Κατά την τετραετία 2015-2019 σημειώθηκε εντυπωσιακή πρόοδος στις θεσμικές μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος και την υποβοήθηση της επιχειρηματικότητας.
Σταθερή πυξίδα στον τομέα αυτό της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ ήταν οι γενναίες τομές χωρίς εκπτώσεις στα πεδία του σεβασμού στο περιβάλλον, της μέριμνας για τη δημόσια ασφάλεια και του δημόσιου συμφέροντος. Οι προοδευτικές μεταρρυθμίσεις τα έβαλαν με τα συμφέροντα και τις πελατειακές σχέσεις της προηγούμενης κυβέρνησης και επέβαλαν όρους διαφάνειας στις συναλλαγές με το κράτος.
Τα παραδείγματα είναι πολλά: 1) Κτηματολόγιο, 2) Απλοποίηση στην αδειοδότηση, 3) One-stop shop για τις επιχειρήσεις, 4) Νέος νόμος για τις δημόσιες προμήθειες και τις συμβάσεις παραχώρησης, 5) Νέο θεσμικό πλαίσιο για τη χωροταξία, 6) Πλήρης ηλεκτρονικοποίηση του συστήματος έκδοσης οικοδομικών αδειών, 7) Νέο θεσμικό πλαίσιο για τις στρατηγικές επενδύσεις, 8) Νέος αναπτυξιακός νόμος.
Στον αντίποδα των παραπάνω, η ΝΔ έφερε στη Βουλή το νομοσχέδιο «Επενδύω Ελλάδα», το οποίο ψηφίστηκε την Πέμπτη 24 Οκτωβρίου. Βασικός στόχος της νέας κυβέρνησης είναι να αποδομήσει τις σημαντικές μεταρρυθμίσεις που θέσπισε ο ΣΥΡΙΖΑ θυμίζοντάς μας την παλιά «καλή» Ελλάδα όπου τα εμπεδωμένα συμφέροντα καθόριζαν το νομοθετείν στη χώρα με φωτογραφικές διατάξεις «διά πάσαν νόσον».
Ωστόσο η δυσάρεστη ψήφιση του εν λόγω πολυνομοσχεδίου πρέπει να αποτελέσει αφορμή για ουσιαστικό διάλογο για τις πραγματικές ελλείψεις του θεσμικού πλαισίου αναφορικά με τη λειτουργία των επιχειρήσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, το μεγαλύτερο πρόβλημα του ελληνικού επιχειρείν, το μεγαλύτερο εμπόδιο στις green field investments σε αυτήν τη χώρα, υπήρξε η απουσία χωροταξικού σχεδιασμού, η οποία είναι τελικά η αφετηρία των ιδιομορφιών στο θεσμικό πλαίσιο αδειοδότησης. Μερικά παραδείγματα: άδεια εγκατάστασης, ελληνική πρωτοτυπία, απουσία κτηματολογίου, ελληνική ιδιαιτερότητα ΕΣΧΑΣΕ (Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων) και προηγούμενες ρυθμίσεις ad hoc χωροθέτησης. Δική μας πρωτοτυπία. Αποκορύφωμα όλων η μεγαλύτερη περιβαλλοντική αμαρτία σε αυτήν τη χώρα, η εκτός σχεδίου δόμηση, η απουσία ολοκληρωμένου χωροταξικού σχεδιασμού, η απουσία σαφώς προσδιορισμένων χρήσεων γης για όλη την ελληνική επικράτεια.
