Η Άνθη Καρρά, μεταφράστρια βιβλίων όπως «Μήτε κι η σιωπή είναι πια δική σου» της Ασλί Ερντογάν και «Το λευκό κάστρο» του Ορχάν Παμούκ, γράφει για τα τουρκικά, μια γοητευτική γλώσσα που προκαλεί τον μεταφραστή.
Ενώ στην επαγγελµατική µετάφραση µε έφεραν κάποιες οικονοµικές δυσκολίες και οικογενειακά αδιέξοδα, στη λογοτεχνική µε έφερε η δίγλωσση ιστορία της µικρασιατικής οικογένειάς µου και η κοινωνική απαξίωση της µιας από τις δυο γλώσσες που άκουγα στο σπίτι µου παιδί. Γι’ αυτό και αν στη δουλειά µου στο µεταφραστικό του Συµβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης µετέφραζα από διάφορες δυτικοευρωπαϊκές γλώσσες, έργα λογοτεχνικά επέλεξα να µεταφράζω µόνο από τα τουρκικά, σε µια συνειδητή προσπάθεια να αναµετρηθώ µε όσες οικείες σ’ εµένα φωνές αυτής της γλώσσας είχε καταδικάσει ή εξακολουθεί να καταδικάζει η Ιστορία στη χώρα µου σε σιωπή.
Μετέφρασα πάντα έργα Τούρκων λογοτεχνών που κάτι µε γοήτευε στον λόγο τους. Κάποτε ήταν το ίδιο του το αντικείµενο, όπως όταν µετέφρασα το «Λευκό κάστρο» του Ορχάν Παµούκ, το «Μπογαζκεσέν» του Νεντίµ Γκιουρσέλ ή το «Μακεδονία 1900» του Νετζατί Τζουµαλί. Σε αυτά τα κείµενα ένιωσα σαν πρόκληση να µην αναπαραγάγω µε κάποιες λέξεις, όρους ή και τοπωνύµια, εθνικά ιδεολογήµατα της γλώσσας µου ξένα προς την εποχή στην οποία αναφερόταν το έργο ή στους ίδιους τους συγγραφείς. Τις περισσότερες φορές όµως µε γοήτευε τόσο το αντικείµενο του λόγου όσο και το ύφος του συγγραφέα. Συγγραφείς όπως ο Μουρατχάν Μουγκάν, ο Σαΐτ Φαΐκ, ο Μπιλγκέ Καρασού, η Τεζέρ Οζλού, η Λατιφέ Τεκίν, η Σεβίµ Μπουράκ ή η Ασλί Ερντογάν είναι οι ίδιοι τους µια ιδιαίτερη χώρα.
Η πρόκληση για έναν µεταφραστή είναι να αντέξει τη συνεχή αναµέτρηση µε τους πολλαπλούς καθρέφτες της γλώσσας τους. Μια γλώσσα που, πέρα από τις όποιες γεωγραφικές, ή εθνοτικές της καταβολές, διαµορφώθηκε µέσα από πολλαπλά αναγνώσµατα, ιδιαίτερες ατοµικές εµπειρίες και έντονη κοινωνική συνείδηση. Μια γλώσσα ποιητική που προκαλεί τον µεταφραστή να αναζητήσει τις αναφορές της αντλώντας µέσα από την ιδιαίτερη ιστορική διαδροµή και τα πολιτισµικά στοιχεία της Τουρκίας, αλλά και από τον ίδιο του τον εαυτό. Στην κατηγορία αυτή κατατάσσω φυσικά τους Τούρκους και Τουρκοκύπριους ποιητές, µε τους οποίους έχω επίσης ασχοληθεί. Περιττεύει να σας πω ότι πολλές από τις µεταφράσεις µου δεν έχουν ακόµη εκδοθεί. Το βλέµµα µου πάνω στην τουρκική λογοτεχνία µάλλον δεν συµπίπτει µε το βλέµµα των Ελλήνων εκδοτών ή και αναγνωστών.
