Αναζητώντας τον δήμο στη δημοκρατία

Αναζητώντας τον δήμο στη δημοκρατία

Με την κυβέρνηση της Ν∆ είδαµε ρεσάλτο «αρίστων» στο κράτος. Πρόσφατες καταγγελίες αφορούσαν διεξαγωγή προεκλογικού αγώνα διά κρατικών υπηρεσιών, ωστόσο έχουν προηγηθεί ο ασφυκτικός έλεγχος του «επιτελικού κράτους» στην κρατική µηχανή, η σύσταση «βολικών» δοµών και επιτροπών και η τοποθέτηση πειθήνιων επικεφαλής. Η µέθοδος ήταν χειρουργική.

Στην επιτελική µπότα υπάχθηκαν οι ελεγκτικοί µηχανισµοί και η λογοδοσία παρακάµφθηκε. Το ακαταδίωκτο των επιτροπών της πανδηµίας είναι παροιµιώδες. ∆οκιµάζεται η έννοια της ανεξάρτητης ∆ικαιοσύνης µε την επιλεκτική κωλυσιεργία και τις γνωµατεύσεις που έχουν στόχο να κουκουλωθούν υποθέσεις. Κοντολογίς, οι «εχθροί του κράτους» αντί να το εξαφανίσουν, όπως διαπρύσια διακηρύσσουν, απέκτησαν τον απόλυτο έλεγχό του.

Ηταν στρατηγική κίνηση. To κράτος των αντικρατιστών αποκτά αξία αυθεντίας. Εξω και µακριά από κόµµατα, πολιτικές και ιδεολογίες. Με νόµο που χαρακτηρίζεται από έγκριτους νοµικούς ως αντισυνταγµατικός ο Αρειος Πάγος κρίνει πολιτικά την ύπαρξη και τα σύµβολα κοµµατικών οργανισµών. Με νόµο, που στην αρχική του µορφή έγινε αποδεκτός από τις δηµοσιογραφικές ενώσεις, θα αξιολογείται από νεοσυσταθείσα επιτροπή η κρατική χρηµατοδότηση µέσων ενηµέρωσης, αλλά τελικά η επιτροπή κατέληξε γνωµοδοτικού χαρακτήρα και οι αποφάσεις θα λαµβάνονται από την κυβέρνηση. Η διερεύνηση του δυστυχήµατος των Τεµπών ανατέθηκε σε επιτροπή ειδικών η οποία δεν είχε νοµική υπόσταση.

Μοιάζει και είναι δυστοπία. Το κράτος δεν είναι ανεξάρτητη αρχή. Οι ανεξάρτητες αρχές θεσµοθετήθηκαν ως όργανα ελέγχου από την κοινωνία των πολιτών προκειµένου να περιοριστεί η κρατική αυθαιρεσία. Το κράτος άλλωστε δεν µπορεί να είναι ανεξάρτητο, δεδοµένου ότι σε αυτό αντανακλώνται κοινωνικοί συσχετισµοί και συγκρούσεις. Μπορεί να γίνει λάφυρο στα χέρια των πολιτικά ισχυρών, ενδεχοµένως όµως να πάρει και τον ρόλο εργαλείου λείανσης των διαφορών.

Είναι δυνατό άραγε µια κρατική υπηρεσία όπως το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους να κοστολογήσει οικονοµικά προγράµµατα κοµµάτων; Τεχνικά ναι, όµως ενυπάρχει ιδεολογικό πρόσηµο σε κάθε φορολόγηση ή ελάφρυνση. Μπορεί το κράτος να είναι συµπεριληπτικό και να εκφράσει ουδέτερη γνώµη; Το ανάγουµε σε θεό, «απαγορεύοντας» ουσιαστικά οποιαδήποτε διαφωνία.

Ελάχιστοι έχουν αντιληφθεί τις συνέπειες αυτής της «µεταρρύθµισης». Βυθίζει τη δηµοκρατία στα αχανή σκοτάδια. Απουσιάζει ο λόγος του δήµου, του πολίτη, που διαρκώς υποεκπροσωπείται σε όργανα κρίσιµων αποφάσεων. Επιπλέον, οι ουτοπίες κινητοποίησαν πλήθη και ο Κολόµβος κίνησε για ένα όνειρο που υλοποιήθηκε. Εδώ θεσµοθετούνται «κόφτες» για να µην υπάρχει διαφορετική ανάγνωση;

Αφού η δηµοκρατία της Βαϊµάρης έχει χαρακτηριστεί «ανάπηρη» και η µεταπολεµική περίοδος στην Ελλάδα «καχεκτική» δηµοκρατία, µήπως η διακυβέρνηση Μητσοτάκη µε τις θεσµικές εκτροπές των παρακολουθήσεων αποκληθεί από τους ιστορικούς του µέλλοντος «ελεγχόµενη δηµοκρατία»;

 

Documento Newsletter