Η υποψήφια ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Άννα Παπαδημητρίου – Τσάτσου, κόρη του κορυφαίου συνταγματολόγου, Δημήτρη Τσάτσου, παραθέτει στο documentonews.gr τους λόγους για τους οποίους η σοσιαλδημοκρατία στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη απώλεσε την εκλογική της βάση, ενώ χαρακτηρίζει τον ΣΥΡΙΖΑ «κύριο κορμό της προοδευτικής παράταξης».
Ενδιαφέρον προκαλεί και η πρότασή της για τη θέσπιση της έννοιας του ευρωπαίου μετανάστη.
Συνυπογράψατε το κείμενο της Κίνησης «Γέφυρα» για τη σύμπλευση δυνάμεων της Κεντροαριστεράς με τον ΣΥΡΙΖΑ. Σε Πορτογαλία και Ισπανία έχουν προκύψει ανάλογες συνεργασίες. Θεωρείτε ότι αυτή είναι η λύση για την ανάσχεση του ακροδεξιού κινδύνου;
Πολύ πριν από την υπογραφή του κειμένου που βγήκε στη δημοσιότητα από τη «Γέφυρα» για τη σύμπλευση δυνάμεων της κεντροαριστεράς με τον ΣΥΡΙΖΑ, είχα συνειδητοποιήσει απολύτως πως ο κύριος κορμός της προοδευτικής παράταξης είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Γι’ αυτό τον λόγο άλλωστε και ενάμιση χρόνο πριν, παραιτήθηκα από την Παράταξη του Γιάννη Σγουρού στην Περιφέρεια Αττικής και από τη θέση μου ως Αντιπροέδρου του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής, και φυσικά από Περιφερειακός Σύμβουλος.
Πράγματι οι εξελίξεις σε Πορτογαλία και Ισπανία αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Αισιοδοξίας για τη συγκρότηση μιας προοδευτικής συμμαχίας στην Ευρώπη μεταξύ αριστερών, σοσιαλιστών, σοσιαλδημοκρατών και οικολόγων για να δουλέψουμε όλοι μαζί για την ανάσχεση του ακροδεξιού κινδύνου. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο με ευρύτερες συνεργασίες, γιατί άλλωστε η Ευρώπη είναι ο κατ’ εξοχήν χώρος που απαιτούνται συνεργασίες και συναινέσεις. Δεν ξέρω εάν αυτό είναι η μοναδική λύση για την ανάσχεση του ακροδεξιού κινδύνου όμως είναι σίγουρα η απαραίτητη προϋπόθεση.
Εκτός από την απαραίτητη δημιουργία μιας ευρύτερης προοδευτικής συμμαχίας στην Ευρώπη, είναι απαραίτητο οι λύσεις που προκρίνονται να είναι τεκμηριωμένες και σοβαρές. Και αυτό γιατί το πρόβλημα της κρίσης στην Ευρώπη είναι πολυσύνθετο και η κρίση πια είναι τετραπλή: είναι κρίση οικονομική, κρίση κοινωνική, κρίση πολιτική αλλά και κρίση περιβαλλοντική. Τα επίπεδα αυτά αλληλοεπηρεάζονται όσο ποτέ άλλοτε. Και όλο το βάρος τους πέφτει φυσικά στους πιο αδύναμους. Η περιβαλλοντική κρίση για παράδειγμα, μπορεί να είναι μέρος του προβλήματος αλλά και μέρος της λύσης. Θα υπάρξει τα επόμενα χρόνια, σε σχέση με το προσφυγικό, σοβαρότατη ροή περιβαλλοντικής μετανάστευσης. Όπως καταλαβαίνετε, σύνθετα είναι τα προβλήματα, σύνθετες είναι και οι λύσεις. Το μόνο βέβαιο είναι πως οι λύσεις είναι αποκλειστικά προοδευτικές. Απαιτούν γνώση, δουλειά και συναινέσεις.
Το ΚΙΝΑΛ όμως επιμένει να αρνείται οποιαδήποτε συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία…
Είναι αλήθεια πως το ΚΙΝΑΛ επιμένει δεξιά. Τι εννοώ με αυτό: Ένα από τα σοβαρότερα αίτια της κρίσης στην Ευρώπη και στην Ελλάδα είναι η ταύτιση των σοσιαλδημοκρατών – σοσιαλιστών με τους νεοφιλελεύθερους για πολλά χρόνια. Ας πούμε, στα χρόνια της ευρωστίας. Αυτό που κατάφεραν είναι να χάσουν πανευρωπαϊκά την παραδοσιακή κοινωνική τους βάση και φυσικά να αφαιρέσουν κάθε ελπίδα για τους πολίτες που κατά κυριολεξία «γονάτισε» η κρίση, να βρουν απάγκιο σε αυτούς. Έτσι κάπως άρχισε η άνοδος της συντήρησης. Στην Ευρώπη όμως οι δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας συνειδητοποίησαν τα πολιτικά τους λάθη, γύρισαν στον παραδοσιακό ιδεολογικό τους χώρο και είναι αυτές που άρχισαν τη συζήτηση με την Αριστερά σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Έτσι λοιπόν το ΚΙΝΑΛ δεν πρέπει να διερωτάται πώς ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης Τσίπρας έχουν διεμβολίσει το χώρο, αλλά να σκεφτούν πως αυτοί πρώτοι εγκατέλειψαν το φυσιολογικό κοινωνικό χώρο αναφοράς τους.
