Η ανακοίνωση που εξέδωσε η Ενωτική Αγωνιστική Κίνηση, το συνδικαλιστικό σχήμα των εργαζομένων στο υπουργείο Πολιτισμού, με αφορμή την εμπλοκή του ονόματος του Βασίλη Λεβέντη στην υπόθεση του βιασμού της 24χρονης από τη Θεσσαλονίκη αναφέρεται στη συνολική πολιτική της Λίνας Μενδώνη και του υπουργείου σε σχέση με τους «χορηγούς» των δημόσιων μουσείων καταλήγοντας: «…νομίζουμε ότι δεν χρειάζονται πολλά για να καταλάβουμε όλοι ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΤΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΟΥΣΕΙΑ ΝΑ ΜΕΤΑΤΡΑΠΟΥΝ ΣΕ ΝΠΔΔ με διορισμένα Διοικητικά Συμβούλια, που θα προέρχονται από τον συρφετό που βλέπετε παραπάνω και παρακάτω στις φωτογραφίες από τις εκδηλώσεις της “ευυπόληπτης” καλής κοινωνίας που στηρίζει αναφανδόν την μετατροπή τους και περιμένει εναγωνίως τον “αριστίνδην” διορισμό της σε κάποιο ΔΣ Μουσείου».
Αναλυτικά η ανακοίνωση της Ενωτικής Αγωνιστικής Κίνησης
Όταν η Λίνα Μενδώνη στις προγραμματικές της δηλώσεις το 2019 μιλούσε για «αυτοχρηματοδότηση του πολιτισμού» και «πλήρη αξιοποίηση της συνεργασίας με τα Κοινωφελή Ιδρύματα» ήταν σαφές –τουλάχιστον στους γνώστες – τι εννοούσε. Μια πολιτική που επί δεκαετίες (10 χρόνια ήταν η ίδια ΓΓ του ΥΠΠΟΑ) φρόντισε να παραχωρήσει όλο τον σύγχρονο πολιτισμό στα κάθε λογής «Ιδρύματα» και «ευεργέτες» (Λαμπράκης, Ωνάσης, Λάτσης, Κωστόπουλος κ.ά.), με τους εξής τρόπους: 1) Την αλλαγή θεσμικής υπόστασης των δημόσιων φορέων σύγχρονου πολιτισμού (όλοι είναι ΝΠΙΔ πλέον), με διοικήσεις διορισμένες από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία (πλην 2 εξαιρέσεων που επιλέχτηκαν με ανοιχτό διαγωνισμό μόλις το 2021), με σκανδαλώδες αποκορύφωμα της πρακτικής αυτής τον διορισμό Λιγνάδη, 2) Την υποχρηματοδότηση (ή τη χρηματοδότηση από τις «λίστες» των «κολλητών») της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας, από το βιβλίο ως τα εικαστικά, 3) Την περιθωριοποίηση όλων των αρμόδιων Διευθύνσεων του ΥΠΠΟΑ που ασχολούνταν με τον Σύγχρονο Πολιτισμό, ώστε να μην παράγουν πολιτική και να ακυρώνεται ο εποπτικός τους ρόλος.
Το Ίδρυμα των «Λεβέντηδων» και το Μουσείο της Δήλου…
Θυμάται κανείς μια φωτογράφιση της Ασπασίας Λεβέντη και του Νίκου Αλιάγα στη Δήλο το μακρινό 2014; Αν δεν τη θυμάστε, να σας τη θυμίσουμε –τέτοιες στιγμές εθνικού μεγαλείου δεν πρέπει να χάνονται στη λήθη!
