Κράτος εξαφανισµένο, χωρίς να δίνει βοήθεια και ενηµέρωση, µε επιτήδειους να παίρνουν αποζηµιώσεις και να κυνηγάνε «αρπαχτές» και µε οικογένειες πληµµυροπαθών µοιρασµένες δεξιά και αριστερά
Είκοσι µέρες και είκοσι νύχτες πέρασαν από τότε που η κακοκαιρία Ντάνιελ χτύπησε τη Θεσσαλία, αφήνοντας στο διάβα της 17 νεκρούς. Τότε που οι άνθρωποι ήταν ανεβασµένοι στις ταράτσες και τις στέγες των σπιτιών τους, άλλοι κουβαλώντας τους ηλικιωµένους γονείς τους και άλλοι κρατώντας τα µωρά τους αγκαλιά, ελπίζοντας να µην πνιγούν. Εικόνες ολικής καταστροφής. Ανθρωποι που είδαν τους κόπους µιας ζωής να βυθίζονται στα λασπόνερα. Ηλικιωµένοι µε δάκρυα στα µάτια και ελάχιστα προσωπικά είδη ανά χείρας να τρέχουν να σωθούν. Σήµερα καλο-ύνται να συµβιβαστούν µε την απώλεια –κάθε µορφής– και την απουσία του κρατικού µηχανισµού, που για ακόµη µια φορά απέτυχε να ανταποκριθεί στις ανάγκες µιας κοινωνίας που βουλιάζει. Οι ελπίδες τους στηρίζονται στους εθελοντές που έρχονται από όλα τα µέρη της Ελλάδας και αποδεικνύουν άλλη µια φορά πως η αλληλεγγύη ξεπερνά το «επιτελικό κράτος» του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Ανήµπορα ζώα που πνίγηκαν και σήµερα στοιβάζονται στις άκρες των χωριών, δηµιουργώντας µια τεράστια υγειονοµική βόµβα. Χαµένες σοδειές και καταστραµµένα χωράφια που θα κάνουν χρόνια να καλλιεργηθούν ξανά. Αρρώστιες που θερίζουν, οι ελλείψεις σε φάρµακα τεράστιες και ο κάµπος µια απέραντη λίµνη. «Να είµαστε έτοιµοι γιατί βλέπω να ξαναπνιγόµαστε» λέει ο Κώστας Μαραγκός από τον Παλαµά Καρδίτσας. «Οι ζηµιές είναι τεράστιες, αν βρέξει ξανά δεν προλαβαίνουµε… δεν ξέρουµε αν θα σωθούµε».
Είκοσι ηµέρες µετά το Documento δίνει ξανά τον λόγο στους ίδιους τους πληγέντες.
Ο Κώστας Μαραγκός από τον Παλαµά Καρδίτσας ήταν από τους πρώτους πολίτες που επικοινώνησαν µε το Documento αµέσως µετά τη βιβλική καταστροφή, µεταφέροντάς µας τις εικόνες αποκάλυψης που έζησε ο τόπος του. Οι µέρες πέρα-σαν κι ακόµη παλεύει να σώσει ό,τι σώζεται.
«Εδώ τις τελευταίες µέρες δεν έχει γίνει τίποτε» µας λέει και συνεχίζει µε την κούραση να χρωµατίζει τη φωνή του: «Υ-ποτίθεται ότι περιµένουµε να περάσουν κλιµάκια για τις αποζηµιώσεις. Σε κάποιους έχουν αρχίσει και µπαίνουν οι 6.600 ευρώ», αν και «αυτό γίνεται ανεξέλεγκτα από τα Ε9, δηλαδή όποιος έχει δηλωµένο σπίτι εδώ, µε αποτέλεσµα να έχουν πάρει αποζηµιώσεις και άνθρωποι που δεν επλήγησαν από το νερό. Ανθρωποι που ξέρω στη Ματαράγκα και δεν πατήθηκαν από το νερό πήγανε, έκαναν δήλωση και πήρανε την αποζηµίωση. ∆εν υπάρχει έλεγχος».
Οσο για τον ίδιο και την οικογένειά του, «τα παιδιά µου είναι στην Αθήνα, τη δουλειά µου ξέχνα τη για ένα διάστηµα γιατί το µαγαζί που δούλευα πήρε νερό στο 1,60 µ., η ζηµιά που έχει πάθει ο άνθρωπος είναι τεράστια, τα µηχανήµατα που είχε µέσα είναι πανάκριβα, το ένα κοστίζει µεταχειρισµένο 30.000 ευρώ».
