Η θρυλική ερμηνεύτρια μας μάγεψε στη συναυλία που έγινε στην ιστορική μονή Τοπλού.
Φέτος ήταν η τρίτη χρονιά που διοργανώθηκε μια συναυλία μέσα στον χώρο της μονής Τοπλού από την Περιφέρεια Κρήτης με την υποστήριξη του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης Κρήτης. Πέρσι είχε εμφανιστεί ο Πλάθιντο Ντομίνγκο και πρόπερσι, την πρώτη χρονιά της διοργάνωσης, ο Σταύρος Ξαρχάκος. Το ελεύθερο της εισόδου ήταν και η αιτία που εκατοντάδες άνθρωποι, όσοι δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν θέση μέσα στον προαύλιο χώρο της μονής, έστησαν τα καρεκλάκια τους προκειμένου να παρακολουθήσουν απέξω τη συναυλία της θρυλικής Ελληνίδας τραγουδίστριας. Η συνθήκη –χωρίς υπερβολικά φώτα και εφέ, όπως ταίριαζε σε τέτοιο χώρο, σε μια λιτή σκηνή τοποθετημένη πάνω στο χώμα– αποδείχτηκε ιδανική για τη συνάντηση των ανθρώπων με τραγούδια δημοφιλή από την εξηντάχρονη πορεία της Μαρινέλλας στο ελληνικό τραγούδι.
Αλμοδοβαρική
Η ίδια όχι μόνο τραγούδησε όλες τις μεγάλες επιτυχίες της, αλλά αποδείχτηκε και άκρως επικοινωνιακή κάνοντας χιούμορ με το κοινό και τους μουσικούς της. Λόγω της ιερότητας και της ιστορικότητας του χώρου, όλοι περιμέναμε να ακουστεί ένα ρεπερτόριο αν μη τι άλλο κάπως πιο ταιριαστό, δηλαδή μπαλάντες και πιο χαμηλότονα λαϊκά τραγούδια. Μα, όπως φάνηκε, η Μαρινέλλα και οι χαμηλοί τόνοι δεν… τα βρήκαν ποτέ, κάτι που δικαιολογεί και την τεράστια δημοτικότητά της μέσα στα χρόνια, που δεν είναι και λίγα εδώ που τα λέμε. «Η Μαρινέλλα τραγουδάει για περισσότερα από εξήντα χρόνια» σχολίασε εύστοχα ο μουσικός παραγωγός Χρήστος Καριώτης, ο οποίος προλόγισε τη συναυλία, παρουσία του βουλευτή Λασιθίου και αντιπροέδρου της Βουλής των Ελλήνων Γιάννη Πλακιωτάκη, του εμπνευστή αυτού του θεσμού πλέον, καθώς και του Αμβρόσιου Σκαρβέλη, του ηγούμενου της μονής Τοπλού. Νομίζω πως όταν η Μαρινέλλα ξεκίνησε να τραγουδάει όλοι πάθαμε την πλάκα μας. Παρότι είναι γνωστό ότι η φωνή της δεν έχει υποστεί τη φθορά του χρόνου αν και έχει συμπληρώσει τα 86 χρόνια, είναι πραγματικά άλλο να το διαβάζεις αυτό και άλλο να την ακούς.
Κρατώντας το μικρόφωνο μακριά από τα χείλη της, με ένα μπρίο που θα τη χαρακτήριζες άχρονη καλλιτέχνιδα, ξεκίνησε με τα πιο ρυθμικά τραγούδια της όπως το «Και καλύτερα» ή το «Να παίζει το τρανζίστορ», για να περάσει στη συνέχεια στα «Δώσ’ μου τ’ αθάνατο νερό», «Σταλιά σταλιά», «Πάλι θα κλάψω» και, βέβαια, στο πλέον δημοφιλές από τον κινηματογράφο του Φίνου και του Δαλιανίδη «Ανοιξε πέτρα».