Με δεδομένο ότι έχετε διατελέσει πρόεδρος του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες, ποιες πρωτοβουλίες πρέπει να ληφθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο προκειμένου να αντιμετωπιστεί η προσφυγική κρίση;
Η προσφυγική κρίση είναι αλήθεια πως έδειξε ένα έλλειμμα συνοχής στην Ευρώπη και όχι μόνο. Έδειξε πως τα κράτη που κάνουν τους πολέμους σχεδόν ποτέ δεν αναλαμβάνουν και την πολιτική ευθύνη των ολέθριων συνεπειών τους. Έδειξε επίσης το απεχθές πρόσωπο της ακροδεξιάς, της οποίας όπου η δύναμή της αυξάνεται, η Ευρώπη προδίδει τελείως τις αρχές ακόμη και εκείνου του διαφωτισμού που αποτελεί την ιδεολογική βάση των ιδρυτικών συνθηκών της: την αλληλεγγύη, το κοινωνικό κράτος κ.λπ. Σχετικά πάντως με το ζήτημα αυτό, όσο και εάν συνειδητοποιηθεί το λάθος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το προσφυγικό, εάν δεν αλλάξει ο συσχετισμός των πολιτικών δυνάμεων και πλειοψηφιών, δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε πολλά. Γι’ αυτό και ο ρόλος του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να αποδειχθεί κομβικός σε περίπτωση νίκης του, τόσο στις ευρωπαϊκές όσο και στις εθνικές εκλογές.
Για μένα δύο είναι οι προτάσεις που δύσκολα θα γίνουν αποδεκτές: Πρώτον, η αλλαγή της Συμφωνίας του Δουβλίνου και δεύτερον, η δημιουργία της έννοιας του ευρωπαίου μετανάστη, ώστε όλες οι χώρες να πάρουν το μερίδιο της πολιτικής τους ευθύνης.
Σε όλες τις δημοσκοπήσεις η ΝΔ είναι μπροστά από το ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία. Πρόκειται για επίπλαστη εικόνα ή για μία κατάσταση που καλείστε να ανατρέψετε;
Οι εκλογές δεν κρίνονται από τις δημοσκοπήσεις, ιδίως όταν ακούμε πως για να λάβουν χίλιες απαντήσεις οι δημοσκόποι χρειάζεται να καλέσουν τρεις χιλιάδες πολίτες. Φυσικά οι δημοσκοπήσεις παραμένουν ένα εργαλείο ανάλυσης της πραγματικότητας που τα κόμματα οφείλουν να λάβουν υπόψη τους. Όπως πρέπει να σας πω, επειδή περιοδεύω σε όλη την Ελλάδα, το κλίμα είναι ιδιαίτερα ευνοϊκό για τον ΣΥΡΙΖΑ. Μέρα με την ημέρα γίνομαι και πιο αισιόδοξη.
Ποια θα ήταν η άποψη του Δημήτρη Τσάτσου για το σχήμα ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία αλλά και για το σημερινό ΚΙΝΑΛ;
Δεν νομίζω πως νομιμοποιείται κανείς να μπει στη σκέψη ενός ανθρώπου που δεν υπάρχει πια στη ζωή. Πόσο μάλλον εγώ που είμαι και κόρη του. Παρ’ όλα αυτά να πω κάποιες σκέψεις: Ο πατέρας μου ήταν ένας βαθιά δημοκρατικός πολίτης, που πίστευε στη δημοκρατική αριστερά. Θυμάμαι πως μετά τη μεταπολίτευση δέχτηκε να μπει σε τιμητική θέση στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΚΚΕ Εσωτερικού το 1981 σε μη εκλόγιμη θέση. Αυτό το λέω για να δείξω την πολιτική του ανοιχτοσύνη. Και στη συνέχεια πολιτεύθηκε με το ΠΑΣΟΚ.
Σε σχέση με την Ευρώπη ήταν βαθύτατα κριτικός, πολλά χρόνια πριν, για την εμμονή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στους αριθμούς και όχι στον άνθρωπο και θεωρούσε πως στην Ευρώπη υπήρχε σοβαρό δημοκρατικό έλλειμμα και ως προς την ουσία της παραγωγής πολιτικής αλλά και στο οργανωτικό οικοδόμημα. Απόδειξη αυτού, είναι ο μεγάλος αγώνας που έδωσε ως ένας εκ των τριών εισηγητών του ευρωπαϊκού συντάγματος, να μπορέσει η Ευρώπη να οργανωθεί διαφορετικά, με περισσότερη δημοκρατία, αλληλεγγύη, κοινωνικό κράτος και σεβασμό στη διαφορετικότητα.
Δυστυχώς, η πορεία αυτή ανακόπηκε γιατί οι κυρίαρχες χώρες και πολιτικές δυνάμεις δεν συμφώνησαν.