Τότε που η χώρα μαστιζόταν από τα μνημόνια και τις περικοπές, η οικογένεια Ασπασίας και Γιώργου Λεβέντη (επιχειρηματίες της ευρύτερης ελληνοκυπριακής οικογένειας Δαυίδ-Λεβέντη, της 3Ε, Coca Cola και άλλων εταιρειών) έφτιαξε ένα Ίδρυμα στο Λονδίνο, το International Foundation for Greece για να βοηθήσουν την έρμη την πατρίδα. Βέβαια, για να βοηθήσουν την πατρίδα τους, θα μπορούσαν να πληρώνουν απλώς τους φόρους τους, αλλά κι αυτό είναι άλλη υπόθεση. Έβαλαν και τιμητικό μέλος του Ιδρύματος τον Αντώνη Σαμαρά, τότε πρωθυπουργό, οπότε ποιος να τους ζητήσει φόρους; Δηλωμένος στόχος του Ιδρύματος ήταν η δωρεά για να φτιαχτεί νέο Μουσείο στη Δήλο. Και να τα πρωτοσέλιδα για τη φοβερή δωρεά που θα κάνει η Ασπασία Λεβέντη, και να τες και οι άδειες για φωτογράφιση στη Δήλο, και να φωτογραφίες και συναντήσεις με τη Μενδώνη (2014) και μετά με τον Ξυδάκη (2015), ο οποίος όμως δεν… ενέδωσε στη συνεργασία. Μια άλλη λεπτομέρεια βέβαια είναι ότι το Ίδρυμα δεν είχε σκοπό να βάλει λεφτά δικά του, αλλά να μαζέψει χρήματα από συναυλίες και γκαλά. Και μάλιστα συναυλίες στο Ηρώδειο, με παραχώρηση από το ΥΠΠΟΑ, για να γίνουν οι μελέτες και μετά… τα συνήθη: να επωμιστεί το δημόσιο το βάρος της κατασκευής ενός Μουσείου με τα σχέδια που θα είχε εγκρίνει η κ. Ασπασία Λεβέντη. Παρά τα ταρατατζούμ το 2014-2015, μετά υπήρξε σιωπή. Λεφτά δεν μαζευτήκανε. Τελικά εξαφανίστηκε και το Ίδρυμα και ο σκοπός του από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Επειδή όμως οι καλοί ποτέ δεν χάνονται, το 2019 μαζί με την Υπουργό Μενδώνη επανεμφανίστηκε και η κ. Ασπασία Λεβέντη. Τον Σεπτέμβρη 2019 το Ηρώδειο παραχωρήθηκε στο IFG για συναυλία για τους “σκοπούς” του Ιδρύματος.
Το σημαντικότερο πρόβλημα είναι ότι δύο από τους συνιδρυτές και μέλη του ΔΣ (trustees) του εν λόγω Ιδρύματος είναι οι Βασίλης και Ευαγόρας Λεβέντης. Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς του 2022 μια 24χρονη κοπέλα από τη Θεσσαλονίκη κατήγγειλε τον βιασμό της σε σουίτα ξενοδοχείου από 3 επιχειρηματίες, εκ των οποίων κατονόμασε τον έναν, τον 27χρονο Β.Λ., που συνελήφθη κιόλας στις 2 Ιανουαρίου (αλλά αφέθηκε ελεύθερος με περιοριστικούς όρους). Πρόκειται για μια πολύ δύσοσμη υπόθεση, καθώς φαίνεται ότι η 24χρονη αποκάλυψε ένα κύκλωμα με επιχειρηματίες της Θεσσαλονίκης που έβρισκαν κοπέλες για να «διασκεδάσουν» (έτσι έγραψε ένας από τους εμπλεκόμενους στο Instagram!) γόνους επιχειρηματικών οικογενειών που επισκέπτονταν τη συμπρωτεύουσα. Ο Μάνος Παπαδόπουλος, της επιχείρησης «Αχίλλειον» στη Θεσσαλονίκη, με δημόσια ανάρτησή του στο Instagram (την οποία ανακάλεσε αργότερα), παραδέχτηκε ότι όντως έγιναν όλα αυτά, ενώ ως σχετιζόμενα με την υπόθεση παρέθεσε τα ονόματα του Βασίλη και του Ευαγόρα Λεβέντη (και κάποιων άλλων, βλ. σχετική φωτογραφία). Μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, οι ίδιοι δεν έχουν ακόμη διαψεύσει την εμπλοκή τους. Χιλιάδες χρήστες και χρήστριες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης προσπαθούν να αναδείξουν το θέμα, για να μη θαφτεί, όπως γίνεται σε περιπτώσεις που εμπλέκονται μεγαλοεπιχειρηματίες.
Επαναλαμβάνουμε ότι οι Βασίλης και Ευαγόρας Λεβέντης είναι συνιδρυτές και μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου (trustees) του ευαγούς Ιδρύματος IFG, του οποίου τη δωρεά αποδέχτηκε η Λίνα Μενδώνη στις 5/1/2022 (μετά την καταγγελία του βιασμού και μετά την πρώτη δημοσιοποίησή της…), χωρίς να βγάλει Δελτίο Τύπου όπως συνηθίζει.
