Είκοσι ένα χρόνια συμπληρώνονται από τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου, του πολιτικού που σηματοδότησε και διαμόρφωσε σε πολύ μεγάλο βαθμό την πορεία της Ελλάδας στη διάρκεια της Μεταπολίτευσης.
Με την ίδρυση του, το ΠΑΣΟΚ επηρέασε σημαντικά την πολιτική και κοινωνική ζωή της Ελλάδας. Στην ιδρυτική διακήρυξή του, στις «3 του Σεπτέμβρη» του 1974, συμπυκνώνεται το τετράπτυχο «Εθνική Ανεξαρτησία – Λαϊκή Κυριαρχία – Κοινωνική Απελευθέρωση-Δημοκρατικές Διαδικασίες».
Ο Ανδρέας Παπανδρέου διετέλεσε πρωθυπουργός τις περιόδους 1981-1989 και 1993-1996 υπερβαίνοντας τους κοινωνικούς διαχωρισμούς που είχε κληροδοτήσει ο εμφύλιος και η δικτατορία επιβάλοντας το δίπολο «Δεξιά-Αντιδεξιά».
Ξεχωριστή θέση έχουν στη νεώτερη πολιτική ιστορία η αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης, ο εκδημοκρατισμός του συνδικαλιστικού κινήματος αλλά και των Ενόπλων Δυνάμεων, η δημιουργία του Εθνικού Συστήματος Υγείας και του Ανωτάτου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (ΑΣΕΠ), καθώς και η συνταγματική αναθεώρηση του 1985-1986, η οποία παγίωσε το σύστημα κοινοβουλευτικής εξουσίας που ισχύει έως και σήμερα.
Οι αντίπαλοι του Ανδρέα Παπανδρέου από τον συντηρητικό και τον φιλελεύθερο χώρο τον επικρίνουν για μεγάλη αύξηση των δημοσίων δαπανών και του δημοσίου χρέους στην οικονομική του διαχείριση, για προσπάθεια επιβολής του ΠΑΣΟΚ στη δημόσια διοίκηση.
Το ΑΠΕ-ΜΠΕ ζήτησε από τρείς προσωπικότητες που συνεργάστηκαν με τον Ανδρέα Παπανδρέου στην κυβέρνηση και τα κομματικά όργανα του ΠΑΣΟΚ να προσεγγίσουν με βάση τις σκέψεις και αντιλήψεις του τη σημερινή κρίση που διέρχεται η χώρα.
Ο πρώην πρόεδρος της Βουλής, Απόστολος Κακλαμάνης υπήρξε από τη ίδρυση του ΠΑΣΟΚ συνοδοιπόρος και υπουργός στις κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου και μεταξύ άλλων τονίζει: «Ο Ανδρέας Παπανδρέου κατόρθωσε να περάσει το όραμα του στα εκατομμύρια των Ελλήνων και Ελληνίδων, έτσι ώστε όσοι κι αν υποκρίθηκαν ή υποκριθούν ότι ενστερνίζονται και αγωνίζονται για το ίδιο όραμα και τις ίδιες αξίες, έστω κι αν επιτύχουν να αποπροσανατολίσουν το λαό μας γρήγορα αποδείχτηκαν στο παρελθόν και θ’ αποδειχτούν κοινοί κάπηλοι και πολιτικοί απατεώνες και θα απογυμνωθούν από τα ‘αριστερά’, ‘κεντροαριστερά’, ‘κεντρώα’, ‘προοδευτικά’, ή άλλα ψιμύθια τους».
Από την πλευρά του, ο επί χρόνια βουλευτής και υπουργός Μιλτιάδης Παπαιωάννου επισημαίνει οτι «…υπάρχουν πολλοί που στην επιδίωξή τους να δώσουν διαχρονικό ‘συγχωροχάρτι’ στις δυνάμεις της συντήρησης, για όσα συμβαίνουν σήμερα στον τόπο, κυρίως για την περίοδο της ‘εγκληματικής’ διακυβέρνησης της χώρας από τον τελευταίο Καραμανλή, ισχυρίζονται ότι για όλα τα δεινά του τόπου φταίει ο Ανδρέας Παπανδρέου», ενώ σε άλλο σημείο σημειώνει: «Αν ζούσε, θα έβλεπε δυστυχώς σήμερα πολλά από τα πολιτικά του τέκνα, ευεργετηθέντα από το ΠΑΣΟΚ, να πρωταγωνιστούν στη διάλυσή του. Θεσιθήρες, αχάριστοι και καιροσκόποι. Πιστεύω ότι θα συμμεριζόταν και τη δική μου εκτίμηση ότι το ΠΑΣΟΚ, κυρίως ‘έπεσε από μέσα’.
Τέλος, ο Γιάννης Σουλαδάκης, για πολλά χρόνια μέλος του Εκτελεστικού Γραφείου του ΠΑΣΟΚ και ευρωβουλευτής του, υποστηρίζει ότι: «Ο Ανδρέας ήταν πάντοτε μπροστά στις κρίσεις, αναλάμβανε ευθύνες, τις αντιμετώπιζε και όπου ήταν αναγκαίο πρωταγωνιστούσε στην Εθνική Συνεννόηση. Ας επιχειρήσουμε μια προσομοίωση με μια υπόθεση εργασίας, τι θα έκανε ο Ανδρέας αν ήταν σήμερα πολιτικά παρών. Η πιο απλή αλλά και σωστή απάντηση θα ήταν ότι δεν θα άφηνε την χώρα να οδηγηθεί σε κρίση».
