Ο πρόεδρος της ΠΕΝΕΝ (Πανελλήνια Ένωση Ναυτών Εμπορικού Ναυτικού) γράφει για την αλλαγή στις εργασιακές σχέσεις που προωθείται από την κυβέρνηση σε αγαστή συνεργασία με τους εφοπλιστές.
Ένα σύνθημα που αντηχούσε τις περασμένες δεκαετίες (η ΠΕΝΕΝ το διατηρεί στο ακέραιο και σήμερα στις κινητοποιήσεις της) στις ναυτεργατικές συγκεντρώσεις – διαδηλώσεις, που έδειχνε ξεκάθαρα τον ταξικό χαρακτήρα της εκάστοτε κυβερνητικής πολιτικής στη ναυτιλία και στο ΥΕΝ και με το οποίο οι ναυτεργάτες αποδοκίμαζαν τη γραμμή σύμπλευσης κυβέρνησης – εφοπλιστών ήταν το παρακάτω: «Εφοπλιστές και υπουργείο το ίδιο σωματείο”.
Η σημασία ενός συνθήματος για το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα αντιστοιχεί και παρομοιάζεται με εκείνη του διαφημιστή Φρέντερικ Ρ. Μάρναρντ, ο οποίος έπεισε τον κόσμο πως πρόκειται για κινεζική παροιμία, «μια εικόνα χίλιες λέξεις». Το σύνθημα συμπυκνώνει (σε πολιτικό, κινηματικό και οικονομικό επίπεδο) αιτήματα – διεκδικήσεις – καταγγελίες που εκφράζουν σε συγκεκριμένες συνθήκες τη δράση του κινήματος και από αυτή την άποψη ήταν και παραμένει ζωτικής σημασίας για το μαχόμενο συνδικαλιστικό κίνημα της χώρας μας.
Η παραπάνω αναφορά προκύπτει ως συμπέρασμα που μπορεί κανείς να συνάγει από δύο πρόσφατα κείμενα που λάβαμε από την Πανελλήνια Ναυτική Ομοσπονδία (ΠΝΟ) και αφορούν τα παρακάτω θέματα:
1) Κείμενο τροποποίησης του Κώδικα της Σύμβασης Ναυτικής Εργασίας (ILO – MLC) με πρόταση της γαλλικής κυβέρνησης.
2) Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του συμβουλίου για επαρκείς κατώτατους μισθούς στην ΕΕ.
Η κυβέρνηση, το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και οι αρμόδιες υπηρεσίες του σε αυτό καθημερινά δίνουν δείγματα γραφής και αποδεικνύουν ότι εργάζονται πυρετωδώς για να προωθήσουν και να υλοποιήσουν κάθε παράλογο έως τυχοδιωκτικό παράγεται στην εφοπλιστική φαρέτρα στοχεύοντας στην προάσπιση των συμφερόντων και την προώθηση των επιδιώξεων του παρασιτικού εφοπλιστικού κεφαλαίου εντός και εκτός της χώρας μας.
Τέτοια πρεμούρα, τέτοιο ζήλο, τέτοιο ενδιαφέρον, ακόμη και συμβόλαιο να είχαν υπογράψει με την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ) και τους μεγαλοσχήμονες εφοπλιστές δεν θα έδειχναν.
Καμία από τις επιδιώξεις και κανέναν από τους σχεδιασμούς των εφοπλιστών δεν αφήνουν να πέσει κάτω χωρίς να τα αξιοποιήσουν, χωρίς να τα μετουσιώσουν σε πράξη.
Τα αποδεικτικά στοιχεία
Κείμενο πρώτο:
Διαβάζοντας το κείμενο του αρμόδιου υπουργείου διαπιστώνεται ότι αναμασάει διαρκώς και επαναλαμβανόμενα από την αρχή έως το τέλος τα περί ανάγκης στήριξης της ευρωπαϊκής ναυτιλίας και της ανταγωνιστικότητάς της με τρόπο που ίσως και τα εφοπλιστικά όργανα δεν θα τολμούσαν.
Ο λόγος προφανής: διαμορφώνουν το κλίμα να εμπεδωθεί και από τους άλλους εταίρους της ΕΕ η ανάγκη στήριξης του δίπτυχου ανταγωνιστικότητα – κερδοφορία που είναι η μόνιμη επωδός του ντόπιου εφοπλιστικού κεφαλαίου στα ευρωπαϊκά και τα διεθνή όργανα.
Τι λέει το κείμενο του ΥΝΑΝΠ το οποίο είναι επίσημο έγγραφο που ήδη έχει αποσταλεί στους αποδέκτες του;
Προτείνει την εξαίρεση των ναυτεργατών από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας εισάγοντας την παρακάτω θέση:
«Η οδηγία αυτή δεν εφαρμόζεται σε ναυτεργάτες για τους οποίους οι κατώτατοι μισθοί καθορίζονται σύμφωνα με την MLC 2006 της ΔΟΕ».
Μέγα ψεύδος: το κείμενο της MLC όπως αυτή έχει τροποποιηθεί δεν καθορίζει σε καμιά περίπτωση κατώτατους μισθούς για τους ναυτεργάτες.
Αυτό που καθορίζεται είναι ο κατώτατος βασικός μισθός του προσοντούχου ναύτη και μόνο και ο οποίος μισθός διαμορφώνεται στο πλαίσιο της μεικτής ναυτιλιακής επιτροπής της ΔΟΕ.