Δεν ξέρω αν ήταν φώτιση Θεού εξαιτίας της ιεράς μονής Τοπλού, πάντως μάλλον η «θεία χάρη» ενός Πέδρο Αλμοδόβαρ και μιας Τσαβέλα Βάργας της ταιριάζει καλύτερα. «Δύο συζύγους είχα και τους έθαψα και τους δύο» είπε σε μια φάση αυτοσαρκαζόμενη, αναφερόμενη φυσικά στους μυθικούς έρωτές της με τον Στέλιο Καζαντζίδη και τον Τόλη Βοσκόπουλο, που την οδήγησαν σε δύο γάμους το 1964 και το 1973 αντιστοίχως.
Μοναδική στιγμή η ερμηνεία της σ’ ένα παραδοσιακό σμυρναίικο που θυμόταν από τους γονείς της, αλλά και η απεύθυνσή της σε όσους Θεσσαλονικείς – καρντάσια υπήρχαν ανάμεσα στο κοινό της συναυλίας. Αστειεύτηκε μέχρι και με την ανάβαση της οδικώς προς τη μονή, αφού οι πολλές στροφές ανακάτεψαν το στομάχι της. Μάλλον έκλεβε χρόνο μέχρι να κουρδίσουν οι μουσικοί της, εφόσον όταν η Μαρινέλλα αρχίζει να τραγουδάει καταργείται κάθε ανθρώπινη δυσκολία και η ίδια μοιάζει να υπερίπταται του κοινού της, σαν να βρίσκεται σε τρανς κατάσταση.
Τη βάφτισε ένα κανόνι
Την επομένη το «θηρίο» θα αναχωρούσε για Κύπρο, εξού και οι λιγοστοί δημοσιογράφοι δεν καταφέραμε να της πάρουμε δυο κουβέντες μετά το τέλος της συναυλίας της. Ωστόσο είχαμε την ευκαιρία να ξεναγηθούμε από τον πάτερ Αμβρόσιο μέσα στον ιστορικό χώρο τού μοναστηριού και να θαυμάσουμε τα μοναδικά αριστουργήματα της βυζαντινής τέχνης.
Η αρχική μονή χρονολογείται από τον 15ο αιώνα, αλλά καταστράφηκε από τον σεισμό του 1612. Αφιερωμένη στην Παναγία την Ακρωτηριανή, ονομάστηκε Τοπλού από την τουρκική λέξη τοπ (κανόνι), εξαιτίας του κανονιού που υπήρχε για να προφυλάσσει τη μονή από τους πειρατές την περίοδο της Ενετοκρατίας. Μεταξύ των εκθεμάτων που μπορεί να δει κανείς μέχρι σήμερα στο μουσείο της ξεχωρίζουν μεσαιωνικά εκκλησιαστικά κείμενα, το αυθεντικό λάβαρο από την Επανάσταση του 1821, παμπάλαια άμφια, σουλτανικά φιρμάνια, η εντυπωσιακή εικόνα του Ιωάννη Κορνάρου από το 1770 με περιγραφικές αναπαραστάσεις της Καινής Διαθήκης, αλλά και ο ασύρματος μαζί με κράνη και όπλα – τρόπαια από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το μοναστήρι διαθέτει μια τεράστια ακίνητη περιουσία από κτήματα, ελαιώνες, αμπέλια, οινοποιείο και εμφιαλωτήριο βιολογικού ελαιόλαδου, ενώ το καμπαναριό με ύψος 33 μέτρα στέκει επιβλητικό πάνω από την κεντρική πόρτα.
Ηταν μια αξιόλογη πρωτοβουλία της Περιφέρειας Κρήτης που συνδύασε μουσική ψυχαγωγία και θρησκευτικό τουρισμό. Η συναυλία της Μαρινέλλας αποτελεί μέρος της ιστορίας ενός θεσμού που δίνει την ευκαιρία στους ντόπιους και τους τουρίστες αφενός να έρθουν σε επαφή με το έργο καλλιτεχνών μεγάλου διαμετρήματος και αφετέρου να γνωρίσουν ένα από τα σημαντικότερα ελληνικά μοναστήρια, μνημείο ιστορίας και πολιτισμού.