Από τη θέση της ως Υπουργού, η Λίνα Μενδώνη μπορεί να ρωτήσει τους εισαγγελείς και να μάθει τα ονόματα των εμπλεκόμενων σε αυτή τη δικογραφία. Βέβαια και για τον Λιγνάδη μπορούσε, αλλά προτίμησε να μιλά για «ανθρωποφαγία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης» και για «τεκμήρια αθωότητας» –προτού καταλήξει ότι ο Λιγνάδης είναι ένας «επικίνδυνος άνθρωπος». Και βέβαια υπάρχει το τεκμήριο της αθωότητας για κάθε εμπλεκόμενο σε ποινική υπόθεση, αυτό όμως αφορά τη μεταχείρισή του από τις δικαστικές αρχές. Δεν αφορά το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, που έχει υποχρέωση να ΑΝΑΚΑΛΕΣΕΙ εδώ και τώρα την απόφαση της Μενδώνη και να αναστείλει οποιαδήποτε συνεργασία με το Ίδρυμα που έχει αυτούς τους ιδρυτές. Σε διαφορετική περίπτωση, απλώς ξεπλένει κατηγορούμενους για βιασμό. Όπως άλλωστε έκανε και με τον Λιγνάδη για καιρό…
Φοβού τους χορηγούς και δωρεές φέροντας
Για να φτάνουμε σήμερα η Λυρική να έχει παραδοθεί στο Ίδρυμα Νιάρχος, η Εθνική Πινακοθήκη να έχει μια τεράστια ταμπέλα που αντί να γράφει «Ίδρυμα Αλεξάνδρου Σούτσου» ή έστω «δαπάναις του Έλληνα και Ευρωπαίου φορολογούμενου» γράφει με τεράστια γράμματα «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος» και οι καλλιτέχνες να παρακαλάνε να δουλέψουν στη Στέγη του Ωνασείου για νά ‘χουν στον ήλιο μοίρα.
Αυτό το «μοντέλο» έπρεπε πάση θυσία να επεκταθεί και στην πολιτιστική κληρονομιά. Για πολλά χρόνια το έδαφος προετοιμαζόταν, με τις άοκνες προσπάθειες της Λ. Μενδώνη αλλά και της Λ. Κονιόρδου, μέσα από τη στήριξη που παρείχαν στο σωματείο ΔΙΑΖΩΜΑ του Στ. Μπένου (το οποίο και συνέβαλε βέβαια και στην αναβάθμιση της καριέρας του Ιδρυτή του, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία…). Από το 2019 και μετά, όμως, υπάρχει ένας διακηρυγμένος στόχος: η ιδιωτικοποίηση των πάντων. Κι αν η νομοθεσία για την πολιτιστική κληρονομιά είναι πιο αυστηρή, κανένα πρόβλημα: μεγάλα και μικρά Ιδρύματα μπορούν να «μοιραστούν» μεταξύ τους Μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους, είτε για να βάλουν την ταμπέλα τους, είτε για να απαλλαγούν από τον ΦΠΑ, μοιράζοντας τις δουλειές μεταξύ των εταιρειών τους, είτε για να δώσουν δουλειά στους κολλητούς τους, είτε για να πατήσουν πόδι στη διοίκηση των αρχαιολογικών Μουσείων, τα οποία προορίζονται από την κυβέρνηση να μετατραπούν σε Νομικά Πρόσωπα με διορισμένα ΔΣ…
Πώς πατάνε πόδι; Με το μανδύα της «δωρεάς» που – με τις πλάτες της Υπουργού Λ. Μενδώνη και του ΓΓ Γ. Διδασκάλου – μετατρέπεται σε «δεσποτεία». Κι αν η νομοθεσία δεν το επιτρέπει, ποιος θα φέρει αντίρρηση; Αν η αρμόδια Υπηρεσία «τολμήσει» να ψελλίσει κάτι, θα υποστεί το «κατσάδιασμα» της πολιτικής ηγεσίας –πολύ πιθανό να μετακινηθεί και όποιος υπάλληλος δεν είναι συνεργάσιμος.
