Ο πιο δημοφιλής τσολιάς του ελληνισμού αποκαλύπτεται στο Documento και τον Παναγιώτη Φρούντζο στο σημειολογικό ραντεβού τους στα γουναράδικα της Αθήνας.
Δώσαμε ραντεβού στα γουναράδικα με τον Τσολιά της «Ελληνοφρένειας», τον Αποστόλη Μπαρμπαγιάννη, και ο όρος «ραντεβού» απέκτησε άλλες σημασίες
Εμείς νομίζαμε ότι το Documento του ζήτησε την αντάμωση στα γουναράδικα. Ο Τσολιάς μάς υπογράμμισε ότι πλανόμαστε πλάνην οικτράν: ο ίδιος όρισε τον τόπο συνάντησης (μάλλον μας κατεύθυνε τηλεπαθητικά). Ο,τι και αν ισχύει πάντως η συνάντησή μας υπήρξε ιδανική ευκαιρία για να απαντήσει σε μερικά αυτονόητα ερωτήματα: Τι είναι η σάτιρα; Πού ξεκινάει ο σεξισμός; Γιατί κόπηκε η «Ελληνοφρένεια» από τον Alpha; Είναι εθνοσωτήρια η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ; Ποιος είναι ο καλύτερος πρωθυπουργός της τελευταίας δεκαετίας; Απολαύστε τον υπεύθυνα.
Οταν γυρίζετε ένα επεισόδιο της τηλεοπτικής «Ελληνοφρένειας» ή προετοιμάζετε ένα αντίστοιχο της ραδιοφωνικής εκπομπής, το κάνετε για να εκτονώσετε την οργή που υπάρχει μέσα σας ή για να ρίξετε μια γεμάτη σφαλιάρα στην πολιτική και οικονομική εξουσία;
Ενας δημιουργός δεν δικαιούται να λειτουργεί με άξονα την οργή του ή οποιοδήποτε συναίσθημα. Αντιθέτως, υποχρεούται να φιλτράρει τις αντιδράσεις του, να αφουγκράζεται και να συντάσσεται με τις ανάγκες του αποδέκτη του και να είναι ψυχρός εκτελεστής των ιδεών και του έργου του.
Αφήνουμε τις σφαλιάρες για τους θρασύδειλους φασίστες που χτυπάνε γυναίκες σε τηλεοπτικά πάνελ. Και στους υποστηρικτές τους, επίσης φασίστες, που νομίζουν ότι με τσαμπουκάδες του κώλου θα χτυπήσουν την πολιτική και την οικονομική εξουσία. Παραβλέποντας το μαχαίρι που κρατούν στο άλλο χέρι.
Ποιον ορισμό δίνετε εσείς στη σάτιρα;
Θα σας μιλήσω για τον σκοπό της, μιας και ο ορισμός της είναι αντικειμενικός και όχι υποκειμενικός. Ο σκοπός της σάτιρας είναι να προβληματίζει και να γεννάει σκέψεις και ερεθίσματα στον ακροατή. Εμείς αυτό που επιδιώκουμε πάντα είναι να πούμε με καυστικό, σκωπτικό, ακόμη και επιθετικό τρόπο αυτό που πιστεύουμε για τα γεγονότα ή τα πρόσωπα. Ακόμη και αν χρειαστεί τις περισσότερες φορές να θυσιάσουμε το γέλιο ή το όποιο μειδίαμα για ένα αιχμηρό σχόλιο. Η θέση της σάτιρας είναι πάντα απέναντι σε κάθε μορφής εξουσία.
Θεωρείτε ότι υπάρχουν όρια στη σάτιρα;
Τα όρια στη σάτιρα τα βάζουν ο κόσμος και ο ίδιος ο δημιουργός. Τα όρια δεν ορίζονται από τα συμφέροντα και τις δεσμεύσεις κανενός καναλιού ή ραδιοφώνου και κανενός οργάνου υποτιθέμενης τήρησης δεοντολογίας και ορθού πολιτικού λόγου. Η αυτολογοκρισία του δημιουργού θα πρέπει να έχει να κάνει μόνο με αισθητικά κριτήρια, όχι περιεχομένου.