Επίσης στο προοίμιο της MLC 2006 αποσαφηνίζεται: ότι «η υιοθέτηση οποιασδήποτε σύμβασης ή σύστασης από τη συνδιάσκεψη ή η επικύρωση οποιασδήποτε σύμβασης από οποιοδήποτε μέλος δεν θεωρείται ότι επηρεάζει οποιονδήποτε νόμο, απόφαση, έθιμο ή συμφωνία που διασφαλίζει ευνοϊκότερες συνθήκες στους εργαζόμενους που αφορά σε σχέση με αυτές που προβλέπονται στη σύμβαση ή τη σύσταση».
Επιπρόσθετα όπως διευκρινίζεται στη MLC «στον βαθμό που είναι συμβατή με το εθνικό δίκαιο και πρακτική του μέλους οι συμβάσεις εργασίας των ναυτικών πρέπει να θεωρείται ότι ενσωματώνουν οποιεσδήποτε ΣΣΕ που εφαρμόζονται».
Συμπέρασμα
Αυτό λοιπόν που είναι απόλυτα αποσαφηνισμένο είναι ότι το ΥΝΑΝΠ προσπαθεί τεχνηέντως να το παρακάμψει ανοίγοντας την κερκόπορτα αμφισβήτησης των εθνικών ΣΣΕ και το οποίο καθορίζει ελάχιστα επίπεδα διεθνώς και σε καμιά περίπτωση τα επίπεδα αυτά δεν μπορούν να θεωρούνται τα μέγιστα!
Κατά συνέπεια, υιοθέτηση και στήριξη θέσεων από αυτές του υπουργείου οδηγούν στη διαιώνιση των μισθολογικών διακρίσεων, τη διαμόρφωση εργασιακών σχέσεων γαλέρας στη ναυτιλία από την οποία θησαυρίζει το διεθνές εφοπλιστικό κεφάλαιο και μόνο, ενώ η συντριπτική πλειονότητα των ναυτεργατών αντιμετωπίζεται με βάση τη ρατσιστική πρακτική σύμφωνα με τη χώρα προέλευσης των ναυτεργατών χωρίς αυτοί να έχουν κατοχυρωμένα δικαιώματα.
Κείμενο δεύτερο:
Εδώ καταρχάς προκαλεί εντύπωση ότι η Γαλλία, μια χώρα με μικρή ναυτιλία και ασήμαντο βάρος και ρόλο στην παγκόσμια ναυτιλία, φέρεται να ηγείται μιας πρωτοβουλίας με την οποία επιδιώκεται το στραπατσάρισμα των δικαιωμάτων των ναυτεργατών.
Άλλο που δεν ήθελαν εκεί στο υπουργείο. Άδραξαν την ευκαιρία για να δηλώσουν τη συμφωνία τους με τη γαλλική πρόταση η οποία επί της ουσίας ζητάει να παρέχεται η δυνατότητα στους εφοπλιστές να παρατείνουν την απασχόληση των ναυτεργατών πέρα και των 12 μηνών με επίκληση αντικειμενικών και πρακτικών δυσχερειών.
Με τον τρόπο αυτό το ΥΝΑΝΠ πετάει στον κάλαθο των αχρήστων τη Διεθνή Σύμβαση Εργασίας που ορίζει: «Μέγιστη διάρκεια των περιόδων εργασίας –υπηρεσίας επί του πλοίου μετά την πάροδο των οποίων ο ναυτικός δικαιούται παλιννόστηση–μικρότερη από 12 μήνες».
Εάν αυτή η πρόταση υλοποιηθεί προκύπτει άμεση κατάργηση του δικαιώματος των ναυτεργατών για την παλιννόστησή τους!
Προκλητική περιφρόνηση της υγείας και της ζωής των ναυτεργατών
Είναι προφανές και αυτό επιβεβαιώνεται με στοιχεία – μελέτες – έρευνες και πλήθος περιστατικών ότι π.χ. η παράταση στην εργασία των ναυτεργατών λόγω Covid-19 έχει συντελέσει τα μέγιστα στην εργασιακή και ψυχολογική εξουθένωση των ναυτεργατών με αποτέλεσμα να διαμορφώνονται κίνδυνοι τόσο για την υγεία και τη ζωή τους όσο και για την ασφάλεια των πλοίων.
Πρόσφατο χαρακτηριστικό παράδειγμα για το πού οδηγεί η μακρόχρονη παραμονή των ναυτεργατών στα πλοία αποτελεί η αυτοκτονία ναυτικού στις 28/1/2021 στο Δ/Ξ «Sea Princess» (IMO 8607634) ο οποίος ζητούσε αγωνιωδώς την αντικατάστασή του μετά τη 13μηνη εργασία του στο πλοίο.
Κατά τα λοιπά η κυβέρνηση, ο υπουργός Γιάννης Πλακιωτάκης και οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΝΑΝΠ (ακόμη και αυτή που διατηρεί τον ψευδεπίγραφο τίτλο «Διεύθυνση Ναυτικής Εργασίας») συναινούν, συμπορεύονται και υπογράφουν κείμενα με τα οποία επιχειρείται να νομιμοποιηθεί ο μακροχρόνιος εγκλωβισμός των ναυτεργατών θέτοντας σε θανάσιμο κίνδυνο την υγεία και τη ζωή τους.