Έτσι ακριβώς συνέβη με τη «δωρεά» του Ιδρύματος Ωνάση στην Ακρόπολη, με τα γνωστά αποτελέσματα του «τσιμεντώματος», αλλά και της «ταμπέλας» που είχε συμφωνηθεί –επ’ ωφελεία τόσο του Ιδρύματος όσο και της Υπουργού Πολιτισμού (ευτυχώς βέβαια μετά την κατακραυγή, τελικά το όνομα της Μενδώνη δεν θα μπει σε ταμπέλα στον αρχαιολογικό χώρο. Θα αντιπροτείναμε, πάντως, να αναγραφεί με μεγάλα γράμματα πάνω στα τσιμέντα, ως «ανάληψη ευθύνης»). Ουσιαστικά μέσω της «δωρεάς» το Ίδρυμα Ωνάση και η τεχνική εταιρεία του (ΑΡΙΟΝΑ) έκαναν ό,τι γούσταραν πάνω στην Ακρόπολη, και η Υπουργός με τον ΓΓ πίεζαν την ΥΣΜΑ και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αθηνών να τα δέχονται όλα χωρίς να βγάλουν κιχ!
Πολλοί μνηστήρες για την Πηνελόπη (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο)
Όταν πριν από ένα μήνα διαφημίστηκε σε όλα τα κανάλια η «δωρεά» της οικογένειας Λαιμού για την αρχιτεκτονική μελέτη της υπόγειας επέκτασης του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου και της «σύνδεσής του με το ΑΚΡΟΠΟΛ και το ΕΜΠ» (μυστήριο τι σημαίνει αυτό, μαζί με το μυστήριο πώς έχουν μούτρα να μιλάνε για το ακόμη κλειστό ΑΚΡΟΠΟΛ, αλλά αυτό είναι μια άλλη υπόθεση), κανείς μα κανείς από τους δημοσιογράφους που το εκθείασαν δεν θυμήθηκαν ότι, δύο χρόνια πριν, είχαν εκθειάσει με τον ίδιο τρόπο τη χορηγία του Ιδρύματος Νιάρχος για το ίδιο θέμα, στην οποία είχε μάλιστα αναφερθεί ο ίδιος ο Πρωθυπουργός στις προγραμματικές δηλώσεις το 2019! Νέα συνήθεια αυτή, να εξαγγέλλονται χορηγίες και μετά να… εξαφανίζονται. Αλλά σάμπως θα βρεθεί κανένας δημοσιογράφος να ρωτήσει την Υπουργό για όλα αυτά στα φιλικά κανάλια που συχνάζει; Όχι βέβαια! Ούτε βέβαια στα ερωτήματα που έθεσε ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων για το θέμα αυτό απάντησε κάτι η Υπουργός.
Η Λίνα Μενδώνη αρκέστηκε να αναφερθεί στις δηλώσεις της ως εξής: «Της εκπόνησης της μελέτης αρχιτεκτονικού προσχεδίου έπρεπε να προηγηθούν η μελέτη σκοπιμότητας και βιωσιμότητας, καθώς και η ρύθμιση διάφορων άλλων θεσμικού χαρακτήρα θεμάτων». Ποιος έκανε τη «μελέτη σκοπιμότητας και βιωσιμότητας»; Μια βρετανική εταιρεία που την πλήρωσε το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, αλλά η Υπουργός δεν κάνει ούτε μια αναφορά, ούτε ένα ευχαριστώ βρε αδερφέ, όπως συνηθίζει – τι παίχτηκε άραγε; Τι προβλέπει αυτή η Μελέτη; Καμία αναφορά επίσης! Παρότι «διέρρευσε» ότι η Μελέτη παραδόθηκε τον Φεβρουάριο 2021, η Υπουργός τηρεί αιδήμονα σιωπή… Έχει εγκριθεί αυτή η Μελέτη; Ούτε αυτό έχει γίνει. Ξέρουμε τι λέει η γεωτεχνική μελέτη για την περιοχή της υπογειοποίησης, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για