να εκβιάζουν τους δανειολήπτες. Πρόκειται για προτεινόμενη σύμβαση που στον τραπεζικό κλάδο ονομάζεται «take it or leave it», δηλαδή ή την υπογράφεις (και μπαίνεις στη ρύθμιση του προγράμματος «Γέφυρα») ή δεν την υπογράφεις και μπορούμε να σου κατασχέσουμε την περιουσία. Οπως λοιπόν προκύπτει από τη μέχρι τώρα πρακτική των τραπεζών, σ’ αυτές τις συμβάσεις εντάσσονται πολλαπλά επαχθείς όροι για τους δανειολήπτες, όπως:
• Να αναγνωριστεί το χρεωστικό υπόλοιπο που η τράπεζα θεωρεί ότι υφίσταται χωρίς να δίνεται δυνατότητα ελέγχου.
• Να καθορίζεται κυμαινόμενη δόση που αλλάζει (εννοείται προς τα πάνω) συνήθως ανά τριετία.
• Να μεταβάλλεται το επιτόκιο (εννοείται προς τα πάνω σε σχέση με τη δανειακή σύμβαση που έχει υπογραφεί).
Ολα αυτά γίνονται επειδή έχουν πείσει κάποιους με όρους πολιτικής απατεωνιάς ότι θα λάβουν τα ψίχουλα της εννεάμηνης επιδότησης της δόσης. Ετσι θυσιάζονται αφενός η δυνατότητα αμφισβήτησης των οφειλών, αφετέρου η όποια άλλη δικαστική προστασία παρέχεται κυρίως μέσω ανακοπών.
