Την τεχνική έκθεση του ομότιμου καθηγητή Παναγιώτη Καρύδη αναφορικά με την απόσπαση των αρχαιοτήτων ή όχι στο σταθμό «Βενιζέλου» του μετρό της Θεσσαλονίκης δημοσιεύει αποκλειστικά το documentonews.gr η οποία και θα συζητηθεί στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ).
Λίγες ώρες πριν την έκτακτη συνεδρίαση του ΚΑΣ για το θέμα των αρχαιοτήτων η οποία έχει ξεσηκώσει θύελλα διαμαρτυριών τις τελευταίες και ενώ όλα τα επιχειρήματα για την απόσπαση των αρχαιοτήτων της Βενιζέλου έχουν ήδη αποδομηθεί, επιστρατεύεται τώρα ένα νέο επιχείρημα αυτό του κινδύνου των αρχαιοτήτων από κραδασμούς και σεισμό. Με τα ερωτήματα που εγείρει η συγκεκριμένη έκθεση να είναι πολλά και να χρίζουν άμεσης απάντησης, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές του documentonews.gr.
Πιο αναλυτικά το αίτημα αναπομπής στο ΚΑΣ από την Αττικό Μετρό συνοδεύεται από μια ολιγοσέλιδη «τεχνική έκθεση» του ομότιμου καθηγητή του ΕΜΠ Παναγιώτη Καρύδη. Η έκθεση είχε ως σκοπό την «διερεύνηση των επιπτώσεων που ενδέχεται να προκληθούν από τις φάσεις κατασκευής με την κατά χώρα διατήρηση των αρχαιοτήτων του Σταθμού Βενιζέλου στις υφιστάμενες και τις επισφάλειες που θα δημιουργηθούν κατά τη φάση της εκσκαφής και της προσωρινής αντιστήριξης του Σταθμού. Η έκθεση ανατέθηκε στον κ. Καρύδη στις 21 Νοεμβρίου και κατατέθηκε τέσσερις μέρες μετά στις 25 Νοεμβρίου. Προηγουμένως ο καθηγητής Καρύδης είχε πραγματοποιήσει επιτόπια έρευνα στις 14 Δεκεμβρίου. Σε μια περίοδο που σύμφωνα με πληροφορίες του documentonews.gr, όλες οι αρχαιότητες είχαν ήδη καταχωθεί και δεν υπήρχε τίποτα ορατό.
Η έκθεση τάσσεται υπέρ της απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων, καθώς θα προκύψει «βελτίωση της κατάστασης των αρχαιοτήτων».
«…Η λύση της κατασκευής του Σταθμού με την προσωρινή απόσπαση, συντήρηση, αποθήκευση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων στην ίδια οριζοντιογραφική και υψομετρική θέση προκρίνεται ως η μοναδική λύση για τη διάσωσή τους. Επιπλέον εφαρμόζοντάς την θα υπάρξει η δυνατότητα τοποθέτησης αντικραδασμικού στρώματος και κατάλληλης σεισμικής μόνωσης κάτω από τις Αρχαιότητες προτού αυτές επανατοποθετηθούν, μετά βέβαια από σχετική μελέτη.
Προτείνεται να αφαιρεθούν το συντομότερο δυνατόν οι σάκκοι άμμου και η άμμος και να αποσπασθούν προσωρινά τα αρχαιολογικά ευρήματα από τον Σταθμό Βενιζέλου ώστε να αποτραπεί η καταστροφή, η αλλοίωση η με οποιονδήποτε τρόπο υποβάθμισή τους (ολικώς ή μερικώς) από τις εργασίες κατά της φάση της εκσκκαφής και της προσωρινής αντιστήριξης του Σταθμού». επισημαίνεται στο τελικό συμπέρασμα της έκθεσης Καρύδη
Στην έκθεση γίνεται επίσης λόγος για «αβεβαιότητες», καθώς επίσης και για «ανάπτυξη ισχυρών κραδασμών κατά τη φάση κατασκευής του έργου» με «καταστροφικές επιπτώσεις στα αρχαιολογικά ευρήματα» (λες και οι εργασίες απόσπασης δεν έχουν ανάλογους κινδύνους), καθώς επίσης και για κινδύνους που εκγυμονούνται από τυχόν σεισμό στην περιοχή της Θεσσαλονίκης. Η έκθεση συνοδεύεται μάλιστα και από έκθεση του καθηγητή σεισμολογίας κ. Χρήστου Παπαϊωάννου που μιλά για καταστροφικό σεισμό τα επόμενα χρόνια στην Θεσσαλονίκη που θα βλάψει τα αρχαία αν παραμείνουν μέσα!