ένα υπόγειο έργο (ας θυμηθούμε τι συνέβη με την υπόγεια επέκταση της Πινακοθήκης και τα υπόγεια ύδατα); Όχι, δεν έχει παρουσιαστεί πουθενά. Και πάμε τώρα στο ερώτημα των 293 εκ. ευρώ: Τι κόστος προβλέπει για το σύνολο του έργου αυτή η Μελέτη; Είναι αλήθεια ότι προβλέπει κοντά στα 300 εκ. ευρώ (όταν η κατασκευή της Πινακοθήκης, με όλες τις υπερκοστολογήσεις, κόστισε 60 εκ. ευρώ); Κι αν πρόκειται για έργο 300 εκ. (700 εκ. ευρώ κόστισε το αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος, για να έχουμε τάξη μεγέθους) που αφορά την «αναγέννηση» του κέντρου της Αθήνας (όπως η ίδια η Υπουργός έχει πολλάκις δηλώσει), δεν οφείλει αυτό να παρουσιαστεί στους πολίτες τους οποίους αφορά και οι οποίοι θα το πληρώσουν;
Οι διάδρομοι της Μπουμπουλίνας βοούν ότι το 2010-11, όταν η πρόταση της υπόγειας επέκτασης και οι μελέτες είχαν εκκινήσει από το ίδιο το ΕΑΜ, είχε υπολογιστεί κόστος 80 εκ. ευρώ και η Λ. Μενδώνη τότε, ως ΓΓ του ΥΠΠΟΑ , «έκοψε» το έργο ως «ακριβό» (μπορεί βέβαια να το «έκοψε» και από την απέχθεια που είχε πάντα για ένα Μουσείο στο οποίο έχουν εργαστεί οι πιο σημαντικοί αρχαιολόγοι κάθε γενιάς, υπερασπιζόμενοι με πάθος την προστασία των αρχαιοτήτων και την παραγωγή επιστημονικού έργου –ποιος ξέρει;). Αν ισχύει αυτό, πώς γίνεται ένα έργο 80 εκ. ευρώ που κόβεται ως «ακριβό», να προωθείται 10 χρόνια αργότερα από το ίδιο πρόσωπο με κόστος 300 εκ. ως «έργο πνοής» για τη χώρα; Η συνέχεια της υπόθεσης αυτής μπορεί να είναι διαφωτιστική για το ερώτημα αυτό…
Πάμε λοιπόν στην ΑΜΚΕ της οικογένειας Νικολάου και Ειρήνης Λαιμού, που κατά δήλωση της Υπουργού, η δωρεά της είναι «το πρώτο, αλλά καθοριστικό, βήμα στην έναρξη του έργου της επέκτασης του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, το οποίο θα συμβάλλει ουσιαστικά στην αναγέννηση της ευρύτερης αυτής περιοχής του ιστορικού κέντρου της Αθήνας». Η συγκεκριμένη ΑΜΚΕ της οικογένειας Νικολάου και Ειρήνης Λαιμού δημιουργήθηκε ένα χρόνο πριν κάνει αυτή τη δωρεά (Νοέμβριος 2020). Πρόεδρός της είναι ο αρχιτέκτονας Θωμάς Δοξιάδης, ανiψιός της Ειρήνης Λαιμού, που έχει αναλάβει πολλές «δουλειές» του Κ. Μπακογιάννη, όπως ο Μεγάλος Περίπατος (αυτή η μεγάλη επιτυχία που ακυρώθηκε από το ΣτΕ αλλά ταλαιπωρεί ακόμη την Αθήνα!), ο λόφος του Στρέφη (τον οποίο ο Μπακογιάννης θέλει να ιδιωτικοποιήσει), η Ακαδημία Πλάτωνος (όπου εμπλέκεται και το ΥΠΠΟΑ με Προγραμματική Σύμβαση). Και βέβαια έχει αναλάβει τμήμα του έργου και στην «επένδυση» του Ελληνικού –του μεγαλύτερου σκανδάλου δημόσιας γης από τη μεταπολίτευση και μετά (που, όπως πρόσφατα έγινε γνωστό, η ΛΑΜΔΑ θα το χωρίσει και θα το πουλήσει για οικόπεδα!)
