Το Μαξίμου ξεπαγώνει τα σχέδια για ανασχηματισμό και προσπαθεί να θάψει ό,τι το καίει, όπως το εργασιακό.
Σε αναζήτηση αφηγήματος βρίσκεται το Μέγαρο Μαξίμου, που αφενός αναδεικνύει το θέμα των εμβολιασμών και αφετέρου συντηρεί τη σεναριολογία γύρω από τον επικείμενο ανασχηματισμό και το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών.
Σε μια εναγώνια προσπάθεια να αλλάξει την πολιτική ατζέντα ο πρωθυπουργός πήγε την περασμένη Τρίτη στη Βουλή προκειμένου να επαναφέρει στην επικαιρότητα τους εμβολιασμούς, ανοίγοντας παράλληλα τη διχαστική σε επίπεδο κοινωνίας συζήτηση για τα προνόμια των εμβολιασμένων και εμμέσως για τον στιγματισμό και τα μέτρα εναντίον όσων αρνηθούν τον εμβολιασμό.
Την ίδια επιχειρηματολογία είχε αναπτύξει λίγο νωρίτερα και στη συνάντησή του με την πρόεδρο της Δημοκρατίας Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, η οποία στις δικές της δηλώσεις εμφανίστηκε, ως μη όφειλε, σαν συνέχεια του Μεγάρου Μαξίμου. Είναι εμφανής η προσπάθεια του πρωθυπουργού να στήσει ένα αφήγημα επιτυχίας και γι’ αυτό αφενός υπερπροβάλλει τους αριθμούς και τη σημασία των εμβολιασμών και αφετέρου τους συνδέει με την καλή πορεία του τουρισμού και την επιστροφή της χώρας σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.
Ωστόσο η συζήτηση για τα προνόμια όσων εμβολιαστούν και τον στιγματισμό των «αρνητών» έχει νόημα από τη στιγμή που θα υπάρξει ο απαραίτητος αριθμός εμβολίων και παρέλθει ικανός χρόνος για τον εμβολιασμό όλων των κοινωνικών ομάδων, κάτι που θα έχει γίνει τον προσεχή Σεπτέμβριο.
Ο πρωθυπουργός ανοίγει τη συζήτηση από τώρα, ενώ δεν υπάρχουν οι αντικειμενικές προϋποθέσεις, με όρους κοινωνικού αυτοματισμού, επιχειρώντας να ηγηθεί ενός κινήματος όχι μόνο υπέρ των εμβολιασμών αλλά και για την απομόνωση και τον στιγματισμό των αρνητών τους. Στο ίδιο πλαίσιο οι υπουργοί του απειλούν ομάδες εργαζομένων με συνέπειες εφόσον αρνηθούν τον εμβολιασμό.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εκτιμά ότι από μια τέτοια διχαστική τακτική στιγματισμού όσων έχουν επιφυλάξεις θα αποκομίσει πολιτικά οφέλη. Ιδίως –και αυτό είναι το επόμενο στην ατζέντα– εφόσον παρασύρει την αντιπολίτευση στην επιβεβλημένη υπεράσπιση των ατομικών δικαιωμάτων τόσο εκείνων που αρνούνται τον εμβολιασμό όσο και των εμβολιασμένων, που φυσικά έχουν κάθε δικαίωμα να μην κυκλοφορούν με το πιστοποιητικό στην τσέπη και να αρνούνται να το επιδείξουν ακόμη και σε ιδιοκτήτες εστιατορίων, όπως ζήτησε από το βήμα της Βουλής ο Κυρ. Μητσοτάκης.
Ανησυχία από το πολιτικό κόστος του εργασιακού
Η επίσπευση της σχετικής συζήτησης είναι ενδεικτική της αγωνίας του κυβερνητικού επιτελείου να αποστρέψει την προσοχή από το εργασιακό που σωρεύει πολιτικό κόστος. Η μεγάλη συγκέντρωση για το εργασιακό την περασμένη Πέμπτη προκάλεσε νευρικότητα στο Μέγαρο Μαξίμου. Το κυβερνών κόμμα εμφανίζεται απομονωμένο εντός και εκτός Βουλής, ενώ μια μεγάλη κοινωνική κατηγορία δείχνει ότι αφυπνίζεται και κινητοποιείται.
