Σε αντίθεση με κάθε προηγούμενη χρονιά η περιβαλλοντική αποτίμηση του 2019 μπορεί εύκολα να περιγραφεί πολύ απλά ως εξής: η κλιματική κρίση είναι εδώ!
Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι το 2019 άφησε πίσω του στάχτες. Δασικές πυρκαγιές μαίνονταν ανεξέλεγκτες για εβδομάδες από τη Σιβηρία και την Αυστραλία μέχρι τον Αμαζόνιο, την Καλιφόρνια και την Εύβοια… Είναι μια καλή (αν και στυφή) πρόγευση του τι μας περιμένει τα επόμενα χρόνια αν συνεχίσουμε να βάζουμε το κεφάλι στην άμμο, να κρυβόμαστε από την αλήθεια, να αρνιόμαστε να κάνουμε αυτό που λέει (εδώ και χρόνια) η επιστήμη.
Εκτός από τα δάση που αποτελούν έναν από τους μεγαλύτερους φυσικούς ταμιευτήρες άνθρακα (διάβασε: «Μέρος της λύσης απέναντι στην κλιματική κρίση») και ο δεύτερος μεγάλος ταμιευτήρας, οι ωκεανοί του πλανήτη, δεν πάει καλύτερα! Ο πλαστικός πολιτισμός μας έχει φτάσει από την άβυσσο των ωκεανών (την Τάφρο των Μαριανών) μέχρι την πιο απόμακρη παραλία, αλλά και στο στομάχι σχεδόν κάθε ζωντανού οργανισμού. Στο εγγύς μέλλον δεν αποκλείεται να βρίσκουμε στη θάλασσα πιο πολλά πλαστικά απ’ ό,τι ψάρια…
Σαν να μην έφτανε η πλαστική ρύπανση, μέσα στο 2019 είδαμε μεγάλο μέρος των θαλασσών μας (50.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα) να γίνεται «οικόπεδα» για έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων ενώ γνωρίζουμε ότι αυτοί πρέπει να μείνουν στο έδαφος αν θέλουμε να έχουμε κάποιες πιθανότητες να μην αυξηθεί η θερμοκρασία του πλανήτη σε σημείο χωρίς επιστροφή.
Το 2019 έφυγε με κυβερνητικές δηλώσεις και δεσμεύσεις για κλείσιμο των λιγνιτικών σταθμών (2028), πλήρη απεξάρτηση της οικονομίας μας από τα ορυκτά καύσιμα (2050) αλλά και ένα αρκετά φιλόδοξο Green Deal που επιβεβαιώνει τη δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ενωσης για πλήρη απανθρακοποίηση της οικονομίας (2050). Αναμφίβολα σημαντικά και θετικά βήματα. Αναμένονται οι σχετικές πολιτικές, σχέδια, χρονοδιαγράμματα και δράσεις.
Το 2019 είδαμε εκατομμύρια πιτσιρίκια να βγαίνουν στους δρόμους και να ζητούν από τις κυβερνήσεις να αγνοήσουν τις πιέσεις των εταιρειών και να κάνουν ό,τι λέει η επιστήμη για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Και όλα αυτά ξεκίνησαν από τη 16άχρονη Γκρέτα.
Το 2020 θα είναι η πιο κρίσιμη χρονιά για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Η χρονιά που ξεκινά με την Αυστραλία στις φλόγες ελπίζουμε να κλείσει με μια ουσιαστική και φιλόδοξη συμφωνία που θα κρατήσει ζωντανή τη φλόγα της ελπίδας στον αγώνα δρόμου για την αντιμετώπιση των χειρότερων επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης που θα αναστρέψει τη σημερινή αλγεινή εικόνα.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις των επιστημόνων, τυχόν αποτυχία των κυβερνήσεων να αποσυνδεθούν από τα ορυκτά καύσιμα θα οδηγήσει σε εξάλειψη κάθε πιθανότητας έγκαιρης αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης, ήτοι περιορισμού της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5º C.
Είναι στο χέρι μας. Πριν από 20 χρόνια κάποιοι δήλωναν άγνοια ενώ άλλοι δεν ήταν βέβαιοι. Τώρα οι δικαιολογίες τελείωσαν. Είμαστε οι επιλογές μας. 2020, ερχόμαστε.
Ο Νίκος Χαραλαμπίδης είναι γενικός διευθυντής στο ελληνικό γραφείο Greenpeace