Η «Ελληνοφρένεια» ενημερώνει, σατιρίζει ή απλώς σαρκάζει για να περνάει η ώρα του ακροατή και του τηλεθεατή;
Αν η «Ελληνοφρένεια» σάρκαζε απλώς για περνάει η ώρα, να είστε σίγουρος ότι θα ήταν ακόμη στις οθόνες σας και με μεγαλύτερη διάρκεια εκπομπής. Γιατί όσο περισσότερες ασκόπως περασμένες ώρες για τον τηλεθεατή τόσο περισσότερα κέρδη για τον καναλάρχη και τους υποτακτικούς του. Το αντικείμενο της εκπομπής μας είναι η σάτιρα. Μέσα από τη σάτιρα υπάρχει και ένα στοιχείο ενημέρωσης. Αλλά με θέση, όχι με γραμμή όπως ένα δελτίο ειδήσεων.
Η συνέντευξη που κάνατε με τον Αδωνη Γεωργιάδη επικρίθηκε με δριμύτητα γιατί δώσατε την ευκαιρία σε έναν από τους κύριους εκφραστές της ακραίας Δεξιάς στη ΝΔ να προβάλει το προσωπείο του άνετου, σύγχρονου και φιλικού προς τον πολίτη πολιτικού.
Την ευκαιρία που αναφέρετε στο εν λόγω πρόσωπο την έδωσε ο σοφός λαός με την ψήφο του. Το προσωπείο του άνετου ο Αδωνης δεν είχε ανάγκη να το προβάλει από τη δική μας εκπομπή, το κάνει καθημερινά σε όλες τις άλλες. Οποιος είδε τον ακροδεξιό Γεωργιάδη –υμνητή της χούντας και των SS, πωλητή των βιβλίων του Χίτλερ και του Πλεύρη– ως φιλικό προς αυτόν, μάλλον ήταν έτοιμος να τον δει φιλικά έτσι κι αλλιώς. Εμείς είδαμε ένας νευρικό και αμήχανο για πρώτη φορά Αδωνη να δέχεται για πρώτη φορά κανονικές ερωτήσεις από κάποιον που σαφώς δεν τον θεωρούσε σοβαρό και φωστήρα της πολιτικής, όπως κάνουν οι περισσότεροι δημοσιογράφοι που τον φωνάζουν για να τον γλείψουν. Παρ’ όλα αυτά έχει ψηφίσει το ίδιο μνημόνιο εξαθλίωσης με τον Παππά και τη Γεροβασίλη που ήταν καλεσμένοι σε προηγούμενες εκπομπές και που δεν σόκαραν το φιλοθέαμον κοινό.
Ποια περσόνα από αυτές που έχετε επινοήσει σας ταλαιπωρεί περισσότερο: ο Μπαλούρδος ή ο Τσολιάς;
Ο Τσολιάς. Κυρίως επειδή είναι γόης και είναι κουραστικό κάθε φόρα να αντεπεξέρχομαι στις ανάγκες του ρόλου και να υποκύπτω στις άρρωστες ορέξεις των θαυμαστριών του στα εξωτερικά γυρίσματα. Το οποίο έχει ως αποτέλεσμα να προκαλεί την έκρηξη 25 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ που επί της ουσίας αιτούνται τη λογοκρισία μας, αποκαλώντας τον Τσολιά σεξιστή, ζητώντας εγγράφως από το λογοκριτικό όργανο ΕΣΡ την όποια τιμωρία της εκπομπής. Φαντάζομαι το κόψιμο της εκπομπής τούς χαροποίησε, αφού ζουν πια σε ένα τηλεοπτικό τοπίο απαλλαγμένο από τον σεξισμό.
Τι ακριβώς έγινε με την τηλεοπτική «Ελληνοφρένεια» και κόπηκε από τον Alpha;
Καθ’ ύλην αρμόδιο να απαντήσει είναι το κανάλι. Η θέση μας είναι πως μια εκπομπή πολιτικής σάτιρας σαν την «Ελληνοφρένεια» δεν κόβεται. Λογοκρίνεται.