Φυσικά η κυβέρνηση δεν θα κάνει πίσω – το εργασιακό αποτελεί το βασικό γραμμάτιο προς την επιχειρηματική ελίτ που συνεχίζει να στηρίζει την κυβέρνηση. Ωστόσο πλέον διαπιστώνουν ότι το κόστος θα είναι μεγάλο και δεν θα εξαντληθεί στο δεκαπενθήμερο της συζήτησης του νομοσχεδίου στη Βουλή.
Εκτιμάται ότι μέχρι στιγμής η μάχη της επικοινωνίας έχει χαθεί, παρά την αντιδραστική στάση των περισσοτέρων ΜΜΕ που φιλοξενούν τον υπουργό Κωστή Χατζηδάκη σχεδόν καθημερινά και χωρίς αντίλογο.
Ανοικτό το ενδεχόμενο των πρόωρων εκλογών
Ο πρωθυπουργός διατηρεί ανοικτό το ενδεχόμενο των πρόωρων εκλογών, παρότι οι αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί. Είναι ενδεικτικό ότι κρατά σε εγρήγορση τον κομματικό μηχανισμό.
Την περασμένη εβδομάδα συμμετείχε για πρώτη φορά μετά τη νίκη τους στις εκλογές στη συνεδρίαση του διαγραμματειακού οργάνου της ΝΔ, ενός ξεχασμένου κομματικού οργάνου, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες στο εξής θα υπάρχει καλύτερος συντονισμός στα δύο επιτελεία του Μαξίμου και της Πειραιώς.
Επιπλέον, σύμφωνα με πληροφορίες ο Κυρ. Μητσοτάκης θα ξεκινήσει περιοδείες ανά την Ελλάδα που θα είναι «στοχευμένες» σε περιοχές και εκλογικά ακροατήρια όπου πάσχει η ΝΔ και θα συνδέονται με ανακοίνωση έργων και μέτρων. Θα είναι η απάντηση στις περιοδείες που έχει ξεκινήσει ο Αλέξης Τσίπρας.
Σε ένα παράλληλο επίπεδο το Μέγαρο Μαξίμου συντηρεί τα σενάρια για τον ανασχηματισμό. Ο Γιώργος Γεραπετρίτης δήλωσε ότι «σε μία ενδεκάδα δεν αποδίδουν όλοι το ίδιο», η Αριστοτελία Πελώνη πρόσθεσε ότι «ο πρωθυπουργός έχει πλήρη και σε βάθος εικόνα του κυβερνητικού σχήματος και όλοι αξιολογούνται» και ο Άκης Σκέρτσος άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο απομάκρυνσης του υπουργού Προστασίας του Πολίτη.
Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται και οι διαρροές προς τα συστημικά μέσα ενημέρωσης, που δίνουν δύο πιθανές ημερομηνίες: την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου, ώστε να συμπέσει με τη συμπλήρωση των δύο χρόνων της κυβέρνησης, και πριν από τη ΔΕΘ, ώστε να συνδεθεί με συνολική επανεκκίνηση ενόψει της επόμενης πολιτικής περιόδου. Υπόρρητα η πρώτη ημερομηνία συνδέεται με το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών το φθινόπωρο του 2021 (υπουργοί στοιχηματίζουν για την τελευταία Κυριακή του Σεπτεμβρίου). Η δεύτερη ημερομηνία συνδέεται με το δεύτερο σενάριο για εκλογές το φθινόπωρο του 2022.
Ωστόσο είναι παράταιρο να συντηρεί το θέμα του ανασχηματισμού που θα γίνει σε έναν ή τρεις μήνες. Περισσότερο αποσκοπεί στο να διατηρεί σε εγρήγορση το δυναμικό της κυβέρνησής του και σε καταστολή τους βουλευτές του που πλέον εκφράζουν δημοσίως τη διαφωνία τους για επιμέρους πτυχές της κυβερνητικής πολιτικής.