Τι προβλέπει η Υπουργική Απόφαση της Λ. Μενδώνη για αυτή την δωρεά; Απλά πράγματα: η ΑΜΚΕ (δηλαδή ο Θωμάς Δοξιάδης) θα αναλάβει να κάνει τον διαγωνισμό για την αρχιτεκτονική Προμελέτη της υπόγειας επέκτασης του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, να διαλέξει 10 αρχιτεκτονικά γραφεία του εξωτερικού (και μόνο!) που θα κληθούν να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό, να ορίσει τα μισά μέλη της Επιτροπής που θα επιλέξει την καλύτερη πρόταση και θα απονείμει το βραβείο (την Επιτροπή των «ειδικών» θα παρακολουθεί και ο ΓΓ του ΥΠΠΟΑ Γ. Διδασκάλου, για να μην υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι η απόφαση των «ειδικών» θα έχει και πολιτική έγκριση –κάτι σαν τις αποφάσεις της Επιτροπής των «ειδικών» για την πανδημία δηλαδή…) . Ο όρος με τα «αρχιτεκτονικά γραφεία του εξωτερικού» – όρος ντροπιαστικός για τον τεχνικό κόσμο της χώρας, που υποβιβάζεται σε απλό «συνεργάτη» των αρχιτεκτονικών γραφείων εξωτερικού – δεν θα μπορούσε βεβαίως να μπει αν ο διαγωνισμός γινόταν με τους όρους του Ν. 4412 από το ίδιο το ΥΠΠΟΑ! Δεν ήταν λοιπόν ότι δεν μπορούσε το ΥΠΠΟΑ να βρει τα 650.000 ευρώ για να κάνει αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για το ΕΑΜ, είναι ότι η κυβέρνηση δεν ήθελε να ακολουθήσει τις νόμιμες διαδικασίες.
Τώρα πώς μια ΑΜΚΕ με πρόεδρο έναν αρχιτέκτονα μηχανικό που συνεργάζεται με την Λ. Μενδώνη και τον Κ. Μπακογιάννη θα κάνει έναν αντικειμενικό «διαγωνισμό», αυτό είναι ένα άλλο ερώτημα. Αν βέβαια δούμε το όνομα του ξένου αρχιτέκτονα που θα αναδειχθεί νικητής του διαγωνισμού, θα ξέρουμε και πόσο… αντικειμενικά ήταν τα κριτήρια. Θα μπορούσε ας πούμε – εντελώς αντικειμενικά πάντα, εννοείται – να είναι ένας από τους δύο ξένους αρχιτέκτονες που είδε κατ’ ιδίαν ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Όπως γράφει και το (φίλιο) ρεπορτάζ, «Με δεδομένη την εξαγγελία του Πρωθυπουργού – ήδη στην πρώτη του ομιλία – ότι θα αναγεννηθεί το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, σε συνδυασμό με τις νέες δηλώσεις της Λίνας Μενδώνη ότι η παρέμβαση στο Μουσείο θα φέρει ανάπλαση της ευρύτερης περιοχής από την Ομόνοια ως την Κυψέλη, δημιουργεί σκέψεις – ή καλύτερα σε αυτό το στάδιο προσδοκίες – ότι θα μπορούσε να έχει ρόλο ο Ζαν Νουβέλ σε αυτή τη διαδικασία».
Εμείς θα κρατήσουμε την «ανάπλαση από την Ομόνοια ως την Κυψέλη», γιατί αυτό εξηγεί πολλά. Μαζί με την (ανεξήγητη χωρικά, εξηγήσιμη πολιτικά) απόφαση να χωροθετηθεί ο σταθμός Μετρό στην πλατεία Εξαρχείων, αντί να χωροθετηθεί σε οπτική επαφή με το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, όπως συμβαίνει με όλα τα μεγάλα μουσεία του κόσμου. Μαζί με το κόστος των 300 εκ. ευρώ, μαζί με την εμπλοκή του Θωμά Δοξιάδη, όλα έρχονται και δένουν γλυκά: δεν την έπιασε την κυβέρνηση ο πόνος για την επέκταση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, βεβαίως. Ξεκινούν ένα μεγάλο (και καλοπληρωμένο) έργο με το οποίο θέλουν να αναπλάσουν συνολικά την περιοχή από τα Εξάρχεια ως την Κυψέλη (gentrification και real estate λέγεται και τό ‘χουμε δει στου Ψυρρή, στο Γκάζι και στο Μεταξουργείο), να αλλάξουν χρήση στο Πολυτεχνείο (γιατί «ενοχλεί» και η μνήμη και η χρήση), να μοιράσουν λεφτά για μελέτες σε «άριστους» (οι άριστοι μόνο σε άριστους αναθέτουν απευθείας, τι νομίζατε;) και όλα αυτά με το «πρόσχημα» της (αναγκαίας) επέκτασης του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Δεν είναι τυχαίο που το ΕΑΜ είναι το πρώτο στη λίστα Μουσείο που θέλει η κυβέρνηση να μετατρέψει σε Νομικό Πρόσωπο με διορισμένο ΔΣ και να «ξεφορτωθεί» με κάθε τρόπο το επιστημονικό του δυναμικό που αντιστέκεται σε αυτή την καταστροφική για το αρχαιότερο Μουσείο της χώρας προοπτική.
