Μια φωτιά σε ξερόχορτα… αναχαίτισε τα F-16. Πρωτοφανείς εικόνες ανικανότητας και διασυρμού
Το απόγευμα της περασμένης Πέμπτης στη Νέα Αγχίαλο Μαγνησίας καταγράφηκε ίσως το πιο κραυγαλέο δείγμα προκλητικής και επικίνδυνης ανικανότητας που έχουν να επιδείξουν στην τετραετή πορεία τους οι κυβερνήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη, αυτήν τη φορά θέτοντας ανοιχτά σε κίνδυνο την ίδια την ασφάλεια της χώρας. Η έκρηξη σε αποθήκη πυρομαχικών της πολεμικής αεροπορίας και η είδηση ότι τα 70 F-16 που σταθμεύουν στην αεροπορική βάση, τη δεύτερη μεγαλύτερη της χώρας, αναγκάστηκαν να απογειωθούν προκειμένου να… σωθούν, πλέον εκθέτει τη χώρα σε πρωτοφανή βαθμό, παρουσιάζοντάς τη ως μια κρατική οντότητα ανίκανη να υπερασπιστεί τον εαυτό της ακόμη και χωρίς εχθρό.
Το χρονικό μιας αποτυχίας
Το περιστατικό στη Νέα Αγχίαλο συμπυκνώνει με τον χειρότερο τρόπο όλες τις τρομερές ελλείψεις που έχει επιδείξει το ελληνικό κράτος σε ό,τι αφορά τις πυρκαγιές το φετινό καλοκαίρι. Η φωτιά που τελικά κατέληξε να καταστρέψει άγνωστη ποσότητα πολεμικού υλικού δεν ήταν εξέλιξη της τελευταίας στιγμής που κατέλαβε εξαπίνης τους υπεύθυνους.
Η πυρκαγιά στη Μαγνησία έκαιγε ήδη από τις 26 Ιουλίου σε αγροτικές εκτάσεις, ωστόσο οι πυροσβεστικές δυνάμεις δεν κατάφεραν να την περιορίσουν, παρά το γεγονός ότι η περιοχή είναι κατά βάση πεδινή και δεν παρουσιάζει ιδιαίτερες μορφολογικές δυσκολίες. Οι φλόγες συνέχισαν να καίνε προς διαφορετικές κατευθύνσεις και καθ’ όλη την ημέρα της 27ης Ιουλίου, με αποτέλεσμα το απόγευμα να πλησιάσει την αποθήκη πυρομαχικών και την 111 Πτέρυγα Μάχης της Πολεμικής Αεροπορίας.
Τα υπόλοιπα έχουν πλέον καταγραφεί στη συλλογική συνείδηση και στις λίγες άδοξες σελίδες της ιστορίας των Ενόπλων Δυνάμεων. Την ώρα που οι πολίτες της Νέας Αγχιάλου και άλλων κοντινών περιοχών καλούνταν να εκκενώσουν την περιοχή άρον άρον και με κάθε μέσο –ιδίως με ιδιωτικά μέσα διά θαλάσσης– άρχισαν να ακούγονται εκρήξεις από βλήματα. Τζάμια έσπασαν και σύμφωνα με μαρτυρίες που έχει συλλέξει το Documento οι εκρήξεις ακούγονταν μέχρι τις Λιβανάτες Φθιώτιδας και απέναντι στην Εύβοια.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ τοπικών μέσων ενημέρωσης, διακόπηκαν οι επιχειρήσεις των εναέριων και επίγειων πυροσβεστικών δυνάμεων υπό τον φόβο των εκρήξεων. Δυστυχώς ο φόβος επιβεβαιώθηκε λίγο αργότερα όταν μια σφοδρότατη έκρηξη έσκισε τον αέρα, το «μανιτάρι» της οποίας μάλιστα καταγράφηκε από ερασιτεχνική λήψη πολίτη.
Μέχρι αυτή την ώρα παραμένει άγνωστη η ποσότητα αλλά και το είδος του πολεμικού υλικού που έχει καταστραφεί.
Φωτιά «αναχαίτισε» τα F-16
Αλγεινή εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι τα πολεμικά αεροσκάφη F16 απογειώθηκαν μαζικά από την αεροπορική βάση προκειμένου να διασωθούν από την ανεξέλεγκτη πυρκαγιά. Η εικόνα αυτή προκάλεσε φυσικά και ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη γειτονική Τουρκία, όπου οι μεγάλες εφημερίδες φιλοξενούν το θέμα στα πρωτοσέλιδά τους. Χωρίς ιδιαίτερα σχόλια, και μόνο η αναπαραγωγή του θέματος στην Τουρκία προκαλεί στους αναγνώστες τους απαραίτητους συνειρμούς περί αδυναμίας της Ελλάδας να προστατέψει τα οπλικά της συστήματα.
Αλλωστε η είδηση ότι τα F-16 απογειώθηκαν πρώτη φορά στην ιστορία τους όχι για να πολεμήσουν αλλά για να διαφύγουν δεν επιδέχεται ιδιαίτερου σχολιασμού αφού «μιλάει από μόνη της».