Ο Κυρ. Μητσοτάκης έχει μια κυβέρνηση που πάσχει σε πολλούς τομείς. Αυτό οφείλεται στο ότι οι δύο προηγούμενες προσπάθειές του να δημιουργήσει ένα αποτελεσματικό κυβερνητικό σχήμα ναυάγησαν, είτε από παρεμβάσεις επιχειρηματιών υπέρ των εκλεκτών τους είτε για να μη διαταράξει κομματικές ισορροπίες. Υπ’ αυτή την έννοια ένας κανονικός και ευρύς ανασχηματισμός είναι επιβεβλημένος για να περισώσει ό,τι μπορεί από το ηγετικό του προφίλ. Οπότε κι αν τον κάνει θα είναι εκλογικός, με την έννοια ότι θα είναι η κυβέρνηση με την οποία θα πάει στις εκλογές, το φθινόπωρο είτε του 2021 είτε του 2022.
Στο πλαίσιο αυτό οι σχετικές διαρροές αναφέρουν ότι είναι εκτός πεδίου αλλαγών τα υπουργεία που άλλαξαν πρόσωπα τον Ιούλιο του 2020 και τον Ιανουάριο του 2021. Αντίθετα, οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι θα υπάρξουν αλλαγές στα υπουργεία Παιδείας, Υγείας, Τουρισμού, Πολιτισμού, Ανάπτυξης, Δικαιοσύνης, Ναυτιλίας.
Ορισμένες φήμες βάζουν στη λίστα και το υπουργείο Οικονομικών, όπως επίσης τα Εξωτερικών και Αμυνας, αν και είναι δύσκολο για τα δύο τελευταία, με βάση την εντύπωση επιτυχίας και το υψηλό ποσοστό θετικής γνώμης που συγκεντρώνουν οι υπουργοί Νίκος Δένδιας και Νίκος Παναγιωτόπουλος. Ούτε στο Οικονομικών όμως τα πράγματα είναι εύκολα. Οι πληροφορίες θέλουν τον έμπιστο της οικογένειας Θεόδωρο Σκυλακάκη να αναλαμβάνει το υπουργείο και τον Χρήστο Σταϊκούρα να μετακομίζει πιθανόν στο Ανάπτυξης – άλλωστε οι αρμοδιότητες του υπουργού έχουν αποψιλωθεί για να αποδυναμωθεί ο Αδωνης Γεωργιάδης.
«Πονοκέφαλο» αποτελεί το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Αν ο πρωθυπουργός θέλει να δείξει ότι παίρνει την κατάσταση στο θέμα της εγκληματικότητας στα χέρια του, πρέπει να αλλάξει τον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη. Από την άλλη όμως θα είναι αναγνώριση αποτυχίας και επιπλέον θα δυσαρεστηθούν οι υψηλοί υποστηρικτές του υπουργού Προστασίας του Πολίτη. Ενα επιπλέον στοιχείο είναι ότι δεν έχει και κανέναν καλύτερο στον πάγκο για το συγκεκριμένο υπουργείο.
Πληροφορίες θέλουν υπό μετακίνηση και τον Αδ. Γεωργιάδη και ενδεχομένως εκτός κυβερνητικού σχήματος. Ορισμένοι συνδέουν με αυτές τις πληροφορίες τις επικοινωνιακές καντρίλιες του υπουργού και τους όψιμους ύμνους του για τον Νίκο Καρανίκα και τον Λευτέρη Κρέτσο. Σαφώς κινείται εκτός της βασικής γραμμής της δαιμονοποίησης του ΣΥΡΙΖΑ. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, στην έξοδο οδηγούνται οι Χάρης Θεοχάρης και Λίνα Μενδώνη και ίσως ο Γιάννης Πλακιωτάκης.
Κλειδί των όποιων αποφάσεων είναι εάν θα προχωρήσει και σε αλλαγές στο επικοινωνιακό επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου και κυρίως αν αποχωρήσουν για να αναλάβουν υπουργείο ο Γ. Γεραπετρίτης και δευτερευόντως ο Ακης Σκέρτσος. Ο νυν υπουργός Επικρατείας σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες επιθυμούσε το Εξωτερικών, κάτι όμως που φαίνεται να αποκλείεται. Ακούγεται για το Παιδείας ή το Δικαιοσύνης, ανάλογα και με το πού θα κατευθυνθεί η Νίκη Κεραμέως. Προς μετακίνηση από το Δικαιοσύνης για να ανοίξει η θέση είναι ο Κώστας Τσιάρας, αν και οι πληροφορίες τον φέρουν να μένει στο κυβερνητικό σχήμα.