Ο Λασκαρίδης που «έχεζε πάνω στον Πρωθυπουργό», η εισαγγελική έρευνα που αγνοείται και το Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων
Ο εφοπλιστής Πάνος Λασκαρίδης τα τελευταία δύο χρόνια έχει απασχολήσει το πανελλήνιο με δύο υποθέσεις. Η πρώτη ήταν η παράνομη ανέλκυση μιας αρχαίας άγκυρας και ενός ιστορικού κανονιού από τον βυθό των Αντικυθήρων τον Αύγουστο 2020, την οποία μάλιστα υπερασπίστηκε στη βάση του… Συντάγματος. Η δεύτερη φορά ήταν με τις δηλώσεις του στο ντοκιμαντέρ «Black Trail» του δημοσιογραφικού οργανισμού EIC (European Investigative Collaboration) για το πόσο «χεσμένο» έχουν τον Πρωθυπουργό οι εφοπλιστές, τον Μάιο 2021.
Όλα αυτά δεν εμπόδισαν καθόλου τη Λ. Μενδώνη να συνεχίζει να έχει ισότιμο συνομιλητή τον εφοπλιστή Πάνο Λασκαρίδη και στις 14/12/2021 και να υπογράψει έγκριση της δωρεάς του Ιδρύματός του για το… Μουσείο Εναλίων στο Σιλό στον Πειραιά (για την εκπόνηση Προμελέτης). Φαίνεται όμως ότι για αυτή τη δωρεά δεν είναι και τόσο… περήφανη, γιατί ξέχασε το Γραφείο Τύπου του ΥΠΠΟΑ να βγάλει ανακοίνωση, όπως έχει κάνει με τις άλλες δωρεές. Γιατί άραγε;
Κι άλλο ένα, πιο σοβαρό ερώτημα: στις 17/1/2022, δηλαδή μόλις ένα μήνα (!) μετά την έγκριση της χορηγίας, η Προμελέτη μπήκε για έγκριση στο Συμβούλιο Μουσείων! (ιδού η ημερήσια διάταξη)
Πώς γίνεται μέσα σε ένα μήνα να έχει εκπονηθεί ήδη αρχιτεκτονική, στατική, Η/Μ, μουσειογραφική προμελέτη και τροποποίηση του κτηριολογικού προγράμματος του Σιλό; Όχι βέβαια! Τι έχει συμβεί; Πολύ απλά είχαν αναθέσει στον Λασκαρίδη να πληρώσει για τη μελέτη και να τη δουλέψει πολύ καιρό πριν, χωρίς καμία απόφαση, έτσι… παράνομα! Και πώς αλλάζει μια αρχιτεκτονική πρόταση που ήρθε πρώτη σε ανοιχτό αρχιτεκτονικό διαγωνισμό; Λογικά με νέο αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, θα έλεγε κάποιος, αλλά αυτά είναι για άλλες χώρες, στις οποίες υπάρχει λίγη τσίπα. Στη δική μας χώρα αλλάζει χωρίς καμία ανακοίνωση, με απόφαση και τεχνικό γραφείο που επιλέγει ο χορηγός! Άλλωστε εδώ έχουμε άλλη μια πρωτοτυπία: το ΥΠΠΟΑ να προσπαθεί να φτιάξει Μουσείο με αρχαιολογικά ευρήματα σε κτίριο που ανήκει στην COSCO και δεν έχει παραχωρηθεί στο ΥΠΠΟΑ, όπως ρητά προέβλεπε η Υπουργική Απόφαση του 2019. Αλλά αυτά είναι λεπτομέρειες για την κ. Μενδώνη, οι χορηγοί να τά ‘χουν καλά μεταξύ τους…
Πόσα χρήματα έδωσε άραγε ο Πάνος Λασκαρίδης και γιατί δεν αναφέρεται στην Απόφαση της Μενδώνη; Άραγε με πόσα χρήματα θα μας εμφανιστεί ως «μέγας ευεργέτης», για ένα Μουσείο που θα κατασκευαστεί εξ ολοκλήρου με τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης και του ελληνικού λαού; Άραγε θα θέλει να βάλει το όνομά του σε όλο το Μουσείο ή θα αρκεστεί σε μία μόνο αίθουσα «Πάνου Λασκαρίδη»; Άραγε θα κάνει δωρεά κάποια «συλλογή» ενάλιων αντικειμένων (για την οποία μπορεί να προορίζονταν και τα αντικείμενα που ανέλκυσε παράνομα;), κατά το πρότυπο της «δωρεάς» της Συλλογής Μητσοτάκη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων;
Το ότι σε όλο αυτό το διάστημα η υπόθεση της παράνομης ανέλκυσης διερευνάται από δύο εισαγγελείς, άλλωστε, δεν πτόησε ούτε την Υπουργό Πολιτισμού Λ. Μενδώνη ούτε την τότε αναπληρώτρια προϊσταμένη της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων Α. Δελλαπόρτα (και ως «επίτιμη» σήμερα διορισμένη πλέον στο γραφείο της κ. Μενδώνη σε ρόλο συμβούλου) να συναντηθούν μαζί του σε πολύ καλό κλίμα –όπως ο ίδιος ο εφοπλιστής φρόντισε να διαρρεύσει.