«Από τα αποτελέσματα του ανωτέρω πίνακα προκύπτει ότι η πιθανότητα γένεσης ισχυρού σεισμού τα προσεχή χρόνια είναι στατιστικά σημαντική, παρατήρηση η οποία θα πρέπει να ληφθεί υπόψη» επισημαίνει ο κ. Παπαϊωάννου.
Υπάρχει τεκμηρίωση;
Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε ότι σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές η μελέτη της Αττικό Μετρό που έχει σταλεί στο ΚΑΣ θα πρέπει να εξηγεί πως ακριβώς θα γίνει ο τεμαχισμός, η απόσπαση και η έξοδός των αρχαιοτήτων από μια τρύπα 26 τ.μ. που υπάρχει σήμερα στην πλάκα της οδού Εγνατίας.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές το 2014 που γινόταν πάλι λόγος για απόσπαση υπήρχε ένα ολόκληρο ανοιχτό σκάμμα και δεν είχε κατασκευαστεί η πλάκα που υπάρχει σήμερα.
Επίσης ένα ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσο υπάρχει ή όχι αναλυτικό και ακριβές χρονοδιάγραμμα της νέας ανασκαφής των υποκείμενων στρωμάτων, της κατάχωσης, της απόσπασης και της επανατοποθέτησης και της ανάδειξης εντός του σταθμού και να μην υπάρχει μόνο μια γενική και αόριστη αναφορά του Απριλίου του 2023 ως χρόνο περάτωσης του έργου.
Οι σφοδρές αντιδράσεις
Σημειώνεται ότι η τέως γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Μαρία Βλαζάκη σε δήλωσή της στο documentonews.gr ανέφερε ότι η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟ χωρίς αιτία και δικαιολογία καλεί το ΚΑΣ να επικυρώσει προειλημμένες αποφάσεις σχετικά με τη μεταφορά των αρχαιοτήτων στον σταθμό Βενιζέλου του μετρό Θεσσαλονίκης.
Στις 23 Δεκεμβρίου ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων εξέδωσε επίσης ανακοίνωση στην οποία ανέφερε μεταξύ άλλων:
«Αντί να αντιτάξουν επιστημονικά επιχειρήματα στον δημόσιο διάλογο που διεξάγεται εδώ και μήνες ενώπιον όλης της επιστημονικής κοινότητας, φαίνεται πως επιλέγουν την εκβιαστική οδό της έγκρισης μιας μελέτης που δεν θα έχει καν διαβαστεί! Δεν εξηγείται αλλιώς η βεβιασμένη προσπάθεια να συνεδριάσει το ΚΑΣ μέσα σε 4 μόλις ημέρες από την κατάθεση της μελέτης, χρόνος που προφανώς δεν επαρκεί για να γνωμοδοτήσουν τεκμηριωμένα οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου για ένα τόσο σοβαρό θέμα!
Προφανώς επιδιώκουν μια συνεδρίαση-παρωδία, με τα μέλη του ΚΑΣ να μην έχουν καν προλάβει να μελετήσουν τα δεδομένα που θα προσκομιστούν.
Μετά από τόσους μήνες ενεργοποίησης της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας και ευαισθητοποίησης και αγώνα των πολιτών, το ελάχιστο που θα έπρεπε να κάνει η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ είναι να μην ορίσει μια συνεδρίαση εξπρές του ΚΑΣ. Το ελάχιστο που θα έπρεπε να κάνει η Αττικό Μετρό είναι να καταθέσει στα αρμόδια όργανα τη μελέτη που ισχυρίζεται πως ετοίμασε, με πλήρη τεχνική τεκμηρίωση, με αναλυτικό χρονοδιάγραμμα εργασιών και πλήρως κοστολογημένη, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων, προκειμένου να κριθεί από το σύνολο της επιστημονικής κοινότητας.
Υπενθυμίζουμε ότι μέχρι σήμερα 24 αρμόδιοι επιστημονικοί φορείς, όχι μόνον της αρχαιολογικής κοινότητας αλλά και του τεχνικού κόσμου, έχουν υποστηρίξει με δημόσιες τεκμηριωμένες τοποθετήσεις τους τόσο την εξαιρετική σημασία του ανασκαφικού ευρήματος όσο και τη δυνατότητα υλοποίησης των ισχυουσών αποφάσεων και τεχνικών μελετών για την κατά χώραν διατήρησή του».
Η έκθεση