Από πλευράς πολιτείας «το µόνο που κάνουνε είναι να µαγειρεύουν στο δηµαρχείο και πάµε και παίρνουµε φαγητό όλες αυτές τις µέρες. Υποτίθεται περιµένουµε να περάσει κλιµάκιο για αυτοψία, γιατί λένε πως θα δώσουν έως και 10.000 ευρώ για τις ζηµιές που έχεις πάθει σε ντουλάπια κουζίνας κ.λπ. και µετά επιπλέον 20.000 για αυτούς που έχουν δοµικές ζηµιές στον σκελετό των σπιτιών».
«Στην περιοχή είναι ως επί το πλείστον βαµβακοπαραγωγοί και δεν ξέρουµε αν θα είναι καλλιεργήσιµα τα χωράφια την επόµενη µέρα. Πανάκριβα µηχανήµατα καταστράφηκαν. Το καθένα κοστίζει 15.000 µε 20.000 ευρώ, άλλο για να σπείρεις, άλλο για να θερίσεις, άλλο για να οργώσεις, τα έχουν χάσει όλα οι άνθρωποι. Σκέψου έναν αγρότη που έχασε κτήµατα, τρακτέρ, µηχανήµατα από τα οποία έβγαζε λεφτά. Τα χωράφια του δεν ξέρει αν θα είναι καλλιεργήσιµα, έχασε το σπίτι του…» λέει.
Μια πενταµελής οικογένεια µε ένα παιδί ΑµεΑ δεν έχει πια σπίτι να µείνει. «Η αδερφή του, που µένει σε άλλο χωριό, τους βρήκε ένα σπιτάκι να το νοικιάσουν προσωρινά και να µπορέσουν να αντεπεξέλθουν. Ενώ λοιπόν τα συµφωνήσανε, τώρα η σπιτονοικοκυρά τούς είπε να φύγουν γιατί το σπίτι έκανε κάποιες ρωγµές. Η κοπέλα που πήγε να καθαρίσει το σπίτι µου είπε πως οι ρωγµές προϋπήρχαν και δεν έγιναν µε την πληµµύρα. Αυτοί θέλουν να δηλώσουν και να πάρουν αποζηµίωση. ∆εν έχουν άλλη επιλογή, θα φύγουν, τώρα ψάχνουν να βρουν άλλο. Στον Παλαµά δεν έχει σπίτια διαθέσιµα προς ενοικίαση».
«Κι αν πληµµυρίσουµε ξανά;»
Ο κ. Κώστας αναρωτιέται τι θα συµβεί την επόµενη µέρα: «Εµείς δεν έχουµε πάρει ακόµη κάποια αποζηµίωση, αλλά το πιο σηµαντικό είναι ότι δεν έχει διορθωθεί τίποτε από αυτά τα αναχώµατα. Τέλος του µήνα περιµένουµε και πάλι κακοκαιρία, τι θα γίνει τότε; Ολοι λένε γιατί να φτιάξουµε τα σπίτια µας αφού θα πληµµυρίσουν ξανά».
Η Νικολέτα Παπάρα, που κατοικεί στην Αγία Τριάδα Καρδίτσας και περίµενε να διασωθεί µαζί µε ακόµη 30 άτοµα εγκλωβισµένη για ώρες στον δεύτερο όροφο του σπιτιού της, έχει πλέον χωριστεί από τον άντρα της καθώς οι συνθήκες τούς έχουν αναγκάσει να ζουν σε διαφορετικά σπίτια. Συγγενείς και φίλοι φιλοξενούν εκείνη, τον σύζυγό της και το ένα της παιδί, ενώ το άλλο σπουδάζει στην Αθήνα, µε την κ. Νικολέτα να ανησυχεί πώς θα καλύψουν τα έξοδά του.
Οπως λέει στο Documento, «το ίδιο συµβαίνει και µε άλλους χωριανούς µας, οι οποίοι φιλοξενούνται στα παιδιά τους ή σε φίλους, προσπαθούν να βρουν σπίτια ακόµη και από γνωστούς. Για ενοίκιο δεν βρίσκουµε τίποτε, δεν τα δίνουνε και όσοι τα δίνουν είναι κάτι παλιόσπιτα που έχουνε νοικιαστεί όλα µε 300-400 ευρώ».
«Πνιγήκαµε και δεν έχουµε πάρει τίποτε»
«Ο σύλλογος λογιστών Καρδίτσας», όπως λέει η κ. Νικολέτα στο Documento, «µέχρι χτες έλεγε να µην κάνουµε αίτηση, αλλά σήµερα ανακοινώθηκε ότι πρέπει να κάνουµε, αλλιώς τα λεφτά δεν τα παίρνουµε. Υπάρχουν άτοµα των οποίων τα σπίτια δεν πήρανε νερό και έχουν πάρει τα λεφτά, ενώ εµείς που πνιγήκαµε δεν έχουµε πάρει τίποτε».