Το τι σημαίνει αυτό για την εισαγγελική έρευνα ίσως το μάθουμε κάποτε, ίσως και ποτέ. Φαίνεται πάντως ότι ο 5ος όροφος της Μπουμπουλίνας διαθέτει γερό πλυντήριο…
Το Ίδρυμα των «Λεβέντηδων» και το Μουσείο της Δήλου…
Θυμάται κανείς μια φωτογράφιση της Ασπασίας Λεβέντη και του Νίκου Αλιάγα στη Δήλο το μακρινό 2014; Αν δεν τη θυμάστε, να σας τη θυμίσουμε –τέτοιες στιγμές εθνικού μεγαλείου δεν πρέπει να χάνονται στη λήθη!
Τότε που η χώρα μαστιζόταν από τα μνημόνια και τις περικοπές, η οικογένεια Ασπασίας και Γιώργου Λεβέντη (επιχειρηματίες της ευρύτερης ελληνοκυπριακής οικογένειας Δαυίδ-Λεβέντη, της 3Ε, Coca Cola και άλλων εταιρειών) έφτιαξε ένα Ίδρυμα στο Λονδίνο, το International Foundation for Greece για να βοηθήσουν την έρμη την πατρίδα. Βέβαια, για να βοηθήσουν την πατρίδα τους, θα μπορούσαν να πληρώνουν απλώς τους φόρους τους, αλλά κι αυτό είναι άλλη υπόθεση. Έβαλαν και τιμητικό μέλος του Ιδρύματος τον Αντώνη Σαμαρά, τότε πρωθυπουργό, οπότε ποιος να τους ζητήσει φόρους; Δηλωμένος στόχος του Ιδρύματος ήταν η δωρεά για να φτιαχτεί νέο Μουσείο στη Δήλο. Και να τα πρωτοσέλιδα για τη φοβερή δωρεά που θα κάνει η Ασπασία Λεβέντη, και να τες και οι άδειες για φωτογράφιση στη Δήλο, και να φωτογραφίες και συναντήσεις με τη Μενδώνη (2014) και μετά με τον Ξυδάκη (2015), ο οποίος όμως δεν… ενέδωσε στη συνεργασία. Μια άλλη λεπτομέρεια βέβαια είναι ότι το Ίδρυμα δεν είχε σκοπό να βάλει λεφτά δικά του, αλλά να μαζέψει χρήματα από συναυλίες και γκαλά. Και μάλιστα συναυλίες στο Ηρώδειο, με παραχώρηση από το ΥΠΠΟΑ, για να γίνουν οι μελέτες και μετά… τα συνήθη: να επωμιστεί το δημόσιο το βάρος της κατασκευής ενός Μουσείου με τα σχέδια που θα είχε εγκρίνει η κ. Ασπασία Λεβέντη. Παρά τα ταρατατζούμ το 2014-2015, μετά υπήρξε σιωπή. Λεφτά δεν μαζευτήκανε. Τελικά εξαφανίστηκε και το Ίδρυμα και ο σκοπός του από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Επειδή όμως οι καλοί ποτέ δεν χάνονται, το 2019 μαζί με την Υπουργό Μενδώνη επανεμφανίστηκε και η κ. Ασπασία Λεβέντη. Τον Σεπτέμβρη 2019 το Ηρώδειο παραχωρήθηκε στο IFG για συναυλία για τους “σκοπούς” του Ιδρύματος.