Στρατηγικό όπλο
Συνεπής στην προσφιλή της τακτική, πάντως, η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιχειρεί για άλλη μια φορά να διαχειριστεί την κρίση επικοινωνιακά. Πώς αλλιώς μπορεί να μεταφραστεί άλλωστε ο τρόπος με τον οποίο πλημμύρισαν την περασμένη Πέμπτη τα παραδοσιακά και τα τοπικά ΜΜΕ με την είδηση ότι η στιγμή της ενημέρωσης του υπουργού Αμυνας Νίκου Δένδια και του πρωθυπουργού Κυρ. Μητσοτάκη από τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ (και πρώην παρακολουθούμενου από την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών) στρατηγό Κωνσταντίνο Φλώρο για το περιστατικό έχει καταγραφεί στην κάμερα κατά τη διάρκεια της κηδείας του ενός εκ των δύο πιλότων του Canadair που έπεσε την περασμένη Τρίτη στον Πλατανιστό Εύβοιας.
«Είναι πολύ σοβαρό το ύφος τους, κοιτούν προβληματισμένοι» ήταν το σχόλιο δημοσιογράφου καθώς μετέδιδε την είδηση ότι η πολιτική ηγεσία της χώρας ενημερώθηκε πως σε αεροπορική βάση σημειώνονται εκρήξεις.
Πανάκεια η… ΕΔΕ
Ο υπουργός Αμυνας πάντως σε δήλωσή του την Παρασκευή ανακοίνωσε ότι έχει διαταχθεί κατεπείγουσα ένορκη διοικητική εξέταση (ΕΔΕ) από το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας, υποστηρίζοντας ωστόσο ότι «δεν υπήρξε θέμα ασφάλειας για την ίδια την 111 Πτέρυγα Μάχης» και ότι ζήτησε τον επανέλεγχο των συστημάτων πυρασφάλειας όλων των στρατοπέδων της χώρας.
Από την πλευρά του ο πρώην παρακολουθούμενος από την ΕΥΠ και επανατοποθετημένος Α/ΓΕΕΘΑ από την κυβέρνηση Μητσοτάκη στις τελευταίες κρίσεις των Ενόπλων Δυνάμεων στρατηγός Φλώρος δεν έχει αντιδράσει δημοσίως για το περιστατικό. Μετά τις εικόνες που καταγράφηκαν και μεταδόθηκαν σε όλο τον κόσμο ίσως κάποιος να περίμενε ότι το ρεπορτάζ της επόμενης ημέρας θα αφορούσε ποια πρόσωπα παραιτήθηκαν από τις θέσεις τους έστω για λόγους ευθιξίας για το απαράδεκτο περιστατικό. «Εδώ που έχουμε φτάσει δεν νομίζω να υπάρχουν τέτοιες ευαισθησίες» απαντάει ανώτατο στέλεχος, ε.α., των Ενόπλων Δυνάμεων σε σχετική ερώτηση του Documento. Μέχρι αργά το βράδυ της Παρασκευής δημοσιογραφικές πληροφορίες έκαναν λόγο για «αποκεφαλισμό» του διοικητή της 111 ΠΜ. Μια κίνηση που τον καθιστά ουσιαστικά υπεύθυνο συνολικά για την πρωτοφανή εξέλιξη.
Αλλο ανώτατο στέλεχος της πολεμικής αεροπορίας, το οποίο μάλιστα έχει υπηρετήσει στην 111 ΠΜ, εμφανίζεται οργισμένο για την εξέλιξη. Σχολιάζοντας την ΕΔΕ που ανακοίνωσε ο υπουργός Αμυνας λέει ότι «πέταξε την μπάλα στην εξέδρα». Η διαχείριση στη Νέα Αγχίαλο «είναι ό,τι χειρότερο θα μπορούσε να συμβεί για το γόητρο των Ενόπλων Δυνάμεων και ειδικά της πολεμικής αεροπορίας» σημείωσε.
Καυτηρίασε επίσης το γεγονός ότι το περιστατικό αποκάλυψε σε όλο τον πλανήτη απόρρητες πληροφορίες για το στρατόπεδο, όπως την ακριβή τοποθεσία των αποθηκών πυρομαχικών, ενώ τόνισε ότι η φωτιά έκαιγε επί δύο ημέρες προτού πλησιάσει το στρατόπεδο και δεν αναχαιτίστηκε ούτε από την πυροσβεστική ούτε από τα μέσα που διαθέτει η ίδια η αεροπορική μοίρα. «Ο υπουργός είπε ότι δεν κινδύνεψε ποτέ η 111 Πτέρυγα Μάχης. Αν δεν κινδύνεψε, τότε γιατί την εκκένωσαν από ανθρώπους και αεροπλάνα» αναρωτιέται εύστοχα.
Βολικές υπεκφυγές
Λίγες ώρες μετά το περιστατικό οι spin doctors (επικοινωνιολόγοι) της κυβέρνησης έπιασαν δουλειά. Κυβερνητικά στελέχη και βουλευτές της ΝΔ, συνεπικουρούμενοι από φιλικές δημοσιογραφικές φωνές, εφηύραν την αναγκαιότητα για χρήση των Ενόπλων Δυνάμεων στην πυρόσβεση. Παράλληλα, επανελέγχονται τα σχέδια πυρόσβεσης των στρατοπέδων προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις και να μην ξανασυμβεί ανάλογο περιστατικό στο μέλλον.
Η τελευταία λέξη εδώ είναι το κλειδί για την αποκωδικοποίηση της επικοινωνιακής διαχείρισης και αυτής της κρίσης. Η παραπομπή στο μέλλον και η αποφυγή παρόμοιων περιστατικών αποτελούν μια εξαιρετικά βολική υπεκφυγή ώστε να παραμείνει αναπάντητο το βασικό ερώτημα που δεν είναι άλλο από το γιατί συνέβη αυτό εξαρχής και ποιος πρέπει να λογοδοτήσει.