Σε µια τέτοια τεράστια καταστροφή το κράτος θα έπρεπε να έχει στείλει δικούς του µηχανικούς, εφόσον, όπως µας λέει η κ. Νικολέτα, «ακούσαµε, και δεν ξέρουµε αν ισχύει, πως πρέπει να πάρουµε µηχανικό για να µας φτιάξει φάκελο, να δει τι ζηµιές υπάρχουν στο σπίτι, να τις καταθέσουµε, αλλά δεν ξέρω πού, για να πάρουµε κάποια έξτρα χρήµατα, γιατί οι ζηµιές είναι πολύ µεγάλες. Εν τω µεταξύ οι µηχανικοί ζητάνε τρελά λεφτά, 1.600 ευρώ. ∆εν ξέρουµε τι ισχύει, βοηθήστε µας!».
«Το άδικο που µε κάνει να τρελαίνοµαι είναι που υπάρχουν σπίτια σε άλλη περιοχή τα οποία δεν είχαν τις ίδιες καταστροφές µε εµάς αλλά θα πάρουν τα ίδια χρήµατα µε εµάς που πνιγήκαµε – το νερό έφτασε το ενάµισι µέτρο. Είναι στα σπίτια τους και µένουν. Είναι πολύ άδικο αυτό που κάνει το κράτος» δηλώνει µε αγανάκτηση.
«Στην Αγία Τριάδα σε κάποια σπίτια το νερό είναι µέχρι τα κεραµίδια. Τα περισσότερα στη γειτονιά µου δεν είναι κατοικήσιµα. Ενας γείτονας έκανε έκκληση στον κόσµο τουλάχιστον για τρία στρώµατα, για να µπορέσουν να µείνουν µες στο σπίτι µε την οικογένειά του, το οποίο αν το δείτε µέσα από τη βρόµα και τη λάσπη… ∆εν µπορείς να κατέβεις ούτε να πας στη δουλειά σου. Τα πλακάκια βγάζουν υγρασία, µούχλα» λέει χαρακτηριστικά η κ. Νικολέτα.
«Μας φέρανε κάποιοι εθελοντές πράγµατα»
«Μας φέρανε κάποιοι εθελοντές πράγµατα, το κράτος δεν έχει δώσει κάτι, µέχρι από τον Πολύγυρο Χαλκιδικής ήρθανε και φέρανε τρόφιµα και νερά. Ο κόσµος µας βοηθάει» σηµειώνει η ίδια. Οπως λέει στο Documento, είναι αγρότισσα αλλά τα χωράφια της δεν υπάρχουν πια: «Σε όλη την περιοχή εδώ κανένας δεν µπαίνει στα χωράφια του, δεν υπάρχει τίποτε και δεν ξέρω αν θα µπορέσουµε ούτε του χρόνου να τα καλλιεργήσουµε».
Ο Αναστάσιος Ψοφογιώργος είναι διευθυντής του εργοστασίου του Αγροτικού Συνεταιρισµού Πηλίου. Από την πλευρά του εστιάζει στην κατάσταση που επικρατεί ακόµη και σήµερα στον συνεταιρισµό: «Επειδή είναι δίπλα από ένα ρέµα έπαθε ζηµιά, έφυγε το τοιχίο, φύγανε προϊόντα, φύγανε υποδοµές, φύγανε µηχανήµατα, φύγανε τα πάντα. Εχει πάθει ζηµιά. Καταγράφουµε για να µπορέσουµε να κάνουµε την αίτηση στην περιφέρεια για τα περαιτέρω».
Αποτυπώνοντας την εικόνα της γεωργικής παραγωγής ο Αν. Ψοφογιώργος σηµειώνει: «Ο ορεινός όγκος της παραγωγής δεν µπορεί να εκτιµηθεί διότι η αγροτική οδοποιία έχει κοπεί, δεν µπορεί να αποκατασταθεί, όπως το ίδιο συµβαίνει και µε τον δρόµο. Σίγουρα τα κτήµατα σε όλο τον ορεινό όγκο του Πηλίου έχουν κοπεί στη µέση».
Οπως εξηγεί, «στον περιφερειακό δρόµο υπάρχουν προβλήµατα στο ανατολικό Πήλιο, δεν µπορούν να περάσουν µεγάλα φορτηγά. Στο νότιο Πήλιο µπορούν να περάσουν αλλά µέχρι ένα συγκεκριµένο βάρος. Σε κάποια σηµεία περνάνε µόνο ΙΧ και όχι φορτηγά. Παραθαλάσσια η κατάσταση είναι χαώδης καθότι ακόµη µαζεύουν τα χώµατα, τα φερτά υλικά• θέλει δου-λειά».