Τι έκανε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ για όλα αυτά; Ψηφίσαμε νέο νόμο για τη χωροταξία. Προχωρήσαμε την έκδοση των περιφερειακών χωροταξικών. Κάναμε διαγωνισμούς και βρίσκονται υπό εκπόνηση όλα τα τομεακά-κλαδικά χωροταξικά. Βάλαμε όρια στη λογική της ad hoc χωροθέτησης των ειδικών χωρικών μέσα από την προέγκρισή τους, ώστε να διασφαλίζεται η συμβατότητα του εκάστοτε επιχειρηματικού σχεδιασμού με τον εθνικό σχεδιασμό. Και, φυσικά, προχωρήσαμε την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης και την ανάρτηση των δασικών χαρτών της χώρας σε τέσσερα χρόνια, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι τα ευαίσθητα αυτά δεδομένα θα παραμείνουν υπό δημόσιο έλεγχο. Πάνω από όλα, όμως, ωριμάσαμε το νομικό πλαίσιο και συνάψαμε δάνειο με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ώστε όλοι οι ΟΤΑ της χώρας να μπορούν να χρηματοδοτήσουν την έκδοση τοπικών χωρικών σχεδίων με σκοπό να γίνει πράξη το όραμα του ολοκληρωμένου, σειριακού για όλη την επικράτεια σχεδιασμού επί των χρήσεων γης.
Ας δούμε όμως, τι έκανε η ΝΔ με το πρόσφατα ψηφισμένο νομοσχέδιο.
Πρώτον, καθιστά προαιρετική την προέγκριση στα ειδικά χωρικά σχέδια, ως εάν ο έλεγχος συμβατότητας ενός ΕΧΣ με τον εθνικό χωροταξικό σχεδιασμό να εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια κάθε επενδυτή.
Δεύτερον, παραβιάζοντας τη λογική τόσο του συντεταγμένου και καθολικού χωροταξικού σχεδιασμού όσο και το σκεπτικό με το οποίο έχουμε εξασφαλίσει ανοικτή χρηματοδοτική γραμμή από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, προτείνει τα τοπικά χωρικά σχέδια να μπορούν να εκπονούνται για μεμονωμένες δημοτικές ενότητες, συστάδα ενοτήτων διαφορετικών δήμων και σε κάθε περίπτωση όχι υποχρεωτικά για το σύνολο ενός δήμου. Αρα, όχι απλώς διαστρεβλώνονται τα εργαλεία για την υλοποίηση του οράματος για καθολικό χωροταξικό σχεδιασμό αλλά συνεχίζεται η παράδοση της προώθησης του χωροταξικού σχεδιασμού αποκλειστικά και μόνο ανάλογα με τις τοπικές πολιτικές και οικονομικές πιέσεις της κάθε περιοχής.
Τρίτον, προωθείται η κατάργηση των περιορισμών στην εγκατάσταση βιομηχανικών μονάδων στα μεγάλα αστικά κέντρα μέσα από την κατάργηση της κατηγορίας των οχλήσεων στις άδειες εγκατάστασης με πρόσχημα την πολυνομία, θεωρώντας ότι το σχετικό καθεστώς καλύπτεται από τις κατηγορίες της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Τότε όμως, γιατί δεν γίνεται τροποποίηση των κατηγοριών της περιβαλλοντικής νομοθεσίας ώστε να συμπεριληφθεί σε αυτές και ο κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια; Προφανώς γιατί κάτι τέτοιο δεν εξυπηρετεί τον απώτερο σκοπό της παρούσας κυβέρνησης που είναι η επαναβιομηχανοποίηση του λεκανοπεδίου και όχι η αναγκαία ορθή χωροθέτηση της μεταποιητικής δραστηριότητας στη χώρα μας.
Η απαξίωση της πολεοδομικής νομοθεσίας «αποθεώνεται» στο άρθρο 206, σύμφωνα με το οποίο «ειδική αρχιτεκτονική σχεδίαση» επιτρέπει την παράκαμψη του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού. Πίσω από τους νομικούς όρους και τις τεχνικές ορολογίες κρύβεται η πολιτική της πελατειακής λογικής της ΝΔ για τη… διευκόλυνση του επενδυτικού κοινού: «Αν γνωρίζεις τον κατάλληλο άνθρωπο στην κατάλληλη θέση, χτίζεις ό,τι θέλεις!»
