Ως Eλληνας του εξωτερικού µε την ιδιότητα του (πρώην) πολιτικού στελέχους και υποψηφίου ενός πολιτικού κόµµατος περνάω περισσότερο χρόνο από όσο χρειάζεται στα µέσα κοινωνικής δικτύωσης και κυρίως στο Facebook.
Οµολογώ πως το Facebook το χρησιµοποίησα προς άγρα ψηφοφόρων και µάλιστα µε ιδιαίτερη αποτυχία. Η αρχή της «εποχής του κορονοϊού» µε βρήκε µε τετρακόσιους περίπου φίλους. Λίγες δηµόσιες αναρτήσεις ενηµέρωσης σε συνδυασµό µε την ιδιότητα του καθηγητή, του ερευνητή, αλλά και λόγω της εµπλοκής µου µε τον σχεδιασµό φαρµάκων (και σε σχέση µε ιούς, µε την οµάδα picorna), τριπλασίασαν το ακροατήριό µου. Τελικά µου πάει περισσότερο η επιστήµη απ’ ό,τι η πολιτική.
Μια πρωθυπουργική δήλωση που ανακουφίζει
∆υστυχώς όµως σε πολλούς «συναδέλφους» ταιριάζει η πολιτική –για την ακρίβεια η κακώς εννοούµενη πολιτική, η παπάτζα– περισσότερο από όσο τους ταίριαξε ποτέ η επιστήµη. Οι κάθε λογής πουθενάδες και ανθυποµέτριοι έχουν γίνει attention whοres (αµετάφραστο για λόγους ευπρέπειας): θεωρίες συνωµοσίας, προτάσεις για θεραπείες, µοντέλα προβλέψεων, συστάσεις προς τους αρµόδιους, ως και ανοιχτές επιστολές προς τον πρωθυπουργό. Αλλά φυσικά και σοβαρές, υπεύθυνες τοποθετήσεις, µε µέτρο, µε σύνεση, µε γνώση, µε συναίσθηση για τον ρόλο του επιστήµονα σε καιρό κρίσης.
Τα διαβάζω όλα µε έναν πονοκέφαλο που διαρκεί πάνω από εβδοµάδα, έναν παροδικό ξερόβηχα και δέκατα. Λέτε; ∆εν θα µάθω. Η εξέταση είναι µόνο για όσους χρειάζονται νοσοκοµειακή περίθαλψη ή όσους έχουν συνεχή επίµονο πυρετό – πάνω από 38,3. Μάλλον ελαφριά την περνάω. Η ερευνητική µου οµάδα είναι πλέον στο σπίτι, εκτός από µια τεχνικό που επέµεινε να δουλεύει στο έρηµο εργαστήριο και µας κρατάει «ζωντανά» κάποια µακροχρόνια πειράµατα. Μοναχικές βόλτες στο ποτάµι, τον Αµστελ, και το πάρκο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ που παραµένει σχετικά γεµάτο µε νεαρά ζευγάρια µε µωρά, σκύλους µε τα αφεντικά τους και λίγους ανέµελους δροµείς. Στα σουπερµάρκετ τέλειωσαν φυσικά το χαρτί υγείας, τα πατατάκια (!) και τα αντισηπτικά. Μικρό το κακό – εξάλλου οι αλυσίδες ανεφοδιάστηκαν µε χαρτί (ο πρωθυπουργός σε βαρυσήµαντη δήλωσή του επισήµανε πως «έχουµε αποθέµατα χαρτιού τουαλέτας για είκοσι χρόνια»), είχε γαριδάκια και ποπκόρν και µικρές συσκευασίες µε ντετόλ, µία ανά πελάτη. Και εκεί που το παλεύεις, µε τα παιδιά στο διαµέρισµα να ασχολούνται µε τα πάντα προκειµένου να µη βαριούνται (ακόµη και µε τα µαθήµατά τους), επανέρχεται η περίφηµη «κανονικότητα». Τηλεσυνεδριάσεις µε συνεργάτες, προσπάθεια να µείνουν ανοιχτές οι ευρωπαϊκές υποδοµές έρευνας έστω και µόνο για πειράµατα σε σχέση µε τον κορονοϊό, µια ανέλπιστη χαρά από τα πρόωρα αποτελέσµατα στο νέο µας ηλεκτρονικό µικροσκόπιο, συζητήσεις µε τον κολλητό µου στην Οξφόρδη που τυγχάνει και καθηγητής µε ειδίκευση στην ιολογία, ο οποίος µου εξηγεί τα προβλήµατα µε τον προσδιορισµό της τρισδιάστατης δοµής της πολυµεράσης του κορονοϊού.
Εµβόλιο ή θεραπεία και µια γάτα δίπλα στο λάπτοπ
Εµβόλιο ή θεραπεία λοιπόν; Η βιβλιογραφία µάς λέει ότι όλες οι απόπειρες για εµβόλιο εναντίον σε άλλος ιούς SARS είχαν παρενέργειες. Ελπίζω να µη βιαστούµε µε «καουµπόικες» ενέργειες και το µετανιώσουµε. Θεραπεία λοιπόν. Σε µικρό χρονικό ορίζοντα επανατοποθέτηση µικρών δραστικών µορίων (π.χ. χλωροκίνη, remdesivir) που έχουµε για άλλες ασθένειες και κάποια υποσχόµενα µονοκλωνικά αντισώµατα (π.χ. atlizumab). Στο πιο µακρινό µέλλον νέοι αναστολείς της πολυµεράσης και της πρωτεάσης του ιού αλλά και καινούργια εξειδικευµένα µονοκλωνικά αντισώµατα. Θα υπάρξουν περισσότερες από µία φαρµακευτικές αντιµετωπίσεις.
Ο κορονοϊός όµως ήρθε για να µείνει: είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα γίνει ενδηµικός και θα µας επισκέπτεται κάθε χρονιά όπως η γρίπη. Η παλιά µας γνώριµη, που σκοτώνει ανάλογα µε τη χρονιά από 300.000 έως 700.000 ανθρώπους (στην Ελλάδα 1.000 µε 4.000 κατά τη γνώµη µου και από µια ερασιτεχνική ανάλυση, αντίθετα µε αυτό που ισχυρίζονται τα επίσηµα στοιχεία). Ας συνηθίσουµε σε αυτούς τους αριθµούς και για τον κορονοϊό, ο οποίος δηµογραφικά έχει το ίδιο «ακροατήριο» µε τη γρίπη: ηλικιωµένους και µε υποκείµενα νοσήµατα.
Εξω από το παράθυρο παίζουν λίγα παιδιά, βλέπω κόσµο να περνάει τη διάβαση για να πάει στο πάρκο, σήµερα δεν πήγε η σύζυγος σουπερµάρκετ αλλά έχω ήδη τα υλικά για να φτιάξω γιουβαρλάκια, ο γιος τελείωσε το µάθηµα µέσω Microsoft groups γκρινιάζοντας ότι δεν έχει κάµερα, η µικρή λέει πως τέλειωσε τα µαθήµατά της στο iPad, η γάτα έχει κουρνιάσει δίπλα από το λάπτοπ της συζύγου στον καναπέ και εγώ έφτασα τις 646 λέξεις για το κείµενο του Documento. Αρωµα κανονικότητας. Αλλά µένουµε σπίτι.
Ο Αναστάσης Περράκης είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης – διευθυντής έρευνας στο Ολλανδικό Ινστιτούτο για τον Καρκίνο και το Ινστιτούτο Oncode