Μιλάτε για λογοκρισία και ο κόσμος πιστεύει πως είναι δάκτυλος του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι δυνατό ο Κοντομηνάς να υποχώρησε σε πιέσεις από τους ανθρώπους της κυβέρνησης που ασχολούνται με τα ΜΜΕ;
Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω κάτι τέτοιο. Η μόνη αποδειγμένη απόπειρα λογοκρισίας από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ όπως προείπα είναι όταν 25 βουλευτές του το ζήτησαν εγγράφως στο ΕΣΡ. Είναι λογικό να πιστεύει ο κόσμος πως είναι ο ΣΥΡΙΖΑ από πίσω, ο πρώτος ύποπτος σε τέτοιες περιπτώσεις είναι πάντα η κυβέρνηση. Ενδεχομένως ο κόσμος να συνδύασε και την προϊστορία με τους 25 βουλευτές. Δεύτερος ύποπτος είναι η αντιπολίτευση και μετά τα παιχνίδια με την εξουσία του κάθε καναλιού.
Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω τις δεσμεύσεις του κάθε καναλάρχη ή διευθυντή, ούτε τι εκκρεμότητες μπορεί να έχει με τη Δικαιοσύνη ούτε τι χρέη μπορεί να έχει προς το δημόσιο και να αναγκάζεται να υποχωρήσει στις πιέσεις οποιασδήποτε κυβέρνησης ή μελλοντικής κυβέρνησης. Ούτε με αφορά. Μπορεί να μην τους άρεσε η εκπομπή μας. Μπορεί απλώς να τους ταίριαζαν αισθητικά περισσότερο από την «Ελληνοφρένεια» οι «Καρντάσιανς» ή οι «Οικογενειακές ιστορίες» και όλα αυτά να είναι θεωρίες συνωμοσίας.
Με έκπληξη όμως είδαμε το εύθικτο, αριστερό, προοδευτικό και ριζοσπαστικό κόμμα ΣΥΡΙΖΑ να μη βγάζει καμία ανακοίνωση που να καταγγέλλει τη λογοκρισία της εκπομπής. Ούτε καν μια ανακοίνωση υπέρ της ελευθερίας του λόγου. Τώρα αν ο κόσμος ψάχνει για ενόχους, αρκεί να σκεφτεί ποιους εξυπηρετεί η σιωπή της «Ελληνοφρένειας».
Διαβάστε επίσης: Θύμιος Καλαμούκης – Αποστόλης Μπαρμπαγιάννης: Οι πέντε εμμονές τον καιρό του χουντολαϊκισμού
Είστε κομμουνιστής;
Δεν με λες και Πολάκη, αλλά έναν Βελουχιώτη στο γραφείο τον έβαλα κι εγώ.
Τι σημαίνει να είσαι κομμουνιστής σήμερα, όταν η πλειονότητα του κόσμου έχει καταπιεί αμάσητο το αφήγημα της υπερεπάρκειας και της αιώνιας παντοκρατορίας του φιλελευθερισμού;
Το συγκεκριμένο ερώτημα τυχαίνει να είναι το αντικείμενο ενός σεμιναρίου που παρακολούθησα πρόσφατα από τον σύντροφο Γιώργο Κατρούγκαλο.
Στις μέρες της κυριαρχίας της πολιτικής ορθότητας δεν είναι –αν μη τι άλλο– επικίνδυνο να κινείσαι στα όρια του σεξισμού;
Θεωρώ σημαντικότερη τη διαφύλαξη της σεξουαλικής ελευθερίας από τις χαζομάρες των εύθικτων –στον υποτιθέμενο σεξισμό, αλλά όχι στα μέτρα ταπείνωσης της αξιοπρέπειας που ψηφίζουν– βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ.
Τι είναι προτιμότερο, να είσαι σάτυρος ή σατιρικός;
Το να είσαι σάτυρος έχει και πρακτική εφαρμογή. Κρεμάς κι ένα παλτό πάνω. Ενώ ο σατιρικός τι έχει; Το μόνο που ξέρει είναι να ξεκουμπώνει ρόμπες. Βέβαια βρίσκεται συχνά στην αμήχανη στιγμή που τις αντικρίζει ήδη ξεκούμπωτες.
Από το 2010 οι κυβερνήσεις της χώρας δίνουν άοκνο αγώνα «για να σώσουν την πατρίδα μας». Ενα από τα καίρια ερωτήματα που δεν έχουν απαντηθεί πειστικά είναι «τι είναι η πατρίδα μας;».