«Ολοκληρωτική καταστροφή»
Ο Κώστας Τσιάπουλας, κάτοικος Βλοχού Καρδίτσας, είδε στα 67 του χρόνια το βιος του να χάνεται: «Η καταστροφή είναι ολοκληρωτική. Την Τετάρτη [20 Σεπτεµβρίου] γύρισα στον Βλοχό και έχει παντού λάσπη. Εφυγαν τα νερά και έχει λάσπη παντού, µες στο σπίτι, στα µπαλκόνια, κάποιες πόρτες έχουν σφηνώσει, ολοκληρωτική καταστροφή. Νερό σήµερα το µεσηµέρι ήρθε, όχι πόσιµο, αλλά τουλάχιστον για καθάρισµα. Για να αρχίσουµε να πλένουµε. Βοµβαρδισµός να γινόταν θα είχαµε λιγότερη καταστροφή».
«Πρέπει να γίνει και καθαρισµός των δρόµων και συλλογή των νεκρών ζώων, να γίνει απολύµανση» τονίζει.
Τα µηχανήµατα πήγαν να καθαρίσουν στον Βλοχό ύστερα από 17 ηµέρες. «Είναι όλα διασκορπισµένα» λέει ο Κ. Τσιάπουλας. Ο ίδιος είχε εκλεγεί πρόεδρος στο χωριό το 1994, λίγο πριν από τις µεγάλες πληµµύρες, και θυµάται ότι «τότε έγιναν κάποια έργα και κάποια αναχώµατα και µετά αφεθήκαµε στη µοίρα µας. ∆εν έγινε το παραµικρό στο χωριό µας και στα γύρω χωριά. Η ανάσχεση του νερού γίνεται στα πρώτα σηµεία. Επρεπε να έχουν γίνει φράγµατα στην Πύλη Τρικάλων, στο Μουζάκι Καρδίτσας, στη Σκοπιά Φαρσάλων. ∆εν έγιναν. Ο Ιανός το 2020 ήταν µεγάλη καµπάνα. Πληµµύρισε η Καρδίτσα, εµείς σωθήκαµε. Αλλά δεν έκαναν τίποτε, µόνο έργα βιτρίνας».
Συµπληρώνει για την κρατική αρωγή: «Μας έχουν φέρει τρόφιµα, νερό, παπούτσια, ρούχα, φάρµακα, έκαναν και εµβολιασµό για τον τέτανο και όσοι παίρνουµε φάρµακα η συµµετοχή είναι µηδέν. Αποζηµιώσεις µπήκαν τα πρώτα 6.600 ευρώ χωρίς την αίτηση αλλά όχι σε όλους, υπάρχουν κάποια προβλήµατα».
«Το νερό έχει περίεργο χρώµα»
Κάτοικος της Καρδίτσας η οποία βοηθάει εθελοντικά στην περιοχή περιέγραψε στο Documento την κατάσταση: «Το χωριό Βλοχός είναι ίσως το χωριό που έχει πληγεί περισσότερο από όλα από την κακοκαιρία. ∆εν ήταν όλα τα σηµεία προσβάσιµα, το νερό δεν είχε πέσει, εποµένως υπήρχαν πολλά εγκλωβισµένα ζώα, έχουν αγριέψει πολύ, είναι φοβικά και υποσιτισµένα».
Μαζί µε άλλους πολίτες προσπαθούν να βρουν λύση για το πού θα µείνουν τα ζώα: «Από παραγωγικά ζώα έχω δει µε τα µάτια µου δεκάδες κότες πνιγµένες, τις οποίες κανείς δεν έχει µαζέψει».
Το συγκλονιστικό, τονίζει, είναι ότι «εκτός από τα αδέσποτα, έχουν εγκαταλείψει και δεσποζόµενα ζώα, επειδή φοβούνται µην κολλήσουν τίποτε».
«Η µόνιµη αγωνία» συνεχίζει «είναι αν το νερό είναι πόσιµο. Ούτε εγώ δεν γνωρίζω. Η τελευταία ενηµέρωση από την αντίστοιχη υπηρεσία ύδρευσης στην Καρδίτσα ήταν ότι το νερό είναι πόσιµο, ωστόσο έχει περίεργο χρώµα και οι κάτοικοι δεν θέλουν να το πιουν. Είχε άθλια γεύση όταν το δοκίµασα».