Δύσκολο σημείο η μετακίνηση Κικίλια
Ένα ακόμη δύσκολο σημείο είναι η μετακίνηση του Βασίλη Κικίλια. Οι σχέσεις του με το Μαξίμου επίσης δεν είναι σε καλό επίπεδο τους τελευταίους μήνες. Είναι συχνές οι εμφανίσεις του Άκη Σκέρτσου στα ΜΜΕ για θέματα της πανδημίας που τροφοδοτούν και τα σχετικά σενάρια για ανάληψη του υπουργείου.
Δεν είναι πάντως εύκολη η μετακίνηση του Β. Κικίλια και ιδίως η υποβάθμισή του, καθώς συγκεντρώνει υψηλά ποσοστά αποδοχής ως υπουργός αλλά και στην εκλογική του περιφέρεια. Με αυτά τα δεδομένα ο πρωθυπουργός δύσκολα θα τον αφήσει εκτός κυβερνητικού νυμφώνος, αλλά κάποιες πληροφορίες τον μετακινούν στο Τουρισμού.
Στο πλαίσιο των σεναρίων για αλλαγές στο επικοινωνιακό επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου, παράλληλα με την ανάληψη υπουργείων από τους Γ. Γεραπετρίτη και Ακη Σκέρτσο, ακούγεται η αναβάθμιση του Θοδωρή Λιβάνιου που φαίνεται ότι κερδίζει πόντους στο εσωτερικό χρηματιστήριο, ενώ είναι ανοικτό το θέμα του κυβερνητικού εκπροσώπου, παρότι η Αρ. Πελώνη βρίσκει σταδιακά τα πατήματά της.
Πολιτικά μηνύματα αλλά και διατήρηση ισορροπιών
Με τον ανασχηματισμό ο πρωθυπουργός θα στείλει πολιτικά μηνύματα και θα πρέπει να κρατήσει τις ισορροπίες με τα υποσυστήματα των καραμανλικών και των σαμαρικών, ενώ έχει μπροστά του την ψήφιση των τριών πρωτόκολλων συνεργασίας με τη Βόρεια Μακεδονία από τη Βουλή.
Σύμφωνα με πληροφορίες θα τα φέρει μέσα στο Ιούλιο και αναμένεται η αντίδραση του Αντώνη Σαμαρά αλλά και βουλευτών που είχαν ταχθεί κατά της συμφωνίας των Πρεσπών. Σε αναμονή είναι οι βουλευτές του κόμματος που προσδοκούν μια θέση υπουργού ή υφυπουργού, όπως ο Θοδωρής Ρουσόπουλος που φροντίζει να κάνει αισθητή την παρουσία του σε αντιδημοφιλή θέματα όπως η πανεπιστημιακή αστυνομία και τα χρέη της ΝΔ. Το εάν θα επιμείνει στους εξωκοινοβουλευτικούς τεχνοκράτες (ακούγονται μια σειρά γενικοί γραμματείς και στελέχη υπουργείων) ή θα αυξήσει τους κοινοβουλευτικούς θα σηματοδοτήσει και αντίστοιχες πολιτικές διαθέσεις.
Πάντως και από τον ευρύτερο εκσυγχρονιστικό χώρο έχουν προσδοκίες πρόσωπα όπως η Άννα Διαμαντοπούλου, που παρενέβη για να στηρίξει τις επιλογές στην παιδεία βάλλοντας κατά του Κώστα Τζαβάρα, για να εισπράξει την απάντηση περί «μεταρρυθμιστικού λαϊκισμού». Πολλά θα εξαρτηθούν και από το πώς θα πάει η συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Ταγίπ Ερντογάν και αν θα υπάρξει εξομάλυνση στον ελληνοτουρκικό διάλογο δίχως να αναγκαστεί σε υποχωρήσεις.
Το πεδίο της εξωτερικής πολιτικής συναρτάται όχι μόνο με τη σχέση του με τον Ν. Δένδια αλλά και με όλο το παλιό σημιτικό μπλοκ και με τα υποσυστήματα των καραμανλικών και σαμαρικών μέσα στο κόμμα.