Η πατρίδα μας σίγουρα δεν είναι αυτό που εννοούν οι επαγγελματίες ΜΠΑΤΡΗΟΤΕΣ, όπως δεν είναι και αντικείμενο σωτηρίας οποιουδήποτε λωποδύτη που αυτοπλασάρεται ως μεσσίας. Πατρίδα μας είναι οι ιδέες μας, η άποψή μας, η αισθητική μας, οι ποιητές μας, οι συνθέτες μας, οι ζωγράφοι μας, η ιστορία μας, οι φωνές μας, οι γροθιές μας.
ΓΑΠ, Αντώνης Σαμαράς, Αλέξης Τσίπρας: ποιος από τους τρεις είναι περισσότερο εθνοσωτήρας;
O Σαμαράς σίγουρα όχι. Υπήρξε απλώς μια ακροδεξιά παρένθεση ανάμεσα σε δύο σοσιαλιστές ηγέτες. Με αποτέλεσμα να τον πετάξει το σύστημα σαν τρύπια καπότα. Στον ΓΑΠ οφείλουμε πολλά. Κυρίως, χάρη στον ΓΑΠ οφείλουμε πολλά. Ομως λυπάμαι, αλλά it’s just mathematics. Ο Τσίπρας είναι ο μακροβιότερος μνημονιακός πρωθυπουργός. Οπότε… ave Tsipras (τώρα που το σκέφτομαι ίσως αδικείται που δεν έγινε κι αυτός σαλάτα σαν τον Καίσαρα. Tsipras salad. Δεν είναι κακή ιδέα).
Τις επόμενες εκλογές θα κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ: μπορείτε να σκεφτείτε μια πιο σατιρική φράση από αυτή;
Ναι, βεβαίως. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα μας βγάλει από τα μνημόνια. Επίσης, η ανάπτυξη θα έρθει το δεύτερο εξάμηνο του 2016. Επίσης, η ανάπτυξη θα έρθει το πρώτο εξάμηνο του 2017. Επίσης, η ανάπτυξη θα έρθει το δεύτερο εξάμηνο του 2018… σταματήστε με κάπου, θα ξελιγωθούμε.
Μετά τον Τσίπρα έρχεται ο Μητσοτάκης. Ποιο επιφώνημα ταιριάζει σε αυτήν τη διαδοχή;
Μπουχαχαχαχά. ΛΟΛ. OMG (για τον ερχομό του Κούλη).
Σνιφ, κλαψ, λιγμ (για τον χαμό του Αλέξη).
Διαβάσατε τη συνέντευξη της Μπέττυς Μπαζιάνα την προηγούμενη εβδομάδα στην «Εφ.Συν.»; Καταλάβατε γιατί ξεσήκωσε σάλο;
Φαντάζομαι κυρίως για τη δήλωσή της πως κλαίει κάθε 5η Ιουλίου.
Σαφώς επηρεασμένη η γυναίκα από τον σύντροφό της, ο οποίος έμπηγε τα κλάματα από την προηγούμενη ημέρα, την 4η Ιουλίου, λόγω της Ημέρας Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ. Οι διεθνείς σχέσεις θέλουν και συνέπεια.
Ποιο θα ήταν το κεντρικό προεκλογικό σύνθημα του Τσολιά αν κατέβαινε υποψήφιος σε εκλογές;
Ο Τσολιάς δε θα ερχόταν στα πράγματα μέσα από εκλογές. Θα τον έφερνε ο λαός στα χέρια. Για χάρη όμως του επίμονου πόπολου θα βροντοφώναζε: «ΓΑΜΑΤΕ τους ΓΙΑΤΙ ΧΑΝΟΜΑΣΤΕ»! (Αναφορά στον φίλο μου Τζίμη Πανούση με αφορμή τον αιφνίδιο θάνατό του.)
Πώς νιώσατε όταν το Documento σας έδωσε ραντεβού στα γουναράδικα;
Μην μπερδεύεστε. Εμείς σας δώσαμε ραντεβού στα γουναράδικα. Καλή αντάμωση λοιπόν στις αυθεντικές έννοιες προτού εκφυλιστούν από ελπίδες πρώτης και δεύτερης φοράς ξετσιπωσιάς.
Φωτογραφίες Μενέλαος Μυρίλλας